نقش راهبرد توسعه شهری (CDS) در توسعه پایدار شهری، مطالعه موردی: منطقه 3 شهرداری شیراز

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشوی کارشناسی ارشد شهرسازی، واحد بیضاء، دانشگاه آزاد اسلامی، بیضاء، ایران.

2 استادیار گروه شهرسازی، واحد صفا شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، صفا شهر، ایران.

3 استاد گروه جغرافیای انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخص‌های CDS در منطقه 3 شهر شیراز جهت بهبود وضع موجود و نقش آن در دستیابی به توسعه پایدار شهری می‎‌باشد. روش پژوهش در دو بخش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. در این راستا با استفاده از روش کوکران و با لحاظ کردن جمعیت 205775 نفر ساکن در محدوده به عنوان جامعه آماری، حجم نمونه تعداد 384 نفر تعیین شد. جهت سنجش روایی سازه‌ای از آزمون آلفای کرونباخ، برای تعیین روایی محتوایی از تحلیل عاملی اکتشافی و به منظور تحلیل داده‌ها از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین معیار قابلیت زندگی 56/2، رقابت‌پذیری 08/3، بانکی بودن 81/2 و حکمروایی خوب شهری 16/2 می‌باشد و با توجه به عدد 5/2 به عنوان میانه نظری، می‌توان گفت که منطقه 3 به لحاظ برخورداری از شاخص‌های CDS وضعیت نسبتا خوبی دارا می‌باشند. معیارهای قابلیت زندگی، رقابت‌پذیری و حکمروایی خوب شهری دارای رابطه معنی‌دار می‌باشند و باتوجه به نتیجه آزمون رگرسیون چندمتغیره، معیار بانکی بودن بیشترین تأثیر را در جهت ارتقاء رویکرد CDS در منطقه 3 دارد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Urban Development Strategy (CDS) in Sustainable Urban Development, Case Study: District 3 of Shiraz Municipality

نویسندگان [English]

  • Farideh Karimi 1
  • Alireza Abdolahzade fard 2
  • Ali Shakoor 3
1 1. M.A Student, Department of Urban Design, Beyza Branch, Islamic Azad University, Beyza, Iran.
2 Assistant professor, Department of urban design, Safashahr branch, Islamic Azad University, Safashahr, Iran
3 3. Professor, Department of geography, Marvdasht branch, Islamic Azad University, Marvdasht, Iran.
چکیده [English]

The goal of this research is investigation of CDS index in3rd region of Shiraz for improving current situation and its role in achieving urban sustainable development. The method of this research is descriptive- analytic. In this way, by using Cochran method and the society of 205775 citizens, the sample size of 384 persons is determined. For reliability test, Cronbach' Alpha and for validity one, exploratory factor analysis is used and by using pearson correlation coefficient and stepwise regression test, data were analyzed. Based on results, the average of livability criteria equals 3.08 and the bankability one is 2.81 and this average for good urban governance equal 2.16. According to theoretical middle -2.5-, it is mentionable that 3rd region of Shiraz municipality has good situation in having CDS criteria. And the mentioned criteria – livability, competiveness and good urban governance have meaningful relation. But bankability can have the most effect in improving CDS approach in 3rd region of Shiraz municipality.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • City Development Strategy (CDS)
  • livability
  • Competiveness
  • Good urban governance
  • Bankability

مراجع

  1. 1. احدنژاد روشتی، محسن، مرادی ‌مفرد، سمیرا (1392)، نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری (مورد مطالعه: ناحیه صفرآباد و بی‌سیم شهر زنجان)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 3، شماره 12: 48-35.

    2. اشرفی، یوسف (1388)، CDS رویکردی جدید در برنامه‌ریزی شهری در رویکرد تحلیلی، مدیریت شهری، شماره 23: 105-89.

    3. اکبرپور سراسکانرود، محمد، نجفی، اسماعیل (1389)، مفهوم توسعه پایدار در محیط‌های روستایی حوزه کلان‌شهرها (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران)، مسکن و محیط روستا، دوره 29، شماره 130: 79-64.

    4. براتی، ناصر، یزدان‌پناه ‌شاه‌آبادی، محمدرضا (1390)، بررسی ارتباط مفهومی سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در محیط شهری (نمونه موردی: شهر جدید پردیس)، جامعه پژوهی فرهنگی، دوره 2، شماره 1: 49-25.

    5. تقوایی، مسعود، صفرآبادی، اعظم (1392)، توسعه پایدار شهری و برخی عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: شهر کرمانشاه)، مطالعات جامعه شناختی شهری، دوره 3، شماره 6: 22-1.

    6. جهانی‌شکیب، فاطمه، آل محمد، سیده، صالحی، اسماعیل (1393)، انطباق‌پذیری راهبرد توسعه شهری در نظام برنامه‌ریزی ایران (نمونه مورد مطالعه: شهر شاهرود)، جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره 3، شماره 9: 62-47.

    7. حاتمی‌نژاد، حسین، فرجی‌ملایی، امین (1390)، امکان‌سنجی اجرای طرح‌های استراتژی توسعه شهری (CDS) در ایران، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، دوره 2، شماره 8: 76-55.

    8. حاجی ‌علیزاده، جواد، موسوی، چمران، زرافشان، عطاله (1395)، تحلیلی بر همبستگی بین الگوی حکمروایی شایسته شهری و میزان مشارکت شهروندی (مطالعه موردی: شهر شیراز)، فضای جغرافیایی، دوره 16، شماره 54: 260-237.

    1. حسینی، علی، اسکندری‌نوده، محمد، مبرهن‌ قاسم‌آبادی، فاطمه (1393)، بررسی و تحلیل شاخص‌های استراتژی توسعه شهری (CDS) در توسعه گردشگری شهر (مطالعه موردی: شهر چابکسر)، جغرافیا و پایداری محیط، دوره 4، شماره 11: 55-41.
    2. حیدری‌چیانه، رحیم، رضاطبع ‌ازگمی، خدیجه (1389)،    نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین

     

    مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)،

    پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 73: 82-59.

    1. حیدری‌چیانه، رحیم، رضاطبع‌ ازگمی، خدیجه، معتمدمهر، اکبر (1391)، کاربرد استراتژی توسعه شهری (CDS) در بهبود سکونتگاه‌های غیر رسمی، مطالعه موردی: اراضی  دانشگاه علوم پزشکی تبریز (محله غازان‌داغی)، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دوره 3، شماره 9: 56-35.
    2. رازدشت، عبداله، یغفوری، حسین، ملکی، آفرین (1391)، مقایسه شاخص‌های پایداری شهر کوچک دهدشت با متوسط نظام شهری کشور با تأکید بر توسعه پایدار شهری، آمایش محیط، شماره 18: 144-125.
    3. رضایی، محمدرضا، کریمی، ببراز (1395)، نقش استراتژی توسعه شهری CDS در ساماندهی سکونتگاه‌های غیر رسمی با تلفیق مدل‌های ANP و SWOT (مطالعه موردی: شهرک بهار شیراز)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 6، شماره 22: 120-109.
    4. رهنما، محمدرحیم، اسدی، روح‌اله (1393)، تعیین وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، دوره 5، شماره 20: 162-143.
    5. رهنما، محمدرحیم، غلامزاده خادر، مرتضی، جعفری سیدآباد، وحید (1391)، تحلیل جایگاه شاخص‌های راهبرد توسعه شهری (CDS) در شهر چناران، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره 12، شماره 26: 125-107.
    6. سروری، هادی، ماجدی، حمید (1394)، بررسی تأثیر جهانی شدن بر مدیریت فضای شهری، هویت شهر، دوره 9، شماره 23: 26-17.
    7. شریف‌زادگان، محمدحسین، ندایی ‌طوسی، سحر (1394)، چارچوب توسعه فضایی رقابت پذیری منطقه‌ای در ایران (مورد پژوهی: استان‌های 30 گانه)، هنرهای زیبا، دوره 20، شماره 3: 20-5.
    8. شیخ‌الاسلام، علیرضا، کریمی، ببراز، اقبالی، رضا (1388)، ارزیابی توسعه پایدار شهری کلان‌شهر شیراز، جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس، دوره 1، شماره 2: 53-31.
    9. صابری‌فر، رستم، فلاحت، محسن (1393)، ارزیابی میزان موفقیت طرح های توسعه شهری در دستیابی به معیارهای توسعه پایدار (مطالعه موردی : طرح های حوزه‌ی میانی غربی مشهد و تحقق شهر فشرده)، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، دوره 6، شماره 23: 132-115.
    10. صفایی‌پور، مسعود، روزبه، حبیبه (1392)، هویت و توسعه پایدار محله‌ای در شهر شیراز (مورد: محله فخرآباد)، جغرافیا و

    توسعه، شماره 31: 120-107.

    1. عبدالهی، علی‌اصغر (1394)، اولویت بندی شاخص‌های مؤثر توسعه پایدار شهری در شهر کرمان، جغرافیا (فصلنامه علمی- پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران)، دوره جدید، دوره 13، شماره 47: 268-253.
    2. قدیری، محمود، ممسنی، سوگل (1395)، تحلیل تطبیقی شاخص‌های توسعه پایدار نواحی شهر بوشهر، فضای جغرافیایی، دوره 16، شماره 54: 96-69.
    3. قنبری، ابوالفضل، احمدی، مظهر، مصطفوی‌صاحب، سوران (1395)، ارزیابی و تحلیل سطوح پایداری شهری در سکونتگاه‌های غیر رسمی مهاباد، فضای جغرافیایی، دوره 16، شماره 53: 121-97.
    4. محمدی ‌سنگ‌لی، خشایار، قرشی، صدیقه (1395)، توسعه پایدار شهری؛ رویکردی جهانی با راهکارهای محلی (مطالعه موردی: بررسی معیارهای پایداری در معماری سنتی شهر یزد)، مطالعات هنر و معماری، دوره 2، پیاپی: 11 و 12): 99-87.
    5. محمودی، وحید، ماجد، وحید (1391)، برنامه‌ریزی توسعه پایدار شهری با رویکرد برنامه‌ریزی هسته‌ای (پیشنهادی برای برنامه‌ریزی توسعه پایدار شهری تهران)، راهبرد، دوره 21، شماره 64: 72-43.
    6. مرصوصی، نفیسه، پورمحمدی، محمدرضا، نصیری، اسماعیل، محمدزاده، یوسف (1393)، پایداری توسعه کلان شهر تبریز و تدوین الگوی توسعه آن، جغرافیا، دوره 12، شماره 43: 55-37.
    7. مشکینی، ابوالفضل، مؤذن، سهراب (1393)، تحلیل حکمروایی مطلوب شهری در پایداری شهرها (مطالعه موردی: شهر عجب‌شیر)، آمایش محیط، شماره 29: 131-99.
    8. مطلبی، قاسم، حیدری، شاهین، شیرمحمدی، شهرام (1394)، خوانشی از جایگاه و نقش برندسازی معماری بر رقابت‌پذیری شهری در شهرهای جهانی، مدیریت شهری، شماره 40: 206-177.
    9. مهندسین مشاور ماب (1393)، بازنگری طرح تفصیلی شهر شیراز، شناخت و تحلیل وضع موجود (کلیات- اقتصادی- اجتماعی): 167-1.
    10. نقی‌زاده، محمد، محتشم ‌امیری، سعیده (1392)، توسعه پایدار شهری از منظر عبدالرحمن ابن خلدون، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، دوره 2، شماره 2: 29-1.
    11. نوابخش، مهرداد و بذرافشان، محمد (1393)، بررسی میزان
    12. سنجش توسعه پایدار شهری در شهر شیراز در 10 سال اخیر، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دوره 2، شماره 3: 69-49.
    13. نوروزی‌فرد، مهدی، نبئی، صباح، خلیلی، احمد (1393)، امکان‌سنجی استفاده از استراتژی توسعه شهری (CDS) در نظام شهرسازی ایران و ارائه چارچوبی جهت تحقق پذیری آن، مدیریت شهری، شماره 34: 258-237.
    14. نیکپور، عامر، ملکشاهی، غلامرضا، رزقی‌ رمی، فاطره (1394)، ارزیابی شاخص‌های توسعه پایدار شهری با تأکید بر عدالت در توزیع خدمات (مورد مطالعه: شهر بابل)، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دوره 6، شماره 22: 138-125.
    15. واقفی، الهام، حقیقتیان، منصور (1393)، بررسی تأثیر  سرمایه

    فرهنگی (بعد نهادینه) بر رفتارهای اجتماعی زیست‌محیطی با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر شیراز)، اقتصاد و مدیریت شهری، شماره 8: 65-47.

    1. Farhudi, R., Rahnemaei. M.T., Gharakhlu. M., Teimouri. I. )2011(, Measuring Urban Neighborhoods Sustainable Development with Fuzzy Logic and geographic Informating System (Case Study: Tehran- 17th municipal region), Journal of Human Geography, Research Quarterly, No. 77: 12-14.
    2. Firouzbakht, A., Parhizgar, A., Rabifar, V. )2012(, Strategies of Environmental

    Structure City with Approach Urban Sustainable Development, Case Study: City of Karaj), Journal of Human Geography Research Quarterly, No. 80: 30-32.

    1. Fouladi, Mansoureh., Zabihi, Hossein )2015(, Designing City Development Strategy (CDS) Based on Participatory Visioning in Bojnourd, Journal of Natural & Social Sciences, Vol. 3,  No. 3: 469-481.
    2. Hosseinzadeh Dalir, Karim., Sadr Mousavi, Mir Sattar., Heydari Chianeh, Rahim., Rezatab, Khadijeh )2012(, An Introduction to City Development strategy (CDS( Approach in Planning Process with an Emphasis on the Master Plan’s Challenges in Iran, Journal of Geographic Space, Vol. 11, No. 36: 173-210.
    3. Khaliq, Abdolreza., Vatanparast, Mahdi )2014(, The Conformity Assessment of the Development Strategies with CDS Principals in Fariman County by AHP Technique, Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, Vol. 4: 850-855.
    4. Khammar, Gholam Ali., Sabaghzadeh, Elham )2014(, Analysis the status of Urban Development Parameters in Zabol city by CDS Urban Model, Journal of Research in Management, Vol. 4: 109-118.
    5. Michelle, Gray more., Neilg, Snipe, ropye, Rick Son )2008(, Regional Sustainability: How useful are current tools of Sustainability’s Assessment at the regional scales, ecological economics, Vol. 67: 362-372.
    6. Mohammadpour Zarandi, Hossein., Tabatabaei Mozdabadi, Mohsen )2015(, Training in Sustainable Urban Development, Journal of Urban Economics and Management, Vol. 3, No. 10: 111-125.
    7. Rasoolimanesh, S. Mostafa.,  Badarulzaman, Nurwati., Jaafar, Mastura. (2011), Achievement to Sustainable Urban Development using City Development Strategies: A Comparison between Cities Alliance and the World Bank definitions, Journal of Sustainable Development, Vol. 4, No. 5: 151-166.
    8. Rasoolimanesh., Mostafa. Badarulzaman, Nurwati, Jaafar, Mastura (2011), City Development Strategies (CDS) and Sustainable Urbanization in Developing World, Journal of Social and Behavioral Sciences: 623-631.
    9. Sasanpour, Farzaneh., Mehrnia, Siamak )2012(, Comparative Survey of City Development Strategy in Several City of Worldwide, Journal of Sustainable Development, Vol. 5, No. 4: 192-204.

     

     

فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
دوره 9، شماره 17 - شماره پیاپی 17
تاریخ نشر الکترونیک 5 اسفند 1396
خرداد 1397
صفحه 91-104

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 مرداد 1396
  • تاریخ بازنگری: 11 مهر 1396
  • تاریخ پذیرش: 08 آذر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار