جغرافیا و برنامه ریزی شهری
منصور رحمتی؛ چنور محمدی
چکیده
سرمایه اجتماعی حلقه گم شده مفاهیم توسعه برای دست یافتن به شاخص‌های کیفیت در زمینه جوامع سالم و پایدار است. هدف اصلی پژوهش سنجش وضعیت شاخص-های سرمایه اجتماعی از دیدگاه شهروندان در منطقه چهار شهر اردبیل می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری ساکنان منطقه چهار شهر اردبیل می‌باشد؛ که با استفاده ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی حلقه گم شده مفاهیم توسعه برای دست یافتن به شاخص‌های کیفیت در زمینه جوامع سالم و پایدار است. هدف اصلی پژوهش سنجش وضعیت شاخص-های سرمایه اجتماعی از دیدگاه شهروندان در منطقه چهار شهر اردبیل می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری ساکنان منطقه چهار شهر اردبیل می‌باشد؛ که با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند، ابزار گرداوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بوده و میزان پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ 82/0 بدست آمده نشان‌دهنده‌ی پایایی خوب پرسشنامه می‌باشد. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌فزار SPSS (آزمون‌های: T تک نمونه‌ای، فریدمن و کروسکال والیس) استفاده شده است. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از سه آزمون آماری، مشخص شدن وضعیت سرمایه اجتماعی؛ در کل منطقه چهار و به تفکیک شاخص‌ها در محلات منطقه چهار می‌باشد. نتایج مقایسه میانگین شاخص‌های سرمایه اجتماعی از نظر شهروندان در منطقه چهار نشان می‌دهد وضعیت شاخص‌های سرمایه اجتماعی تا حدودی مطلوب و مقداری بالاتر از حد متوسط می‌باشد و اینکه رتبهبندی شاخص‌ها از نظر شهروندان با معناست و شهروندان رتبهبندی متفاوتی از شاخص‌های سرمایه اجتماعی دارند. همچنین نتایج آزمون کروسکال والیس نشان می‌دهد؛ محلات در تمام شاخص‌های سرمایه اجتماعی تفاوت معناداری در سطح آلفای 05/0 درصد با هم دارند. در کل نتایج نشان می‌دهد، که بین محلات در برخورداری از شاخص‌های سرمایه اجتماعی تفاوت وجود دارد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
موسی عابدینی؛ الناز پیروزی؛ زهرا امینی؛ سمیه پرستار
چکیده
هدف از مطالعه حاضر مکانیابی بهینه فضای سبز شهر اردبیل با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی بوده است و تلاش گردید، از معیارهای اقتصادی، موقعیتی و همجواری در قالب مدل ANP با استفاده از توابع همپوشانی سیستم اطلاعات جغرافیایی، مکان‌های مناسب برای احداث فضای سبز شهر اردبیل، ارائه شود. تحقیق حاضر از ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر مکانیابی بهینه فضای سبز شهر اردبیل با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی بوده است و تلاش گردید، از معیارهای اقتصادی، موقعیتی و همجواری در قالب مدل ANP با استفاده از توابع همپوشانی سیستم اطلاعات جغرافیایی، مکان‌های مناسب برای احداث فضای سبز شهر اردبیل، ارائه شود. تحقیق حاضر از نوع تحلیلی- توصیفی با ماهت کاربردی ارائه شده است. با توجه به نقشه خروجی، زمینهای شهر اردبیل برای انتخاب مکان مناسب کاربری فضای سبز، به پنچ گروه با اولویت بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیار کم طبقهبندی شده است. به منظور تطبیق نتایج به‌دست آمده از الگوی ارائه شده در مکانیابی فضای سبز شهری با واقعیات موجود در محدوده مورد پژوهش، نقشه کاربری اراضی آن در محیط GIS تهه شده و نتایج به‌دست آمده الگوی مذکور در نقشه کاربری اراضی منعکس گردیده است. با توجه به نقشه خروجی مدل ANP و مقایسه آن با نقشه کاربری اراضی محدوده مورد مطالعه، مشخص شد که زمینهای مناسب برای ایجاد فضای سبز تناسب زیادی با کاربری اراضی دارند. استفاده توام از مدل ANP و سیستم اطلاعات جغرافیایی در اولویتبندی و تعیین بهترین مکان‌های شهر برای تعیین کاربریها نوآوری این تحقیق می‌باشد.
رضا هاشمی معصوم آباد؛ عطا غفاری گیلانده؛ علیرضا محمدی
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل فضایی پراکنش کاربری آموزشی شهر اردبیل بوده است. در همین راستا، با استفاده از مدل‌های آمار فضایی، تحلیل لکه‌های داغ و خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار Arc/GIS به بررسی نحوه توزیع فضایی کاربری‌های آموزشی در سطح شهر اردبیل پرداخته شد. داده‌های تحقیق به روش اسنادی و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل فضایی پراکنش کاربری آموزشی شهر اردبیل بوده است. در همین راستا، با استفاده از مدل‌های آمار فضایی، تحلیل لکه‌های داغ و خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار Arc/GIS به بررسی نحوه توزیع فضایی کاربری‌های آموزشی در سطح شهر اردبیل پرداخته شد. داده‌های تحقیق به روش اسنادی و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری گردید. استفاده از روش‌های تحلیل آمار فضایی در پراکنش کاربری‌های آموزشی و داده‌های بروز زمانی (۱۳۹۵) و مکانی (محلات شهر اردبیل) از نوآوری‌های پژوهش حاضر می‌باشد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که نواحی 6، 7 و 10، از منطقه 3 و ناحیه 6، از منطقه 1 بلوک‌های دارای وزنه بالای کاربری آموزشی و غلظت بالای لکه‌های داغ بودند. ناحیه 11، از منطقه 1، ناحیه 11، از منطقه 3 و نواحی 4، 8 و 9 از منطقه 2، نیز بلوک‌های با وزنه پایین آموزشی و غلظت کم لکه‌های داغ بودند که این نواحی به لحاظ پایداری در سطح پایین‌تری قرار داشتند. همچنین براساس شاخص موران، توزیع فضایی کاربری‌های آموزشی در شهر اردبیل به‌صورت خوشه‌ای می‌باشد. نتایج تحلیل تابع رگرسیون در محیط ادریسی نیز نشان داد که بین کاربری آموزشی و جمعیت، کاربری‌های مسکونی، درمانی، اداری انتظامی، تجاری، تجاری- خدماتی و ورزشی، همبستگی مثبت وجود دارد. بین کاربری فرهنگی و فضای سبز و کاربری کارگاهی – صنعتی با کاربری آموزشی، همبستگی منفی برقرار است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
رحیم سرور؛ علی عشقی چهاربرج؛ سعیده علوی
دوره 8، شماره 16 ، مهر 1396، ، صفحه 23-36
چکیده
از هم‌پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهم‌ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر بوده که زمینه‌ساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهم‌ترین رسالت برنامه‌ریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصتها» در دسترسـی گروه‌های مختلف جامعه شهری ...
بیشتر
از هم‌پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهم‌ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر بوده که زمینه‌ساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهم‌ترین رسالت برنامه‌ریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصتها» در دسترسـی گروه‌های مختلف جامعه شهری به خدمات عمومی و از بین بردن تضاد در تأمین فرصتها می‌باشد. در این راستا یکی از اساسی‌ترین عناصر شهری جهت افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم شهر، وجود خدمات شـهری است. هدف از مطالعه حاضر تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در بهرهمندی از خدمات عمومی شهری در 16 حوزه شهر اردبیل می‌باشد که از نظر روش توصیفی– تحلیلی می باشد. در این پژوهش میزان دسـتیابی ساکنین به خدمات عمومی شهری ابتدا با استفاده از مدل ANP وزن‌دهی و سپس با استفاده از مدل تاپسیس و ساو سطح‌بندی شدند. با توجه به رتبه متفاوت حوزه‌های شهری اردبیل در مدل‌های مختلف، در نهایت نتایج مدل‌ها با استفاده از مدل کاندرست ادغام گردید. نتایج به دست آمده از مطالعه نشان داد که حوزه‌های 12 و 11 با کسب رتبه اول از لحاظ میزان برخورداری از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردارند، حوزه‌های 14، 15، 13و 16، با کسب رتبه دوم در طبقه برخوردار، حوزه‌های 6 و 10، در طبقه نیمه برخوردار و حوزه‌های 2،5 ،7 و 9، با کسب رتبه چهارم در طبقه نابرخوردار از خدمات عمومی قرار دارند و حوزه‌های 3، 4 و 8، در رتبه آخر قرار گرفته‌اند. یعنی از نظر برخورداری از خدمات عمومی شهری وضعیت بسیار نامطلوب دارند.
