بررسی سیاست‌های مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی در افزایش کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان، پژوهش موردی: اراضی لشکر 64-ارومیه

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد، گروه برنامه‌ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 کارشناسی‌ارشد، گروه برنامه‌ریزی‌شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران.

3 کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ـ آمایش شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه سیاست‌های مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی در افزایش کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان در محدوده مورد مطالعه، اراضی لشکر 64 ارومیه می‌باشد. پژوهش حاضر به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. از جنبه‌های نوآوری پژوهش حاضر در حوزه روش تحقیق، استفاده از مدل مایکل واکر ماتریس رضایت-اهمیت را می‌توان عنوان نمود. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت برداشت میدانی و اسنادی صورت پذیرفته است. داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه گردآوری ‌شده است. معیارهای این پژوهش شامل پنج معیار کالبدی-فضایی(ذهنی)، کالبدی- فضایی(عینی)، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین و استفاده‌کنندگان محدوده بلافاصل اراضی لشکر 64 ارومیه می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 361 نفر برآورد شده است. پرسشنامه‌ها به‌طور تصادفی توزیع گردیده‌اند. پایایی پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و مقدار 76/0 مورد تایید قرار گرفته است. جهت تحلیل دیدگاه ساکنان از روش تحلیل مدل مایکل واکر ماتریس رضایت-اهمیت استفاده گردید. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان رضایت- اهمیت برای تمامی شاخص‌ها بیش از 2/0 است، بنابراین در تمامی شاخص‌ها افزایش تأکید در اولویت قرار می‌گیرد. شاخص‌‌های کیفیت دسترسی، کیفیت بناها، دسترسی به فضای سبز بیش‌ترین اهمیت و شاخص‌‌های هویت و خوانایی، اقتصاد فعال محدوده بیش‌ترین رضایت را کسب نموده‌‌اند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده میزان اهمیت زیرمعیارها در سطح خوب و میزان رضایت در سطح متوسط قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating The Effective Policies on Land Use Changes In Increasing The Urban Environment Quality From The Citizens’ Perspective, Case Study: Lands of 64th Urmia Division

نویسندگان [English]

  • Nima Bayramzadeh 1
  • Zohre Javadi 2
  • Amin Shahsavar 3
1 Msc, Department of Urban planning, Young Researchers and Elite Club, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Msc, Department of Urban planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
3 MSc, Department of Geography and Urban Planning - Urban Spatial Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The main purpose is to provide effective policies on land use changes in increasing the urban environment quality from the citizens’ perspective in the studied area, the lands of 64th Urmia Division. The current research is descriptive-analytical in terms of method and practical in terms of purpose. the innovative aspects of the current research in the field of research methodology can be mentioned the use of Michael Walker's satisfaction-importance matrix model. Data collection has been done in two ways of the field and document. Research data has been collected through interviews and questionnaires completion. The criteria of this research include physical-spatial (mental), physical-spatial (objective), socio-cultural, economic and environmental sub-criteria. The statistical population of the research is the residents and users of the immediate lands area of 64th Urmia Division, which is estimated to be 361 people using Cochran's formula. Questionnaires were randomly distributed. The reliability of the research has been confirmed using Cronbach's alpha test and the value is 0.76. Michael Walker's satisfaction-importance matrix model analysis method was used in order to analyze the views of residents. The results of the surveys show that the level of satisfaction-importance for all indicators is more than 0.2, so increasing the emphasis on all indicators is prioritized. The indicators of quality of access, quality of buildings, access to green space are the most important, and the indicators of identity and readability, active economy of the area have gained the most satisfaction. According to the obtained results, the importance of the sub-criteria is at a good level and the level of satisfaction is at an average level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Policy Making
  • Planning
  • Environmental Quality
  • Urmia

مراجع

Abdollahi, A. A., Khabazi, M., & Dorani, Z. (2020). Modeling Land Use Change Using Perceptron Neural Network (Case Study: Lahijan City). The Journal of Spatial Planning, 24(1), 49-79. (In Persian)
Amanpour, S., Gholami, S., Kahzadi, O., & Mirzaei, J. (2017). Editing Land use Strategy of Development, Case Study: Haftnanan Neighborhood, District 3 of Shiraz Metropolitan. Journal of Urban Ecology Researches, 8(16), 77-88. (In Persian)
Aspinall, J.‚ Richard, Hill, & Michael, J.‚ (2008). Land use change: Science, policy and management. CRC Press: Taylor and Francis Group.
Azizi, M. M., & Dehghani, M. D. (2015). Assessment of Influencing Factors on Land Use Changes in UrbanExpansion of Metropolis, Case Study: District 22 of Municipality of Tehran. Armanshahr Architecture & Urban Development, 7(13), 343-359. (In Persian)
Barton, H., Grant, M., & Guise, R. (2003). Shaping neighborhoods: Agued for health sustainability and vitally. Spoon press London and New York.
Brandful Cobbinah, P., Osei Asibey, M., & Gyedu-Pensang, Y.A., (2020). Urban land use planning in Ghana: Navigating complex coalescence of land ownership and administration. Land Use Policy, Volume 99, 1-10.
Briamoh, A. K. & Onishi, T. (2007). Spatial Determinants of Urban Land-Use Change in Lagos. Nigeria. Land Use Policy, (2)24, 502-515.
Ebrahimzadeh, I., & Ghadermazi, J. (2017). Qualitative and quantitative assessment of urban land use with an emphasis on sustainability of residential areas, Case Study; Dehgolan City (kurdestan Province). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 10(38), 1-27. (In Persian)
Eivazi, M. R., Barati, N., Poorahmad, A., & Keshavarz Turk, E (2015). Designing Culturised planning system in Iranian Urban Development System with Futures Studies Approach, Journal of Studies On Iranian - Islamic City, 5(20), 5-15. (In Persian)
Elsheshtawy, Y. (2014). Planning in Middle Eastern Cities, An urban Kaleidoscope in a globalizing world. Translated by: Hossein Hataminejad& Ramin Saed Moocheshi, Papoli Pub, Mashhad.
Ezzatpanah, B., ‌Sobhani, N., & Rashidi Ebrahimhesari, A. (2016). Investigating the Distribution of Urban Land Use in Urban Development Projects in Terms of Social Justice, Case Study: Shahindezh City. Journal of Urban Ecology Researches, 6(12), 49-64. (In Persian)
Ghiashi Tabari, F. (2014). Study on the effects of the physical and social structure of the incompatible uses of Qasr neighborhood. Master's Thesis, Islamic Azad University, Science and Research Unit. (In Persian)
He, Z., Zhao, C., Fürst, C., & Hersperger, A.M., (2021). Closer to causality: How effective is spatial planning in governing built-up land expansion in Fujian Province, China?. Land Use Policy, 108, 1-11.
Ilanloo, M., & Danesh, A. (2020). Evaluation of Land Use Changes and Horizontal Distribution of Urban Areas Using Satellite Imagery (A Case Study of Mahshahr during 1395-1385). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 13(49), 135-154. (In Persian)
Jafari, F., Moazzeni, M., & Badali, A. (2020). Futures Study of Urban Land Use Change in Tabriz Metropolis. Spatial Planning, 10(2), 1-22. (In Persian)
Kinuthia, H., Majale, C., & Letema, S. (2021). Influence of public policy planning on peri-urban land speculation in (Greater) Eastern Bypass in Nairobi Metropolitan. Land Use Policy, 107, 1-11.
Koomen, E., Stillwell, J., Bakema, A., Scholten, J.H. (2007). Modelling land-use change: Progress and applications. Springer.
Luo, J. & Wei, Y. (2009). Modeling Spatial Variations of Urban Growth Patterns in Chinese Cities: The Case of Nanjing [J]. Landscape and Urban Planning, 91(2), 51-64.
Maleki, L., & Habibi, M. (2012). Evaluating the Environmental Quality in Urban Neighbourhoods (Case Study: Chizar Neighbourhood, Tehran). Journal of Architecture and Urban Planning, 4(7), 113-127. (In Persian)
Masoumi, Z., & Mesgari M. S. (2018). Multi-Objective land use planning and modeling its change using Multi-Objective Evolutionary Algorithm based on Decomposition algorithm. Journal of Geospatial Information Technology, 6(1), 131-154. (In Persian)
Pacione, M. (2005). Urban Geography: A Global Perspective. London: Routledge.
Pour hossein roshan, H., & Rafieian, M. (2018). Applying advocacy planning approach in urban plans of Iran - Case study: Urban land use adaptation plans. Physical Sacial Planning, 5(1), 11-23. doi: 10.30473/psp.2018.4828. (In Persian)
Rahmani, A., Nazari, V., & Taherkhani, R. (2016). Check the quality of the urban environment and its impact on improving the satisfaction of citizens(Case Study: Rodhen). Social Research, 9(33), 135-154. (In Persian)
Raman, R., & Kumar Roy,U., (2019). Taxonomy of urban mixed land use planning, Land Use Policy,Volume 88, 1-9.
Razjouyan, M., Motavali, S., & Janbaz Ghobadi, G. (2020). Organizing Coastal Land Use for Urban Tourism Development (Case Study: Sorkhrood). Journal of Applied researches in Geographical Sciences, 20(57), 125-145. (In Persian)
Sojasi Qidari, H., & Sadeghloo, T (2016). Analyzing the Role of Environmental Quality in Tourist Attraction to Rural Touristic Destinations (Case Study: Touristic Rural of Small lavasan Rural District). Geographical Researches, 31(2), 32-49. (In Persian)
Wu, Y.Z., Luo, J.J., Zhang, X.L., & Skitmore, M., (2016). Urban growth dilemmas and solutions in China: looking forward to 2030. Habitat Int. 56, 42–51.
Wu,Y., Shan,J., Charles L., & Choguill, C.L., (2021). Combining behavioral interventions with market forces in the implementation of land use planning in China: A theoretical framework embedded with nudge. Land Use Policy, Volume 108, 1-11.
Ziari, Y., Rezvani, M., Eghbali, N., & Mojtabazade Khanghahi, H. (2020). Analysis of urban land utilize by using optimization algorithm based on biogeography Case study: Semnan County. Journal of Applied researches in Geographical Sciences, 20(57), 243-264. (In Persian)
ابراهیم‌زاده، عیسی و قادرمزی، جمیل (1396). ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری با تأکید بر پایداری کاربری مسکونی نمونه موردی: شهر دهگلان در استان کردستان. آمایش محیط، 10(38)، 1-27.
امانپور، سعید؛ غلامی، سمیه؛ کهزادی، عمران و میرزایی، جهان بین (1396). تدوین راهبردهای توسعه کاربری اراضی، نمونه موردی: محله هفت‌تنان، منطقه 3 کلان‌شهر شیراز. پژوهش‌های بوم شناسی شهری، 8(16)، 77-88.
ایلانلو، مریم و دانش، عبدالرضا (1399). ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و پراکنش افقی مناطق شهری با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی شهر ماهشهر در مقطع زمانی 1395- 1335). آمایش محیط، 13(49)، 135-154.
پورحسین روشن، حمید و رفیعیان، مجتبی (1397). کاربست رهیافت برنامه‌ریزی وکالتی در طرح‌های شهری ایران نمونه مطالعاتی: طرح‌های انطباق کاربری اراضی شهری. فصلنامه علمی ـ پژوهشی برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، 5(1)، 11-23.
جعفری، فیروز؛ مؤذنی، مهدی و بدلی، احد (1399). آینده‌پژوهی تغییرات کاربری اراضی شهری در کلان‌شهر تبریز. برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 10(2)، 1-22.
رازجویان، مهدی؛ متولی، صدرالدین و جانباز قبادی، غلامرضا (1399). ساماندهی کاربری‌های اراضی ساحلی به منظور توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی : شهر سرخ رود). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲۰ (۵۷)، 125- 145.
رحمانی، آرش؛ نظری، ولی الله و طاهرخانی، رضا (1395). بررسی کیفیت محیط شهری و تأثیر آن در ارتقاء میزان رضایتمندی شهروندان (نمونه موردی: شهر رودهن). پژوهش اجتماعی، 9(33)، 135-154.
زیاری، یوسفعلی؛ رضوانی، مهرناز؛ اقبالی، ناصر و مجتبی‌زاده خانقاهی، حسین (1399) تحلیلی از کاربری اراضی شهری با استفاده از الگوریتم بهینه سازی مبتنی بر جغرافیای زیستی مطالعه موردی: شهرسمنان. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲۰(۵۷)، ۲۴۳-۲۶۴.
سجاسی قیداری، حمدالله و صادقلو، طاهره (1395). تحلیل و تبیین نقش کیفیت محیطی در جذب گردشگر به مقاصد گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستاهای گردشگری دهستان لواسان کوچک). فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، ۳۱ (۲)، ۳۲-۴۹.
عبدالهی، علی‌اصغر؛ خبازی، مصطفی و درانی، زهرا (1399). مدلسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از شبکه عصبی پرسپترون (مطالعه موردی: شهر لاهیجان). برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ۲۴(۱)، ۴۹-۷۹.
عزت‌پناه، بختیار؛ سبحانی، نوبخت؛ رشیدی‌ ‌ابراهیم و‌ حصاری، اصغر (1394). بررسی نحوه توزیع عوامل کاربری اراضی شهری در طرح‌های توسعه شهری از منظر عدالت اجتماعی، مطالعه موردی: شهر شاهین‌دژ. فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های بوم شناسی شهری، 6(12)، 49-64.
عزیزی، محمدمهدی و دهقانی، مصطفی (1393). سنجش عوامل تغییرات کاربری زمین در روند گسترش کلانشهرها، نمونه موردی: منطقه 22 شهر تهران. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 7(13)، 343-359.
عیوضی، محمدرحیم؛ براتی، ناصر؛ پوراحمد، احمد و کشاورز ترک، عین‌الله (1394). طراحی الگوی فرآیندی نظام برنامه‌ریزی فرهنگی شده در شهر اسلامی ایرانی با رویکرد آینده پژوهشی. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 5(20)، 5-15.
غیاثی طبری، فرزاد (1394). بررسی تاثیرات ساختار کالبدی و اجتماعی تغییر کاربریهای ناسازگار محله قصر. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
معصومی، زهره و مسگری، محمدسعدی (1397). برنامه‌ریزی چندهدفه‌ی کاربری اراضی شهری و مدلسازی تغییرات آنها با استفاده از الگوریتم تکاملی چند هدفه بر مبنای تجزیه. مهندسی فناوری اطلاعات مکانی، ۶(۱)، ۱۳۱-۱۵۴.
ملکی، لادن و حبیبی، میترا (1390). ارزیابی کیفیت محیط در محله‌های شهری(نمونه موردی: محله چیذر). نامه معماری و شهرسازی، 4(7)، 113-127.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 اسفند 1399
  • تاریخ بازنگری: 08 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 18 مرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار