نوع مقاله : مطالعه موردی
نویسنده
استادیارمعماری دانشگاه قم
چکیده
هدف نوشتار حاضر تحلیل و شناسایی عوامل موثر بر حس مکان در ابنیه مذهبی- فرهنگی و ارتقا این عوامل به منظور اغنا حس مکان در این بناهاست. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی است. جامعه آماری بر اساس جدول مورگان 78n= نفر برآورد شده است. آنچه که این پژوهش را با پژوهش های مشابه متمایز می سازد، تحلیل و بررسی مولفه های حس مکان در آرامگاه علی بن مهزیار به عنوان شاخص ترین بنای زیارتگاهی درون شهری اهواز است که تاکنون در این زمینه پژوهشی تدوین نشده است. نتایج آزمون پیرسون ضمن تایید همبستگی تمام معیارها و زیر معیارها با حس مکان، نشان می دهد؛ متغیر آرامش و معنویت بالاترین و متغیر امنیت کمترین مقدار همبستگی را با میزان حس مکان دارد. مطابق نتایج آزمون رگرسیون خطی، ابعاد ادراکی و کالبدی بیشترین اثر و ابعاد عملکردی و اجتماعی تاثیر کمتری در القای حس مکان را دارند. نتایج پژوهش نشان می دهد، علاوه بر چهار مؤلفه‌ی کالبدی، معناشناختی، اجتماعی و خدمات، مؤلفه‌های دیگری بر ایجاد حس مکان در بناهای آرامگاهی و مذهبی دخیل هستند.
بنابراین می‌توان ضمن توجه به ابعاد پنهان موثر، با فراهم نمودن زمینه برای دو مؤلفه کالبدی و معناشناختی به تعمیق حس مکان میان زائران در بناهای زیارتی دست یافت. مولفه کالبدی از طریق نشانه‌ها و نمادها، بافت، مصالح، رنگ، نورپردازی، و مولفه معناشناختی از طریق تزیینات مزین به آیات قرآنی، استفاده از نقوش اسلیمی_ایرانی و کاشیکاری، می تواند حس آرامش و معنویت در زایرین و نهایتا القا حس مکان و هویت بخشی به اماکن مذهبی- فرهنگی را موجب شوند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The purpose of this article is to analyze and identify the factors affecting the sense of place in religious-cultural buildings and
نویسنده [English]
- hamed hayaty
Assistant Professor department of Urban Planning, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]
The purpose of this article is to analyze and identify the factors affecting the sense of place in religious-cultural buildings and to promote these factors in order to enrich the sense of place in these buildings. The research method is descriptive-analytical. The statistical population is determined based on Morgan table = 78n = n. What distinguishes this research from its similar researches is the analysis and study of the components of sense of place in Ali Ibn Mahziar's tomb as the most significant shrine building in Ahvaz, which has not been researched in this field so far. The results of Pearson test, while confirming the correlation of all criteria and sub-criteria with the sense of place, show; The variable of peace and spirituality has the highest and the variable of security has the lowest correlation with the amount of sense of place. According to the results of regression test, perceptual and physical dimensions have the most effect and functional and social dimensions have less effect on inducing a sense of place in the shrine. The results show that in addition to the four components of physical, semantic, social and service, other components are involved in creating a sense of place in tombs and religious buildings.
Therefore, it is possible to deepen the sense of place among pilgrims in pilgrimage buildings and religious tombs by providing more grounds for both physical and semantic components.
کلیدواژه‌ها [English]
- place
- sense of place
- architecture
- shrine
- Ali Ibn Mahziar
)