2024-03-28T18:32:42Z
https://grup.journals.pnu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=660
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
ارزیابی هویت مکانی محلههای شهری، مطالعه موردی: محله سنگلج، منطقه 12 شهر تهران
بتول
مجیدی
سامان
حیدری
محلههای کلانشهر تهران از اساسیترین عناصر اجتماعی – کالبدی بوده و بهعنوان حلقه ارتباطی میان شهروندان محسوب میشوند. یکی از مسئلههای مهم محلههای شهری هویت مکانی آنها میباشد. بیتوجهی به این امر باعث میشود، شهروندان یک محله احساس تعلق به محل زندگی خود نداشته باشند و در نتیجه محلهای ناپایدار شکل میگیرد. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی و تحلیل هویت مکانی محله سنگلج واقع در منطقه 12 تهران، به عنوان یکی از محلههای قدیمی شهر تهران میباشد. تحقیق حاضر از نظر روش، توصیفی - تحلیلی است که به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل تمام ساکنان بالای 18 سال محله سنگلج میباشد که حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران، 115 نفر تعیین و جهت انتخاب نمونه از روش نمونهگیری غیر احتمالی استفاده گردید. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که بین شاخصهای تعلق مکانی، اجتماعپذیری، آسایش و دسترسی به خدمات، همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بین سن و هویت مکانی نیز رابطه معنادار به دست آمد. بعلاوه بین هویت مکانی و مدت سکونت تفاوت معنادار مشاهده شد و شهروندانی که مدت سکونت بیشتری داشتند، هویت مکانی محله سنگلج را مطلوبتر ارزیابی کردهاند. به طور کلی از نظر ساکنین محله مورد مطالعه، هویت مکانی ساکنان محله در سطح مطلوب قرار ندارد.
هویت مکانی
محلههای شهری
محله پایدار
منطقه 12تهران
محله سنگلج
2017
09
23
13
22
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3899_ffec00269a393e2ee069b90c7ee64bd4.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در بهرهمندی از خدمات عمومی شهری، مطالعه موردی: حوزههای 16 گانه شهر اردبیل
رحیم
سرور
علی
عشقی چهاربرج
سعیده
علوی
از همپاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهههای اخیر بوده که زمینهساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهمترین رسالت برنامهریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصتها» در دسترسـی گروههای مختلف جامعه شهری به خدمات عمومی و از بین بردن تضاد در تأمین فرصتها میباشد. در این راستا یکی از اساسیترین عناصر شهری جهت افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم شهر، وجود خدمات شـهری است. هدف از مطالعه حاضر تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در بهرهمندی از خدمات عمومی شهری در 16 حوزه شهر اردبیل میباشد که از نظر روش توصیفی– تحلیلی می باشد. در این پژوهش میزان دسـتیابی ساکنین به خدمات عمومی شهری ابتدا با استفاده از مدل ANP وزندهی و سپس با استفاده از مدل تاپسیس و ساو سطحبندی شدند. با توجه به رتبه متفاوت حوزههای شهری اردبیل در مدلهای مختلف، در نهایت نتایج مدلها با استفاده از مدل کاندرست ادغام گردید. نتایج به دست آمده از مطالعه نشان داد که حوزههای 12 و 11 با کسب رتبه اول از لحاظ میزان برخورداری از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردارند، حوزههای 14، 15، 13و 16، با کسب رتبه دوم در طبقه برخوردار، حوزههای 6 و 10، در طبقه نیمه برخوردار و حوزههای 2،5 ،7 و 9، با کسب رتبه چهارم در طبقه نابرخوردار از خدمات عمومی قرار دارند و حوزههای 3، 4 و 8، در رتبه آخر قرار گرفتهاند. یعنی از نظر برخورداری از خدمات عمومی شهری وضعیت بسیار نامطلوب دارند.
تحلیل فضایی
عدالت اجتماعی
خدمات عمومی شهر
اردبیل
2017
09
23
23
36
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3900_a51042a7ba4ee100f9d12dc0884ccc16.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
سنجش توسعه یافتگی شهرهای شهرستان سقز با تاکید بر نیروی بازار کار در بازه زمانی 1345 تا 1385
احد
ساعی
مهدی
حاجیلو
محمد
کوچکی
یکی از عوامل اصلی در سنجش درجه توسعه یافتگی مناطق، وجود فرصتهای شغلی در آن منطقه و میزان عرضه و تقاضای نیروی کار میباشد که در هر منطقه با توجه به میزان عرضه و تقاضای نیرویکار، مقدار کمبود شغل محاسبه و درجه توسعه یافتگی آن بررسی میگردد. یکی از مدلهایی که وضعیت بازار نیروی کار را مورد سنجش قرار میدهد، مدل بازار کار است. هدف از مطالعه حاضر بررسی وضعیت توسعه یافتگی بازار کار نقاط شهری شهرستان سقز در طی چهار دوره سرشماری از 1345 تا 1385میباشد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز از نتایج تفضیلی سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن سالهای 1345، 1355، 1365، 1375 و 1385 گردآوری شد. متغیرهای مورد بررسی در این مطالعه شامل: تعداد مهاجران به بیرون، نرخ رشد طبیعی، تعداد مهاجران وارد شده، بیکاری، اشتغال و نیروی کار است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد که بازار نیروی کار در شهرستان سقز در هیچ یک از دورهها متعادل نبوده است. این عدم تعادل در بازار کار، مهاجرپذیری در نقاط شهری و نقطه مقابل آن مهاجرفرستی شدید در نقاط روستایی و عدم وجود فرصتهای شغلی یکسان در نقاط شهری و روستایی، نقل و انتقالات بیرویه جمعیت در این مناطق را موجب گردیده و نتیجه نهایی این که شهرستان سقز با یک عدم تعادل در بازار کار رو به رو است.
توسعه یافتگی
نیروی بازار کار
اشتغال
شهرستان سقز
2017
09
23
37
48
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3901_15f085ff64494736f5c2bc138ebe394b.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
تحلیل مکان یابی کاربری فرهنگی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و تحلیل شبکه(N.A)، نمونه موردی: منطقه 8 کلانشهر کرج
رامین
حیدری شهپر
ملیحه
احمدی
رشد روزافزون شهرگرایی و شهرنشینی صرف نظر از علل آن، سبب تبدیل شدن نقاط جمعیتی به شهر، بزرگ شدن شهرهای متوسط و کلان شدن شهرهای بزرگ شده است. در این میان هر چه که شهر بزرگتر باشد، مسائل و مشکلات پیش روی آن نیز بیشتر شده و برنامهریزی برای آن پیچیدهتر میگردد. یکی از مهمترین کاربریهای شهری به دلیل ماهیت خدماتی، آموزشی و اجتماعی آن، کاربری فرهنگی است. هدف از مطالعه حاضر مکانیابی کاربری فرهنگی در منطقه 8 کلانشهر کرج با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل شبکه (N.A) می باشد که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام گرفت. نتایج نشان می دهد، در این منطقه به میزان446610 متر مربع کمبود سطح فرهنگی وجود دارد و بسیاری از محلات از دسترسی و بهرهمندی از کاربری فرهنگی محروم میباشند. ضمن اینکه برخی از معیارهای مکانیابی نیز رعایت نشده است. در پایان با استفاده از استانداردهای مکانیابی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از میان زمینهای منطقه 8، اراضی مستعد برای احداث کاربری مزبور انتخاب شدند. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل شبکهای (N.A) نحوه پوشش شبکه، شعاع عملکردی و دسترسی محلات مختلف به کاربری فرهنگی در سطح منطقه ارائه گردید.
کاربری فرهنگی
تحلیل شبکه
تحلیل سلسله مرتبی
منطقه 8 کلانشهرکرج
2017
09
23
65
82
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3902_2f598421e629b95905c2328757d80cb4.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
سنجش تأثیرگذاری و اجرایی شدن شاخصهای راهبرد توسعه شهر (CDS)بر توسعه گردشگری شهری، مورد مطالعه: چابکسر
فاطمه
مبرهن قاسمآبادی
سیدعلی
حسینی
محمد
اسکندری نوده
راهبرد توسعه شهر در اغلب موارد اهدافی همچون بهبود بخشیدن به مدیریت و حاکمیت شهری، افزایش رشد اقتصادی و اشتغال شهری، کاهش مداوم فقر شهری را در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران دنبال می کند. در همین راستا، هدف از مطالعه حاضر، سنجش تأثیرپذیری اجرایی شدن شاخصهای راهبرد توسعه شهری در مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری در شهر چابکسر میباشد که به روش توصیفی– تحلیلی انجام گرفت. تحقیق از انواع کاربردی بود که به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. حجم نمونه تحقیق شامل 365 نفر از شهروندان و 20 نفر از کارشناسان شهری بودند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی، انتخاب شدند. بر اساس یافتههای تحقیق، میانگین به دست آمده از سنجش امتیاز اجرای شاخصهایCDS در شهر چابکسر (مدیریتی و حکمروایی خوب، بانکی بودن، قابل زندگی بودن، رقابتی بودن)، از دید کارشناسان 72/3 و از دید شهروندان با 28/3 میباشد که مقدار هر دو بالاتر از میانگین معیار است. همچنین مشخص شد که تدوین راهبرد توسعه شهری (CDS) برای شهر چابکسر و ایجاد هماهنگی بر عناصر تأثیرگذار در سیستم برنامهریزی گردشگری شهر و توجه به نظام مدیریت یکپارچه و کارآمد شهری و گردشگری به همراه ارتقاء سطح مشارکت شهروندان در تهیه و اجرای طرحهای گردشگری الزامی است.
توسعه گردشگری
راهبرد توسعه شهری
چابکسر
2017
09
23
67
76
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3903_982cdfd5692d59b796a1f138bd9e82d9.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
تدوین راهبردهای توسعه کاربری اراضی، نمونه موردی: محله هفتتنان، منطقه 3 کلانشهر شیراز
سعید
امانپور
سمیه
غلامی
عمران
کهزادی
جهان بین
میرزایی
برنامهریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، گفته میشود و هسته اصلی برنامهریزی شهری است. هدف از مطالعه حاضر تدوین راهبردهای توسعه کاربری اراضی با رویکرد توسعه پایدار در محله هفتتنان کلانشهر شیراز میباشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با ماهیت کاربردی است. این تحقیق با استفاده از روش دلفی و نظرسنجی از گروه متخصص در شهرسازی و برنامهریزی شهری برای شش معیار: اجتماعی- اقتصادی، مسکن، تأسیسات و تجهیزات، دسترسی، طبیعی، فرهنگی- تاریخی در نظر گرفته و زیرمعیارهایی متناسب هر شاخص، معرفی شدند. سپس با استفاده از روش مثلث سلسله مراتبی فولر وزن نهایی زیرمعیارها تعیین گردید و در پایان پیشنهادهای راهبردی توسعه کاربری اراضی محله هفتتنان کلانشهر شیراز ارائه گردید.
راهبردهای توسعه
کاربری اراضی
محله هفتتنان
منطقه 3 کلانشهرشیراز
2017
09
23
77
88
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3904_b42038e77f53d592be380653d4b4f2cf.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
سنجش رضایتمندی از کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی، مطالعه موردی: شهر بجنورد
امین
فرجی
آزاده
عظیمی
هدف از مقاله حاضر بررسی و مطالعه رضایتمندی کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی شهر بجنورد میباشد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف، کاربردی میباشد. برای تحلیل متغیرهای تحقیق از روشهای تحلیل آماری شامل آمار توصیفی، تحلیل عاملی و رگرسیون گام به گام استفاده گردید و روش گردآوری دادههای تحقیق میدانی است. شاخصهای تحقیق شامل محیط کالبدی، محیط اقتصادی و محیط اجتماعی است. مؤلفه محیط کالبدی (دسترسی به بانکها، داروخانهها، مغازهها و سایر امکانات) بیشترین و مؤلفه پسانداز شاخص محیط اقتصادی کمترین میزان رضایتمندی را نشان میدهد. از مجموع 26 گویه، 6 عامل با استفاده از روش تحلیل عاملی استخراج شد. این عوامل شامل بهداشت محیط، زبیاشناسی محیط، توزیع خدمات عمومی، رفاه اقتصادی، همبستگی اجتماعی و خرسندی میشود. بر اساس نتایج تحقیق تنها شاخص دسترسی به بانکها، داروخانهها، مغازهها و سایر امکانات با میانگین 6/3 بالاترین میزان رضایتمندی ساکنین از محیط کالبدی، شاخص وضعیت تغذیه با 2/3 از محیط اقتصادی و شاخص اعتماد به همسایه با 1/3 از محیط اجتماعی بیشترین میزان رضایتمندی را از محیطهای 3 گانه نشان دادند. براساس نتایج مطالعه حاضر میتوان گفت، بخش قابل توجهی از ساکنین سکونتگاههای غیررسمی از کیفیت زندگی خود در ارتباط با استانداردهای محیطهای 3 گانه رضایت کمی دارند.
رضایتمندی
کیفیت زندگی
سکونتگاههای غیررسمی
بجنورد
2017
09
23
89
100
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3905_8af06518742c679af621d49348482b06.pdf
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
GRUP
2538-3930
2538-3930
1396
8
16
تحلیل روند تغییرات دورهای فضای سبز شهری زنجان از 1385 تا 1390 و ارائه الگوی مکانیابی بهینه آن
نفیسه
مرصوصی
صالح
رشوند
هدف از مطالعه حاضر تحلیل تغییرات دورهای فضای سبز شهری زنجان و مکانیابی بهینه آن در منطقه 2 شهرداری زنجان است. روش تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی بوده و از لحاظ نوع پژوهش، کاربردی میباشد. روند تغییرات کمّی وکیفی براساس مدل LCM و مقایسه دودوئی محاسبه گردید . جهت وزندهی به معیارهای مکانیابی فضای سبز شهری از مدل تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که سرانه فضای سبز در سال 1385 از 64/34 متر مربع به 46/12 متر مربع در سال 1390 کاهش یافته است. همچنین در سال1385 بیشترین میزان تغییرات کمّی و کیفی به نفع مناطق فاقد فضای سبز 91/69 درصد بوده که این میزان در سال1390 به 69/80 درصد افزایش یافته است. طی سالهای1390- 1385 بیشترین میزان مساحت افزایشی در مناطق فاقد فضای سبز با حدود تقریبی250 هکتار و بیشترین مساحت کاهشی از مناطق با فضای سبز کم با حدود تقریبی250 هکتار بوده است. طی این باز ه زمانی افزایش ساخت وسازها و سرریز جمعیتی به این منطقه از عوامل مؤثر در کاهش فضای سبز است. از کل مساحت 2250 هکتاری منطقه، 356 هکتار معادل 15 درصد از کل مساحت منطقه، وضعیتی کاملا سازگار برای گسترش فضای سبز دارد. در یک بررسی کلی میتوان گفت که طی این سالها میزان فضای سبز به نفع سایر کاربریهای خدماتی افزایش داشته و این میزان در سال1390 شدت گرفته که نیازمند اتخاذ تمهیدات و انجام اقدامات پیشگیرانه از کاهش بیرویه کاربری فضای سبز است.
فضای سبزشهری
تغییرات دورهای
الگویمکانیابی
زنجان
2017
09
23
101
118
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3906_a93fdbfe279f3ea6e84cafb305a880de.pdf