تاثیرات زیستی - بیولوژیکی جدایی و تفکیک فضاهای باز شهری(نمونه موردی: شهر مشهد)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

عضوهیات علمی دانشگاه پیام نو ر مرکز فردوس

چکیده

فضاهای باز، از جمله معیارهای اصلی دست یابی به شهرهای پایدار و زیست پذیر هستند. اما با افزایش شهرنشینی، مکان ها و محیطهای طبیعی داخل و پیرامون شهرها، بیشتر در معرض خطر قرار گرفته و نابود می شوند. هدف اصلی این تحقیق، توجه به عملکرد و جداسازی فضاهای باز شهری است. به این منظور، سعی شده است با روش توصیفی و تحلیلی، محیط های طبیعی شهر مشهد به عنوان نمونه، براساس شاخص های زیر بنایی و با بهره گیری از ابزارهای تحلیلی و مفهومی مختلفی چون شاخص جدایی، شاخص ساخت چشم انداز و معیار موقعیت سنجی قطعات، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. داده های مورد نیاز از طریق مشاهدات و اندازه گیری های میدانی و آزمایشگاهی بر روی تصاویر ماهواره ای و عکس های هوایی به دست آمده است. این داده ها با نرم افزار SPSS و GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که به دلیل تفکیک و قطعه بندی فضای باز و ساخت و سازهای بدون برنامه و فاقد انسجام، مشهد محیط های سالم خود را از دست داده است. زیرا فضاهای باز موجود، فاقد ارتباط، پیوستگی و یگانگی و در نتیجه فاقد کارکرد واقعی هستند. برای رفع این مشکل علاوه بر افزایش و گسترش فضاهای سبز ضروری است تا از افتراق و جدایی اکولوژیکی بیشتر فضاهای طبیعی موجود جلوگیری به عمل آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

biological and environmental outcome of separation and segregation of urban open spaces(mashhad city)

نویسنده [English]

  • Rostam Saberifar
PNU
چکیده [English]

Urban open spaces are invaluable assets in maintaining ecological health in a highly developed urban matrix. Unfortunately, habitat values and ecological quality of these areas are often challenged by consecutive urbanization. The assessment of changing structure and function of an urban space system is crucial in maintaining livable cities. General characteristics and type of open spaces are investigated in case study – Mashhad city. The possible impacts of urban landscape change on the ecological qualities of natural open space patches are explored by using a landscape structure indicator. Even though various conceptual and analytical approaches exist in measuring the ecological integrity of natural systems, in this paper specifically deals with isolation issues. Because an isolated open space system loses its ecological integrity, isolation index yields meaningful result for anticipating the possible threats generated by urban structure. Isolation trends of urban open spaces are displayed. Also, numbers yielded by the isolation index presented. GIS seems to be an appropriate tool to evaluate the intricate attributes involved in the phenomenon. Black- white and colored aerial photographs of the city of Mashhad in various date and other data are available are used for the analysis in GIS environment. The results show some eye-opening facts with regards to the planning and management of urban open spaces, and possible threats to the ecological viability of theses precious areas in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environment
  • Urban Environment
  • Land Use
  • Planning
  • Open Spaces
  • Mashhad