نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• مهدی محمدی سرین دیزج ¹
• ابوالفضل شهامت ²

¹ استادیار دانشگاه پیام نور - گروه جغرافیا

² ۲- استادیار، گروه نقشه‌برداری، دانشکده فنی مهندسی مرند، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

سابقه شکل‌گیری و تطور حیات شهری نشان می‌دهد که امروزه اغلب محلات در بخش داخلی سکونتگاه‌های شهری از منظر کالبدی و عملکردی، دارای بافتی فرسوده و ناکارآمد هستند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی بافت فرسوده محله چوخورلار در بخش قدیمی و داخلی شهر تبریز براساس طرح بازآفرینی در بهبود کیفیت محیطی می‌باشد که با ارائه سناریو به سرانجام رسیده است. پژوهش از نوع کاربردی و براساس نحوه جمع‌آوری اطلاعات؛ روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی به گونه پیمایشیِ مقطعی می‌باشد. اطلاعات از طریق مطالعات میدانی به‌صورت پرسشگری،مصاحبه بحث‌های متمرکز گروهی و پرسشنامه در ۱۱ نوع گردآوری‌شده و بعد از کدگذاری، در نرم‌افزار SPSS پردازش گردید. در بخش کالبدی، فضایی و زیرساختی و تهیۀ نقشه‌های موضوعی و تحلیلی از نرم‌افزار Arc GIS استفاده بعمل آمد. جامعه آماری، کل محله به تعداد ۱۴۸ خانوار بوده است. واحد بررسی، قطعه مسکونی بوده که بنابر جدول مورگان ۱۶۲ N= قطعه مسکونی با حجم نمونه ۱۱۵ S= قطعه انتخاب گردید که با توجه به مشکلات عدیده، در کل ۶۵ خانوار به پرسشنامه‌ها جواب دادند. سپس با استفاده از مدل SWOT ارزیابی انجام شد. بر این مبنا امتیاز عوامل داخلی (قوت و ضعف) ۲۹/2 و امتیاز عوامل خارجی (فرصت و تهدید) 5۲/2 به دست آمد که نشانگر غلبۀ نقاط ضعف بر نقاط قوت در عوامل‌داخلی و غلبۀ فرصت‌ها بر تهدیدها در عوامل خارجی است. نوآوری پژوهش در طراحی سناریوهای بازآفرینی محله می‌باشد که نهایتاً سناریوی سوم در قالب راﻫﺒﺮدی ﻋﻤﻠﯽ با رﻋﺎﯾﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﻃﺮاﺣﯽ در ﺑﺎﻓﺖ ﺳﻨﺘﯽ با ﯾﮏ ﻃﺮح ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﺳﻨﺘﯽ و ﻣﺪرن مورد تصویب قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

• بافت فرسوده
• بازآفرینی
• سناریو
• شهر تبریز
• محله چوخورلار

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Evaluation of worn-out urban texture based on the regeneration plan to improve the quality of the urban environment case study: Tabriz city- Chukhurlar neighborhood

نویسندگان [English]

• Mahdi Mohammadi Sarin dizaj ¹
• Abolfazl Shahamat ²

¹ Official faculty of Payam Noor University - Department of Geography

² Assistant Professor, Department of Geomatics, Technical school of Marand, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this research is to evaluate the worn-out texture of Chukhurlar neighborhood in the old and inner part of Tabriz city based on the regeneration plan to improve the environmental quality which has been completed by presenting the scenario. The research is of applied type and based on the method of collecting data and information; The method of doing it is descriptive-analytical in the form of a cross-sectional survey, and the information was collected through field studies in the form of questioning, interviews, focused group discussions and questionnaires in 11 types and after coding, it was processed in SPSS software. Arc GIS software was used in the physical, spatial and infrastructural part and preparation of thematic and analytical maps. The statistical population of the entire neighborhood was 148 households. The research unit was a residential plot According to Morgan's table, N=162 residential plots were selected with a sample size of S=115 plots considering the many problems, a total of 65 households answered the questionnaires. Then evaluation was done using SWOT model. Based on this, the score of internal factors (strength and weakness) was 2.29 and the score of external factors (opportunity and threat) was 2.52. which indicates the dominance of weaknesses over strengths in internal factors and the dominance of opportunities over threats in external factors. The innovation of the research is in the design of neighborhood regeneration scenarios Finally, the third scenario was approved for implementation in the form of a practical strategy.

کلیدواژه‌ها [English]

• worn texture
• regeneration
• scenario
• Tabriz city
• Chukhurlar neighborhood