جغرافیا و برنامه ریزی شهری
بیژن دادرس؛ اصغر نوروزی؛ رامین ریاحی
چکیده
خطر زلزله از دیرباز تاکنون سکونتگاههای انسانی را مورد تهدید قرار داده است. با وجود پیشرفت علم و فنّاوری در عصر حاضر نیز انسان هنوز نتوانسته به‌صورت دقیق به پیش‌بینی و مقابله با این بلای طبیعی بپردازد. با این وجود می‌توان با مدیریت صحیح آثار زیان‌بار آن را به حداقل ممکن تقلیل داد. در پژوهش حاضر به مکان‌یابی سایت‌های اسکان موقت ...
بیشتر
خطر زلزله از دیرباز تاکنون سکونتگاههای انسانی را مورد تهدید قرار داده است. با وجود پیشرفت علم و فنّاوری در عصر حاضر نیز انسان هنوز نتوانسته به‌صورت دقیق به پیش‌بینی و مقابله با این بلای طبیعی بپردازد. با این وجود می‌توان با مدیریت صحیح آثار زیان‌بار آن را به حداقل ممکن تقلیل داد. در پژوهش حاضر به مکان‌یابی سایت‌های اسکان موقت برای آسیب‌دیدگان زلزله در شهر بروجن به عنوان یکی از اقدامات مدیریت بحران در این زمینه، پرداخته شده است. بدین منظور با استفاده از مطالعات کتابخانهای و بهره‌گیری از نظر کارشناسان و متخصصین مدیریت بحران عوامل و پارامترهای مؤثر در مکان‌یابی سایت‌های اسکان موقت شناسایی و سپس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی وزن نهایی هر یک از عوامل مشخص گردید. با کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی نیز نقشه‌های موردنظر در لایه‌های مختلف تهیه شدند. اطلاعات مکانی و غیر‌مکانی با استفاده از وزن نهایی هر یک از عوامل ترکیب‌شده و تجزیه‌وتحلیل در محیط GIS انجام گردید. خروجی پژوهش، مکان‌یابی بهترین سایت‌ها برای اسکان موقت زلزله‌زدگان میباشد. نتایج تجزیه و تحلیل مقایسات زوجی نشان داد که معیار زمین‌شناسی با ضریب 106/0 دارای کم‌ترین اهمیت و معیار ایمنی با ضریب 376/0دارای بیشترین اهمیت می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد پارک‌ها، فضاهای سبز و مدارس بهترین مکان‌ها برای ایجاد سایت‌های اسکان موقت آسیب‌دیدگان زلزله در شهر بروجن می‌باشند. با توجه به این نکته که تامین فضای لازم برای سایت‌های اسکان موقت در بخش مرکزی شهر با کمبود مواجه است.
صدیف اسلامی پریخانی؛ محسن کلانتری؛ ابولفضل مشکینی؛ عیسی پیری
چکیده
تحقیق حاضر با هدف تحلیل بنیان‌های معرفت‌شناختی و مدل‌های نظری حس مکان و ریشه‌داری در بین ساکنان محله هفت‌حوض تهران، انجام یافته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و جهت گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنین محله هفت‌حوض تهران است که بر اساس نتایج سرشماری 1395 تعداد آن‌ها 30401 نفر ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف تحلیل بنیان‌های معرفت‌شناختی و مدل‌های نظری حس مکان و ریشه‌داری در بین ساکنان محله هفت‌حوض تهران، انجام یافته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و جهت گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنین محله هفت‌حوض تهران است که بر اساس نتایج سرشماری 1395 تعداد آن‌ها 30401 نفر بود و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 379 نفر، به‌عنوان حجم نمونه تعیین شد. برای دستیابی به نتایج بهتر، حجم نمونه به 500 افزایش یافت. نمونههای تحقیق با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. نوآوری این تحقیق در بهره‌گیری از مدل ادراک مکان و تحلیل کمی آن در رابطه با اصالت و ریشه‌داری ساکنان منطقه میباشد. جهت تحلیل دادهها از آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه در نرم‌افزار SPSS، استفاده شد. طبق نتایج بهدست آمده، حس مکان به میزان زیادی در بین ساکنین محله هفت‌حوض وجود دارد، میزان حس مکان در بین گروههای مختلف از نظر وابستگی به زمین و مدتسکونت تفاوت معناداری نشان داد.
گردشگری
مهدی مودودی ارخودی؛ حامد نقی لو
چکیده
بهره‌مندی از منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگری، منوط به شناخت عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضا است. لذا هدف این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری در شهر زنجان است. این پژوهش، از نوع پژوهش‌های کمی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، مبتنی بر داده‌های کتابخانهای و میدانی است. به‌منظور توزیع پرسشنامه، نمونه‌ای با استفاده از ...
بیشتر
بهره‌مندی از منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگری، منوط به شناخت عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضا است. لذا هدف این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری در شهر زنجان است. این پژوهش، از نوع پژوهش‌های کمی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، مبتنی بر داده‌های کتابخانهای و میدانی است. به‌منظور توزیع پرسشنامه، نمونه‌ای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 360 نفر مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل دادهها، با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی همچون توزیع فراوانی و آزمون‌های آماری استنباطی ازجمله آزمون تی تک نمونه‌ای، خیدو و فریدمن انجام شده است. براساس یافتههای تحقیق، میزان رضایت از دسترسی به جاذبههای گردشگری در شهر زنجان با میانگین 54/3، میزان رضایت از زیرساختهای گردشگری شهر زنجان با میانگین 41/3، میزان رضایت از تبلیغات گردشگری با میانگین 15/3، و میزان رضایت از وضعیت اجتماعی در شهر زنجان با میانگین 56/3 و معناداری 000/0 در سطح مطلوب ارزیابی میگردند. همچنین نتایج حاصل از بررسی تفاوت میان مؤلفه‌ها نیز نشان داد که مؤلفه اجتماعی با میانگین 77/2 و سطح معناداری 000/0 بیشترین تأثیر را بر تقاضای گردشگری شهر زنجان دارد. پس از آن، مؤلفه دسترسی با میانگین 65/2 و معناداری 000/0، به لحاظ تأثیرگذاری بر تقاضای گردشگری در رتبه دوم قرار دارد. همچنین مؤلفه زیرساختها و مؤلفه تبلیغات به ترتیب با میانگین 47/2 و 12/2 و سطح معناداری 000/0 در رتبه‌های سوم و چهارم قرار گرفتند.
سیستم های اطلاعات جغرافیایی
کاملیا علوی؛ صدیقه کیانژاد؛ سیده عالمه صباغ
چکیده
شهر تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر ایران در زمره آلوده‌ترین شهرهای جهان به‌حساب می‌آید بنابراین ضرورت شناخت دقیق آلاینده‌ها و مشخص ساختن پهنه‌های آلوده به‌منظور کاستن از شدت آن‌ها آشکار است. هدف این پژوهش تهیه نقشه آلودگی هوای تهران و مشخص کردن مناطقی دارای بیشترین آلودگی است. برای بررسی وضعیت آلودگی هوای شهر تهران پس از جمع‌آوری ...
بیشتر
شهر تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر ایران در زمره آلوده‌ترین شهرهای جهان به‌حساب می‌آید بنابراین ضرورت شناخت دقیق آلاینده‌ها و مشخص ساختن پهنه‌های آلوده به‌منظور کاستن از شدت آن‌ها آشکار است. هدف این پژوهش تهیه نقشه آلودگی هوای تهران و مشخص کردن مناطقی دارای بیشترین آلودگی است. برای بررسی وضعیت آلودگی هوای شهر تهران پس از جمع‌آوری غلظت 5 آلاینده جوی (CO، NOx، SOx، O3، PM25) از 20 ایستگاه ثبت‌کننده آلاینده‌های هوا، از سه روش درون‌یابی، کریجینگ و روش توابع شعاعی پایه و روش عکس فاصله وزنی IDW در نرم‌افزار ArcGIS و برای مقایسه روش‌ها و انتخاب بهترین آن‌ها از ریشه میانگین مربعات خطا RMSE و ضریب همبستگی R2 استفاده شده است. با بررسی مقادیرRMSE مشخص گردید که در اکثر پارامترها روش IDW دارای دقت مناسبتری جهت پهنهبندی آلودگی منطقه میباشد. برای رسیدن به نتایج با استفاده از روش‌های ذکرشده، نقشه محدودههای کیفی هوا در منطقه آماده و با تلفیق پنج نقشه و وزن دهی به هریک از پارامترها نقشه کلی آلودگی منطقه تهیه شد. نتایج نشان می‌دهد در نقشه پهنهبندی آلودگی CO بیشترین وضعیت آلودگی مربوط به طبقه ناسالم، در نقشه NO مربوط به طبقه بسیار ناسالم، در نقشه O3 مربوط به طبقه بسیار ناسالم، در نقشه PM مربوط به طبقه ناسالم و همچنین، در نقشه SO مربوط به طبقه ناسالم میباشد. در نقشه نهایی نیز بیشترین بخش مربوط به طبقه ناسالم است. به‌طورکلی ایستگاه مسعودیه با وزن آلودگی 1091 بیشترین آلودگی و خطرناک‌ترین وضعیت هوا را دارد و ایستگاه دروس با وزن آلودگی 628 دارای وضعیت مناسبتری بوده است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مهدی ابراهیمی؛ علیرضا دهداری فرد؛ معصومه موسویان
چکیده
هرگونه صدای ناخواسته و مزاحم آلودگی صوتی تلقی می‌شود. آلودگی صوتی حاصل افزایش صنایع و وسایل نقلیه موتوری و رشد بیرویه جمعیت و ... در سکونتگاههای شهری بوده و معمولاً فعالیت‌ها و کارکردهای شهری را مختل می‌کند. هدف از انجام این پژوهش سطح‌بندی و بررسی تأثیرپذیری بیمارستان‌های شهر شیراز از آلودگی صوتی پیرامون آن‌هاست. پژوهش ...
بیشتر
هرگونه صدای ناخواسته و مزاحم آلودگی صوتی تلقی می‌شود. آلودگی صوتی حاصل افزایش صنایع و وسایل نقلیه موتوری و رشد بیرویه جمعیت و ... در سکونتگاههای شهری بوده و معمولاً فعالیت‌ها و کارکردهای شهری را مختل می‌کند. هدف از انجام این پژوهش سطح‌بندی و بررسی تأثیرپذیری بیمارستان‌های شهر شیراز از آلودگی صوتی پیرامون آن‌هاست. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات آن مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی است. در این راستا تأثیرگذاری 8 دسته از کاربری‌های صداساز شهر شیراز بر 40 بیمارستان این شهر به‌عنوان فعالیت حساس به صدا شناسایی و بررسی شد و نقشه نهایی آلودگی صوتی شهر شیراز از طریق الگوریتم رقابت استعماری (درخت پوشای مینیمم MST) در محیط نرم‌افزار استخراج شد. برای فضایی‌سازی شاخص‌های مورد مطالعه در سطح شهر شیراز از روش در فرایند تحلیل شبکه در محیط نرم‌افزار ArcGIS استفاده گردید. براساس یافتههای این مطالعه بیمارستان دنا آلوده‌ترین بیمارستان به لحاظ صوتی است و در رده‌های بعدی بیمارستان‌های شهید مظفری، دکتر میر، پارس، علوی، کسری، کوثر، شهید چمران، شهید رجایی، قطب‌الدین، ابن‌سینا، شهید دستغیب قرار دارند. نتایج حاکی از آن است که حدود 60 درصد از بیمارستان‌های شهر شیراز به لحاظ تأثیرپذیری از آلودگی‌های صوتی در طیف آلودگی از متوسط تا آلودگی خیلی زیاد قرار دارند.
محیط زیست شهری
حسن علیزاده؛ محمد خلج
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تعیین محدودههای آسیبپذیر و مقاوم مناطق آبرفتی غرب شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزهای بوده است. روش تحقیق شامل بررسی شکستگی‌های مهم، گسلهای مؤثر، استفاده از دیاگرام‌های رسوبی گمانه‌های حفاری شده و داده‌های ژئوتکنیکی است. نمونهها از دو جنبه تراکم و آزمون نفوذ استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و در ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تعیین محدودههای آسیبپذیر و مقاوم مناطق آبرفتی غرب شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزهای بوده است. روش تحقیق شامل بررسی شکستگی‌های مهم، گسلهای مؤثر، استفاده از دیاگرام‌های رسوبی گمانه‌های حفاری شده و داده‌های ژئوتکنیکی است. نمونهها از دو جنبه تراکم و آزمون نفوذ استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت نقشه پهنهبندی آبرفتی مناطق غربی شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزهای ترسیم شد. در این تحقیق برای اولین بار تأتیر امواج لرزهای بر اساس ارتباطات زیر سطحی گسلها با مناطق آبرفتی در غرب شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. طبق یافتههای تحقیق بخشهای جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه، از نظر تشدید شدت امواج لرزهای، دارای بیشترین تأتیر و ناحیه شمالی آن فاقد هرگونه تشدید است. علاوه بر این با توجه به کیفیت خاک، امکان وقوع روان‌گرایی نیز در منطقه مورد مطالعه، دارای اهمیت است. از آن‌جا که شهر تهران بر روی سازندهای آبرفتی بنا شده است، بررسی نوع و گسترش آبرفتها و عکسالعمل آبرفتها در مقابل مخاطرات لرزهای در شهر تهران برای طراحان و سازندگان پروژه‌های عمرانی بسیار ضروری خواهد بود؛ زیرا این دادهها در برنامهریزیهای لازم برای تقویت مناطق مختلف شهری و کاهش مخاطرات لرزهای کاربرد دارد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حسین حاتمی‌نژاد؛ احمد پوراحمد؛ سارا الله قلی‌پور
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخص‌های پایداری سکونتی در ناحیه 1 منطقه 9 تهران که بخشی از بافت فرسوده شهری را شامل می‌شود، صورت گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف نیز کاربردی میباشد. براساس حجم نمونه از میان ساکنان بلوک‌های مسکونی ناحیه 1، 325 خانوار انتخاب شدند. برای این منظور و انجام آزمون شاخص‌ها از روش تحلیل ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخص‌های پایداری سکونتی در ناحیه 1 منطقه 9 تهران که بخشی از بافت فرسوده شهری را شامل می‌شود، صورت گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف نیز کاربردی میباشد. براساس حجم نمونه از میان ساکنان بلوک‌های مسکونی ناحیه 1، 325 خانوار انتخاب شدند. برای این منظور و انجام آزمون شاخص‌ها از روش تحلیل عاملی استفاده گردید. در طی فرآیند آزمون 48 شاخص مورد مطالعه به 32 شاخص کاهشیافته است و به 6 عامل اصلی رتبهبندی شدند. نتایج تحلیل عاملی نشان می‌دهد که مهمترین عوامل تأثیرگذار در پایداری مسکن شهری به ترتیب عامل کالبدی و طراحی با وزن 705/0، عامل سرمایه اجتماعی با وزن 694/0، عامل امنیت با وزن 673/0، عامل محیطی با وزن 711/0، عامل دسترسی با وزن 697/0 و عامل زیربنایی با وزن 731/0 هستند. نظارت بر ساختوسازها و توجه به ابعاد کالبدی، ارتقای آگاهی و آموزش ساکنان برای مشارکت بیشتر، ایجاد مشوقهای مالی و در نظر گرفتن فضاها و معابر عمومی بیشتر از مهمترین پیشنهادهای ارائه شده می باشد.
سیستم های اطلاعات جغرافیایی
نورالدین میثاق؛ فرسام میثاق؛ عادل مردانه؛ سعید مددی
چکیده
پراکنده‌رویی شهری یا پراکندگی کنترل‌نشده مناطق ساخته شده، مسائل زیادی را از جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی به شهرهای با رشد زیاد تحمیل می‌کند. ترکیب فناوری‌های سنجش از دور و GIS با مدل آنتروپی شانون می‌تواند برای تشخیص، کمی‌سازی و تحلیل روند الگوی پراکنده‌رویی شهری به‌کار گرفته شود. در این تحقیق، از تصاویر ماهواره لندست، ...
بیشتر
پراکنده‌رویی شهری یا پراکندگی کنترل‌نشده مناطق ساخته شده، مسائل زیادی را از جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی به شهرهای با رشد زیاد تحمیل می‌کند. ترکیب فناوری‌های سنجش از دور و GIS با مدل آنتروپی شانون می‌تواند برای تشخیص، کمی‌سازی و تحلیل روند الگوی پراکنده‌رویی شهری به‌کار گرفته شود. در این تحقیق، از تصاویر ماهواره لندست، تحلیل های فضایی GIS و آنتروپی شانون در دو سطح (برای کل شهر و در داخل نواحی شهری) در شهر تبریز استفاده گردید. پس از انجام تصحیحات هندسی و رادیومتریک تصاویر و ایجاد نقشه مناطق شهری و غیر شهری در چهار دوره از سال 1351 تا 1392، جهت محاسبه میزان آنتروپی کلی هر دوره، منطقه به 58 سلول قطعهبندی گردید. همچنین جهت ایجاد نقشه الگوی فضایی و بصری سازی پراکنش شهری، کل شهر به 100 سول با 16 زیر سلول تقسیم بندی شدند و میزان آنتروپی 16 سلول محاسبه و با روش درون یابی کریجینگ، الگوی فضایی پراکنده رویی بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که این شهر از سال 1351 تا 1392 به حداکثر آنتروپی (06/4) نزدیک شده و شکاف دو برابری در رشد مناطق شهری و جمعیت را موجب شده است. همچنین الگوی فضایی پراکنش شهری نیز ناموزون بوده و در راستای محورهای ارتباطی شهر متمرکز شده است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدجواد نوری؛ مهدی میکائیلی؛ میلاد محمدی
چکیده
مشکل اساسی که برنامه‌های شهری با آن مواجه هستند، عدم انعطاف‌پذیری آن‌ها در مقابل عدم قطعیت‌هایی است که سیاست‌های برنامه‌های راهبردی را ناکارآمد ساخته و شهر را در مقابل آینده محتملی که پیش روی دارد آسیبپذیر می‌نمایند. عدم قطعیت‌های مذکور موجب شده که مطالعات مربوط به آینده‌پژوهی به موضوعی مهم تبدیل شود و برنامه ریزان شهری به ...
بیشتر
مشکل اساسی که برنامه‌های شهری با آن مواجه هستند، عدم انعطاف‌پذیری آن‌ها در مقابل عدم قطعیت‌هایی است که سیاست‌های برنامه‌های راهبردی را ناکارآمد ساخته و شهر را در مقابل آینده محتملی که پیش روی دارد آسیبپذیر می‌نمایند. عدم قطعیت‌های مذکور موجب شده که مطالعات مربوط به آینده‌پژوهی به موضوعی مهم تبدیل شود و برنامه ریزان شهری به استفاده از مدل‌های مختلف آینده‌پژوهی روی‌آورند تا از این طریق بتوانند آسیب‌پذیری شهرها را در برابر چالش‌های آینده کاهش دهند. یکی از متداول‌ترین روش‌های آینده‌پژوهی، برنامه‌ریزی سناریویی است که به شهرسازان کمک کرده تا حدودی بر این عدم قطعیت‌ها غلبه کنند. با پیشرفت تکنولوژی‌های رایانه‌ای مرتبط با برنامه‌ریزی سناریویی، نرم‌افزارهایی نظیر سناریو ویزارد این قابلیت را برای شهرسازان به ارمغان آورده که ابعاد گوناگون شهر، عوامل پیشران توسعه و عدم قطعیت‌های عوامل مختلف را مورد تحلیل قرار داده و سناریوهای محتملی را برای شهر استخراج نمایند. هدف اصلی این پژوهش ارائه چارچوبی جهت کاربست برنامه‌ریزی سناریویی و نرم‌افزار سناریو ویزارد در تهیه برنامه‌های راهبردی شهری است. نوع پژوهش کاربردی بوده و جهت پیشبرد پژوهش، تحقیقات پیمایشی و مصاحبه با مسئولین شهر صورت پذیرفته است. در این پژوهش شهر نجف‌آباد به‌عنوان محدوده موردمطالعه در نظر گرفته‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که مدیریت و حکمروایی شهری، مدیریت سطوح فرادست، آموزش عالی و همچنین اقتصاد شهری با زیرشاخه‌های کشاورزی پایدار، تجارت، صنعت و گردشگری عوامل کلیدی و پیشران توسعه شهر نجف‌آباد می‌باشند. در کنار این عوامل ورود تکنولوژی‌های نوین مانند مترو به شهر و نیز وضعیت منابع آب شهر به‌عنوان رخدادهای تأثیرگذار بر توسعه مشخص شده‌اند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حامد احمدی؛ هدی شکری؛ عمران کهزادی سیف آباد
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی و بررسی تأثیر شاخص‌های ریخت‌شناسی شهری بر بازآفرینی بافت‌های فرسوده در محدوده مرکزی شهر اهواز انجام شده است. این مطالعه به لحاظ ماهیت به صورت توصیفی-تحلیلی و به لحاظ روش، به صورت کمی و هدف کاربردی انجام شده است. داده‌های مورد نیاز از منابع کتابخانهای، اسناد و منابع الکترونیکی جمع‌آوری شده است. همچنین، ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی و بررسی تأثیر شاخص‌های ریخت‌شناسی شهری بر بازآفرینی بافت‌های فرسوده در محدوده مرکزی شهر اهواز انجام شده است. این مطالعه به لحاظ ماهیت به صورت توصیفی-تحلیلی و به لحاظ روش، به صورت کمی و هدف کاربردی انجام شده است. داده‌های مورد نیاز از منابع کتابخانهای، اسناد و منابع الکترونیکی جمع‌آوری شده است. همچنین، داده‌های میدانی نیز از طریق پرسشنامه و مشاهده متوالی جمع‌آوری شده است تا به دقت سنجش متغیرها و ارائه راهکارهای پیشنهادی انجام شود. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالای 0.7 تأیید شده است. جامعه مورد نظر این پژوهش شامل 25 نفر از متخصصان و نخبگان به صورت گزینشی و هدفمند انتخاب شده‌اند. برای تحلیل داده ها با تکنیک دیمتل از نرم‌افزار اکسل استفاده شده است. نوآوری این پژوهش به دلیل استفاده ترکیبی از مفاهیم بازآفرینی، بافت فرسوده و ریخت‌شناسی شهری و استفاده از یک تکنیک دیمتل است که به عنوان یک مطالعه برجسته در حوزه بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز تلقی می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که متغیرهای کاربری مسکونی (امتیاز 4.35)، تعداد تصادفات (امتیاز 4.031)، نفر در واحد مسکونی (امتیاز 3.54)، تعداد طبقات ساختمان (امتیاز 3.35) و دسترسی به فضای عمومی و باز (امتیاز 1.99)در جایگاه اول تا پنجم قرار گرفته‌اند. برای احیای بافت فرسوده شهری، باید بهبود دسترسی به فضاهای عمومی و باز، تنوع فضای عمومی،کاهش تراکم دسترسی، کاهش تعداد طبقات ساختمان، افزایش سرانه کاربری فضای سبز توسط برنامه‌ریزان شهری مدنظر قرار گیرد. همچنین، مشارکت فعال ساکنان و ارائه تسهیلات اقتصادی، می‌تواند در بازآفرینی بافت فرسوده مؤثر باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سارا حسینی؛ اکبر عبداله زاده طرف
چکیده
مطالعه حاضر با هدف تدوین راهنمای طراحی برای مدیران اجرایی در حوزه باززنده سازی شهری بر مبنای نظریه ساختار زنده کریستوفر الکساندر اجرا گردید. حکم آباد ،یکی از محلات سنتی شمال غربی تبریز می باشد ، مرکز ساختارمند و چهار میدان تاریخی آن به عنوان مرکز زنده واجد ارزش بود که امروزه ،به دلیل تحولات دوره مدرن ، در حلقه ای از فضاهای ناکارآمد ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف تدوین راهنمای طراحی برای مدیران اجرایی در حوزه باززنده سازی شهری بر مبنای نظریه ساختار زنده کریستوفر الکساندر اجرا گردید. حکم آباد ،یکی از محلات سنتی شمال غربی تبریز می باشد ، مرکز ساختارمند و چهار میدان تاریخی آن به عنوان مرکز زنده واجد ارزش بود که امروزه ،به دلیل تحولات دوره مدرن ، در حلقه ای از فضاهای ناکارآمد احاطه گردیده است و«ساختار زنده» آن تضعیف شده است و باززنده سازی آن ضرورت می یابد. مطالعه حاضر با روش توصیفی_تحلیلی مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شد ، با تبیین مفاهیم نظریه ساختار زنده ،شاخص های تحقیق استخراج شد ، و با توجه به راهبرد مطالعه که به صورت نمونه موردی می باشد ،بسط و ارزیابی شاخص های استخراج شده در نمونه موردی مطالعه یعنی مرکز محله حکم آباد مورد مطالعه قرار گرفت. رویکرد متفاوت این مطالعه در مقایسه با مطالعه های پیشین در این است که نوشتار حاضر به دنبال بسط «اصول نظریه ساختار زنده »به عنوان راهکارهای طراحی در حوزه «باززنده سازی محلات سنتی» می باشد که تاکنون موضوع مطالعه نبوده است .نتایج حاصل بیانگر موفق بودن بسط اصول «مقیاس های مختلف»،«مراکز نیرومند»، «مرزها»،«تکرار متناوب »،«فضای معین»،«شکل خوب»،«تقارن موضعی»،«انسجام و ابهام عمیق»،«تضاد»،«درجه بندی»،«ناهمگونی»،«پژواک »،«فضای خالی» ،«سادگی و آرامش درونی» ،«جدایی ناپذیری» ، در تقویت کیفیت حیات در مرکز محله می باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
نفیسه مرصوصی؛ سیده نفیسه اسداله تبار
چکیده
از چالش‌های پیش‌روی برنامه‌ریزان‌شهری، مدیریت مطلوب‌شهری و منطقه‌ای و توازن در میزان توسعه شهرها میباشد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش پایداری‌اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی سرشماری سال‌های 1385 و 1400 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش تحلیل کمی و ...
بیشتر
از چالش‌های پیش‌روی برنامه‌ریزان‌شهری، مدیریت مطلوب‌شهری و منطقه‌ای و توازن در میزان توسعه شهرها میباشد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش پایداری‌اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی سرشماری سال‌های 1385 و 1400 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش تحلیل کمی و نوع استدلال به کار رفته از نوع علی-قیاسی است. دادهها و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از آمارنامه‌های آماری و سرشماری 1385 و 1400 گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش به 30 نفر از اساتید و خبرگان حوزه برنامه‌ریزی‌شهری به روش نمونه‌گیری هدفمند است. پایایی پرسشنامه با استفاده از پیش‌آزمون و آزمون آلفای‌کرونباخ با ضریب 812/0 مورد تائید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های و اطلاعت به دست آمده از مدل‌های بارومتر پایداری، رادار، کپ‌لند و الکتر استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تکنیک‌های سنجش پایداری نشان‌داد شهرستان‌های ساری، بابل، آمل، قائمشهر، تنکابن و چالوس از رتبه‌های بالاتری در ابعاد پایداری برخوردارند. همچنین شهرستان‌های استان مازندران پایداری متفاوتی داشته است و معضل ناپایداری، از نظر اندازه بیشتر به شهرهایی با اندازه کوچک و متوسط و از لحاظ شاخص‌ها بیشتر به مسائل اقتصادی بازمی‌گردد. لذا می‌توان با اجرای راهکارهای حاصل از این پژوهش، پایداری و توسعه یافتگی شهرها را فراهم ساخت.
