نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه سیستان و بلوچستان.
2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
چکیده
شهرها در روند تحولخود پیوسته از کارکردهای خود تأثیر مستقیم پذیرفتهاند و به تبع این تأثیرپذیری تغییراتی نیز در آنها در زمینه‌های فضایی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بوجود آمده است. از جمله کارکردهای مهم شهری گردشگری بوده که فضاهای شهری تأثیرات شگرفی می‌گذارد. هدف این مقاله بررسی و تحلیل اثرات اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرها بوده و اینکه گردشگری چه نقشی می‌تواند در اقتصاد شهرها برعهده داشته و چه نوع اثرات اقتصادی بر شهرها برجای گذارد؟ در این راستا شهر بانه و تأثیرات اقتصادی گردشگری تجاری بر آن مورد بررسی قرار گرفت. موقعیت جغرافیایی شهر بانه و همجواریآن با کشور عراق سبب شده تا مبادلات تجاری در اشکال رسمی و غیررسمی با این کشور در حجم بالایی صورت گرفته و صرفه اقتصادی و منافع ناشی از خرید و فروش کالاهای وارده از مبادی مرزی باعث پیدایش نوعی از گردشگری در این منطقه (گردشگری تجاری) شده است که حوزه عمل آن تا دورترین شهرهای داخلکشور نیز تسری یافته است. در این تحقیق از داده‌های میدانی استفاده شده و روش تحقیق میدانی- کتابخانه‌ای و تحلیل علمی است که به وسیله نرم افزار spss انجام شده است. برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده که جامعه‌ی آماری مورد مطالعه کارشناسان مرتبط با گردشگری و امور شهری و افراد شاعل در بخش‌های مرتبط به گردشگری بوده است. برای این منظور از دو نوع پرسشنامه استفاده شده که در پرسشنامه مربوط به کارشناسان حجم نمونه 10 عدد و در پرسشنامه دوم 263 عدد بوده است. در نهایت به تحلیل یافته‌های حاصل از پرسشنامه‌ها از طریق آزمون‌های توزیع دوجمله‌ای و sign پرداخته شد. نتایج حاصل حاکی از آن است که فعالیت‌ها و اشتغال حاصل از این فعالیت در غیاب بخش‌های صنعت، خدمات و کشاورزی توانسته اثرات اقتصادی قابل توجهی را بر شهر بانه داشته باشد و افزایش درآمد و اشتغال و قیمت زمین در این شهر را در پی داشته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Economical Effect of Trade Tourism on Urban Areas; case study: Baneh City
نویسندگان [English]
- Ali Hajineszhad 1
- Ali Ahmady 2
1 Associate Prof. Siatan & Baloochestan University
چکیده [English]
Cities in their evolution process are continuously impacted by their functions in a direct way and as a result of such impacts some changes are created in terms of spatial, economic, and socio-cultural aspects. Tourism is one of the main functions of the cities which have a noticeable impact on urban spaces. This article aims at investigating and analyzing the economic impacts of trade tourism and how it can play a role in cities economy, and how the cities are affected by such forces economically. In this regard, Baneh city has been chosen for researching such economic impacts. The geographic situation of the city and its proximity to Iraq has resulted into an increasing level of business transactions in formal and informal ways. The economic interests and benefits created from imported goods and exchanging them has formed a kind of tourism which can be called trade tourism that has expanded to the furthest cities of the country. In this survey some field data have been used and the research method was based on field work, library work and literature review and scientific analysis using SPSS software. Data collection process was based on questionnaire and the target populations were the experts related to tourism sector and urban affairs and those who were working directly in these sectors. Two questionnaires were used for collecting the data from target groups. In the first one the sample was 10 and in the second one the sample size was 263. The findings of questionnaires were analyzed through binominal distribution models and sign tests. It is revealed that the business activities and the employment resulted from this new function of cities in the absence of other sectors of economy like agriculture, industry and services, has left a considerable economic impacts on the city and has caused increased income and employment and higher level of land prices in the city.
کلیدواژه‌ها [English]
- Tourism
- Trade tourism
- Economic Development
- Informal economy
- Baneh City
- احمدی، علی (1387)، “تأثیرات توریسم تجاری بر توسعه کالبدی فضایی شهر بانه”، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، استاد راهنما دکتر علی حاجی‌نژاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
- احمدی، علی (1388)، “آثار اقتصادی جهانگردی بر توسعه ملی – منطقه‌ای، سنندج”، هفته‌نامه‌ی سیروان، 27 تیر، سال یازدهم، شماره‌ی 544 ص 4.
- پورمحمدی، محمدرضا (1382)، “برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری”؛ تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.
- تقدیسی زنجانی، سیمین و دانشور عنبران، فاطمه (1386)، “توریسم روستایی، تصویری مجازی یا الگویی حقیقی در برنامه‌ریزی روستایی”، مجله‌ی جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره‌ی هشتم، بهار و تابستان، صص 192- 179.
- حاجی‌نژاد، علی، پورطاهری، مهدی و علی احمدی (1388)، “تأثیرات توریسم تجاری بر توسعه‌ی کالبدی- فضایی مناطق شهری”؛ نمونه‌ی موردی شهر بانه، نشریه‌ی پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره‌ی70، صص 110- 91.
- خوشحال، فرهاد (1382)، “تأثیر توریسم در تغییر کاربری اراضی شهر لاهیجان”، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
- رضوانی، علی‌اصغر (1382)، “جغرافیا و صنعت توریسم”، دانشگاه پیام نور، تهران.
- زمانی، احمد؛ “آثار درآمدی و اشتغال‌زایی جهانگردی و ایرانگردی”؛ جهانگردی و توسعه، مرکز تحقیقات و مطالعات سیاحتی، تهران.
- سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح (1373)، فرهنگ جغرافیایی بانه.
- سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بانه.
- سینایی، وحید (1382)، “گردشگری در ایران، عملکردها و چالش‌ها”، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- صباغ کرمانی، مجید (1380)، “اقتصاد منطقه‌ای”، تهران، انتشارات سمت.
- طیبی، سید کمیل، بابکی، روح‌الله و امیرجباری (1386)، “بررسی رابطه توسعه گردشگری و رشد اقتصادی در ایران (1383- 1338)”، پژوهش‌نامه‌ی علوم انسانی و اجتماعی، سال هفتم شماره‌ی 26، صص 110- 83.
- علیزاده، کتایون (1382)، “اثرات حضور گردشگران بر منابع زیست محیطی (بخش قرطبه در شهرستان مشهد)”، مجله‌ی پژوهش‌های جغرافیایی، شماره‌ی 44، سال 35.
- فرهودی، رحمت‌الله، شورچه، محمود و حسین صبوری (1389)، “برآورد اثر تغییرات فصلی بر درآمد گردشگری معبد آناهیتا با تحلیل رگرسیونی”، فصلنامه‌ی جغرافیا و توسعه، شماره‌ی 17، صص 62- 45.
- قادری، زاهد (1383)، “اصول برنامه‌ریزی توسعه پایدار گردشگری روستایی”، تهران، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
- کازس، ژرژ و فرانسوا، پوتیه (1382)، جهانگردی شهری، ترجمه‌ی صلاح‌الدین محلاتی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
- گی وای، چاک (1382)، “جهانگردی در چشم‌اندازی جامع”، ترجمه علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ دوم.
- لاندبرگ، دانلد (1383)، “اقتصاد گردشگری”، ترجمه‌ی محمدرضا فرزین، شرکت چاپ و نشر بازرگانی، تهران، چاپ اول.
- مافی، عزت‌الله و سقایی، مهدی (1387)، “تحلیلی بر گردشگری روستایی در پیرامون کلان شهرها (مطالعه موردی، کلان شهر مشهد)”، مجله‌ی جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره‌ی دهم، صص 40-21.
- محلاتی، صالح‌الدین (1380)، “درآمدی بر جهانگردی”، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
- مرکز آمار ایران؛ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 85 شهرستان بانه.
- نجفی، یدالله (1369)، “جغرافیای عمومی استان کردستان”؛ تهران، امیرکبیر.
- هاروی، دیوید (1379)، “عدالت اجتماعی و شهر”، ترجمه‌ی فرخ حسامیان و دیگران، شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران، چاپ دوم.
- ولا فرانسوا، یونل بیچرل (1384)، “گردشگری بین‌المللی”، ترجمه‌ی محمد ابراهیم گوهریان و محمد صالح کتابچی، تهران، امیرکبیر.
- Davidson R. (1994), Business Travel, London: Pitman Publishing.
- Donald E. Hawkins, Shaun Mann (2007), "The World Bank’s Role in Tourism Development", Annals of Tourism Research, Vol. 34, No. 2, pp. 348–363.
- Guidelines on Integrated Planning for Sustainable Tourism Development 1999 (UN) United Nation Economic and Social Commission for Asia and the Pacific – S/T ESCAP /2019.
- Kelly, Michael E. (1998) Tourism Planning: What to consider in Tourism Planning.
- Laurel J. Reid, Stephen L.J. Smith, Rob McCloskey (2007),"The effectiveness of regional marketing alliances: A case study of the Atlantic Canada Tourism Partnership 2000–2006 ", Tourism Management.
- Samuel Seongseop Kima, Dallen J. Timothyb, Hag-Chin Han2007, "Tourism and political ideologies: A case of tourism in North Korea", Tourism Management (28) 1031–1043.
- Sugiyarto, cuntur and Adam Blake, (2003),Tourism and Globalization, annal Of tourism Research, Vol 30.
- Tourism and sustainable development, the global importance of tourism (1999), World Travel and Tourism Organization and International Hotel and Restaurant Association, New York.
- World Tourism Organization ;( 2006), Tourism Highlights editions.
- World Tourism Organization; (2005), Tourism Highlights 2006 editions
- www.World tourism organization. com, (1997).
)