جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدحسن یزدانی؛ سحر حسن‌پور
چکیده
این مطالعه با هدف تحلیل الگوی پراکنش کاربریهای زمین در منطقۀ سه شهر اهواز انجام شد. کاربریهای زمین در سطوح منطقه، ناحیه و محله با محاسبۀ کمی شاخصهای فشردگی، هیرشمن- هرفیندال، گسستگی، تنوع سیمپسون، آنتروپی، تراکم زمین ساخته شده و ابزارهای تحلیلی موجود در نرمافزار ArcGIS از جمله تحلیلهای ANN، DD و GWR مورد ارزیابی قرار گرفتند. ...
بیشتر
این مطالعه با هدف تحلیل الگوی پراکنش کاربریهای زمین در منطقۀ سه شهر اهواز انجام شد. کاربریهای زمین در سطوح منطقه، ناحیه و محله با محاسبۀ کمی شاخصهای فشردگی، هیرشمن- هرفیندال، گسستگی، تنوع سیمپسون، آنتروپی، تراکم زمین ساخته شده و ابزارهای تحلیلی موجود در نرمافزار ArcGIS از جمله تحلیلهای ANN، DD و GWR مورد ارزیابی قرار گرفتند. بنابراین تحقیق حاضر با هدفی کاربردی و روشی توصیفی انجام شد و داده‌ها با شیوهای کتابخانهای جمعآوری شدند. گفتنی است که تاکنون معدود مطالعهای در ارتباط با ارزیابی الگوی توزیع کاربریها با استفاده از روشهای بکار رفته و همچنین با مورد منطقه سه شهر اهواز انجام شده است. مطالعه نشان داد که سرانۀ موجود کاربریهای زمین در منطقۀ سه شهر اهواز به میزان 12 مترمربع از سرانۀ استاندارد بالاتر بود. ناحیۀ دو دارای بیش‌ترین تراکم و فشردگی و ناحیۀ سه دارای بیش‌ترین پراکندگی بود. با وجود این، الگوی توزیع کاربریهای ناحیۀ سه، ترکیب، تنوع، تمرکز و پیوستگی بیش‌تری را نشان داد. توزیع فضایی 46 درصد از کاربریها به صورت بسیار خوشهای و جهتگیری کاربریها به سمت مرکز منطقه، از مطلوبیت برخوردار بود. این جهتگیری موجب جذب جمعیت در مرکز منطقه شد. بهعنوان نتیجه، کاربریهای زمین در منطقۀ سه شهر اهواز از توزیع مناسبی برخوردار نیستند و لازم است طرحی برای ساماندهی کاربری اراضی چیده شود.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حمیدرضا کامیاب
چکیده
در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسانساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگترین لکه، شاخص شکل، نزدیکترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار می‌دهد. ...
بیشتر
در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسانساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگترین لکه، شاخص شکل، نزدیکترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار می‌دهد. انتخاب سنجهها باید براساس معیارهایی مانند استقلال بین سنجهها باشد. بررسی آماری همبستگی بین سنجهها نشان داد که همبستگی بین آنها وجود ندارد. سنجه‌های سیمای سرزمین با استفاده از نرمافزار Fragstats استخراج شد. نتایج تحلیل سیمای سرزمین نیز نشان داد که شهرستان گرگان دارای بالاترین ساختار همگن و شهرستان مراوهتپه دارای نامناسبترین ساختار مناطق انسانساخت است. مطالعات علم بومشناسی سیمای سرزمین بر اهمیت ساختار مکانی بر فرآیندهای بومشناختی استوار است. به همین منظور، ارتباط آماری بین ساختار و دمای سطح زمین با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. اطلاعات دمای سطح زمین نیز با از دادههای سنجنده مادیس استخراج گردید. نتایج نشان داد که بین سنجه ساختار شکلی و دمای سطح زمین ارتباط معناداری وجود دارد. مناطق انسانساخت که دارای ساختار شکلی پیچیدهتری هستند و دمای سطح زمین در این مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر می‌باشد.
