با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
محیط زیست شهری
تحلیل ساختاری پیشران‌های تاثیرگذار بر وضعیت آینده محیط زیست شهری، مطالعه موردی: منطقه 22 کلان‌شهر تهران

لیلا غیرتی آرانی؛ رضا مهاجر

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 03 مهر 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2023.67711.2782

چکیده
  مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران‌های تاثیرگذار بر وضعیت آینده محیط زیست شهری منطقه 22 کلان‌شهر تهران را بازشناسی و خوشه‌بندی کند. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روش‌های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های ...  بیشتر

محیط زیست شهری
اندازه‌گیری و سنجش تراز صوتی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تهران)

محیاسادات فرازنده مهر؛ سید مصطفی طیبی ثانی؛ سوسن سهامی؛ علی فهیمی‌نژاد

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 06 دی 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2023.66565.2754

چکیده
  هدف از انجام این تحقیق، سنجش تراز صوتی در فضاهای شهری بوده است. بدین منظور بوستان‌های واقع در منطقه 4 شهرداری تهران به عنوان پایلوت تحقیق انتخاب گردید. در ابتدا تراز معادل توسط نرم‌افزار Decibel X نسخه 2020 اندازه‌گیری و با استاندارد صوتی (OSHA-90 dBA) مورد مقایسه قرار گرفت. سپس با ایجاد تراز صوتی پلکانی اقدام به ثبت مشاهدات اعتراضی کاربران شد. ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل ساختار فضایی پارک های شهری از منظر پتانسیل های وقوع جرم برای زنان نمونه موردی پارک آزادی شیراز

علی اکبر حیدری

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اسفند 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2024.37972.2073

چکیده
  زنان به عنوان نیمی از جمعیت شکل دهنده شهر‌ها دارای حساسیت‌های ویژه‌ای در ادراک مناطق جرم‌خیز شهری در مقایسه با مران از خود نشان می‌دهند و همین امر لزوم پرداختن به مسئله امنیت زنان و عوامل مخل آن در سطح فضاهای شهری را تبیین می‌نماید. در این پژوهش این موضوع در سطح یک پارک‌ شهری به عنوان یک نمونه از فضاهای باز شهری مورد بررسی قرار می‌گیرد. ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل فضایی مهاجرت داخلی با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی در استان‌های ایران

یگانه موسوی جهرمی؛ جهانگیر بیابانی؛ الناز ارزاقی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 19 اسفند 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2024.70143.2821

چکیده
  مهاجرت معمولاً به تغییرات دائمی یا طولانی مدت محل زندگی اشاره دارد. این تحقیق بر آن است تا تحلیل فضایی مهاجرت داخلی در استان‌های ایران را طی سال‌های 95-1390 با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی بررسی کند. بدین منظور سه عوامل اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و شدت فقر به همراه عامل محیطی میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) در الگوی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارتقای مدیریت امنیت اکولوژیک در شهر با استفاده از تکنیک گسترش عملکرد کیفیت، نمونه موردی مطالعه: مجموعه تفریحی دریاچه شهدای خلیج‌فارس تهران

زینب محسنی‌نیا؛ منوچهر طبیبیان؛ فرح حبیب

دوره 14، شماره 3 (پیاپی 32) ، مهر 1402، ، صفحه 97-114

https://doi.org/10.30473/grup.2019.41265.2195

چکیده
  هدف پژوهش حاضر، تبیین نحوه استفاده از گسترش عملکرد کیفیت برای انعکاس خواسته‌ها و تمایلات مردمی در ارتقای مدیریت امنیت اکولوژیک در شهر می‌باشد. به‌منظور بررسی عملکرد تکنیک مذکور، مجموعه تفریحی دریاچه شهدای خلیج‌فارس تهران، مورد مطالعه قرار گرفت و تعداد 10 مورد از خواسته‌های مردمی در ابعاد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و ‌‌‌زیست‌محیطی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی اکولوژیک کنارآب شهری پژوهش موردی: کنارآب رودخانه زهره در شهر هندیجان

بهجت موسوی؛ محسن تابان

دوره 14، شماره 2 (پیاپی 31) ، تیر 1402، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.30473/grup.2023.44253.2277

چکیده
  تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اکولوژیک کنار آب رودخانه زهره، به بررسی دو کیلومتر از محدوده کنارآب که بیش‌ترین ارتباط با محیط شهری پیرامون دارد، اجرا گردید. روش تحقیق بر اساس ماهیت و روش، توصیفی و تحلیلی است. در این تحقیق نمونه‌های موفق کنارآب اکولوژیک بررسی شده و پس از استخراج معیارهای ارزیابی اکولوژیک کنارآب، امتیازدهی محدوده با استفاده ...  بیشتر

محیط زیست شهری
نقش ادراک عناصر طبیعی در افزایش قابلیت حیات جمعی در فضاهای باز مجتمع مسکونی، پژوهش موردی: شهر یزد

مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ مهشید ردایی

دوره 14، شماره 2 (پیاپی 31) ، تیر 1402، ، صفحه 17-36

https://doi.org/10.30473/grup.2023.41903.2220

چکیده
  هدف مطالعه بررسی قابلیت‌های محیط به‌عنوان بستر فعالیت‌های انسانی، در جهت ارتقای ارتباط انسان با طبیعت و جبران بخشی از تعاملات اجتماعی از دست رفته جاری، در فضاهای باز مجتمع‌های مسکونی است. نوآوری پژوهش تأکید بر اهمیت ادراک عناصر طبیعی در افزایش ایجاد حیات جمعی در پیکره سکونت‌گاه‌های شهری است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است که مؤلفه‌های ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل تغییرات کاربری فضای سبز شهری گرگان در بازه زمانی 1393-1366

سارا داز؛ عطا غفاری گیلانده؛ علی عزیزی

دوره 14، شماره 2 (پیاپی 31) ، تیر 1402، ، صفحه 51-66

https://doi.org/10.30473/grup.2020.39884.2150

چکیده
  در پژوهش حاضر برای بررسی روند تغییرات کاربری فضای سبز شهری گرگان از تصاویر سنجنده‌های ماهواره لندست 5، 7 و 8 به ترتیب متعلق به سال‌های 1366، 1380 و 1393 استفاده شده است. پس از پیش‌پردازش لازم در تصاویر، نقشه‌‌‌‌های کاربری و پوشش اراضی هر سال با روش طبقه‌بندی نظارت شده، در سه کلاس اراضی ساخته شده، بایر و فضای سبز تهیه گردید. در ادامه فرآیند ...  بیشتر

محیط زیست شهری
شناسایی مؤلفه‌های محیط‌ زیستی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی پایداری در شهر‌های کوچک، مطالعه موردی: شهر لیکک

قباد زرین منش؛ فروزان فرخیان

دوره 13، شماره1 (پیاپی 26) ، فروردین 1401، ، صفحه 69-86

https://doi.org/10.30473/grup.2022.54327.2537

چکیده
  هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌­های پایداری شهری در شهر لیکک از توابع استان‌کهگیلوبه و بویراحمد از نوع کاربردی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی بوده است. نخست 36 شاخص در 4 بعد محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی پایداری شهری با استفاده از اسناد و نظر  23 نفر از خبرگان حوزه مربوطه تعیین گردید. به‌منظور رتبه‌بندی عوامل از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل ساختاری تفسیری آستانه تاب‌آوری فضاهای شهری در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی- بوم‌شناسی، مطالعه موردی: شهر زنجان

بهناز عباداله‌زاده ملکی؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی؛ سعید پیری؛ محمدرضا فرزادبهتاش

دوره 12، شماره 3 (پیاپی 24) ، آذر 1400، ، صفحه 97-114

https://doi.org/10.30473/grup.2021.8658

چکیده
  مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی و مؤثر بر آستانه تاب‌آوری فضاهای شهری در برابر زلزله در شهر زنجان اجرا گردید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری تحقیق جامعه آماری شامل کلیه کارشناسان و مدیران شهرداری زنجان بودند تعداد 27 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردید و با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی مخاطرات لرزه‌‌‌ای در مناطق آبرفتی غرب تهران

حسن علیزاده؛ محمد خلج

دوره 11، شماره 21 ، شهریور 1399، ، صفحه 179-194

https://doi.org/10.30473/grup.2020.7547

چکیده
  هدف از مطالعه حاضر، تعیین محدوده­های آسیب­پذیر و مقاوم مناطق آبرفتی غرب شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزه­ای بوده است. روش تحقیق شامل بررسی شکستگی‌های مهم، گسل­های مؤثر، استفاده از دیاگرام‌های رسوبی گمانه‌های حفاری شده و داده‌های ژئوتکنیکی است. نمونه­ها از دو جنبه تراکم و آزمون نفوذ استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و در ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل شاخص‌های عملکرد زیستی مناطق شهری اصفهان در تحقق پایداری

فرهاد برندک

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 13-26

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5640

چکیده
  تحقق پایداری با بهره ‌برداری مناسب از منابع و ایجاد توازن میان انسان، اجتماع و طبیعت امکان پذیر می‌باشد. از این رو، شرایط امروزی شهرها ایجاب می‌کند که برنامه‌ریزان، اقدام به بررسی، تجزیه و تحلیل و ارزیابی پایداری شهرها از جهات مختلف نمایند. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کارایی برخی از شاخص‌های عملکرد زیستی مناطق شهری اصفهان با تاکید ...  بیشتر

محیط زیست شهری
سنجش حس تعلق به مکان وحفظ هویت واحدهای مسکونی در محله شهری، مطالعه موردی: محله قدیمی ساغریسازان رشت

محمود عنانهاد؛ حمزه غلامعلی زاده؛ فرزانه اسدی ملک جهان

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 73-88

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5645

چکیده
  محله­های شهری با توجه به خاطرات فردی و جمعی در ذهن شهروندان منطقه جایگاه ویژه­ای دارند. ازاین­ رو، مفهوم سکونت و شکل­گیری آن در رابطه انسان با مکان، با برآورده شدن نیازها و رفتارهای انسان ارتباط تنگاتنگی دارد. در این رابطه هویت به مثابه بخشی از احراز حسِ بودن و تعلق از ضرورت هایی می‌باشد که لازم است در طراحی محیط­های سکونتی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی شرایط همدیدی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب در شهرستان خلخال، با رویکرد محیطی به گردشی در دوره زمانی 1366 تا 1395

وحید صفریان زنگیر؛ بتول زینالی؛ لیلا جعفرزاده علی آباد

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 89-104

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5635

چکیده
  پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، داده‌های آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار می‌دهد. بیش‌ترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ‌ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، ...  بیشتر

محیط زیست شهری
بررسی اثرات تأسیس مدارس طبیعت در زیست‌پذیری شهری با استفاده از تکنیک دلفی، نمونه موردی پارک پردیسان تهران

زهره الزهرا روحی پور؛ سید محمد شبیری؛ مریم لاریجانی؛ علیرضا میکائیلی

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 135-150

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5633

چکیده
  هدف این پژوهش بررسی اثرات احداث مدرسه طبیعت در  زیست‌پذیری شهری در پارک پردیسان تهران است. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که تحلیل‌های آن با استفاده از تکنیک دلفی انجام‌شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که آموزش محیط زیستی به‌صورت مدارس طبیعت اثر مستقیم و غیرمستقیم در مؤلفه‌های  زیست‌پذیری شهری پایداری دارد. مقدار اثرگذاری ...  بیشتر

محیط زیست شهری
مدل‌سازی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و برآورد آب قابل بارش، موردمطالعه: شهرهای استان اردبیل

بهروز سبحانی؛ وحید صفریان زنگیر؛ رباب دیهم ساریخان

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 151-164

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5644

چکیده
  بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد می­شوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهر ارومیه

حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج؛ احمد اسمعیلی

دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، ، صفحه 35-48

چکیده
  هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیست‌محیطی–دسترسی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) جهت وزندهی شاخص­ها و برای سطح‌بندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان

سحر حسن پور

دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، ، صفحه 63-74

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان اجرا گردیده است. رویکرد پژوهش، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی بود. داده‌های تحقیق با استفاده از روش اسنادی، جمع‌آوری گردید. نتایج محاسبات نشان دادند که ظرفیت تحمل منابع زمین و آب به ترتیب در شهر سمنان برابر 960091/0 و 003529/0 بوده و از حد خارج شده است. پیش­­بینی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی شاخص‌های پایداری زیست‌محیطی با تأکید بر آلودگی هوا و آلاینده‌های صنعتی، مطالعه موردی: کلان‌شهر اهواز

محمدعلی فیروزی؛ مصطفی محمدی ده‌چشمه؛ جعفر سعیدی

دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 13-28

چکیده
  ارزیابی پایداری زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار است که توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف تحقیق، ارزیابی شاخص‌های پایداری زیست‌محیطی کلان‌شهر اهواز با تأکید بر شاخص‌های آلودگی هوا و آلاینده‌های ...  بیشتر

محیط زیست شهری
نقش حکمروایی شایسته در ارتقاء کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان،مطالعه موردی: محله باغ فردوس منطقه یک شهر تهران

ژیلا سجادی؛ کیومرث یارمرادی؛ رضا کانونی؛ مرتضی حیدری

دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 97-110

چکیده
  کیفیت محیط زیست را می‌توان کیفیت زندگی تلقی نمود و از عوامل مهم توسعه پایدار می‌باشد. در این راستا حکومت‌های محلی تأثیر  بسیاری بر چگونگی توسعه روابط محیط زیست شهری دارند. هدف پژوهش بررسی نقش حکمروایی شایسته در ارتقای کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان و بررسی وضعیت محیط زیست شهری محله باغ فردوس است که از نظر هدف کاربردی و به ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر عملکرد جریان باد شهری، پژوهش موردی: منطقه 22 کلانشهرتهران

اسماعیل صالحی؛ احمدرضا یاوری؛ فرانه وکیلی؛ پرستو پریور

دوره 7، شماره 13 ، خرداد 1395، ، صفحه 67-80

چکیده
  امروزه روند رو به­ رشد شهرها و افزایش جمعیت باعث برهم زدن نظم طبیعت و تغییر ساختار اصلی و اولیه سرزمین شده است. در سال­های اخیر در جهت جلوگیری از رشد افقی شهرها ایده ساخت بناهای بلند در شهرهای جهان و همچنین کلانشهر تهران مطرح شده است. یکی از اثرات منفی بلندمرتبه­ سازی تغییر جریان باد شهری می­باشد. بر این اساس هدف این مطالعه ارزیابی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی

ابوالفضل مشکینی؛ سهراب موذن؛ مصطفی نوروزی

دوره 6، شماره 12 ، آذر 1394، ، صفحه 17-32

چکیده
  در دهه­های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یکی از مباحث کلیدی در حوزه مطالعات انسان و محیط تبدیل شده است. سنجش کیفیت نه فقط براساس محیط عینی بلکه هم‌چنین بر پایه ادراک افراد از محیطی که به آن تعلق دارند صورت می­پذیرد. در این راستا کیفیت محیط براساس رضایتمندی شهروندان نیز قرار می‌گیرد. بنابراین باید بررسی شود که برداشت ذهنی افراد ...  بیشتر

محیط زیست شهری
اثرات گرمایش جهانی بر اقلیم شهرهای واقع در حوضه دریاچه ارومیه

بهروز ساری صراف؛ طاهره جلالی عنصرودی؛ فاطمه سرافروزه

دوره 6، شماره 12 ، آذر 1394، ، صفحه 33-48

چکیده
  در حال حاضر، گرمایش یکی از مهمترین مسایل زیست­محیطی به شمار می‌رود. در تحقیق حاضر، به منظور آشکار شدن اثر گرمایش بر اقلیم شهرهای واقع در حوضه دریاچه ارومیه، تغییرات 14 متغیر اقلیمی در سه مقیاس زمانی سالانه، فصل تر و فصل خشک با استفاده از دو روش من‌کندال و حداقل مربعات خطا بررسی گردید. نتایج نشان داد که بر اساس هر دو آزمون مذکور، در ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل و پهنه بندی فراوانی توفان های گرد و غباری ایران با استفاده از خوشه بندی فازی (FCM)

سعید جهانبخش؛ بتول زینالی؛ صیاد اصغری

دوره 5، شماره 10 ، مهر 1393، ، صفحه 85-98

چکیده
  با توجه به اینکه گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامد های زیست محیطی نامطلوبی نظیر تهدید سلامت عمومی، کاهش تولید و بهره وری اقتصادی، نارضایتی ساکنین و در نهایت مهاجرت اجباری در مناطق شهری و روستایی بر جای می گذارد، بنابراین هدف این بررسی، ناحیه بندی ایران از نظر فراوانی گرد و غبار های شدید و تعیین نواحی، استان ها و شهر ...  بیشتر