عنوان و چکیده مقالاتی که در شماره آتی منتشر خواهند شد و اکنون در دست ویراستاری و صفحه آرایی می باشند.
نظام سکونتگاهی و مسکن
رحمت‌الله بهرامی
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1389، ، صفحه 51-60
چکیده
مسکن به عنوان سرپناه از مهمترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامه‌ریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولت‌ها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاه‌های آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیده‌اند. ...
بیشتر
مسکن به عنوان سرپناه از مهمترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامه‌ریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولت‌ها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاه‌های آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیده‌اند. این تحقیق در پاسخ به این سؤال است که مسکن روستایی استان کرمانشاه از نظر شاخصهای استاندارد مسکن از چه وضعیتی برخوردار هستند؟ روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است و با 15متغیر کمّی و کیفی مسکن مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نتایج یافته‌ها نشان میدهد مناطق روستایی استان کرمانشاه در سال 1385 تعداد 17779 واحد مسکونی کمبود داشته. از نظر استحکام 8/43 درصد مسکن روستایی استان کرمانشاه بادوام، 9/33 درصد کم دوام و2/22 درصد دیگر بی‌دوام هستند. بیش از 74 درصد از واحدهای مسکونی روستاهای استان کرمانشاه کمتر از100متر زیربنا دارند. یافته‌ها نشان میدهد قدمت ساخت مسکن روستایی بیش از 25 درصد از واحدهای مسکونی دارای قدمتی بیش از 25سال دارند. از نظر پهنه لرزه‌خیزی نیز حدود 95 درصد مساحت استان کرمانشاه در موقعیت خطر خیلی زیاد و زیاد قرار دارد. به منظور پیشگیری از بلایای طبیعی و بهبود وضع مسکن روستایی لزوم استفاده از استانداردها در طراحی مسکن از نظر خصوصیات تکتونیکی، معماری، مصالح ساختمانی، تراکم‌های جمعیت وگستردگی محیط فیزیکی، نقش و عملکرد ناحیه، شبکه راه‌ها و ... باید مورد توجه قرار گیرد.
رحمت الله بهرامی؛ کیومرث حبیبی؛ رضا قادری
دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، ، صفحه 61-74
چکیده
در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. امروزه صنعت گردشگری روستایی به عنوان یک راهبرد می تواند با برنامه ریزی اصولی و شناسایی مزیت¬ها و محدودیت¬های گردشگری روستایی، نقش ...
بیشتر
در حال حاضر، صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. امروزه صنعت گردشگری روستایی به عنوان یک راهبرد می تواند با برنامه ریزی اصولی و شناسایی مزیت¬ها و محدودیت¬های گردشگری روستایی، نقش موثری در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد منطقه¬ای برعهده داشته باشد، مقاله حاضر با هدف شناسایی پتانسیل¬ها و محدودیت¬های توسعه گردشگری روستایی و راهبردها و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری در مناطق روستایی استان کردستان(سنندج، سروآباد و مریوان) که منجر به توسعه روستایی می گردد ارائه نماید. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و مطالعات کتابخانه¬ای است. برای تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها از مدل SWOT استفاده شده است. جامعه آماری را 11آبادی با جمعیت بالغ بر10500 نفر است .همچنین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران265 در سه گروه124 نفر ساکنین محلی، 21نفر از مسئولان و120نفرگردشگر مشخص گردید. نتایج یافته ها نشان می دهد که آستانه آسیب پذیری مناطق روستایی مناطق مذکوربسیار بالاست و نیازمند بازنگری و ارایه سیاست¬های مناسب در جهت رفع محدودیت¬ها و استفاده از مزیتهای نسبی موجود می باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
نازنین شیرانی سرمازه؛ غلامرضا سبزقبائی؛ نرگس شیرانی؛ سیده سولماز دشتی
چکیده
در این پژوهش سعی گردید ظرفیت برد گردشگری بوستان خلیج‌فارس فولادشهر به‌عنوان یکی از پارک‌های شهری موردبررسی قرار گیرد. هدف اصلی این تحقیق مقایسه انواع ظرفیت برد گردشگری با استفاده از روش IUCNو شناسایی نقاط ضعف و قوت آن به‌عنوان راهکاری جهت بهبود مدیریت آن، میباشد. داده‌های لازم از طریق بازدید میدانی، پرسشنامه، آمار اقلیمی ایستگاه ...
بیشتر
در این پژوهش سعی گردید ظرفیت برد گردشگری بوستان خلیج‌فارس فولادشهر به‌عنوان یکی از پارک‌های شهری موردبررسی قرار گیرد. هدف اصلی این تحقیق مقایسه انواع ظرفیت برد گردشگری با استفاده از روش IUCNو شناسایی نقاط ضعف و قوت آن به‌عنوان راهکاری جهت بهبود مدیریت آن، میباشد. داده‌های لازم از طریق بازدید میدانی، پرسشنامه، آمار اقلیمی ایستگاه هواشناسی زرینشهر و نیز نظر کارشناسان جمعآوری گردید.نتایج حاصل از به‌کارگیری دستورالعمل IUCNنشان داد که بوستان خلیج‌فارس با مساحت 93000 مترمربع دارای ظرفیت برد فیزیکی 325872 نفر، ظرفیت برد واقعی 78183 نفر و ظرفیت برد مؤثر 39091 نفر در سال میباشد. همچنین ظرفیت برد خدماتی پارک بیش از ظرفیت برد مدیریتی آن بوده است، لذا پیشنهاد می‌گردد پیش از طراحی و اجرای زیرساختها و امکانات گردشگری در پارک‌های شهری، ابتدا اقدام به برآورد ظرفیت برد ﻣﺆﺛﺮ نموده و طراحی و به‌کارگیری امکانات، بر اساس اصول و متناسب با ظرفیت برد اجرا گردد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
زهره فنی؛ سامان حیدری سامان حیدری؛ پرویز آقایی
دوره 6، شماره 12 ، آذر 1394، ، صفحه 65-78
چکیده
مفهوم کیفیت زندگی شهری امروزه در سایه مکاتب رفاه و عدالت اجتماعی قوت گرفته و در ایران نیز از گذشته، مباحث و تلاشهای مختلفی در زمینه افزایش کیفیت زندگی شهری صورت پذیرفته است. از اینرو نویسندگان مقاله حاضر با استفاده از مباحث نظریه‌ای و همچنین مهمترین شاخصهای مطرح شده در این خصوص، کیفیت زندگی ساکنان شهر قروه در استان کردستان ...
بیشتر
مفهوم کیفیت زندگی شهری امروزه در سایه مکاتب رفاه و عدالت اجتماعی قوت گرفته و در ایران نیز از گذشته، مباحث و تلاشهای مختلفی در زمینه افزایش کیفیت زندگی شهری صورت پذیرفته است. از اینرو نویسندگان مقاله حاضر با استفاده از مباحث نظریه‌ای و همچنین مهمترین شاخصهای مطرح شده در این خصوص، کیفیت زندگی ساکنان شهر قروه در استان کردستان و تفاوت کیفیت زندگی زنان و مردان را سنجیده‌اند .روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی میباشد. دادهها به دو صورت کتابخانهای و میدانی جمعآوری شده است. اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرمافزارSPSS تجزیه و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که کیفیت زندگی ساکنان شهر قروه در سطح مطلوبی نیست و میانگین تمامی شاخص در مجموع کمتر از 3 میباشد. بیشترین میانگین مربوط به شاخص همسایگی با مقدار 2/3 و کمترین میانگین مربوط به شاخص اقتصادی با میانگین 99/1 است. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون T دو نمونهای مستقل (003/ 0 Sig.= و 978/2- t =)،
گویای آن است که میانگین‌های کیفیت زندگی زنان و مردان در شهر قروه تفاوت معناداری با هم داشته به گونهای که کیفیت زندگی مردان بهتر از زنان است. در نهایت پاسخ به سؤال سوم پژوهش نیز نشان داد که اشتغال نتوانسته است کیفیت زندگی زنان را ارتقاء دهد.
سیستم های اطلاعات جغرافیایی
محمد روشنعلی؛ نفیسه مرصوصی؛ مهرداد ذاکری
دوره 3، شماره 6 ، مهر 1391، ، صفحه 67-80
چکیده
هدف این تحقیق ارزیابی تناسب اراضی برای کشت کلزا در سطح استان مازندران میباشد رای انجام تحلیل‌ها از سه شاخص نیازهای دمایی (میانگین سالانه درجه حرارت، میانگین حداقل درجه حرارت، میانگین حداکثر درجه حرارت، دمای جوانه زنی و دمای گلدهی، شاخص نیازهای بارشی (میانگین بارش سالانه، بارش پاییز، بارش زمستان، بارش دوره رشد و گلدهی و بارش دوره ...
بیشتر
هدف این تحقیق ارزیابی تناسب اراضی برای کشت کلزا در سطح استان مازندران میباشد رای انجام تحلیل‌ها از سه شاخص نیازهای دمایی (میانگین سالانه درجه حرارت، میانگین حداقل درجه حرارت، میانگین حداکثر درجه حرارت، دمای جوانه زنی و دمای گلدهی، شاخص نیازهای بارشی (میانگین بارش سالانه، بارش پاییز، بارش زمستان، بارش دوره رشد و گلدهی و بارش دوره رسیدگی و شاخص سایر نیازهای اقلیمی (درجه روز – رشد، ساعات آفتابی، یخبندان و رطوبت نسبی)، استفاده شده است. به علت متفاوت بودن مقیاس اندازه گیری دادهها آماری سایر نیازهای اقلیمی از روش نمره استاندارسازی دادهها استفاده شد. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی است، به طوری که از روش اسنادی (جستجوی کتابخانهای)، برای گردآوری اطلاعات اولیه و مبانی نظری تحقیق و سوابق مطالعاتی و از داده‌های آماری ایستگاه‌های سینوپتیکی و کلیماتولوژی برای پردازش سنجش تناسب اراضی ارائه گردید. به طور کلی نتایج تجزیه و تحلیل اقلیمی زمانی قابل تعمیم به پهنه‌ای گسترده خواهد بود که با استفاده از روش‌های میانیابی داده‌های نقطه‌ای به داده‌های پهنه‌ای تبدیل شود. به همین دلیل از روش میانیابی IDW در محیط GIS برای سنجش تناسب اراضی برای کشت کلزا در منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. و در نهایت نقشه نهایی تهیه شد. نتایج تحلیل یافته‌ها نشان داد که بیشتر اراضی استان دارای محدویت متوسط و کمترین اراضی دارای بدون محدویت هستند.
محیط زیست شهری
اسماعیل صالحی؛ احمدرضا یاوری؛ فرانه وکیلی؛ پرستو پریور
دوره 7، شماره 13 ، خرداد 1395، ، صفحه 67-80
چکیده
امروزه روند رو به رشد شهرها و افزایش جمعیت باعث برهم زدن نظم طبیعت و تغییر ساختار اصلی و اولیه سرزمین شده است. در سالهای اخیر در جهت جلوگیری از رشد افقی شهرها ایده ساخت بناهای بلند در شهرهای جهان و همچنین کلانشهر تهران مطرح شده است. یکی از اثرات منفی بلندمرتبه سازی تغییر جریان باد شهری میباشد. بر این اساس هدف این مطالعه ارزیابی ...
بیشتر
امروزه روند رو به رشد شهرها و افزایش جمعیت باعث برهم زدن نظم طبیعت و تغییر ساختار اصلی و اولیه سرزمین شده است. در سالهای اخیر در جهت جلوگیری از رشد افقی شهرها ایده ساخت بناهای بلند در شهرهای جهان و همچنین کلانشهر تهران مطرح شده است. یکی از اثرات منفی بلندمرتبه سازی تغییر جریان باد شهری میباشد. بر این اساس هدف این مطالعه ارزیابی اثر ساختمانهای بلند بر علمکرد جریان باد شهری با استفاده از روش قیاسی- استنتاجی است. در این تحقیق منطقه 22 کلانشهر تهران به علت روند روبه رشد بلندمرتبه سازی به عنوان پژوهش موردی انتخاب شده است. نتایج ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر جریان باد در سطح منطقه 22 بیانگر این موضوع میباشد که به دلیل مکانیابی نادرست و غیر اصولی ساختمانهای بلند در این منطقه الگوی طبیعی وزش باد تغییر یافته و در نتیجه موجب بروز اثرات ثانویه ناشی از رکود یا تشدید جریان باد شده و کریدور ورودی هوا به شهر تهران را با مشکل جدی مواجه ساخته است. بر این اساس رعایت اصول و معیارهای مناسب مکانیابی و ارزیابی بلندمرتبه سازی توسط مدیران شهری زمینهای برای اقدامات صحیح مدیریتی در جهت کاهش اثرات فراهم مینماید.
زهره فنی؛ اکبر سلطان زاده؛ مژگان فرج زاده؛ روح الله میززازاده
دوره 7، شماره 14 ، آذر 1395، ، صفحه 67-80
چکیده
امروزه فضاهای فراغتی یکی از حوزه‌های مهم مطالعات شهری است که کیفیت گذران آن اهمیت بیش‌تری یافته است. پژوهش حاضر به صورت تطبیقی بین شاخصهای رضایتمندی از فضاهای فراغتی و بررسی عوامل تاثیر گذار بر میزان رضایت از فضاهای فراغتی در دو ناحیه شهر مراغه انجام شده است. برای جمعآوری اطلاعات از روش پیمایشی و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. ...
بیشتر
امروزه فضاهای فراغتی یکی از حوزه‌های مهم مطالعات شهری است که کیفیت گذران آن اهمیت بیش‌تری یافته است. پژوهش حاضر به صورت تطبیقی بین شاخصهای رضایتمندی از فضاهای فراغتی و بررسی عوامل تاثیر گذار بر میزان رضایت از فضاهای فراغتی در دو ناحیه شهر مراغه انجام شده است. برای جمعآوری اطلاعات از روش پیمایشی و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه شهروندان ساکن ناحیه یک و چهار شهر مراغه بوده و حجم جامعه نمونه در هر ناحیه بر اساس فرمول کوکران محاسبه شده است و پرسشنامه‌ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده در فضاهای فراغتی توزیع شده است. در تحلیل داده‌های پژوهش از آمارهای توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزار SPSS، استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان میدهد بین میزان رضایتمندی از فضاهای فراغتی، در هر دو ناحیه تفاوت معنیداری وجود دارد. هم چنین با استفاده از تحلیل عاملی، مشخص شد که در ناحیه یک میزان امکانات فضاهای فراغتی و تنوع کمی و کیفی فضاهای فراغتی و میزان دسترسی به آنها با 9/38 درصد واریانس و در ناحیه چهار نیز تنوع کمی و کیفی فضاهای فراغتی و امکانات آنها و هم چنین کارکرد فرهنگی فضاهای فراغتی با 7/38 درصد واریانس بیشترین و مهمترین نقش را در شکل گیری میزان رضایتمندی ساکنان از فضاهای فراغتی خود ایفاء می‌کنند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
فاطمه مبرهن قاسم‌آبادی؛ سیدعلی حسینی؛ محمد اسکندری نوده
دوره 8، شماره 16 ، مهر 1396، ، صفحه 67-76
چکیده
راهبرد توسعه شهر در اغلب موارد اهدافی همچون بهبود بخشیدن به مدیریت و حاکمیت شهری، افزایش رشد اقتصادی و اشتغال شهری، کاهش مداوم فقر شهری را در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران دنبال می کند. در همین راستا، هدف از مطالعه حاضر، سنجش تأثیرپذیری اجرایی شدن شاخصهای راهبرد توسعه شهری در مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری در شهر چابکسر ...
بیشتر
راهبرد توسعه شهر در اغلب موارد اهدافی همچون بهبود بخشیدن به مدیریت و حاکمیت شهری، افزایش رشد اقتصادی و اشتغال شهری، کاهش مداوم فقر شهری را در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران دنبال می کند. در همین راستا، هدف از مطالعه حاضر، سنجش تأثیرپذیری اجرایی شدن شاخصهای راهبرد توسعه شهری در مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری در شهر چابکسر میباشد که به روش توصیفی– تحلیلی انجام گرفت. تحقیق از انواع کاربردی بود که به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. حجم نمونه تحقیق شامل 365 نفر از شهروندان و 20 نفر از کارشناسان شهری بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی، انتخاب شدند. بر اساس یافته‌های تحقیق، میانگین به دست آمده از سنجش امتیاز اجرای شاخصهایCDS در شهر چابکسر (مدیریتی و حکمروایی خوب، بانکی بودن، قابل زندگی بودن، رقابتی بودن)، از دید کارشناسان 72/3 و از دید شهروندان با 28/3 میباشد که مقدار هر دو بالاتر از میانگین معیار است. همچنین مشخص شد که تدوین راهبرد توسعه شهری (CDS) برای شهر چابکسر و ایجاد هماهنگی بر عناصر تأثیرگذار در سیستم برنامه‌ریزی گردشگری شهر و توجه به نظام مدیریت یکپارچه و کارآمد شهری و گردشگری به همراه ارتقاء سطح مشارکت شهروندان در تهیه و اجرای طرح‌های گردشگری الزامی است.
مطالعات ناحیه ای
حسین قدس؛ محمدرضا بمانیان؛ حسین مرادی نسب
چکیده
هدف از پژوهش حاضر واکاوی تأثیر تصورات شناختی مخاطبان بر خوانایی محیط در خیابان ستارخان، فلکه اول تا فلکه دوم صادقیه شهر تهران است. روش پژوهش از نوع کیفی-کمی با راهبرد همبستگی و رویکرد توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش 3 مؤلفه اصلی «کیفیت عناصر ساختاری مسیر (جداره‌ها، پیاده‌روها و میادین)»، «میزان و کارکرد قرارگاه‌های رفتاری-عملکردی» ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر واکاوی تأثیر تصورات شناختی مخاطبان بر خوانایی محیط در خیابان ستارخان، فلکه اول تا فلکه دوم صادقیه شهر تهران است. روش پژوهش از نوع کیفی-کمی با راهبرد همبستگی و رویکرد توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش 3 مؤلفه اصلی «کیفیت عناصر ساختاری مسیر (جداره‌ها، پیاده‌روها و میادین)»، «میزان و کارکرد قرارگاه‌های رفتاری-عملکردی» و «مؤلفه‌های احساس رضایت از محیط» و 27 متغیر کمی-کیفی در راستای بازخوانی میزان خوانایی در مسیر فلکه اول تا فلکه دوم صادقیه در شهر تهران مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. پایایی ابزار با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نمونه‌های پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از میان افراد ساکن-شاغل و یا در حال تردد در محدوده مورد مطالعه انتخاب شدند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 200 نفر تعیین گردید. نوآوری پژوهش در تحلیل مؤلفه‌های خوانایی در یک بستر شهری از دیدگاه استفاده کنندگان آن فضا است. در نهایت با بررسی محدوده مورد مطالعه با توجه به متغیرهای خوانایی مشخص شد که این مسیر علی‌رغم اینکه یک راه عملکردی مهم میان مخاطبان است. ولی از نظر مؤلفه‌های خوانایی امتیاز متوسط و متوسط به پایین دارد و صرفا یک سیمای اجباری و سلیقه‌ای از خود به نمایش گذاشته است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
ابوالفضل مشکینی؛ اصغر رستم میدان؛ محسن احدنژاد؛ حسن محمودزاده
چکیده
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی الگوی اکو‌شهری زیست‌پذیر کلانشهر تبریز با استفاده از مدل فازی صورت گرفت. از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. داده‌های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق‌‌ساخته جمعآوری گردید. ضریب الفای کرونباخ برابر 819/0 میباشد که نشان از پایایی قوی دارد. جامعه آماری تحقیق ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی الگوی اکو‌شهری زیست‌پذیر کلانشهر تبریز با استفاده از مدل فازی صورت گرفت. از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. داده‌های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق‌‌ساخته جمعآوری گردید. ضریب الفای کرونباخ برابر 819/0 میباشد که نشان از پایایی قوی دارد. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال شهر تبریز بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با لحاظ ضریب خطای 3 درصد به تعداد 1068عدد تعیین گردید. نمونه‌های تحقیق با در نظر گرفتن تراکم خانوار در هر یک از مناطق دهگانه تبریز بهصورت تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و LISREL مبتنی بر معادلات ساختاری و تحلیل چندمتغیره فازی در محیط GIS انجام گردید. طبق نتایج تحقیق کلانشهر تبریز در ابعاد اکو‌شهری دارای زیستپذیری متوسط میباشد و عدم تعادل در بین مناطق دهگانه مشهود است. نوآوری تحقیق ارائه الگوی اکوشهر زیست‌پذیر پایدار متکی بر مشارکت و همکاری مردم و مدیریت شهری برای زیست‌پذیر نمودن کلانشهر تبریز میباشد بهطوریکه بتواند برای سایر کلان‌شهرها به‌عنوان نقشه راه زیستپذیری مورد استفاده قرار گیرد..
محیط زیست شهری
قباد زرین منش؛ فروزان فرخیان
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های پایداری شهری در شهر لیکک از توابع استان‌کهگیلوبه و بویراحمد از نوع کاربردی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی بوده است. نخست 36 شاخص در 4 بعد محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی پایداری شهری با استفاده از اسناد و نظر 23 نفر از خبرگان حوزه مربوطه تعیین گردید. به‌منظور رتبه‌بندی عوامل از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های پایداری شهری در شهر لیکک از توابع استان‌کهگیلوبه و بویراحمد از نوع کاربردی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی بوده است. نخست 36 شاخص در 4 بعد محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی پایداری شهری با استفاده از اسناد و نظر 23 نفر از خبرگان حوزه مربوطه تعیین گردید. به‌منظور رتبه‌بندی عوامل از ﻓﺮآﯾﻨﺪ تحلیل ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺒﯽ (AHP) و نرمافزار Expert choice استفاده شد. در مطالعه حاضر نرخ ناسازگاری کلیه مقایسات زوجی کمتر از 1/0 بوده است. لذا، سازگاری ماتریس مقایسات قابل قبول است. نوآوری پژوهش حاضر شناسایی شاخصهای پایداری در شهری کوچک با موقعیت جغرافیایی و آداب و رسوم و فرهنگ خاص و به‌کارگیری معیارهای کمی و کیفی به‌طور همزمان و امتیازدهی و اولویت‌بندی آنها بوده است. یافته‌ها نشان داد که به ترتیب عوامل اقتصادی، عوامل محیطی، عوامل کالبدی، و اجتماعی دارای اهمیت بودند. از بین مؤلفه‌ها یا زیرمعیارها، وضعیت درآمد و درصد اشتغال به‌عنوان مهمترین عوامل تأثیرگذار بر پایداری شهری قلمداد گردید. بنابراین شاخصهای پایداری و درجه اهمیت آنها در شهرهای کوچک، متأثر از شرایط اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و کالبدی آن جوامع است. رشد نامتوازن شهرنشینی با زیرساخت‌های نامناسب شهری و عدم فرصت‌های شغلی کافی موجب ناپایداری شهری میشود. فرآیند پایداری جریانی چندبعدی است که باید ضمن توجه به بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد رفاه همگانی، از نابودی منابع، تخریب محیط زیست و ناهنجاری‌های اجتماعی اجتناب شود.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
نادر زالی؛ نورالدین عظیمی؛ مستوره قلیپور
دوره 3، شماره 5 ، فروردین 1391، ، صفحه 71-88
چکیده
امروزه یکی از نمودها و جلوه های بارز توسعه یافتگی هر سرزمین کمیت و کیفیت نشریات آن به شمار می رود. از این رو نوشتار حاضر به بررسی روند انتشار مقالات در 13 نشریه علمی-پژوهشی مرتبط با حیطه برنامه ریزی شهری و منطقه ای در طی سال های 1387-1390 با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا پرداخته است. این نوشتار در زمره پژوهش های اسنادی جای می گیرد. روش تحقیق ...
بیشتر
امروزه یکی از نمودها و جلوه های بارز توسعه یافتگی هر سرزمین کمیت و کیفیت نشریات آن به شمار می رود. از این رو نوشتار حاضر به بررسی روند انتشار مقالات در 13 نشریه علمی-پژوهشی مرتبط با حیطه برنامه ریزی شهری و منطقه ای در طی سال های 1387-1390 با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا پرداخته است. این نوشتار در زمره پژوهش های اسنادی جای می گیرد. روش تحقیق در آن تحلیلی-توصیفی بوده و رویکرد تحقیق کمی- کیفی است. نتایج حاصل نشان می دهد که بیش از نیمی از مقالات منتشر شده در طی سه سال گذشته مدت زمانی بیش از 6 ماه را از مرحله پذیرش تا چاپ پشت سر گذارده اند. به درازا کشیده شدن زمان داوری مقالات در نشریات علمی-پژوهشی علاوه بر بسترسازی برای ایجاد تخلفات پژوهشی؛ خود عاملی است موثر در کاسته شدن از ارزش نوشتارها و مقالات. همپوشانی مضمونی مقالات در اثرمنتشر شدن مقالاتی با محورهای مشابه که توسط نگارندگان متفاوت در بازه های زمانی گوناگون تهیه شده؛ منتشر نشدن پژوهش هایی که به مسائل و چالش های روز پرداخته و کم ارزش ساختن آن ها با انتشار در بازه زمانی دیگر از جمله مسائلی است که در پی خواهد داشت.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سمیرا مرادی مفرد؛ اکبر حسین زاده؛ مهدی چراغی
دوره 5، شماره 9 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 71-82
چکیده
با آغاز قرن بیست و یکم، نقش و جایگاه فناوری نوین از جمله فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیند دستیابی به توسعه بیش از گذشته هویدا شده است. توسعه چشمگیر فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و گسترش اینترنت از یک سو و نیاز مدیریت شهری به ایده‌های نو در اداره شهرها و ضرورت ارتقاء مشارکت شهروندان از سوی دیگر، ما را در برابر دروازه‌های شهرهای ...
بیشتر
با آغاز قرن بیست و یکم، نقش و جایگاه فناوری نوین از جمله فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیند دستیابی به توسعه بیش از گذشته هویدا شده است. توسعه چشمگیر فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و گسترش اینترنت از یک سو و نیاز مدیریت شهری به ایده‌های نو در اداره شهرها و ضرورت ارتقاء مشارکت شهروندان از سوی دیگر، ما را در برابر دروازه‌های شهرهای الکترونیک قرار داده است. امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش پایه‌ای در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع ایفا کرده است. رسانه ها عملا در توسعه پایدار جوامع نقش بسیار مهمی برعهده دارند و به عنوان نیروی محرکه در رشد و توسعه فرهنگی جامعه، عامل مهمی به شمار می آیند. مسئله‌ای که امروزه وجود دارد، این است که آیا این نواحی در ابعاد مختلف انسانی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زمینه‌های مناسب برای توسعه این فناوری‌ها را دارا می‌باشند؟ و آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توسعه پایدار شهری تأثیر گذار بوده است؟ روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی‌است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون بین ویژگی‌های فردی خانوارهای پاسخ دهنده و تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباط معنادار و مستقیمی وجود دارد، در ادامه نیز براساس آزمون فریدمن، بین میانگین شاخصهای مورد مطالعه جهت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات تفاوت معناداری وجود دارد. در این میان بیشترین میانگین رتبه‌ای مربوط به شاخصهای انسانی و کمترین آن مربوط زیرساخت‌های اقتصادی توسعه پایدار میباشد.
نفیسه مرصوصی؛ محمدحسین صائبی
پیش شماره، شماره 0 ، آذر 1388، ، صفحه 73-93
چکیده
هدف این مقاله تجزیه و تحلیل تأثیر مهاجرت و شرایط اقتصادی ساکنین بر ساختار اجتماعی و اکولوژی اجتماعی شهر
و به کارگیری داده های GIS مشهد و گسترش کالبدی آن می باشد که با استفاده از یکی از تکنیک های درون یابی نرم افزار
جمعیتی و کالبدی صورت گرفته است. شهر مشهد که در نتیجه هجوم مهاجران توسعه پرشتابی داشته، ساختار اجتماعی
متنوعی پیداکرده ...
بیشتر
هدف این مقاله تجزیه و تحلیل تأثیر مهاجرت و شرایط اقتصادی ساکنین بر ساختار اجتماعی و اکولوژی اجتماعی شهر
و به کارگیری داده های GIS مشهد و گسترش کالبدی آن می باشد که با استفاده از یکی از تکنیک های درون یابی نرم افزار
جمعیتی و کالبدی صورت گرفته است. شهر مشهد که در نتیجه هجوم مهاجران توسعه پرشتابی داشته، ساختار اجتماعی
متنوعی پیداکرده است. به نحوی که تأثیر و تأثر آن را در کالبد شهر به وضوح می توان دید. شرایط اقتصادی ساکنین، به
عنوان مهمترین عامل در تحرکات اکولوژیکی این شهر، درون مایه تفاوت های مناطق شهری گردیده است و نتیجه آن،
شهری است که رخسار آن خبر می دهد از سر درون. این پژوهش عوامل اکولوژیکی همچون مهاجرت، شرایط اقتصادی
سرپرست خانوار و تحرکات اکولوژیکی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و تأثیر آن را بر کالبد فیزیکی شهر بررسی
می نماید. در این مطالعه داده های آماری شاخص های اشتغال و مهاجرت مربوط به شهر مشهد و شاخص های اشتغال،
مهاجرت و تحرکات داخلی جمعیت برای منطقه 9 شهرداری مورد استفاده قرارگرفته است؛ (داده های آماری سال 1387
منطقه 9 ازطریق آمارگیری نمونه ای تهیه شده است). از آنجا که ویژگی های ساختار اجتماعی و کالبدی منطقه 9 شهرداری
می تواند تصویر جامع تری از اکولوژی اجتماعی شهر مشهد ترسیم نماید به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در این
پژوهش ابتدا از روش توصیفی در انجام تحقیق استفاده شده است. در گام اول به توصیف چگونگی پراکندگی
شاخص های مورد مطالعه پرداخته ایم سپس با بهره گیری از روش همبستگی، وجود یا عدم وجود رابطه بین متغیرهای مورد
مطالعه و توسعه کالبدی مشهد را بررسی نموده و در همبستگی مثبت، ارتباط ها را در قالب های مختلف تعریف و تشریح
نموده ایم. نتایج نشان می دهد که مهاجرت نقش بسیار مهمی در چگونگی توزیع فضایی گروه های اجتماعی و توسعه
کالبدی مشهد داشته است.
جغرافیای اقتصادی
محمدرحیم رهنما؛ امیر اسدی؛ محمدمحسن رضوی
دوره 4، شماره 7 ، فروردین 1392، ، صفحه 73-84
چکیده
قیمت اساسی‌ترین متغیر بخش مسکن است که در رفاه اجتماعی و اقتصادی شهر بسیار مهم میباشد و عوامل مختلفی بر آن اثر دارند، در این میان عوامل فضایی اهمیت خاصی دارند. لذا در این پژوهش تحلیل توزیع فضایی قیمت مسکن در شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی بررسی شده است. حجم نمونه شامل 1000 مورد از قیمت مسکن ویلایی و آپارتمانی ...
بیشتر
قیمت اساسی‌ترین متغیر بخش مسکن است که در رفاه اجتماعی و اقتصادی شهر بسیار مهم میباشد و عوامل مختلفی بر آن اثر دارند، در این میان عوامل فضایی اهمیت خاصی دارند. لذا در این پژوهش تحلیل توزیع فضایی قیمت مسکن در شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی بررسی شده است. حجم نمونه شامل 1000 مورد از قیمت مسکن ویلایی و آپارتمانی است (628 مورد آپارتمانی و 372 ویلایی)، که از سایتهای مربوط به املاک و مستغلات کشور و روزنامه خراسان در طول سال 1389 گردآوری و مختصات جغرافیایی آنها بر روی نقشه شهر مشهد ثبت شده است. این مطالعه توصیفی و تحلیلی می باشد. نتایج حاصل از مطالعه نشانگر بعد خانوا ر 1.1 در واحد مسکونی است و کمبود مسکن برابر استاندارد در شهر مشهد رقم 58108 واحد مسکونی است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حسن آهار؛ ایوب منوچهری میاندوآب؛ هوشنگ سرور؛ آرزو انوری
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل پایداری محلات شهری با تاکید بر نظام توزیع فضایی تسهیلات شهری در محلات منطقه یک تهران میباشد.دسترسی به تسهیلات شهری یکی از فاکتورهای مهم پایداری محلات میباشد. فضاهای عمومی و تسهیلات شهری محلهای یک بخش حیاتی از زندگی روزانه ما در شهر را تشکیل میدهد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده است. محلات نیاوران، ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل پایداری محلات شهری با تاکید بر نظام توزیع فضایی تسهیلات شهری در محلات منطقه یک تهران میباشد.دسترسی به تسهیلات شهری یکی از فاکتورهای مهم پایداری محلات میباشد. فضاهای عمومی و تسهیلات شهری محلهای یک بخش حیاتی از زندگی روزانه ما در شهر را تشکیل میدهد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده است. محلات نیاوران، امامزاده، رستمآباد، نفت، ولنجک، دارآباد و قیطریه در منطقه 1 تهران با روش تصادفی به عنوان محدوده مورد بررسی. انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و استخراج نقشه کاربری‌ها و قطعات مسکونی محلات از سازمانهای مربوطه انجام گرفت و در نهایت، با استفاده از GIS و منطق فازی، کیفیت دسترسی محلات نسبت به عناصر محلهای مشخص گردید. نتایج نشان داد محلات به طورکلی در دسترسی به امکانات محلهای با یکدیگر تفاوت اساسی دارند، هر چند در بعضی عناصر از جمله دسترسی به پارک در شرایط خوبی قرار داشتهاند اما به طورکلی با شرایط مطلوب فاصله زیادی دارند.
مجید گودرزی؛ محمدعلی فیروزی؛ امید سعیدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانع اجتماعی- فرهنگی توسعه حمل‌ونقل عمومی پایدار کلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و توسعه‌ای است، از نظر ماهیت، توصیفی و تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه).استفاده شده است. در جهت پایایی ابزار سنجش ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانع اجتماعی- فرهنگی توسعه حمل‌ونقل عمومی پایدار کلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و توسعه‌ای است، از نظر ماهیت، توصیفی و تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه).استفاده شده است. در جهت پایایی ابزار سنجش از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که به دست آمدن ضریب 95/0 نشان‌دهنده پایایی ابزار سنجش است. روش آنالیز آن کمی بوده که از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره TOPSIS استفاده‌شده است. همچنین جامعه آماری تحقیق را مناطق هشتگانه کلانشهر اهواز تشکیل داده‌اند. به‌منظور تعیین تعداد نمونه جامعه خبرگان، از روش نمونه‌گیری گلوله برفی استفاده شد که بر اساس آن، تعداد 15 نفر از خبرگان مرتبط با حوزه این پژوهش انتخاب شدند. شناسایی موانع توسعه اجتماعی- فرهنگی حمل‌ونقل، دسته‌بندی موانع و شناخت تفاوت‌های مکانی از جنبه‌های نوآوری این پژوهش است. نتایج تحقیق نشان داد که موانع اجتماعی - فرهنگی توسعه حمل‌ونقل عمومی در مناطق هشتگانه اهواز باهم متفاوت هستند؛ در مناطق یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت و هشت به ترتیب ضعف فرهنگ‌سازمانی، سبک زندگی خودرو محور، ضعف مشارکت واحدهای وظیفه، عدم‌حمایت از مسافرت کودک، بی‌نظمی در سواره - پیاده شدن، مقاومت در پرداخت هزینه‌های عمومی، ضعف رعایت حقوق شهروندی مهمترین موانع توسعهی حمل‌ونقل عمومی در هر یک از مناطق هشتگانه است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
آرزو شفاعتی؛ رضا ولی زاده؛ اکبر رحیمی؛ پناهی علی
چکیده
پژوهش حاضر با بهرهگیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش‌های متداول و مورد پذیرش آیندهنگاری است، به تحلیل تأثیر عوامل شهر هوشمند بر مؤلفه‌های توسعه میانافزا در بافتهای تاریخی شهر تبریز پرداخته است. روش تحقیق ، توصیفی-تحلیلی بوده و در این راستا، تعداد 34 مؤلفه شهر هوشمند در کنار 19 متغیر توسعه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با بهرهگیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش‌های متداول و مورد پذیرش آیندهنگاری است، به تحلیل تأثیر عوامل شهر هوشمند بر مؤلفه‌های توسعه میانافزا در بافتهای تاریخی شهر تبریز پرداخته است. روش تحقیق ، توصیفی-تحلیلی بوده و در این راستا، تعداد 34 مؤلفه شهر هوشمند در کنار 19 متغیر توسعه میانافزا با استفاده از تکنیک پویش محیطی استخراج و توسط 50 متخصص برنامه‌ریزی شهری با استفاده از ماتریس متقابل امتیازدهی در محیط نرمافزار میکمک تحلیل گردید. نتایج تحقیق، بیانگر ناپایداری سیستم در کلانشهر تبریز است که بر این اساس، پنج دسته عوامل تأثیرگذار، دووجهی، تأثیر‌پذیر، مستقل و ریسک قابل شناسایی هستند. در نهایت، با مطالعه، بررسی و تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده، 7 عامل کلیدی تأثیرگذار شهر هوشمند شامل «خلاقیت»، «روح نوآورانه»، «مدیریت پایدار منابع»، «دسترسی محلی»، «حمل‌ونقل پایدار، خلاق و ایمن»، «جذابیت شرایط طبیعی» و «انعطافپذیری» و 4 عامل کلیدی تأثیر‌پذیر توسعه میانافزا شامل «مسکن مقرون‌به‌صرفه»، «بهره‌وری زمین»، «تراکم جمعیتی» و «کاربری‌های آلاینده» که بیشترین نقش را در بازآفرینی آینده بافتهای ناکارآمد کلانشهر تبریز با تأکید بر شهر هوشمند دارند، انتخاب شدند. همچنین نوآوری پژوهش حاضر را میتوان، در دو حیطه موضوع (از لحاظ عدم وجود مطالعات در این موضوع )و روششناسی (روش میکمک) نشان داد.
ناهید سجادیان؛ علی شجاعیان؛ لیلا کشتکار
دوره 6، شماره 11 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 79-98
چکیده
امروزه در تمامی شهرهای جهان، به ویژه کلان‌شهرها، افزایش نرخ جرم و جنایت نگران کننده است و به یکی از دغدغه‌های مهم شهروندان و مدیران شهری تبدیل شده است. به نظر می‌رسد شکل و نوع کاربری‌ها و رابطه بین توزیع آنها در سطح شهر از جمله مواردی است که در رشد آسیب‌های اجتماعی و جرایم شهری موثر بوده است. از جمله کلان شهرهایی که با این بحران ...
بیشتر
امروزه در تمامی شهرهای جهان، به ویژه کلان‌شهرها، افزایش نرخ جرم و جنایت نگران کننده است و به یکی از دغدغه‌های مهم شهروندان و مدیران شهری تبدیل شده است. به نظر می‌رسد شکل و نوع کاربری‌ها و رابطه بین توزیع آنها در سطح شهر از جمله مواردی است که در رشد آسیب‌های اجتماعی و جرایم شهری موثر بوده است. از جمله کلان شهرهایی که با این بحران مواجه است، شهر اهواز میباشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوع و میزان کاربری اراضی شهری در شکل گیری الگوهایی فضایی بزهکاری در محدوده کلانتری 15 شهر اهواز انجام شده است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده، و به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل‌های گرافیکی در محیط GIS استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد مرکز متوسط جرایم ارتکابی در منطقه کمپلو با مرکز جغرافیایی محدوده کلانتری (خیابان انقلاب) منطبق است. همچنین جرایم مرتبط با سرقت در کل محدوده پخش گردیده و کانون‌های اصلی شناسایی شده خیابان‌های داغری (لشکر)، هاتف (کیان)، بنی هاشم و اطراف بیمارستان آیت الله کرمی و ترمینال غرب (میدان انقلاب) میباشد. نوع و میزان کاربری اراضی در محدوده کلانتری 15 در ایجاد زمینه و شرایط ارتکاب جرایم سرقت تاثیر داشته است. به طوری که بیشترین جرایم سرقت در محدوده این کلانتری در کنار کاربری‌های مسکونی رخ داده است. در نهایت بر اساس یافته‌های پژوهش پیشنهادهایی جهت کنترل ناهنجاری های کالبدی و کاهش نرخ بزهکاری در محدوده های مورد مطالعه ارائه گردید.
نظام سکونتگاهی و مسکن
زهره فنی؛ مریم بیرانوندزاده؛ نوبخت سبحانی؛ اکبر سلطان زاده
دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 79-96
چکیده
بخش مسکن در چند دهه گذشته به دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در کشور منجر به عدم تأمین مسکن شهرنشینان توسط دولت شده است. با این وجود بخش«تعاونی» به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر تحلیل تعاونی‌های مسکن و جایگاه آنها در نظام برنامه‌ریزی مسکن کشور ...
بیشتر
بخش مسکن در چند دهه گذشته به دلیل رشد سریع شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در کشور منجر به عدم تأمین مسکن شهرنشینان توسط دولت شده است. با این وجود بخش«تعاونی» به عنوان راهی برای تحدید مشکل مسکن در کشور مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر تحلیل تعاونی‌های مسکن و جایگاه آنها در نظام برنامه‌ریزی مسکن کشور میباشد. روش کار در این تحقیق با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و جمعآوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانهای و اسنادی تدوین شده است. یافته‌ها نشان میدهد که علی‌رغم آن که تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره برای تعاونی‌های مسکن نسبتا رقم کوچکی است، اما نسبت تعداد واحدهای مسکونی تعاونی‌های مسکن در ساختمان رقم بالاتری را نشان میدهد. به طوری که تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره حدود 06/3 واحد مسکونی و پروانه‌های صادره برای بخش خصوصی حدود 6/2 واحد مسکونی و در پروانه‌های صادر شده برای بخش تعاونی مجوز 1/19 واحد مسکونی در نظر گرفته شده است. بنابراین ارقام فوق نشان دهنده تمایل شرکت‌های تعاونی مسکن به انبوه‌سازی بیشتر و استفاده هر چه بیشتر از زمین در جهت ساخت‌و‌ساز مسکن میباشد. همچنین با طبقه‌بندی استان‌ها از لحاظ تعداد متقاضی واحدهای مسکونی در پروانه‌های صادره نشان داده شد که استان تهران به تنهایی در یک خوشه مطلوب و در رده اول و استان‌های تبریز، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و کرمانشاه در وضعیت نیمه‌مطلوب و در نهایت این که مابقی استان‌ها که بالغ بر 25 استان می‌باشند، در وضعیت نامطلوب قرار دارند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
یوسف درویشی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش مشارکت اجتماعی پایدار در تحقق بهبود کیفیت زیست شهری در شهر پارس‌آباد استان اردبیل بوده است. تحقیق از نظر ماهیت یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب میشود که با روش پیمایش اجرا گردید. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال شهر پارس‌آباد مغان بودند که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 380 نفر ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش مشارکت اجتماعی پایدار در تحقق بهبود کیفیت زیست شهری در شهر پارس‌آباد استان اردبیل بوده است. تحقیق از نظر ماهیت یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب میشود که با روش پیمایش اجرا گردید. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال شهر پارس‌آباد مغان بودند که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 380 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردید. نمونه‌های مورد مطالعه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق‌‌ساخته بوده است که با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ پایایی آن با ضریب بالاتر از 7/0، مورد تأیید قرار گرفت. متغیر مستقل تحقیق (مشارکت اجتماعی) شامل مؤلفه‌های مستقل مطالعه شامل رابطه متقابل، تعهد متقابل، انتظار متقابل، بود. طبق یافته‌های تحقیق، مؤلفه‌های رابطه متقابل، تعهد متقابل و حس تعلق به صورت همزمان بر توسعه پایدار تأثیر معنادار دارند. بررسی تأثیر همزمان چهار مؤلفه مشارکت اجتماعی بر توسعه پایدار شهری و اجرا در قلمرو یک شهر میان اندام، میتواند رویکردی جدید در این حوزه مطالعات شهری باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
اکبر کیانی؛ غریب فاضل نیا؛ فرضعلی سالاری سردری
دوره 4، شماره 8 ، مهر 1392، ، صفحه 81-100
چکیده
امروزه مدیریت عامل اصلی و تعیین کننده موفقیت هر سازمان و تشکیلاتی شناخته می شود و هدف آن سیاست گذاری و اجرای برنامه ها است. شهرها نیز به عنوان یک سیستم و نظام اجتماعی پیچیده و متنوع نیازمند به مدیریت سازمان یافته‌ای (مدیریت شهری) برای تعیین و دستیابی به اهداف و هماهنگی فعالیت ها و... در ابعاد و عرصه های مختلف توسعه پایدار شهری هستند. ...
بیشتر
امروزه مدیریت عامل اصلی و تعیین کننده موفقیت هر سازمان و تشکیلاتی شناخته می شود و هدف آن سیاست گذاری و اجرای برنامه ها است. شهرها نیز به عنوان یک سیستم و نظام اجتماعی پیچیده و متنوع نیازمند به مدیریت سازمان یافته‌ای (مدیریت شهری) برای تعیین و دستیابی به اهداف و هماهنگی فعالیت ها و... در ابعاد و عرصه های مختلف توسعه پایدار شهری هستند. در این مقاله ضمن شناخت و بررسی چگونگی، سیر تحولات سطوح مدیریتی شهری ایران در ادوار مختلف، و بیان وضعیت موجود، نقاط قوت و ضعف آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و با استفاده از روش های توصیفی (مطالعات کتابخانه ای)، تحلیل داده های ثانویه (اسنادی) و تکنیک تحلیل محتوا به بررسی و مقایسه تطبیقی میان رویکرد مدیریت سنتی و جدید شهری پرداخته شده است. در پایان پیشنهاد هایی برای کارآمد سازی مدیریت شهری در راستای توسعه و مدیریت شهری غیر متمرکز در ایران با توجه به چالش ها و چشم اندازهای مدیریت نوین شهری در شهرها (مدیریت الکترونیکی و هوشمند، دانشمحور، درونزا و ...) مطرح گردیده است.
رحمت الله بهرامی پاوه
چکیده
پژوهش تأثیر کسب‌وکارهای خانگی را بر توانمندسازی زنان حاشیه شهر سنندج در ابعاد اجتماعی و اقتصادی را بررسی نموده است. پژوهش با رویکرد نوآورانه اقدام به شناسایی راه‌های توانمندسازی زنان حاشیه شهری سنندج از طریق کسب‌وکارهای خانگی به‌منظور تحقق پایداری اقتصادی و اجتماعی کرده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
پژوهش تأثیر کسب‌وکارهای خانگی را بر توانمندسازی زنان حاشیه شهر سنندج در ابعاد اجتماعی و اقتصادی را بررسی نموده است. پژوهش با رویکرد نوآورانه اقدام به شناسایی راه‌های توانمندسازی زنان حاشیه شهری سنندج از طریق کسب‌وکارهای خانگی به‌منظور تحقق پایداری اقتصادی و اجتماعی کرده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری 184 نفر از زنان حاشیه شهر سنندج که 124 به‌عنوان حجم نمونه به روش کوکران انتخاب شدند. در این پژوهش 19 متغیر در ابعاد اقتصادی، اجتماعی انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ با میزان 72/ . تأیید گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش‌های آمار استنباطی مانند شاخصهای مرکزی، میانگین، انحراف معیار و آزمون T تک نمونهای مورد سنجش قرار گرفته‌اند. نتایج بررسی شاخص اقتصادی و اجتماعی در 19 متغیر مورد بررسی نشان داد 17 متغیر تاثیر مثبتی در سطح زندگی خانوارهای حاشیه شهری داشته است. نتایج نشان داد کسب‌وکارهای خانگی زمینه کاهش فقر، کاهش آسیب‌های اجتماعی را به دنبال داشته در مقابل موجب افزایش سطح درآمدها، انسجام و پایداری اجتماعی خانوارها شده است. به‌منظور افزایش بهره‌وری کسب‌وکارهای خانگی، آموزش درزمینة مهارت‌افزایی زنان حاشیه شهری (عباس‌آباد) ضرورتی اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌گردد.پژوهش تأثیر کسب‌وکارهای خانگی را بر توانمندسازی زنان حاشیه شهر سنندج در ابعاد اجتماعی و اقتصادی را بررسی نموده است. پژوهش با رویکرد نوآورانه اقدام به شناسایی راه‌های توانمندسازی زنان حاشیه شهری سنندج از طریق کسب‌وکارهای خانگی به‌منظور تحقق پایداری اقتصادی و اجتماعی کرده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری 184 نفر از زنان حاشیه شهر سنندج که 124 به‌عنوان حجم نمونه به روش کوکران انتخاب شدند. در این پژوهش 19 متغیر در ابعاد اقتصادی، اجتماعی انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ با میزان 72/ . تأیید گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش‌های آمار استنباطی مانند شاخصهای مرکزی، میانگین، انحراف معیار و آزمون T تک نمونهای مورد سنجش قرار گرفته‌اند. نتایج بررسی شاخص اقتصادی و اجتماعی در 19 متغیر مورد بررسی نشان داد 17 متغیر تاثیر مثبتی در سطح زندگی خانوارهای حاشیه شهری داشته است. نتایج نشان داد کسب‌وکارهای خانگی زمینه کاهش فقر، کاهش آسیب‌های اجتماعی را به دنبال داشته در مقابل موجب افزایش سطح درآمدها، انسجام و پایداری اجتماعی خانوارها شده است. به‌منظور افزایش بهره‌وری کسب‌وکارهای خانگی، آموزش درزمینة مهارت‌افزایی زنان حاشیه شهری (عباس‌آباد) ضرورتی اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌گردد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سمیه هاتفی شجاع
چکیده
هدف از مطالعه حاضر سنجش مؤلفه‌های کیفی مؤثر بر امنیت معابر شهری در معابر مرکزی شهر همدان و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده است. جهت گردآوری داده‌های تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. پایایی ابزار از طریق آزمون آلفای کرونباخ با ضریب 74/0 مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری مغازه‌داران و عابرین حاضر در محدوده بودند که با توجه نامعین ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر سنجش مؤلفه‌های کیفی مؤثر بر امنیت معابر شهری در معابر مرکزی شهر همدان و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده است. جهت گردآوری داده‌های تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. پایایی ابزار از طریق آزمون آلفای کرونباخ با ضریب 74/0 مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری مغازه‌داران و عابرین حاضر در محدوده بودند که با توجه نامعین بودن تعداد جامعه موردبررسی با استفاده از فرمول جامعه آماری نامعین کوکران 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردید. بررسی امنیت معابر شهر همدان موضوعی است که پیشینه‌ای ندارد و نتایج آن مکمل مطالعات پیشین میباشد که ایزدی و حقی در میدان امام شهر همدان به آن پرداخته‌اند. نتایج نشان داد که خیابان بوعلی بیشترین امنیت را نسبت به پنج معبر دیگر دارد. در این خیابان فعالیت و کاربری زمین با داشتن 87/0 بارعاملی بالاترین جایگاه را به خود اختصاص داد. سایر خیابان‌های ازنظر شرایط امنیتی عبارت بودند از خیابان شریعتی (فعالیت و کاربری زمین با دارا بودن 72/0)، خیابان تختی (فعالیت و کاربری زمین با 66/0)، خیابان باباطاهر (فعالیت و کاربری زمین با دارا بودن 63/0)، خیابان شهدا (نقش نظارت اجتماعی با دارا بودن 48/0) و خیابان اکباتان (نقش خوانایی با دارا بودن 42/0). نتیجه بررسی نشان داد که عامل فعالیت و کاربری زمین بیشترین تأثیرگذاری را بر امنیت معابر شهری همدان دارد.
محیط زیست شهری
سعید جهانبخش؛ بتول زینالی؛ صیاد اصغری
دوره 5، شماره 10 ، مهر 1393، ، صفحه 85-98
چکیده
با توجه به اینکه گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامد های زیست محیطی نامطلوبی نظیر تهدید سلامت عمومی، کاهش تولید و بهره وری اقتصادی، نارضایتی ساکنین و در نهایت مهاجرت اجباری در مناطق شهری و روستایی بر جای می گذارد، بنابراین هدف این بررسی، ناحیه بندی ایران از نظر فراوانی گرد و غبار های شدید و تعیین نواحی، استان ها و شهر ...
بیشتر
با توجه به اینکه گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامد های زیست محیطی نامطلوبی نظیر تهدید سلامت عمومی، کاهش تولید و بهره وری اقتصادی، نارضایتی ساکنین و در نهایت مهاجرت اجباری در مناطق شهری و روستایی بر جای می گذارد، بنابراین هدف این بررسی، ناحیه بندی ایران از نظر فراوانی گرد و غبار های شدید و تعیین نواحی، استان ها و شهر های بحرانی کشور برای برنامه ریزی های ملی و بین المللی می باشد. بدین منظور از داده های ساعتی گرد و غبار، میانگین و حداکثر سالانه سرعت باد و تصاویر ماهواره ای مودیس استفاده گردید. روش بکار رفته در این تحقیق، خوشه بندی فازی(FCM) می باشد که برای تحلیل فراوانی ناحیه ای به طور وسیع استفاده میشود. در این تحقیق، ایران از نظر فراوانی توفان های گرد و غباری به پنج ناحیه طبقه بندی شد که به علت وسیع بودن ناحیه پنج این ناحیه مجدداً به سه ناحیه تفکیک شد. هسته بیشینه توفان ها، ایستگاه زابل (خوشه 1)، آبادان، کنارک، اهواز و زاهدان (خوشه 2)، دزفول، بندر ماهشهر، بستان، مسجد سلیمان، بوشهر، خاش، ایرانشهر (خوشه 3) و هسته کمینه توفان ها (خوشه 5-3) شامل شهرستان های شمالی، شمالغرب ایران، ارتفاعات بلند زاگرس و شمالغرب خراسان شمالی می باشد. با توجه به نتایج حاصل از خوشه بندی، استان های خوزستان و سیستان و بلوچستان جزو پهنه های با توفان های گرد و غباری زیاد، بسیار زیاد و بحرانی قرار گرفت که نیازمند برنامه ریزی های ملی و بین المللی جدی می باشند.
