جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حبیب اله فصیحی؛ علی موحد؛ طاهر پریزادی؛ بابک عباسی کادیجان
چکیده
هدف این پژوهش، تحلیل شاخص‌های مطلوبیت در فضاهای عمومی پیرامون حرم عبدالعظیم حسنی(ع) در منطقه 20 شهرداری تهران است. ابزار گردآوری داده‌های تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به میزان 781/0 تایید شده است.. جامعة آماری متشکل از حدود 1200 نفر از کسبة محدوده مطالعاتی بوده که از میان آنها تمامی کسبه‌ای (75 نفر) ...
بیشتر
هدف این پژوهش، تحلیل شاخص‌های مطلوبیت در فضاهای عمومی پیرامون حرم عبدالعظیم حسنی(ع) در منطقه 20 شهرداری تهران است. ابزار گردآوری داده‌های تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به میزان 781/0 تایید شده است.. جامعة آماری متشکل از حدود 1200 نفر از کسبة محدوده مطالعاتی بوده که از میان آنها تمامی کسبه‌ای (75 نفر) که بیش از 20 سال سابقة کسب در محل داشته‌اند انتخاب گردیده‌اند. پاسخگویان در طیف‌های لیکرت، 25 شاخص مطلوبیت فضا را که در سه بعد کالبدی- محیط‌زیستی، اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی دسته‌بندی شده‌اند، مورد ارزیابی قرار داده‌اند. از آزمون تی تک نمونه‌ای نرم‌افزار SPSS و ابزار میان‌یابی Kriging و نیز Symbology در سیستم اطلاعات جغرافیایی برای تحلیل استفاده شده است. تلفیق تحلیل موضوعی و موضعی (فضایی) روش بدیعی بوده که در این تحقیق اجرا گردیده است. نتایج تحقیق دلالت بر سطح متوسط مطلوبیت دارند. با اینکه برخی از شاخص‌های بعد اجتماعی – فرهنگی مثل امنیت اجتماعی بسیار نازل هستند، در مجموع در این بعد، مطلوبیت فضا بالاتر است. اقدامات صورت گرفته بیشتر کالبد فضا را هدف قرار داده‌اند ولی موضعی بودن اقدامات و بی‌توجهی به میراث فرهنگی و غفلت از ضرورت پیوند با گذشته و هویت مکان سبب شده که این اقدامات حتی در بعد اخیر نیز سطح رضایتبخشی از مطلوبیت فراهم نیاورند. در ارتقاء مطلوبیت فضاهای مورد مطالعه، هماهنگی و مشارکت سیاستگذاران، برنامه‌ریزان و مدیریت شهری از یک سو تولیت آستان و اداره اوقاف از سوی دیگر و ذینفعان (کسبه محل) ضرورتی حتمی دارد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سارا حسینی؛ اکبر عبداله زاده طرف
چکیده
مطالعه حاضر با هدف تدوین راهنمای طراحی برای مدیران اجرایی در حوزه باززنده سازی شهری بر مبنای نظریه ساختار زنده کریستوفر الکساندر اجرا گردید. حکم آباد ،یکی از محلات سنتی شمال غربی تبریز می باشد ، مرکز ساختارمند و چهار میدان تاریخی آن به عنوان مرکز زنده واجد ارزش بود که امروزه ،به دلیل تحولات دوره مدرن ، در حلقه ای از فضاهای ناکارآمد ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف تدوین راهنمای طراحی برای مدیران اجرایی در حوزه باززنده سازی شهری بر مبنای نظریه ساختار زنده کریستوفر الکساندر اجرا گردید. حکم آباد ،یکی از محلات سنتی شمال غربی تبریز می باشد ، مرکز ساختارمند و چهار میدان تاریخی آن به عنوان مرکز زنده واجد ارزش بود که امروزه ،به دلیل تحولات دوره مدرن ، در حلقه ای از فضاهای ناکارآمد احاطه گردیده است و«ساختار زنده» آن تضعیف شده است و باززنده سازی آن ضرورت می یابد. مطالعه حاضر با روش توصیفی_تحلیلی مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شد ، با تبیین مفاهیم نظریه ساختار زنده ،شاخص های تحقیق استخراج شد ، و با توجه به راهبرد مطالعه که به صورت نمونه موردی می باشد ،بسط و ارزیابی شاخص های استخراج شده در نمونه موردی مطالعه یعنی مرکز محله حکم آباد مورد مطالعه قرار گرفت. رویکرد متفاوت این مطالعه در مقایسه با مطالعه های پیشین در این است که نوشتار حاضر به دنبال بسط «اصول نظریه ساختار زنده »به عنوان راهکارهای طراحی در حوزه «باززنده سازی محلات سنتی» می باشد که تاکنون موضوع مطالعه نبوده است .نتایج حاصل بیانگر موفق بودن بسط اصول «مقیاس های مختلف»،«مراکز نیرومند»، «مرزها»،«تکرار متناوب »،«فضای معین»،«شکل خوب»،«تقارن موضعی»،«انسجام و ابهام عمیق»،«تضاد»،«درجه بندی»،«ناهمگونی»،«پژواک »،«فضای خالی» ،«سادگی و آرامش درونی» ،«جدایی ناپذیری» ، در تقویت کیفیت حیات در مرکز محله می باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
آرش قاسم پور؛ آزاده اربابی سبزواری؛ ناصر عبادتی؛ فاطمه ادیبی سعدی نژاد؛ مریم رستم پیشه
چکیده
این پژوهش با دیدگاه مبتنی بر منابع و تفکر راهبردی در تحلیل منابع و موانع، جایگاه و مزیت رقابتی و ارزیابی تناسب راهبردی منابع را تبیین می نماید و نقشه راهبردی مدیریت پراکنده رویی و شکل گیری بافت های حاشیه‌ای در بندر ماهشهر را تدوین و پیشنهاد می‌کند. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و به‌دلیل ماهیت راهبردی مطالعه، دستاورد (هدف) آن جنبه ...
بیشتر
این پژوهش با دیدگاه مبتنی بر منابع و تفکر راهبردی در تحلیل منابع و موانع، جایگاه و مزیت رقابتی و ارزیابی تناسب راهبردی منابع را تبیین می نماید و نقشه راهبردی مدیریت پراکنده رویی و شکل گیری بافت های حاشیه‌ای در بندر ماهشهر را تدوین و پیشنهاد می‌کند. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و به‌دلیل ماهیت راهبردی مطالعه، دستاورد (هدف) آن جنبه کاربردی دارد. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده‌اند. در پردازش اطلاعات و تدوین نقشه راهبردی نیز از مدل Meta-SWOT و تحلیل PESTEL استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد منابع و قابلیت‌های داخلی بندر ماهشهر اهمیت یکسانی در مدیریت پراکنده رویی و شکل گیری بافت های حاشیه‌ای ندارند. عواملی همچون، وجود زیرساخت‌های شبکه حمل‌ونقل ریلی، هوایی، زمینی و دریایی جهت حمل‌ونقل داخلی و صادرات و واردات، وجود صنایع عظیم پتروشیمی، منطقه ویژه اقتصادی، اداره کل بنادر و دریانوردی، اداره کل گمرک و اداره کشتیرانی در منطقه و ... دارای بیشترین وزن می‌باشند؛ این عوامل در مدیریت پراکنده‌رویی و شکل‌گیری بافت‌های حاشیه‌ای در بندر ماهشهر، نسبت به سایر عوامل، بیانگر نادر بودن، تقلید پذیری و تناسب راهبردی هستند و در نتیجه باید در صدر اولویت‌های اقدام‌های اجرایی قرار گیرند.
محیط زیست شهری
یگانه موسوی جهرمی؛ جهانگیر بیابانی؛ الناز ارزاقی
چکیده
مهاجرت معمولاً به تغییرات دائمی یا طولانی مدت محل زندگی اشاره دارد. این تحقیق بر آن است تا تحلیل فضایی مهاجرت داخلی در استان‌های ایران را طی سال‌های 95-1390 با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی بررسی کند. بدین منظور سه عوامل اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و شدت فقر به همراه عامل محیطی میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) در الگوی ...
بیشتر
مهاجرت معمولاً به تغییرات دائمی یا طولانی مدت محل زندگی اشاره دارد. این تحقیق بر آن است تا تحلیل فضایی مهاجرت داخلی در استان‌های ایران را طی سال‌های 95-1390 با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی بررسی کند. بدین منظور سه عوامل اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و شدت فقر به همراه عامل محیطی میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) در الگوی برآوردی شناسایی شد. نخست بُعد مکان (مجاورت و فاصله) در اطلاعات آماری مهاجرت داخلی براساس آزمون موران در سطح 95 درصد معنی‌دار شد. سپس براساس آزمون ناهمسانی واریانس و نیز آماره rho وابستگی فضایی در مدل وقفه فضایی (SAR) مورد تأیید قرار گرفت. بنابراین تحلیل فضایی براساس مدل وقفه فضایی انجام شد. نتایج رگرسیون فضایی نشان داد شاخص‌های اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، بیکاری و شدت فقر بر خالص مهاجرت در استان‌های کشور از لحاظ آماری تأثیرگذار بود. بطوری که بیکاری و شدت فقر تأثیر منفی و درآمد اثر مثبت بر خالص مهاجرت در استان‌ها داشت. ولی میزان انتشار CO2 رابطه مثبت با متغیر وابسته داشت. از آنجایی که هر چه میزان انتشار گاز گلخانه‌ای CO2 افزایش یابد، میزان آلودگی هوا نیز افزایش می‌یابد، لذا انتظار بر این بود رابطه خالص مهاجرت با میزان انتشار CO2 معکوس باشد، اما آمار توصیفی خالص مهاجرت و متوسط انتشار CO2 نشان داد بجز استان خوزستان، استان‌های با میزان انتشار بالای CO2، مهاجر پذیر نیز بوده‌اند. بنابراین شاخص انتشار CO2 بیش از اینکه اثرات سوء آلودگی هوا را نشان دهد، اثرات مثبت صنعتی شدن استان‌ها را نشان داده است.
گردشگری
حمیدرضا بهادر؛ وحید مکی زاده؛ حسین منصوری
چکیده
پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی، ارائه الگوی سفر گردشگران در بحران اقتصادی صنعت گردشگری با تاکید بر توان بوم شناسی با رویکرد داده بنیاد را ارائه می دهد. پژوهش از نوع اکتشافی بود و از تحلیل محتوا جهت استخراج شاخص های عمومی و مصاحبه در بخش تئوری داده بنیاد جهت استخراج شاخص های اختصاصی استفاده شد جامعه آماری این تحقیق در بخش کیفی از ...
بیشتر
پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی، ارائه الگوی سفر گردشگران در بحران اقتصادی صنعت گردشگری با تاکید بر توان بوم شناسی با رویکرد داده بنیاد را ارائه می دهد. پژوهش از نوع اکتشافی بود و از تحلیل محتوا جهت استخراج شاخص های عمومی و مصاحبه در بخش تئوری داده بنیاد جهت استخراج شاخص های اختصاصی استفاده شد جامعه آماری این تحقیق در بخش کیفی از خبرگان و متخصصان و صاحب نظران حوزه گردشگری و مدیریت بازاریابی بود تعداد آنها 15 نفر با حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد بود که این روند تا رسیدن به اشباع نظری رسید. روایی از طریق متخصصان و پایایی از طریق روش بررسی مجدد یا بازدید توسط خبرگان استفاده شد. در این تحقیق برای ارائه مدل کیفی از روش تحلیل محتوا و تئوری داده بنیاد با نرم افزار MAXQDA استفاده شد. به منظور ارائه الگو با توجه به نتایج مصاحبه ها و تحلیل های صورت گرفت که تحریم های اقتصادی، تغییر در میزان درآمد، تغییر در نوع تبلیغات جهت گردشگری، تغییر نگرش گردشگران، تغییر در سرمایه گذاری بخش گردشگری، تغییر در نگرش- کاهش / حذف سفرهای خارجی- افزایش طبیعت گردی– شناسایی بیشتر مناطق گردشگری – شناخت ساعت گشت و گذار- رونق بوم گردی محلی / سنتی – افزایش استفاده از بیمه سفر – جلوگیری از کاهش تبادل فرهنگی اقوام و ملتها را در پی داشته باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
نفیسه مرصوصی؛ سیده نفیسه اسداله تبار
چکیده
از چالش‌های پیش‌روی برنامه‌ریزان‌شهری، مدیریت مطلوب‌شهری و منطقه‌ای و توازن در میزان توسعه شهرها می‌باشد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش پایداری‌اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی سرشماری سال‌های 1385 و 1400 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش تحلیل کمی و ...
بیشتر
از چالش‌های پیش‌روی برنامه‌ریزان‌شهری، مدیریت مطلوب‌شهری و منطقه‌ای و توازن در میزان توسعه شهرها می‌باشد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش پایداری‌اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی سرشماری سال‌های 1385 و 1400 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش تحلیل کمی و نوع استدلال به کار رفته از نوع علی-قیاسی است. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از آمارنامه‌های آماری و سرشماری 1385 و 1400 گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش به 30 نفر از اساتید و خبرگان حوزه برنامه‌ریزی‌شهری به روش نمونه‌گیری هدفمند است. پایایی پرسشنامه با استفاده از پیش‌آزمون و آزمون آلفای‌کرونباخ با ضریب 812/0 مورد تائید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های و اطلاعت به دست آمده از مدل‌های بارومتر پایداری، رادار، کپ‌لند و الکتر استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تکنیک‌های سنجش پایداری نشان‌داد شهرستان‌های ساری، بابل، آمل، قائمشهر، تنکابن و چالوس از رتبه‌های بالاتری در ابعاد پایداری برخوردارند. همچنین شهرستان‌های استان مازندران پایداری متفاوتی داشته است و معضل ناپایداری، از نظر اندازه بیشتر به شهرهایی با اندازه کوچک و متوسط و از لحاظ شاخص‌ها بیشتر به مسائل اقتصادی بازمی‌گردد. لذا می‌توان با اجرای راهکارهای حاصل از این پژوهش، پایداری و توسعه یافتگی شهرها را فراهم ساخت.
سنجش از دور
علیرضا همایونفر؛ خلیل ولیزاده کامران؛ مصطفی موسی پور
چکیده
هدف از این تحقیق، مقایسه کارآیی توابع کرنل پیکسل پایۀ الگوریتم ماشین بردار پشتیبان و عملگرهای فازی شئ‌گرا در استخراج اراضی ساخته شده شهری همدان می‌باشد. برای این منظور از تصویر چند طیفی دارای قدرت تفکیک مکانی 10 متر ماهواره سنتینل 2 استفاده شده است. از نرم افزار ENVI جهت عملیات پیش پردازش تصویر و همچنین طبقه‌بندی پیکسل پایه و از نرم ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، مقایسه کارآیی توابع کرنل پیکسل پایۀ الگوریتم ماشین بردار پشتیبان و عملگرهای فازی شئ‌گرا در استخراج اراضی ساخته شده شهری همدان می‌باشد. برای این منظور از تصویر چند طیفی دارای قدرت تفکیک مکانی 10 متر ماهواره سنتینل 2 استفاده شده است. از نرم افزار ENVI جهت عملیات پیش پردازش تصویر و همچنین طبقه‌بندی پیکسل پایه و از نرم افزار eCognation جهت طبقه‌بندی شئ‌گرا استفاده شده است. درمرحله پردازش، ابتدا در محیط نرم‌افزار ENVI، نقاط تعلیمی و نقاط واقعیت زمینی مشخص شدند و پس از آن با استفاده از توابع کرنل ماشین بردار پشتیبان، شامل توابع خطی، چند‌جمله‌ای، پایه شعاعی و سیگموئید، فرایند طبقه‌بندی پیکسل پایه انجام شد و پس از آن دقت طبقه‌بندی روش پیکسل پایه مورد ارزیابی قرار گرفت. در محیط نرم افزار eCognation، ابتدا عملیات قطعه‌بندی با مقیاس، ضریب شکل و ضریب فشردگی معین انجام شد و پس از آن با استفاده از عملگرهای فازی شئ‌گرا شامل AND، OR، MGE، MAR، MGWE و ALP فرایند طبقه‌بندی فازی شئ‌گرا نیز انجام گردید و میزان دقّت هر کدام از نقشه‌های تولید شده روش شئ‌گرا نیز محاسبه گردید. تولید نقشه اراضی ساخته شده شهری با دقت بهتر با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، جنبه نوآوری این تحقیق را توجیه می‌نماید. در این تحقیق عملگر فازی AND دارای بیشترین مقدار دقّت در نقشه‌های تولید شده بود که نشان دهنده این موضوع است که با استفاده از پردازش شئ‌گرای تصاویر ماهواره‌ای می‌توان به دقت بیشتری در تولید نقشه اراضی ساخته شده شهری رسید.
محیط زیست شهری
طیبه قلی پوردمیه؛ حیدر جهانبخش
چکیده
هدف از انجام این پژوهش؛ شناسایی و سنجش میزان تاثیرات مستقیم شاخص های کیفیت منظر بر طراحی بوم شناسانه، با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در فضاهای سبز شهر پردیس است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان، مدیران و فعالان حوزه طراحی بوم شناسانه شهری بوده که با توجه قابلیت سنجش روش Smart-PLS با ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش؛ شناسایی و سنجش میزان تاثیرات مستقیم شاخص های کیفیت منظر بر طراحی بوم شناسانه، با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در فضاهای سبز شهر پردیس است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان، مدیران و فعالان حوزه طراحی بوم شناسانه شهری بوده که با توجه قابلیت سنجش روش Smart-PLS با حجم نمونه اندک، تعداد (34) نفر با روش نمونه گیری غیرتصادفی انتخاب شدند. برای رتبه‌بندی متغیرهای شناسایی شده از روش تاپسیس فازی با طیف ۵ گانه لیکرت در Excel و برای بررسی رابطه کیفیت منظر و طراحی بوم‌شناسانه شهر از روش معادلات ساختاری تفسیری در نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد. پایایی پرسشنامه با مقادیر آلفای کرونباخ 798/0 و نیز پایایی ترکیبی متغیرها 876/0 مورد تایید است. نتایج تحلیل ها نشان داد، عامل کیفیت منظر بر طراحی بوم شناسانه شهری تأثیر مستقیمی دارد. علاوه بر این، شاخص محیط‌زیستی با متغیرهای محیط شهری و شاخص زیست محیطی به ترتیب با متغیرهای محیط شهری به میزان 65 %، اقتصاد شهری به میزان 60 %، زیبایی شناختی به میزان 55 %، فرهنگی-اجتماعی به میزان 55% و با متغیر معنایی-ادراکی به میزان 45% رابطه‌ی مستقیم و مثبتی را نشان داد. در این پژوهش، ارتباط مستقیم تأثیر شاخص‌های کیفیت منظر و طراحی بوم‌شناسانه با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در شهر پردیس با استفاده از FUZZY و Smart-PLS مورد سنجش قرار گرفت.
گردشگری
حامد حیاتی
چکیده
هدف نوشتار حاضر تحلیل و شناسایی عوامل موثر بر حس مکان در ابنیه مذهبی- فرهنگی و ارتقا این عوامل به منظور اغنا حس مکان در این بناهاست. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی است. جامعه آماری بر اساس جدول مورگان 78n= نفر برآورد شده است. آنچه که این پژوهش را با پژوهش های مشابه متمایز می سازد، تحلیل و بررسی مولفه های حس مکان در آرامگاه علی بن مهزیار به ...
بیشتر
هدف نوشتار حاضر تحلیل و شناسایی عوامل موثر بر حس مکان در ابنیه مذهبی- فرهنگی و ارتقا این عوامل به منظور اغنا حس مکان در این بناهاست. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی است. جامعه آماری بر اساس جدول مورگان 78n= نفر برآورد شده است. آنچه که این پژوهش را با پژوهش های مشابه متمایز می سازد، تحلیل و بررسی مولفه های حس مکان در آرامگاه علی بن مهزیار به عنوان شاخص ترین بنای زیارتگاهی درون شهری اهواز است که تاکنون در این زمینه پژوهشی تدوین نشده است. نتایج آزمون پیرسون ضمن تایید همبستگی تمام معیارها و زیر معیارها با حس مکان، نشان می دهد؛ متغیر آرامش و معنویت بالاترین و متغیر امنیت کمترین مقدار همبستگی را با میزان حس مکان دارد. مطابق نتایج آزمون رگرسیون خطی، ابعاد ادراکی و کالبدی بیشترین اثر و ابعاد عملکردی و اجتماعی تاثیر کمتری در القای حس مکان را دارند. نتایج پژوهش نشان می دهد، علاوه بر چهار مؤلفه‌ی کالبدی، معناشناختی، اجتماعی و خدمات، مؤلفه‌های دیگری بر ایجاد حس مکان در بناهای آرامگاهی و مذهبی دخیل هستند.بنابراین می‌توان ضمن توجه به ابعاد پنهان موثر، با فراهم نمودن زمینه برای دو مؤلفه کالبدی و معناشناختی به تعمیق حس مکان میان زائران در بناهای زیارتی دست یافت. مولفه کالبدی از طریق نشانه‌ها و نمادها، بافت، مصالح، رنگ، نورپردازی، و مولفه معناشناختی از طریق تزیینات مزین به آیات قرآنی، استفاده از نقوش اسلیمی_ایرانی و کاشیکاری، می تواند حس آرامش و معنویت در زایرین و نهایتا القا حس مکان و هویت بخشی به اماکن مذهبی- فرهنگی را موجب شوند.
محیط زیست شهری
سید مجید مفیدی شمیرانی؛ سیده فائزه اعتماد شیخ الاسلامی؛ اصغر سیف
چکیده
مرکز محلات بومی شهر همدان که در اصطلاح به «فضای چمن» مشهورند، در سرمای شدید زمستان؛ پاییز و بهار بادخیز و تابستان‌های گرم با تابش شدید خورشید، شرایط آسایشی را برای اهالی فراهم می‌سازند و امکان حضور، برقراری تعاملات اجتماعی و دسترسی به خدمات تجاری، مذهبی، فرهنگی و بهداشتی پیرامونی را میسر می‌کنند. هدف پژوهش کشف رابطه همبستگی ...
بیشتر
مرکز محلات بومی شهر همدان که در اصطلاح به «فضای چمن» مشهورند، در سرمای شدید زمستان؛ پاییز و بهار بادخیز و تابستان‌های گرم با تابش شدید خورشید، شرایط آسایشی را برای اهالی فراهم می‌سازند و امکان حضور، برقراری تعاملات اجتماعی و دسترسی به خدمات تجاری، مذهبی، فرهنگی و بهداشتی پیرامونی را میسر می‌کنند. هدف پژوهش کشف رابطه همبستگی کالبد مرکز محله های بومی همدان با اقلیم است. روش پژوهش بررسی میدانی با استفاده از 4158 پرسشنامه است که در ده محلة اصیل همدان در نیمة فصول یک سال، در سه وعده صبح، ظهر و عصر، مورد ارزیابی قرار گرفته. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار صورت پذیرفته و نتایج آن در دو بخش شاخص‌های توصیفی و مدلسازی ارائه شده است در رابطة همبستگی بین دما، آسایش حرارتی و سن؛ آسایش دمایی و آسایش حرارتی در سنین بالاتر بیشتر است. احساس رضایت از رطوبت در جنس مؤنث دو برابر جنس مذکر است. شانس آسایش حرارتی در فصل بهار با فرض ثابت بودن مقدار سایر متغیرها 77/12 برابر شانس آسایش حرارتی در فصل زمستان است. شانس آسایش حرارتی در فصل تابستان با فرض ثابت بودن مقدار سایر متغیرها 14/17 برابر شانس آسایش حرارتی در فصل زمستان است. همچنین شانس آسایش حرارتی در فصل زمستان با فرض ثابت بودن مقدار سایر متغیرها 63/7 برابر شانس آسایش حرارتی در فصل پاییز است.
