دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
19
بررسی تاثیر رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری در پایداری محیط زیست شهری، مورد مطالعه: منطقه 9 مشهد
11
24
FA
رستم
صابری فر
هیات علمی گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور
saberifar@yahoo.com
تامین رضایت شهروندان و مشارکت آنها در اداره شهر، یکی از اهداف اصلی نظامهای مشارکتجو است. چون نارضایتی مردم، تعامل آنان با شهرداری را مشکل و حتی غیرممکن ساخته و ناپایداری محیطی را در پی دارد. به همین دلیل، این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی در نظر داشته است تا عوامل موثر بر رضایتمندی از خدمات ارائه شده توسط شهرداری منطقه 9 شهر مشهد را تعیین نماید. بر اساس روشهای متداول تعیین نمونه، حجم نمونه مورد مطالعه 200 نفر در نظر گرفته شده است. دادههای مورد نیاز این بررسی، از طریق پرسشنامه که روایی و کارآیی آن تعیین شده بود، گردآوری شده و برای تحلیل از ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیره بهرهبرداری به عمل آمده است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که از بین تمام متغیرهایی که وارد معادله شدهاند، مدت اقامت در منطقه، میزان ارتباط با شهرداری، سن هنگام ورود به منطقه، فاصله محل سکونت تا خیابان اصلی و دریافت تبلیغات مستقیم، معنادار بوده و بیشتر ین تاتیر را بر رضایتمندی از خدمات ارائه شده داشتهاند و در نتیجه فعالیتهای محیطی شهرداری برای سنجش پایداری زیستمحیطی در شهر مشهد مناسب بوده است. بنابراین، مسئولان باید ضمن تامین رضایتمندی مردم، این گونه فعالیتها را توسعه دهند.
رضایتمندی,خدمات ارائه شده,شهرداری,مشارکت,منطقه 9مشهد
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3456.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3456_7e51fcda7b8105ae62fd6407321cf219.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
مکانیابی بهینه ایستگاه سینوپتیک با روش منطق فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، مورد مطالعه: شهرستان تنکابن
25
38
FA
کیا
بزرگمهر
هیات علمی گروه جغرفیا- دانشگاه آزاد - چالوس
kiabozorgmehr51@yahoo.com
سید یاسر
حکیم دوست
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی - دانشگاه پیام نور
yaser_h_d@yahoo.com
علی
محمد پورزیدی
دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی
شهرستان تنکابن دارای 13 ایستگاه باران سنجی و یک ایستگاه کلیماتولوژی غیر فعال میباشد. نظر به بعد مسافتی این شهرستان با ایستگاههای سینوپتیک موجودمیتوان با توجه به مساحت شهرستان تنکابن به مکانیابی یک ایستگاه جدید سینوپتیک در شهرستان تنکابن اقدام نمود تا ضمن حل مشکل فاصله بین ایستگاههای موجوددر مطالعات اقلیمی و برنامه ریزیهای شهری و عمرانی نیز از دادههای ایستگاه جدید استفاده کرد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و رویکرد حاکم بر آن تحلیلی و ترکیبی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزارهای گرافیکمبنا مانند ARC GIS<sub>1</sub><sub>0</sub> و آمارمبنا شامل PASW و Choise Expert استفاده گردیده است. هم چنین جهت تلفیق و استخراج وزنهای موثر در عملیات مکانیابی از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش همپوشانی وزنی و منطق فازی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد با توجه به تلفیق فاکتورهای هفتگانه با مدل همپوشانی وزنی و استفاده از مدل AHP81/6 کیلومترمربع از منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بسیار مناسب جهت احداث ایستگاه سینوپتیک میباشداین منطقه در شمال شهرستان متمرکز شده است و در حدود 38/0 درصد مساحت شهرستاناین قابلیت را دارا میباشد. هم چنین نتایج تلفیق نقشههای فاکتور با مدل فازی،1/2 کیلومترمربع از مساحت شهرستان را دارای قابلیت بسیار مناسب جهت احداث ایستگاه سینوپتیک معرفی مینماید. با توجه به مقایسه دو نقشه نهایی مدل فازی به دلیل قابلیت انعطاف بالاتر نسبت به مدل همپوشانی وزنی به عنوان مدل بهینه جهت اولویت بندی شهرستان به منظور احداث ایستگاه سینوپتیک معرفی میگردد.
منطق فازی,مدل AHP,مکانیابی ایستگاه سینوپتیک,شهرستان تنکابن
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3457.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3457_0b1201ab22681699c2fbff6797f08bb6.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
ارزیابی شاخصهای کالبدی بافتهای فرسوده شهری و مسائل آن، مورد مطالعه: شهر اشنویه
39
54
FA
رحیم
سرور
استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی - واحد علوم و تحقیقات
sarvar83@gmail.com
روح الله
میرزا زاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه شهید بهشتی
rmirzazadeh7@gmail.com
اکبر
سلطان زاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه شهید بهشتی
soltanzadehakbar@yahoo.com
نوبخت
سبحانی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات
mail: n.sobhani65@gmail.com
مناطق فرسوده که روزگاری بخش مهمی از شهرها را تشکیل میدادند و هویت شهرها به حساب میآیند، اکنون به دلیل توان پایین و عدم وابستگی ساکنان، امکان حفظ حیات و بازسازی ساختمانها وجود ندارد. این مقاله با هدف ارزیابی شاخصهای کالبدی بافتهای فرسوده شهری و مسائل آن صورت گرفته و روش تحقیق تحلیلی- توصیفی میباشد. جامعه آماری ساکنان محدوده مورد مطالعه میباشد و بنابر فرمول کوکران 317 عدد پرسشنامه در بین ساکنین تکمیل شده است. انتخاب نمونه با توجه به متجانس بودن افراد جامعه آمار با استفاده از روش نمونه گیری منظم یا سیستماتیک صورت گرفته است. برای تجزیه و تحلیل شاخصهای کالبدی در محدوده از نرم افزار Arc GIS و برای آشکارسازی میزان تاثیر فرسودگی بافت بر ساکنین از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که از مجموع 16 حوزه محدوده بافت فرسوده، 4 حوزه (25% حوزهها)، هر سه فاکتور ریزدانگی قطعات، کیفیت پایین ابنیه و دسترسیهای زیر 6 متر را دارند و 6 حوزه یعنی 5/37% از کل حوزهها دارای 2 فاکتور می باشند. بنابراین میزان فرسودگی در این 10 حوزه ملموستر بوده است. همچنین مشخص شد که حدود 5/54% از ساکنین از مدتها قبل ساکن محله خود بودهاند، بهطوریکه حدود 6/47 % آنها بیش از 10 سال سابقه سکونت در محله را داشتهاند.
بافت فرسوده,مشکلات فیزیکی,شاخصهای کالبدی,اشنویه
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3458.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3458_b0fe052159f12db44349db74e7849547.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
19
تأثیر مهاجرت بر توسعه شهری با استفاده از مدلSWOT، مورد مطالعه: شهر بابل
55
66
FA
اسماعیل
نصیری هندخاله
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه پیام نور
esmael nasiri@yahoo.com
سید محسن
حسینی فر
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه پیام نور
bana1728@gmail.com
علی
احمدی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاخ پیام نور/ ودرس دانشگاه آزاد بانه
ahmadi_2009@live.com
شهرها بستر مهمترین فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی محسوب میشوند. مطالعه روند رشد شهرنشینی نشان دهنده این موضوع است که رشد جمعیت شهری به سرعت در حال افزایش بوده و شهرها با نرخ بالای رشد جمعیت مواجه و تاکنون نیز قادر به کنترل مشکلات ناشی از این رشد نبوده اند. پدیده مهاجرت امروزه به عنوان یکی از مهمترین و پیچیدهترین معضلات کشورهای جهان سوم مطرح است. بدیهی است کشور ما نیز از این مسائل به دور نبوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات مهاجرت بر توسعه شهر بابل هست. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده و تعداد 322 به عنوان حجم نمونه با استفاده از روش نمونهگیری کوکران به دست آمده است. جهت تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده از نرمافزارهای SPSS و مدل SWOT استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که باید در نحوه اجرای طرحهای احیاء شهری با بازنگری پایداری به عنوان عاملی مهم در پایداری پروژههای شهری در نظر گرفته شود. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل پرسشنامهها با مدل سوآت از دیدگاه کارشناسان، برنامهریزان، مسئولان و مدیران شهر بابل نشان میدهد که نقاط ضعف و تهدیدات مهاجرت بر توسعه شهر بسیار بیشتر از نقاط قوت و فرصتهای آن میباشد. بنابراین مهاجرت به شهر باعث ناپایداری در شهر شده و راه رسیدن به توسعه پایدار را مشکل کرده است.
پایداری,توسعه شهری,توسعه پایدار,مهاجرت,مدلSWOT,بابل
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3459.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3459_c9c7fecd25ed56b0f230fb3c4ba0e26e.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
تحلیل مقایسهای رضایتمندی شهروندان از فضاهای فراغتی، مطالعه موردی: نواحی 1و4 شهر مراغه
67
80
FA
زهره
فنی
دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه شهید بهشتی
z-fanni@sbu.ac.ir
اکبر
سلطان زاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه شهید بهشتی
soltanzadehakbar@yahoo.com
مژگان
فرج زاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه شهید بهشتی
farajzade.m@gmail.com
روح الله
میززازاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه شهید بهشتی
امروزه فضاهای فراغتی یکی از حوزههای مهم مطالعات شهری است که کیفیت گذران آن اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر به صورت تطبیقی بین شاخصهای رضایتمندی از فضاهای فراغتی و بررسی عوامل تاثیر گذار بر میزان رضایت از فضاهای فراغتی در دو ناحیه شهر مراغه انجام شده است. برای جمعآوری اطلاعات از روش پیمایشی و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه شهروندان ساکن ناحیه یک و چهار شهر مراغه بوده و حجم جامعه نمونه در هر ناحیه بر اساس فرمول کوکران محاسبه شده است و پرسشنامهها با روش نمونه گیری تصادفی ساده در فضاهای فراغتی توزیع شده است. در تحلیل دادههای پژوهش از آمارهای توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزار SPSS، استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد بین میزان رضایتمندی از فضاهای فراغتی، در هر دو ناحیه تفاوت معنیداری وجود دارد. هم چنین با استفاده از تحلیل عاملی، مشخص شد که در ناحیه یک میزان امکانات فضاهای فراغتی و تنوع کمی و کیفی فضاهای فراغتی و میزان دسترسی به آنها با 9/38 درصد واریانس و در ناحیه چهار نیز تنوع کمی و کیفی فضاهای فراغتی و امکانات آنها و هم چنین کارکرد فرهنگی فضاهای فراغتی با 7/38 درصد واریانس بیشترین و مهمترین نقش را در شکل گیری میزان رضایتمندی ساکنان از فضاهای فراغتی خود ایفاء میکنند.
اوقات فراغت,فضای فراغتی,رضایتمندی شهروندان,شهر مراغه
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3460.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3460_d39ed1dc19e96215d9012da5d872ee0f.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
سنجش نابرابری فضایی سطح سلامت در استان قزوین با استفاده از تکنیک الکتره فازی
81
98
FA
سحر
حسن پور
کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه پیام نور
sahar_hassanpour@hotmail.com
یکی از عوامل تأثیر گذار در توسعه هر کشوری، بهینه بودن ارائه خدمات بهداشت و درمان است. این خدمات زمانی مطلوبتر خواهند بود که به طور عادلانه در مناطق مختلف توزیع شوند و رضایت جامعه را فراهم کنند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل نابرابری سلامت منطقهای در استان قزوین است؛ بدین منظور با رویکردی کاربردی و ماهیتی توصیفی و تحلیلی انجام یافته است. جمع آوری داده با شیوه کتابخانهای و اسنادی صورت گرفته است که مشتمل بر مطالعه ادبیات جهانی سلامت، پژوهشهای انجام شده پیشین و استناد به سالنامه آماری استان قزوین در سال 1392 است. تجزیه و تحلیل دادهها با بهره گیری از مدل الکتره فازی، مدل جمع وزنی، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب پراکندگی و آزمون تی صورت گرفته است که بدین منظور از نرم افزارهای Excel و SPSS برای اطمینان از صحت و دقت در محاسبهها بهره گیری شد. محاسبات روش الکتره فازی نشان دهنده برتری غالب شهرستان قزوین با 5 امتیاز بر سایر شهرستانهای استان است و در جایگاههای بعدی به ترتیب شهرستانهای بوئین زهرا با 4 امتیاز، تاکستان با 3 امتیاز، آبیک با 2 امتیاز، البرز با 1 امتیاز و آوج با صفر امتیاز، رتبههای دوم تا ششم را کسب کردند. محاسبات آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب پراکندگی نیز نشان دهنده نابرابری توزیعی چه در بین شهرستانها و چه در درون آنها (شهرها و روستاها) است؛ وجود نابرابری در استان قزوین، از توزیع ناعادلانه خدمات سلامت و فاصله از دو اصل در دسترس بودن و فراهم بودن بین شهرستانها و درون آنها حکایت دارد.
نابرابری,رتبهبندی,سطح سلامت,الکتره فازی,استان قزوین
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3461.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3461_5d971b73199c3e397defc16a9b2ad77f.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
تحلیلی بر توزیع خدمات شهری در کلانشهر اهواز از منظر عدالت فضایی
99
112
FA
سعید
امانپور
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه شهید چمران اهواز
amanpour@scu.ir
سعید
ملکی
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه شهید چمران اهواز
nmitra@yahoo.com
نبی الله
حسینی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری - دانشگاه شهید چمران اهواز
nabi.hosseini12@gmail.com
هدف اصلی این پژوهش تحلیلی بر توزیع خدمات شهری در کلانشهر اهواز از منظر عدالت فضایی میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش، ترکیبی از روشهای توصیفی– تحلیلی است و در گردآوری دادهها از شیوهکتابخانهای و اسنادی استفاده<em> </em>شده است. مناطق هفتگانه اهواز به<em> </em>عنوان واحدهای جغرافیایی در سنجش «عدالت فضایی» و 15 شاخص تعیینکننده خدمات عمومی برای نیل به این هدف انتخاب شدهاند. سپس با استفاده از نظرات کارشناسان اقدام به میزان اهمیت ، شاخصها در محیط فازی شد. برای تحلیل و رتبهبندی مناطق شهری از منظر برخورداری از خدمات عمومی از مدلهایی چون ویکور، الکتر و توسعه انسانی (HDI) و برای رسیدن به یک نتایج واحد از تحلیل دادهها در مدلهای مختلف، از تکنیک تلفیقی کاندرست استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش نشان میدهد که مناطق4 ، 3 و2 به عنوان برخوردارترین مناطق، مناطق1 و 8 نیمه برخوردار و مناطق 6 و 7 پایینترین برخورداری را از خدمات شهری دارند. سپس برای سنجش ارتباط بین جمعیت و برخورداری از خدمات شهری از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. ضریب همبستگی (471/0) به دستآمده گویای این واقعیت است که ارتباط ضعیفی بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات وجود دارد.
عدالت فضایی,خدمات شهری,توسعه انسانی,اهواز
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3462.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3462_c3769f0aa7d58f77278189be434ec38a.pdf
دانشگاه پیام نور
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
2538-3930
2538-3949
7
14
2017
02
28
تبیین معیارهای پدافند غیرعامل در تخلیه و اسکان اضطراری شهرهای بزرگ با استفاده از روش دلفی
113
124
FA
محسن
کاملی
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
kameli@iautb.ac.ir
حسن
حسینی امینی
مربی مرکز مطالعات پدافندغیرعامل
amini1388@yahoo.com
سید بهشید
حسینی
دانشیار دانشکده معماری- دانشگاه هنر تهران
behshid_hosseini@art.ac.ir
سیدباقر
حسینی
دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی - دانشگاه علم و صنعت ایران
هدف پژوهش حاضر تبیین معیارها و ضوابط پدافند ی در تخلیه و اسکان اضطراری میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و تکنیک مورد استفاده در آن دلفی است و جهت نهایی سازی معیارها از نظرات فوکوسگروپ استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه متخصصان حوزه پدافند و معماری است که از آنها 10 نفر بهعنوان نمونه انتخاب گردیدند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که معیارهای پدافند غیرعامل در تخلیه و اسکان اضطراری در دو دسته کلی تخلیه و اسکان گنجانده میشوند. مرحله تخلیه شامل فرایند تخلیه، حمل و نقل و مسیرهای تخلیه جمعیت گشته و مرحله اسکان نیز مکانیابی فضاهای اسکان، مسیرها و راههای دسترسی به مناطق اسکان، مراکز اسکان موقت در داخل و خارج شهر را در بر میگیرد. اعضای پانل در راستای رسیدن به معیارهای پدافند ی به 69 معیار دست یافته که در نهایت به منظور تعدیل معیارها در فوکوس گروپهای تشکیل شده 21 معیار بهعنوان معیارهای مهم پدافند غیرعامل در تخلیه و اسکان اضطراری شهرهای بزرگ استخراج و نهایی سازی شد.
پدافند غیرعامل,تخلیه اضطراری,اسکان اضطراری,روش دلفی,شهرهای بزرگ
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3463.html
https://grup.journals.pnu.ac.ir/article_3463_dd1910264c7c05a2323cce5a0ffb79b0.pdf