با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ارزیابی محیط زیست ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علمی جغرافیا ـ دانشگاه پیام نور

2 استادیار، گروه علمی جغرافیا ، دانشگاه پیام نور

3 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور

چکیده

مدیریت و  هدایت جابه‌جایی انسان و کالا در سطح معابر یک شهر، مهم‌ترین هدف ایجاد سیستم‌های حمل و نقل شهری است. کارکرد این سیستم وابسته به وجود زیرساخت‌های لازم و نیز قرارگیری مناسب اجزا مختلف آن و هماهنگی این اجزا با یکدیگر است. یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های سیستم حمل و نقل مراکز شهرهای بزرگ، پارکینگ‌های طبقاتی عمومی هستند که نقش عمده‌ای در کاهش پارک حاشیه‌ای و روانی ترافیک ایفاء می‌کنند. این پارکینگ‌ها زمانی می‌توانند کارایی لازم را داشته باشند که در مکان مناسب احداث شوند. این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با هدف مکان‌یابی علمی پارکینگ‌های طبقاتی در سطح شهر رشت انجام گرفته است. در این راستا بر اساس ادبیات تحقیق و نظر کارشناسان حوزه ترافیک، شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری 8 شاخص از جمله فاصله از مراکز جاذب سفر شامل مراکز تجاری، اداری - خدماتی، تفریحی - پذیرایی، دسترسی به معابر شریانی و میادین اصلی، فاصله از نقاط آبگیر و قابلیت و سازگاری کاربری‌ها انتخاب گردید و با استفاده از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اقدام به تجزیه و تحلیل داده شد که سرانجام نقشه همپوشانی شده نهایی پهنه‌های مستعد جهت استقرار پارکینگ‌های طبقاتی تشکیل شد. در ادامه با استفاده از نقشه نهایی به دست آمده از مدل تحقیق، طی بازدید میدانی در پهنه‌هایی که مشخص شد، دارای قابلیت خیلی خوب و خوب هستند. اراضی دارای مساحت لازم جهت ساخت پارکینگ و در وضعیت فعلی به صورت بایر، زمین بایر، پارکینگ غیرطبقاتی و یا ساختمان فرسوده و مخروبه هستند، به تعداد 9 نقطه به مساحت 35547 مترمربع جهت ساخت پارکینگ طبقاتی شناسایی شد و با توجه به میزان تقاضای پارکینگ و ضرورت رفع معضل کمبود پارکینگ به ترتیب اهمیت اولویت بندی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Location of Multi-Storey Car Parking in Rasht

نویسندگان [English]

  • Hossein Ghanbari 1
  • Shahab Nobakht Haghighi 2
  • Maryam Mohammadi 3

1 Assistant Professor of Geography, University of Payam Noor

2 Assistant Professor of Geography, University of Payam Noor

3 M.A, in Geography and Urban Planning, University of Payam Noor

چکیده [English]

Management of the movement of people and goods in the streets of a city is the main cause of urban transport systems. Operation of the system is dependent on the necessary infrastructure and proper placement of the various components and the components consistency together. One of the most important public transportation infrastructure is Multi-storey car parking structures as one of the centers of large cities. This can play a major role in reducing Traffic of parking in street sides and its psychological effects. The parking lot can have the necessary performance when in the right place. The study was descriptive - analytical and the purpose is to make location for the Multi-storey car parking in the city of Rasht. In this context, based on the literature and opinion of expertin transportation, urban development and urban planning, we selected 8 parameters including distance to main populated centers including malls, office - services, entertainment - catering, access to arterial roads and main squares, the distance to and functionality and compatibility of applications. The data have been analyzed using Analytic Hierarchy Process (AHP). The final area suitable for parking lot  has been selected by overlay map. Then, using a map obtained from research model, during the field visit, it was found in an area that has very good potential. The area of land for construction of parking lot are located in the barren, vacant land, old parking and dilapidated buildings. We selected 9 areas with 35,547 square metersto build parking. We made a ranking of the suitable aseas with the demand and the need to resolve the problem of lack of parking garages in order of importance and priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multi-storey car parking
  • Analytical Hierarchy Process (AHP)
  • location
  1. باباپور ورجاری، هودا (1389)، تحلیل مکانی فضایی مکان‌گزینی مراکز درمانی شهر رشت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.##ذکرالهی، محمد (1380)، روش شناسی مکان‌یابی و قیمت گذاری توقفگاه‌های تجمعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علم و صنعت ایران.##روستایی، شهریور؛ قنبری، حکیمه؛ کاظمی‌زاد، شمس‌اله و نوریان، رحیمه (1390)، ارایه الگوی بهینه مکان‌یابی پارکینگ‌های محله‌ای با استفاده از روش AHP، منطقه 3 و 4 شهرداری تبریز، نشریه جغرافیا و توسعه، شماره 23، تابستان 1390: 163-184.##سایت مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری 1335 تا 1392##سعیدیان طبسی، ماشاء ا... و احمدی آذری، کیان (1392)، کاربرد GIS در مدیریت و مکان‌یابی پارکینگ، دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد.##شاهی، جلیل (1379)، مهندسی ترافیک، چاپ پنجم، مرکز نشر تهران.##شکویی، حسین (1383)، دیدگاه­های نو در جغرافیای شهری، تهران، انتشارات سمت، چاپ هفتم.##طالبی، رضا (1389)، مکان‌گزینی بهینه پارکینگ­های طبقاتی شهر تهران، مطالعه موردی: منطقه 7 شهرداری تهران، مجله مدیریت شهری، شماره 26: 119- 131.##طرح جامع شهر رشت (1393)، www.iranshahrsaz.com/showthread.php?tid=8624 ##فرهادی، رودابه (1379)، مکان‌یابی مدارس با استفاده از GIS، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.##قاضی‌عسگر نایینی، آرمان (1383)، ارائه روشی مناسب جهت مکان‌یابی پارکینگ با استفاده از GIS،  مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم زمین، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.##قدسی‌پور، حسین (1383)، گزارش مکان‌یابی پایگاه ویژه مدیریت بحران منطقه 20، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران.##کلهری، محمدحسین (1381)، بررسی توقفگاه‌های جمعی در تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علم و صنعت ایران.##مالچسفکی، یاچک (1385)، سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چند معیاری، ترجمه: اکبر پرهیزکار و عطا غفاری گیلانده، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.##مهندسین مشاور مهراز آداک پارس (1389)، طرح جامع بررسی ضوابط مقررات ترافیکی، شهرسازی و اقتصادی پارکینگ‌های طبقاتی شهر کرج.##مقدم،  مهدی (1383)، مکان‌یابی و ساماندهی پارکینگ‌های عمومی منطقه 12 تهران با استفاده از GIS، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری.##هیراسکار، جی، کی (1376)، درآمدی بر مبانی برنامه‌ریزی شهری، ترجمه: محمد سلیمانی و احمدرضا یگانی‌فرد، انتشارات جهاد دانشگاهی، دانشگاه تربیت معلم.##ویسی، رضا (1390)، تحلیل روند توسعه فضایی و تعیین جهات بهینه توسعه شهر رشت با استفاده از GIS، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، رشت: دانشگاه پیام نور مرکز رشت.##Deng, H., (1999), Multicriteria Analysis with Fuzzy pair wise Comparison, International journal of Approximate Reasoning, No.21: 215-231.##Kuo, M., Liang, G.,  Huang, W., (2006) Extension of the Multicriteria Analysis with pair wise Comparison under a Fuzzy Environment, International journal of Approximate Reasoning. N0.43: 268-285.##Taleai, M., Mansourian, A., Sharifi, A., (2009), Surveying General Prospects and Challenges of GIS Implementation in Developing Countries: a SWOT & AHP approach, Journal of Geographical Systems (JGSY), Vol. 11 (3): 291-310.##Weant, R., (1978), Parking Garage Planning and Operation, ENO Foundation for Transportation INC.##Yang, J., lee, H., (1997), An AHP Decision Model for Facility Location Selection, Journal of the Facilities, vol. 15.##Yu, C. S., (2002), A GP- AHP method for solving group decision-making fuzzy AHP problems, Computers and Operations Research, No.29: 1969-2001.##