نظام سکونتگاهی و مسکن
فائزه یزدانی رستم؛ زهراسادات سعیده زرآبادی؛ فرح حبیب
چکیده
مطالعه حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، الزامات مؤثر بر طراحی معماری بیوفیلیک فضاهای بینابین شهری در فاز یک شهرک اکباتان تهران را بازشناسی و خوشهبندی کند. دادههای نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. نمونههای آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصان شهری بودند که به روش نمونهگیری ...
بیشتر
مطالعه حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، الزامات مؤثر بر طراحی معماری بیوفیلیک فضاهای بینابین شهری در فاز یک شهرک اکباتان تهران را بازشناسی و خوشهبندی کند. دادههای نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. نمونههای آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصان شهری بودند که به روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند. 55 پیشران اولیه در 6 دسته احصاء و شناسایی شده با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرمافزار MICMAC پردازش شد. طبق نتایج الگوی کلی پراکندگی الزامات مورد مطالعه، از نظر تحلیل اثرات متقابل بیانگر وضعیت یک سیستم محیطی ناپایدار است که در آن الزامات طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک از نظر اثرگذاری و اثرپذیری، حالت پیچیده و بینابین دارد و تمرکز الزامات بیشتر در خوشه عوامل مستقل است. الگوهای کلی، ترکیب اجزا و زیستگاه و اکوسیستمها به ترتیب با کسب میزان تأثیرگذاری مستقیم 311، 296 و 278 در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتهاند و بهعنوان کلیدیترین الزامات طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک در مجموعه مسکونی فاز 1 شهرک اکباتان تهران انتخاب شدند. الگوهای کلی، ترکیب اجزا، زیستگاهها و اکوسیستمها، الهام از طبیعت، اتصال جغرافیایی به محل، اتصال اکولوژیکی به محل، فرم ساختمان، فضا بهعنوان شکل و فرم، عامل هماهنگی شکل و فرم فضایی، نور طبیعی، تعریف کننده فضاهای داخلی و خارج، نور و سایه و رشد و اثربخشی بهعنوان 13 الزام کلیدی برای طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک در مجموع مسکونی فاز 1 اکباتان انتخاب شدند. نیروهای کلیدی از نظر عملکرد سیستمی در محیط سیستم طراحی، نقش اثرگذاری بالا و اثرپذیری اندک دارد. در نتیجه، بهعنوان الزامات باثبات، وضعیت کلان سیستم و تغییرات آن را کنترل میکند؛ الزامات کلیدی اثرگذار ورودی سیستم طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک در مجموعه مسکونی فاز 1 شهرک اکباتان تهران محسوب میشوند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
علی آذر؛ آنیتا مجیدی هروی
چکیده
هدف این پژوهش تعریف و شاخصسازی مفهوم «کیفیت زندگی» و تعیین میزان کیفیت زندگی در مجتمعهای مسکونی اختصاصی و تبیین عوامل مؤثر در افزایش کیفیت زندگی اینگونه از واحدهای سکونتی است. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی - تحلیلی میباشد و ماهیت تحقیق کاربردی است. در این پژوهش، پس از شناسایی مؤلفههای مؤثر بر کیفیت زندگی در مجموعههای ...
بیشتر
هدف این پژوهش تعریف و شاخصسازی مفهوم «کیفیت زندگی» و تعیین میزان کیفیت زندگی در مجتمعهای مسکونی اختصاصی و تبیین عوامل مؤثر در افزایش کیفیت زندگی اینگونه از واحدهای سکونتی است. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی - تحلیلی میباشد و ماهیت تحقیق کاربردی است. در این پژوهش، پس از شناسایی مؤلفههای مؤثر بر کیفیت زندگی در مجموعههای مسکونی مورد مطالعه طبق روش تحلیل عاملی، وزن-دهی معیارهای اصلی و فرعی به روش تحلیل شبکه انجام گردید. نتایج وزندهی بر طبق این روش، نشان میدهد که معیار موقعیت جغرافیایی با 334/. و مؤلفه شرایط محیطی با امتیاز 118/. به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را در کیفیت زندگی مجموعه-های مسکونی کسب کردهاند. در ادامه، مجموعههای مسکونی با استفاده از تکنیکهای رتبهبندی ویکور پلاس، تحلیل شبکه و تاپسیس از لحاظ کیفیت زندگی رتبهبندی شدند. با توجه به متفاوت بودن امتیاز رتبهبندی، برای رسیدن به یک اجماع کلی در مورد کیفیت زندگی مجموعههای مسکونی، از مدل تلفیقی کپلند استفاده گردیده است. طبق تکنیک کپ لند، از نظر کیفیت زندگی، مجتمع مسکونی آسمان با امتیاز 6- در رتبه اول و مجتمع اسکان در رتبه آخر قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان میدهد که مقیاس مجموعههای مسکونی تأثیری در میزان کیفیت زندگی ساکنین ندارند. مکان قرارگیری، دسترسی، وجود محوطه بین ساختمانها، نوع قرارگیری بلوکها و متراژ واحدهای مسکونی بیشترین تأثیر را در کیفیت زندگی دارند. نوآوری پژوهش حاضر در بسط نظریه مجموعههای مسکونی اختصاصی بهعنوان شکل جدید مسکن میباشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حسین حاتمینژاد؛ احمد پوراحمد؛ سارا الله قلیپور
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخصهای پایداری سکونتی در ناحیه 1 منطقه 9 تهران که بخشی از بافت فرسوده شهری را شامل میشود، صورت گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف نیز کاربردی میباشد. براساس حجم نمونه از میان ساکنان بلوکهای مسکونی ناحیه 1، 325 خانوار انتخاب شدند. برای این منظور و انجام آزمون شاخصها از روش تحلیل ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخصهای پایداری سکونتی در ناحیه 1 منطقه 9 تهران که بخشی از بافت فرسوده شهری را شامل میشود، صورت گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف نیز کاربردی میباشد. براساس حجم نمونه از میان ساکنان بلوکهای مسکونی ناحیه 1، 325 خانوار انتخاب شدند. برای این منظور و انجام آزمون شاخصها از روش تحلیل عاملی استفاده گردید. در طی فرآیند آزمون 48 شاخص مورد مطالعه به 32 شاخص کاهشیافته است و به 6 عامل اصلی رتبهبندی شدند. نتایج تحلیل عاملی نشان میدهد که مهمترین عوامل تأثیرگذار در پایداری مسکن شهری به ترتیب عامل کالبدی و طراحی با وزن 705/0، عامل سرمایه اجتماعی با وزن 694/0، عامل امنیت با وزن 673/0، عامل محیطی با وزن 711/0، عامل دسترسی با وزن 697/0 و عامل زیربنایی با وزن 731/0 هستند. نظارت بر ساختوسازها و توجه به ابعاد کالبدی، ارتقای آگاهی و آموزش ساکنان برای مشارکت بیشتر، ایجاد مشوقهای مالی و در نظر گرفتن فضاها و معابر عمومی بیشتر از مهمترین پیشنهادهای ارائه شده می باشد.
نظام سکونتگاهی و مسکن
زهره فنی؛ مریم بیرانوندزاده؛ نوبخت سبحانی؛ اکبر سلطان زاده
دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 79-96
چکیده
بخش مسکن در چند دهه گذشته به دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در کشور منجر به عدم تأمین مسکن شهرنشینان توسط دولت شده است. با این وجود بخش«تعاونی» به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر تحلیل تعاونیهای مسکن و جایگاه آنها در نظام برنامهریزی مسکن کشور ...
بیشتر
بخش مسکن در چند دهه گذشته به دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در کشور منجر به عدم تأمین مسکن شهرنشینان توسط دولت شده است. با این وجود بخش«تعاونی» به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر تحلیل تعاونیهای مسکن و جایگاه آنها در نظام برنامهریزی مسکن کشور میباشد. روش کار در این تحقیق با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و جمعآوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانهای و اسنادی تدوین شده است. یافتهها نشان میدهد که علیرغم آن که تعداد پروانههای ساختمانی صادره برای تعاونیهای مسکن نسبتا رقم کوچکی است، اما نسبت تعداد واحدهای مسکونی تعاونیهای مسکن در ساختمان رقم بالاتری را نشان میدهد. به طوری که تعداد پروانههای ساختمانی صادره حدود 06/3 واحد مسکونی و پروانههای صادره برای بخش خصوصی حدود 6/2 واحد مسکونی و در پروانههای صادر شده برای بخش تعاونی مجوز 1/19 واحد مسکونی در نظر گرفته شده است. بنابراین ارقام فوق نشان دهنده تمایل شرکتهای تعاونی مسکن به انبوهسازی بیشتر و استفاده هر چه بیشتر از زمین در جهت ساختوساز مسکن میباشد. همچنین با طبقهبندی استانها از لحاظ تعداد متقاضی واحدهای مسکونی در پروانههای صادره نشان داده شد که استان تهران به تنهایی در یک خوشه مطلوب و در رده اول و استانهای تبریز، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و کرمانشاه در وضعیت نیمهمطلوب و در نهایت این که مابقی استانها که بالغ بر 25 استان میباشند، در وضعیت نامطلوب قرار دارند.
نظام سکونتگاهی و مسکن
رحمتالله بهرامی
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1389، ، صفحه 51-60
چکیده
مسکن به عنوان سرپناه از مهمترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامهریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولتها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاههای آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیدهاند. ...
بیشتر
مسکن به عنوان سرپناه از مهمترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامهریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولتها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاههای آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیدهاند. این تحقیق در پاسخ به این سؤال است که مسکن روستایی استان کرمانشاه از نظر شاخصهای استاندارد مسکن از چه وضعیتی برخوردار هستند؟ روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است و با 15متغیر کمّی و کیفی مسکن مورد مطالعه قرار میگیرد. نتایج یافتهها نشان میدهد مناطق روستایی استان کرمانشاه در سال 1385 تعداد 17779 واحد مسکونی کمبود داشته. از نظر استحکام 8/43 درصد مسکن روستایی استان کرمانشاه بادوام، 9/33 درصد کم دوام و2/22 درصد دیگر بیدوام هستند. بیش از 74 درصد از واحدهای مسکونی روستاهای استان کرمانشاه کمتر از100متر زیربنا دارند. یافتهها نشان میدهد قدمت ساخت مسکن روستایی بیش از 25 درصد از واحدهای مسکونی دارای قدمتی بیش از 25سال دارند. از نظر پهنه لرزهخیزی نیز حدود 95 درصد مساحت استان کرمانشاه در موقعیت خطر خیلی زیاد و زیاد قرار دارد. به منظور پیشگیری از بلایای طبیعی و بهبود وضع مسکن روستایی لزوم استفاده از استانداردها در طراحی مسکن از نظر خصوصیات تکتونیکی، معماری، مصالح ساختمانی، تراکمهای جمعیت وگستردگی محیط فیزیکی، نقش و عملکرد ناحیه، شبکه راهها و ... باید مورد توجه قرار گیرد.