TY - JOUR ID - 7086 TI - تهیه نقشه آلودگی هوا با استفاده از روش درون‌یابی‌کریجینگ در GIS، مورد مطالعه: کلان‌شهرتهران JO - فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری JA - GRUP LA - fa SN - 2538-3930 AU - علوی, کاملیا AU - کیانژاد, صدیقه AU - صباغ, سیده عالمه AD - دانشگاه اردکان، دانشگاه پیام نور واحد تهران شرق AD - دانشگاه پیام نور واحد تهران شرق Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 10 IS - 20 SP - 171 EP - 184 KW - آلودگی‌هوا KW - پهنه‌بندی KW - روش‌کریجینگ KW - نقشه‌سازی KW - GIS KW - تهران DO - 10.30473/grup.2020.7086 N2 - شهر تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر ایران در زمره آلوده‌ترین شهرهای جهان به‌حساب می‌آید بنابراین ضرورت شناخت دقیق آلاینده‌ها و مشخص ساختن پهنه‌های آلوده به‌منظور کاستن از شدت آن‌ها آشکار است. هدف این پژوهش تهیه نقشه آلودگی هوای تهران و مشخص کردن مناطقی دارای بیش‌ترین آلودگی است. برای بررسی وضعیت آلودگی هوای شهر تهران پس از جمع‌آوری غلظت 5 آلاینده جوی (CO، NOx، SOx، O3، PM25) از 20 ایستگاه ثبت‌کننده آلاینده‌های هوا، از سه روش درون‌یابی، کریجینگ و روش توابع شعاعی پایه و روش عکس فاصله وزنی IDW در نرم‌افزار ArcGIS و برای مقایسه روش‌ها و انتخاب بهترین آن‌ها از ریشه میانگین مربعات خطا RMSE و ضریب همبستگی R2 استفاده ‌شده است. با بررسی مقادیرRMSE  مشخص گردید که در اکثر پارامترها روش IDW دارای دقت مناسب­تری جهت پهنه­بندی آلودگی منطقه می­باشد. برای رسیدن به نتایج با استفاده از روش‌های ذکرشده، نقشه محدوده‌های کیفی هوا در منطقه  آماده و با تلفیق پنج نقشه و وزن دهی به هریک از پارامترها نقشه کلی آلودگی منطقه تهیه شد. نتایج نشان می‌دهد در نقشه پهنه‌بندی آلودگی CO بیش‌ترین وضعیت آلودگی مربوط به طبقه ناسالم، در نقشه NO مربوط به طبقه بسیار ناسالم، در نقشه O3 مربوط به طبقه بسیار ناسالم، در نقشه PM مربوط به طبقه ناسالم و هم‌چنین، در نقشه SO مربوط به طبقه ناسالم می‌باشد. در نقشه نهایی نیز بیش‌ترین بخش مربوط به طبقه ناسالم است. به‌طورکلی ایستگاه مسعودیه با وزن آلودگی 1091 بیش‌ترین آلودگی و خطرناک‌ترین وضعیت هوا را دارد و ایستگاه دروس با وزن آلودگی 628 دارای وضعیت مناسب‌تری بوده است. UR - https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_7086.html L1 - https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_7086_ed635fe1bed2536610258f042fb3aa4b.pdf ER -