تحلیل فضایی مهاجرت داخلی با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی در استان‌های ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مهاجرت معمولاً به تغییرات دائمی یا طولانی مدت محل زندگی اشاره دارد. این تحقیق بر آن است تا تحلیل فضایی مهاجرت داخلی در استان‌های ایران را طی سال‌های 95-1390 با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی بررسی کند. بدین منظور سه عوامل اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و شدت فقر به همراه عامل محیطی میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) در الگوی برآوردی شناسایی شد. نخست بُعد مکان (مجاورت و فاصله) در اطلاعات آماری مهاجرت داخلی براساس آزمون موران در سطح 95 درصد معنی‌دار شد. سپس براساس آزمون ناهمسانی واریانس و نیز آماره rho وابستگی فضایی در مدل وقفه فضایی (SAR) مورد تأیید قرار گرفت. بنابراین تحلیل فضایی براساس مدل وقفه فضایی انجام شد. نتایج رگرسیون فضایی نشان داد شاخص‌های اقتصادی سرانه تولید ناخالص داخلی، بیکاری و شدت فقر بر خالص مهاجرت در استان‌های کشور از لحاظ آماری تأثیرگذار بود. بطوری که بیکاری و شدت فقر تأثیر منفی و درآمد اثر مثبت بر خالص مهاجرت در استان‌ها داشت. ولی میزان انتشار CO2 رابطه مثبت با متغیر وابسته داشت. از آنجایی که هر چه میزان انتشار گاز گلخانه‌ای CO2 افزایش یابد، میزان آلودگی هوا نیز افزایش می‌یابد، لذا انتظار بر این بود رابطه خالص مهاجرت با میزان انتشار CO2 معکوس باشد، اما آمار توصیفی خالص مهاجرت و متوسط انتشار CO2 نشان داد بجز استان خوزستان، استان‌های با میزان انتشار بالای CO2، مهاجر پذیر نیز بوده‌اند. بنابراین شاخص انتشار CO2 بیش از اینکه اثرات سوء آلودگی هوا را نشان دهد، اثرات مثبت صنعتی شدن استان‌ها را نشان داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of Economic and Environmental Factors on Internal Migration in Iran: A Spatial Regression Analysis

نویسندگان [English]

  • Yeganeh Mousavi Jahromi 1
  • Jahangir Biabani 2
  • Elnaz Arzaghi 3
1 1. Professor of Economics, Department of Economics, payame Noor University, Tehran, Iran
2 2. Associate Professor of Economics, Department of Economics, payame Noor University, Tehran, Iran
3 3. Ph.D. Student. in Economics, Department of Economics, payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Migration, usually refers to permanent or long-term changes in the place of residence. This study aims to investigate the spatial analysis of internal migration in Iranian provinces during 2011-2016 with an emphasis on economic and environmental factors. For this purpose, the economic factors per capita GDP, unemployment rate, poverty severity along with the environmental factor of (CO2) emissions were identified in the regression model. First, location (space and distance) was significant in internal migration data according to the Moran test at 95% level. Then, based on the variance inconsistency test and the rho-correlation statistical in the spatial lag model were confirmed. Therefore, spatial regression analysis was performed based on the spatial lag model. The results of spatial regression showed that the economic indicators per capita GDP, unemployment and poverty severity had a statistically significant effect on the net migration rate in the provinces. Unemployment and poverty severity had a negative effect and income had a positive effect on the net migration rate in the provinces. But CO2 emissions were positively correlated with the dependent variable.As greenhouse gas emissions of CO2 increase, so does air pollution. While one might expect that net migration and CO2 emissions would have a negative relationship, the descriptive statistics of net migration and average CO2 emissions show that, except for Khuzestan province, provinces with high CO2 emissions have also attracted more immigrants.This suggests that the CO2 emission index reflects the positive effects of industrialization in the provinces rather than the negative effects of air pollution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Migration
  • CO2 Emissions
  • Poverty
  • Unemployment and Spatial Lag Mode
  • the provinces of Iran

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ
انتشار آنلاین از تاریخ 19 اسفند 1402
  • تاریخ دریافت: 11 دی 1402
  • تاریخ بازنگری: 04 اسفند 1402
  • تاریخ پذیرش: 19 اسفند 1402