عطا غفاری گیلانده؛ وحید صفریان زنگیر
چکیده
در پژوهش حاضر بر پایه دادههای تصاویر ماهوارهای سنجنده MODIS، مستقر روی ماهواره‌های Terra و Aqua و ماهواره ثقل‌سنجی GRACE با رویکرد نو آورانه الگوریتم و کد نویسی در سامانه تحت وب گوگل ارث انجین درشهرستان‌های استان‌های (گلستان، مازندران و گیلان) و در حد فاصل سال‌های 2001 تا 2022؛ به برآورد و تجزیه و تحلیل روند تغییرات مساحت سطحی برف، عمق برف، ...
بیشتر
در پژوهش حاضر بر پایه دادههای تصاویر ماهوارهای سنجنده MODIS، مستقر روی ماهواره‌های Terra و Aqua و ماهواره ثقل‌سنجی GRACE با رویکرد نو آورانه الگوریتم و کد نویسی در سامانه تحت وب گوگل ارث انجین درشهرستان‌های استان‌های (گلستان، مازندران و گیلان) و در حد فاصل سال‌های 2001 تا 2022؛ به برآورد و تجزیه و تحلیل روند تغییرات مساحت سطحی برف، عمق برف، آب معادل برف و تغییرات سفره آب‌های زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه پرداخته شد. براساس نتایج به دست آمده بیشترین مساحت سطحی بارش برف با مقدار 01/9496 کیلومتر مربع در سال 2005 و کمترین آن با مقدار 21/2906 کیلومتر مربع در سال 2010 اتفاق افتاده است، این درحالی است که بیشترین مقدار عمق برف با مقدار 07/0 متر در سال 2008 و بیشترین آب معادل برف با مقدار 10 کیلوگرم بر متر مربع در سال 2008 به دست آمد که مبین همبستگی بالای عمق برف با آب معادل از برف است. نتایج بررسی سفره آب‌های زیرزمینی براساس سه مدل CSR، GFZ و JPL نشان داد که بیشترین حجم سطح سفره آب‌های زیرزمینی با مقدار 5/12 سانتی‌متر، در سال 2005 و کمترین آن با مقدار 5/27- سانتی‌متر، در سال 2017 قرار دارد. یافته‌های تحقیق، نشان‌دهنده مقدار کاهشی روند سفره آب‌های زیرزمینی در ارتباط با مقدار کاهش بارش برف در منطقه مورد مطالعه است.
بهروز سبحانی؛ لیلا جعفرزاده علی‌آباد؛ وحید صفریان زنگیر
چکیده
هدف از تحقیق حاضر مطالعه و پیش‌بینی دماهای حدی مخاطره‌آمیز، در بعضی از شهرهای مرکزی ایران میباشد که برای این کار از دادههای حداقل و حداکثر دما پانزده ایستگاه هواشناسی (شهرهای: اصفهان، شهرضا، نطنز، نائین، اردستان، سمنان، شاهرود، گرمسار، دامغان، یزد، بافق، گاریز، میبد، قم و سلفچگان) در منطقه مورد مطالعه برای بازه زمانی (2019 - 1999) ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر مطالعه و پیش‌بینی دماهای حدی مخاطره‌آمیز، در بعضی از شهرهای مرکزی ایران میباشد که برای این کار از دادههای حداقل و حداکثر دما پانزده ایستگاه هواشناسی (شهرهای: اصفهان، شهرضا، نطنز، نائین، اردستان، سمنان، شاهرود، گرمسار، دامغان، یزد، بافق، گاریز، میبد، قم و سلفچگان) در منطقه مورد مطالعه برای بازه زمانی (2019 - 1999) با استفاده از روش نوآورانه مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی هیبرید و شبکه عصبی تطبیقی ANFIS انجام شد و در نهایت برای اولویت‌سنجی مناطق بیشتر در معرض افزایش دما، از مدل‌های تصمیم‌گیری چند متغیره نوین تاپسیس و ساو استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که با توجه به مدل‌سازی صورت گرفته براساس مدل شبکه عصبی تطبیقی ANFIS برای پیش‌بینی فرین‌های دمای ایستگاه‌ها، کمترین میانگین خطای آموزشی و میانگین خطای اعتبارسنجی برای حداقل دما به ترتیب با مقدار 01/0 برای ایستگاه یزد و 66/1 درصد برای ایستگاه دامغان به دست آمد. و کمترین میانگین خطای آموزشی و میانگین خطای اعتبارسنجی برای حداکثر فرین دمای به ترتیب با مقدار 016/0 برای ایستگاه گرمسار و 39/9 درصد برای ایستگاه شاهرود به دست آمد. حداکثر فرین دمای براساس مدل تاپسیس دو ایستگاه گرمسار و بافق به ترتیب با درصد 1 و 96/0، در اولویت بیشتر در افزایش دما قرار خواهند داشت و براساس مدل ساو دو ایستگاه گرمسار و سلفچگان به ترتیب با درصد 1 و 98/0، بیشترین احتمال را در معرض افزایش دما را به خود اختصاص دادند.
آب و هوا شناسی
وحید صفریان زنگیر؛ برومند صلاحی؛ رقیه ملکی مرشت؛ محمدکیا کیانیان
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، مشکینشهر و خلخال در استان اردبیل در بازه زمانی (2016-1996) از سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید. جهت تحلیل داده‌ها در هرکدام از 5 ایستگاه سینوپتیک استان، شاخصهای SPI و CZI، از نرم افزارهای Dip و Dic، استفاده شد. سپس پهنه‌بندی خشکسالی در دو مقیاس 6 و 12 ماهه، از درونیابی IDW، در نرمافزار Arc Gis، انجام گرفت. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از قواعد اگر - آنگاه در نرمافزار MATLAB، در تلفیق شاخصهای خشکسالی در رشته اقلیم‌شناسی میباشد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که خشکسالی‌های خیلی شدید در مقیاس 12 ماهه کمتر از مقیاس 6 ماهه رخ داده است و در هر 5 ایستگاه مورد مطالعه، تعداد خشکسالی‌های متوسط، بیشتر از خشکسالی‌های شدید و خیلی شدید بوده است. همچنین بیشترین درصد فراوانی خشکسالی در شهرستان اردبیل و کمترین آن در ایستگاه گرمی مشاهده گردید. مقایسه دو شاخص مذکور نشان داد که عملکرد آنها اختلاف چندانی با هم ندارد؛ اما مشخص گردید که شاخص SPI، بهتر از شاخص CZI، میتواند تعداد خشکسالی‌ها را آشکار نماید.
محیط زیست شهری
وحید صفریان زنگیر؛ بتول زینالی؛ لیلا جعفرزاده علی آباد
چکیده
پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، دادههای آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار میدهد. بیشترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، دادههای آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار میدهد. بیشترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، رطوبت، دما، آب قابل بارش در سطح زمین و بلوکینک (امگا)، با استفاده از تصاویر ماهوارهای از پایگاه دادههایNCEP/NCA وابسته به سازمان ملی اقیانوس‌شناسی ایالات‌متحده، تهیه‌شده است. روش تحقیق رویکرد محیطی به گردشی انجام شده است. نتایج نشان داد که علاوه بر شرایط جوی و زمینی مؤثر در ایجاد بارش سنگین در تاریخ مذکور، وضعیت داخلی همراه با الگوی خارجی مثل دریاهای اطراف و مجاور ایران مثل دریای سیاه و مدیترانه تأثیر داشته است. مقدار بارش ماهیانه ایستگاه خلخال به‌عنوان منطقه‌ای که در جنوب استان اردبیل و جنوب غربی دریای خزر، در سه ماه فصل بهار دارای بارش بیشتر میباشد. در ماه‌های اسفند (8/1321)، فروردین (7/1716) و اردیبهشت (5/1448) میلی‌متر بود. بیشترین مخاطرات طبیعی جوی متأثر از بارش‌های سنگین و سیلاب در خلخال خسارات داخل شهری، روستای، حاشیه رودخانه‌ها و کشاورزی، در ماه‌های مذکور صورت گرفته است. The present study with aims of analyzing the synoptic conditions of rainfall occurring in the Khalkhal cit
محیط زیست شهری
بهروز سبحانی؛ وحید صفریان زنگیر؛ رباب دیهم ساریخان
چکیده
بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد میشوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب میشوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از ...
بیشتر
بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد میشوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب میشوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از دادههای ایستگاه‌های سینوپتیک، تصاویر ماهوارهای و همچنین برای برآورد آب قابل بارش از باندهای 17 و 18 سنجیده مودیس استفاده شد.ه است تصاویر بارش‌های رعد و برقی روزهای 10/5/2010 و 18/6/2012 در نرمافزار ENVI4.4 پردازش و سپس در محیط ArcGIS درونیابی گردید. همچنین نتایج درونیابی دادههای زمینی نیز نشان داد که بیشترین بارش‌های رعد و برقی در ایستگاه خلخال، کمترین آن در ایستگاه مشکینشهر رخ میدهد و بارش‌های رعد و برقی استان در فصل بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتد. نتایج حاصل از تحلیل دادههای زمینی و تصاویر ماهواره حاکی از این واقعیت است که بارش‌های رعد و برقی مستخرج از تصاویر ماهوارهای به‌مراتب دقیق‌تر از دادههای حاصل از طریق برداشتهای زمینی است و نیز میتوان نقشه‌های بارش‌های رعد و برقی را با سرعت و دقت، استخراج و درروند پیش‌بینیهای مخاطرات جوی و برنامهریزی بهینه منابع آب در استان اردبیل به کار گرفت.
