جغرافیای طبیعی
صیاد اصغری؛ مهدی فعال نذیری
چکیده
در این پژوهش به بررسی تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین و خودهمبستگی فضایی با استفاده از شاخص موران و لکه‌های داغ جزیره حرارتی شهرستان کرج پرداخته‌شده است. بدین منظور از تصاویر ماهواره‌ای لندست و سنجنده های (TM-OLI) سال‌های 2000 - 2018 استفاده شد. ابتدا تصاویر مربوطه اخذ و پیش‌پردازش‌های لازم اعمال شد. سپس طبقه‌بندی با استفاده از روش ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین و خودهمبستگی فضایی با استفاده از شاخص موران و لکه‌های داغ جزیره حرارتی شهرستان کرج پرداخته‌شده است. بدین منظور از تصاویر ماهواره‌ای لندست و سنجنده های (TM-OLI) سال‌های 2000 - 2018 استفاده شد. ابتدا تصاویر مربوطه اخذ و پیش‌پردازش‌های لازم اعمال شد. سپس طبقه‌بندی با استفاده از روش شیءگرا و الگوریتم نزدیک‌ترین همسایگی صورت گرفت و دمای سطح زمین با الگوریتم‌های پنجره مجزا و تک باندی استخراج شد. نتایج نشان داد که زمین بایر در سال 2000 و 2018 به ترتیب با مقادیر 46 - 44 (درجه سانتی‌گراد)، دارای بیشترین دما می‌باشند که منـاطق بایر حاشیه شهر به دلیل عدم وجود پوشش گیاهی، ظرفیت بالای جذب گرما توسط خاک لخت، دمـای سـطح زمـین بالایی را دارا می‌باشند و کاربری مناطق آبی در سال 2000 و 2018 به ترتیب مقادیر 38 - 25 (درجه سانتی‌گراد) را به خود اختصاص داده‌اند که آب گرمای بیشتری را دفع و دارای دمای پایین‌تری میباشد. همچنین نتایج نشان داد رابطه قوی بین کاربری اراضی و دما وجود دارد. سپس نتایج حاصل از تحلیل خودهمبستگی فضایی با شاخصهای موران جهانی نشان داد که داده‌های دمای سطح زمین شهرستان کرج دارای ساختار فضایی بوده و به شکل خوشه‌ای توزیع‌شده است. درنهایت با استفاده از شاخص تحلیل لکه‌های داغ خوشه‌های گرم و سرد دمای سطح زمین شهرستان کرج استخراج شد. تحلیل لکه‌های داغ تأییدی آشکار بر متمرکز شدن و خوشه‌ای شدن دمای سطح زمین شهرستان کرج در فضا با افزایش دوره زمانی بوده است.
آب و هوا شناسی
وحید صفریان زنگیر؛ برومند صلاحی؛ رقیه ملکی مرشت؛ محمدکیا کیانیان
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، مشکین‌شهر و خلخال در استان اردبیل در بازه زمانی (2016-1996) از سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید. جهت تحلیل داده‌ها در هرکدام از 5 ایستگاه سینوپتیک استان، شاخصهای SPI و CZI، از نرم افزارهای Dip و Dic، استفاده شد. سپس پهنه‌بندی خشکسالی در دو مقیاس 6 و 12 ماهه، از درونیابی IDW، در نرمافزار Arc Gis، انجام گرفت. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از قواعد اگر - آنگاه در نرمافزار MATLAB، در تلفیق شاخصهای خشکسالی در رشته اقلیم‌شناسی میباشد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که خشکسالی‌های خیلی شدید در مقیاس 12 ماهه کمتر از مقیاس 6 ماهه رخ داده است و در هر 5 ایستگاه مورد مطالعه، تعداد خشکسالی‌های متوسط، بیشتر از خشکسالی‌های شدید و خیلی شدید بوده است. همچنین بیشترین درصد فراوانی خشکسالی در شهرستان اردبیل و کمترین آن در ایستگاه گرمی مشاهده گردید. مقایسه دو شاخص مذکور نشان داد که عملکرد آنها اختلاف چندانی با هم ندارد؛ اما مشخص گردید که شاخص SPI، بهتر از شاخص CZI، میتواند تعداد خشکسالی‌ها را آشکار نماید.
