علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
زهره فنی؛ حسینعلی خلیل اللهی؛ ژیلا سجادی؛ محمود فال سلیمان
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 13-24
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شناخت ماهیت، نوع و سهم هر یک از عوامل مهاجرت (دافعه، جاذبه، تبعی و شخصی) در مهاجرت از روستا به شهر و پیامدهای آن بر ناپایداری شهر بیرجند بوده است. نوع پژوهش کاربردی با ماهیت توصیفی- تحلیلی که با استفاده از پیمایش انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل تمام خانوارهای مهاجر روستایی ساکن در شهر بیرجند بود که با استفاده از فرمول ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شناخت ماهیت، نوع و سهم هر یک از عوامل مهاجرت (دافعه، جاذبه، تبعی و شخصی) در مهاجرت از روستا به شهر و پیامدهای آن بر ناپایداری شهر بیرجند بوده است. نوع پژوهش کاربردی با ماهیت توصیفی- تحلیلی که با استفاده از پیمایش انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل تمام خانوارهای مهاجر روستایی ساکن در شهر بیرجند بود که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران، تعداد 329 خانوار تعیین گردید. نمونههای تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل آماری دادهها، از نرم افزارSPSS وExcel استفاده گردید. طبق نتایج به دست آمده، پیامدهای اجتماعی سکونت در شهر نشان داد که پیامدهای منفی اجتماعی برای مهاجرین بعد از مهاجرت به شهر بیشتر است. در میان عوامل دافعه مهاجرتهای روستایی،عوامل اجتماعی -خدماتی بیشترین تأثیر را داشته اند و بعد از آن عوامل اقتصادی،آموزشی و پژوهشی، فرهنگی و مذهبی، طبیعی و سیاسی، در ردههای بعد قرار دارند. از میان متغیرهای طبیعی« خشکسالیهای اخیر» مهمترین عامل دافعه و در بین عوامل اقتصادی« دستیابی به شغل وکار» و «کسب درآمد بیشتر در شهر» مهمترین عوامل جاذبه بودهاند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
رحمت اله بهرامی
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 25-34
چکیده
اصولاٌ افزایش رفاه اقتصادی مردم و کاهش فقر یکی از اهداف اصلی برنامه های توسعه اقتصادی در هرکشور محسوب می گردد. یکی از راه های سنجش فقر، از طریق شاخص های اقتصادی است. هدف این نوشتار در پاسخ به این سوال انجام گرفته است که روند تغییرات خط فقر و شدت فقر در مناطق شهری استان کردستان طی دوره چهار ساله (90-1387) چگونه بوده است؟ این مطالعه تحلیلی ...
بیشتر
اصولاٌ افزایش رفاه اقتصادی مردم و کاهش فقر یکی از اهداف اصلی برنامه های توسعه اقتصادی در هرکشور محسوب می گردد. یکی از راه های سنجش فقر، از طریق شاخص های اقتصادی است. هدف این نوشتار در پاسخ به این سوال انجام گرفته است که روند تغییرات خط فقر و شدت فقر در مناطق شهری استان کردستان طی دوره چهار ساله (90-1387) چگونه بوده است؟ این مطالعه تحلیلی با استناد به داده های مرکز آمار ایران و قیمت سبد غذایی که از طریق بانک مرکزی به دست آمده بر اساس پنج روش: خط فقر نسبی، خط فقر مطلق غذایی، روش تحلیل میانگین؛ روش ارشانسکی و ضریب انگل؛ در مناطق شهری استان کردستان مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد روند تورم صعودی بوده و به طور متوسط9/6 درصد رشد داشته است . هم چنین هزینه تامین سبد استاندارد غذایی نیز طی دوره مذکور حدود32 درصد افزایش داشته است. نتایج تحقیق خط فقرنسبی ماهیانه شهری به روش میانگین رشدی معادل 3/35 درصد ، شدت فقر نسبی معادل 5/20 درصد، خط فقر مطلق ماهیانه به روش میانگین 18 درصد افزایش را نشان می دهد.
علمی-پژوهشی
محیط زیست شهری
حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج؛ احمد اسمعیلی
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 35-48
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیستمحیطی–دسترسی میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) جهت وزندهی شاخصها و برای سطحبندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیستمحیطی–دسترسی میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) جهت وزندهی شاخصها و برای سطحبندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه یک در رتبه اول و منطقه سه و چهار در رتبه دوم و در نهایت منطقه دو در رتبه سوم قرار دارد. همچنین بین مناطق شهری ارومیه در زمینه تناسب با شاخصهای رشد هوشمند شهری، تفاوت قابل توجهی وجود دارد و باید جهت توسعه آتی شهر، توجه ویژهای به مناطق محروم صورت پذیرد. با مدنظر قرار دادن نتایج به دست آمده، توجه به الگوی رشد هوشمند شهری در مناطق چهارگانه شهر ارومیه امری اجتنابناپذیر است.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
امیر زاهدی یگانه؛ احمد خادم الحسینی؛ رضا مختاری ملک آبادی
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 49-62
چکیده
هدف از مطالعه حاضر مقایسه میانگین شاخصهای مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن بر کالبد و کاربری رو به تغییر شهر اصفهان میباشد. روش تحقیق تحلیلی – مقایسه ای است و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق متخصصین و کارشناسان شهری مناطق 15گانه شهرداری اصفهان بودهاند. جهت تحلیل دادههای به دست آمده، از ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر مقایسه میانگین شاخصهای مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن بر کالبد و کاربری رو به تغییر شهر اصفهان میباشد. روش تحقیق تحلیلی – مقایسه ای است و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق متخصصین و کارشناسان شهری مناطق 15گانه شهرداری اصفهان بودهاند. جهت تحلیل دادههای به دست آمده، از نرمافزار SPSS و آزمون CSPP استفاده گردید. طبق نتایج به دست آمده بالاترین رتبه از نظر شاخصهای مدیریت شهری در ابعاد جهانی شدن بر کالبد و کاربری رو به تغییر شهر اصفهان، منطقه شش شهرداری و منطقه پنج شهرداری پایینترین رتبه را به دست آوردند.
علمی-پژوهشی
محیط زیست شهری
سحر حسن پور
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 63-74
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان اجرا گردیده است. رویکرد پژوهش، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی بود. دادههای تحقیق با استفاده از روش اسنادی، جمعآوری گردید. نتایج محاسبات نشان دادند که ظرفیت تحمل منابع زمین و آب به ترتیب در شهر سمنان برابر 960091/0 و 003529/0 بوده و از حد خارج شده است. پیشبینی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان اجرا گردیده است. رویکرد پژوهش، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی بود. دادههای تحقیق با استفاده از روش اسنادی، جمعآوری گردید. نتایج محاسبات نشان دادند که ظرفیت تحمل منابع زمین و آب به ترتیب در شهر سمنان برابر 960091/0 و 003529/0 بوده و از حد خارج شده است. پیشبینی جمعیت در سالهای آینده نیز بیانگر این است که ظرفیت تحمل منابع زمین در سال 1405 به اتمام خواهد رسید و ظرفیت تحمل منابع آب، هم اکنون با بحران و در مرز هشدار قرار دارد و در سالهای آتی شدیدتر نیز خواهد شد. از محاسبات میتوان نتیجه گرفت که ظرفیت تحمل اکولوژیکی برای سکونت در شهر سمنان در سالهای آتی پایدار نبوده و قادر به پاسخگویی به تقاضای آب و زمین شهروندان، نخواهد بود.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
یاسر حاتمی؛ کیانوش ذاکر حقیقی؛ هادی رضایی راد
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 75-90
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش میزان تاثیرگذاری ویژگیهای محیطی و ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی محورهای عملکردی بر الگوی سفری شهروندان در منطقه یک شهر همدان اجرا گردید. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی _ تحلیلی است. حجم نمونه برای سه محور عملکردی(شریعتی, میرزاده عشقی, سعیدیه) در منطقه یک شهر همدان با استفاده از فرمول کوکران، به ترتیب ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش میزان تاثیرگذاری ویژگیهای محیطی و ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی محورهای عملکردی بر الگوی سفری شهروندان در منطقه یک شهر همدان اجرا گردید. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی _ تحلیلی است. حجم نمونه برای سه محور عملکردی(شریعتی, میرزاده عشقی, سعیدیه) در منطقه یک شهر همدان با استفاده از فرمول کوکران، به ترتیب برابر با ( 225و 290و 265 )تعیین گردید. روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید نتایج پژوهش نشان داد که جدا از خصوصیات و ویژگیهای محیطی محورها و کریدورهای عملکردی در ساختار فضایی شهر، عواملی پنهانی چون ویژگیهای اجتماعی- اقتصادی محورهای عملکردی در شکلگیری الگوهای جابجایی نقش تعیین کنندهای دارند. طبق یافتههای تحقیق تاثیرگذاری ویژگیهای محیطی بر الگوی سفری شهروندان در این محورها بیش از تاثیرگذاری ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی است. در نتیجه با توجه به این عملکرد و الگوی سفری مرتبط ( حمل و نقل عمومی) و نیز ویژگیهای محیطی تاثیرگذار ( مسافت سفر _ طول سفر) میتوان به ارائه یک سیستم حمل و نقل عمومی در این محورها و گسترش آن در سایر محورها پرداخت.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
فریده کریمی؛ علیرضا عبداله زاده فرد؛ علی شکور
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 91-104
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخصهای CDS در منطقه 3 شهر شیراز جهت بهبود وضع موجود و نقش آن در دستیابی به توسعه پایدار شهری میباشد. روش پژوهش در دو بخش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. در این راستا با استفاده از روش کوکران و با لحاظ کردن جمعیت 205775 نفر ساکن در محدوده به عنوان جامعه آماری، حجم نمونه تعداد 384 نفر تعیین شد. جهت سنجش روایی سازهای ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخصهای CDS در منطقه 3 شهر شیراز جهت بهبود وضع موجود و نقش آن در دستیابی به توسعه پایدار شهری میباشد. روش پژوهش در دو بخش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. در این راستا با استفاده از روش کوکران و با لحاظ کردن جمعیت 205775 نفر ساکن در محدوده به عنوان جامعه آماری، حجم نمونه تعداد 384 نفر تعیین شد. جهت سنجش روایی سازهای از آزمون آلفای کرونباخ، برای تعیین روایی محتوایی از تحلیل عاملی اکتشافی و به منظور تحلیل دادهها از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین معیار قابلیت زندگی 56/2، رقابتپذیری 08/3، بانکی بودن 81/2 و حکمروایی خوب شهری 16/2 میباشد و با توجه به عدد 5/2 به عنوان میانه نظری، میتوان گفت که منطقه 3 به لحاظ برخورداری از شاخصهای CDS وضعیت نسبتا خوبی دارا میباشند. معیارهای قابلیت زندگی، رقابتپذیری و حکمروایی خوب شهری دارای رابطه معنیدار میباشند و باتوجه به نتیجه آزمون رگرسیون چندمتغیره، معیار بانکی بودن بیشترین تأثیر را در جهت ارتقاء رویکرد CDS در منطقه 3 دارد.
علمی-پژوهشی
جغرافیای سیاسی
محسن کاملی؛ سمیرا قیاسی؛ حسن حسینی امینی؛ سحر افتخاری
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، صفحه 105-119
چکیده
مطالعه حاضر به آسیبشناسی تهدیدات بیمارستانهای شهری از منظر پدافند غیرعامل شهر قم پرداخته است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جامعه مورد مطالعه بیمارستانهای سطح شهر قم میباشد. برای دستیابی به هدف، از روش وزندهی سلسله مراتبی و نمودارهای وزنی هریک از شاخصهای تهدیدات ارزیابی گردید. براساس نتایج تحقیق بیشترین امتیاز مربوط ...
بیشتر
مطالعه حاضر به آسیبشناسی تهدیدات بیمارستانهای شهری از منظر پدافند غیرعامل شهر قم پرداخته است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جامعه مورد مطالعه بیمارستانهای سطح شهر قم میباشد. برای دستیابی به هدف، از روش وزندهی سلسله مراتبی و نمودارهای وزنی هریک از شاخصهای تهدیدات ارزیابی گردید. براساس نتایج تحقیق بیشترین امتیاز مربوط به تهدید بمب گذاری می باشد. بعد از ارزیابی تهدیدات علیه بیمارستان با شناسایی و اولویتبندی داراییهای بیمارستان مشخص شد بخش زایمان و اعمال جراحی در بیمارستان حائز اهمیت بیشتری بوده است و غذاخوری کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است.