تحلیل مکان یابی کاربری فرهنگی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و تحلیل شبکه(N.A)، نمونه موردی: منطقه 8 کلان‌شهر کرج

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر قدس، تهران، ایران

چکیده

رشد روزافزون شهرگرایی و شهرنشینی صرف­ نظر از علل آن، سبب تبدیل ‌شدن نقاط جمعیتی به شهر، بزرگ شدن شهرهای متوسط و کلان شدن شهرهای بزرگ ‌شده است. در این میان هر چه که شهر بزرگ‌تر باشد، مسائل و مشکلات پیش روی آن نیز بیش­تر شده و برنامه­ریزی برای آن پیچیده­تر می‌گردد. یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری به دلیل ماهیت خدماتی، آموزشی و اجتماعی آن، کاربری‌ فرهنگی است. هدف از مطالعه حاضر مکانیابی کاربری فرهنگی در منطقه 8 کلان‌شهر کرج با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل شبکه (N.A) می باشد که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام گرفت. نتایج نشان می دهد، در این منطقه به میزان446610 متر مربع کمبود سطح فرهنگی وجود دارد و بسیاری از محلات از دسترسی و بهره­مندی از کاربری فرهنگی محروم می­باشند. ضمن اینکه برخی از معیارهای مکانیابی نیز رعایت نشده است. در پایان با استفاده از استانداردهای مکان‌یابی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از میان زمین‌های منطقه 8، اراضی مستعد برای احداث کاربری مزبور انتخاب شدند. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه‌ای (N.A) نحوه پوشش شبکه، شعاع عملکردی و دسترسی محلات مختلف به کاربری فرهنگی در سطح منطقه ارائه گردید.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Locating the cultural using AHP technique and Network Analysis Region under study: District 8 of Karaj Metropolis

نویسندگان [English]

  • Ramin آeydari Shahpar 1
  • Malihe Ahmadi 2
1 MA, Urban Planning, Shahr-e-Qods branch, Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Prof of urban engineering Department, Shahr-e-Qods branch, Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Increasing growth of urbanism and urbanization, regardless its reasons, has caused populated areas change to cities, medium cities become larger, and large cities become metropolises. Accordingly, while cities become larger, the problems they may face will be bigger and their planning will be more complex. One of the most important urban facilities, considering its social, educational, and services, is cultural facility. The purpose of this study is locating the cultural uses in the region 8 of Karaj by using AHP and N.A techniques which was done through a descriptive-analytic method. The results show that there are 446610 square meters of cultural area missing in this area, and many neighborhoods are deprived of access to cultural exploitation. In addition, some of the criteria for cultural location are not met.Finally, using location standards and AHP technique in the region 8, prone lands were selected for establishing above mentioned facilities. Then using Network Analysis (N.A), the network coverage type, performance radius, and accessing different areas to cultural facilities were identified.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • location
  • Cultural Usage
  • AHP Technique
  • Network Analysis (N.A)
  • District 8 of Karaj Metropolis
ابراهیم زاده،عیسی (1389)، برنامه‌ریزی سازمان‌دهی فضایی مکانی خدمات بهداشتی و درمانی با استفاده از جی آی اس شهر زنجان، پژوهش‌های جغرافیایی انسانی، شماره1: 1-16.## الماس­پور، فرهاد (1389)، کاربرد GIS در تحلیل شبکه توزیع فضایی و مکان‌یابی داروخانه­ها، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.##بحرینی، حسین (1387)، تجدد و فرا تجدد و پس از آن در شهرسازی، انتشارات دانشگاه تهران.##پورمحمدی، محمدرضا (1389)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی، انتشارات سمت.##توفیق، فیروز (1372)، ارزشیابی چند معیاری در طرح­ریزی کالبدی، فصلنامه آبادی، شماره 11: 40-43##توفیق، فیروز (1370)، مسکن، مجموعه مباحث و روش‌های شهرسازی، تهران.##رضویان، محمدتقی (1382)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری. انتشارات منشی تهران.##زبردست، اسفندیار (1380)، کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه­ریزی شهری و منطقه­ای، مجله هنرهای زیبا، شماره 10: 21-13.##غضبان، فریدون (1377)، معیارهای ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی (مطالعه ­موردی: ﺷﻬﺮ زﻧﺠﺎن)، ﭘﺎﻳﺎنﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ، داﻧﺸﮕﺎه زﻧﺠﺎن. ##لاله پور، منیژه (1381)،مکانیابی فضاهای آموزشی مقطع ابتدایی،پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ، دانشگاه تربیت معلم تهران.##لطفی، حیدر (1389)، ارزیابی مراکز فرهنگی و ورزشی به جهت مکان‌یابی و احداث این مراکز با استفاده از GIS، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، شماره 3010: 72-43.##مجتهدزاده، غلامحسین ( 1368)، برنامه‌ریزی فیزیکی. مجله رشد جغرافیا. شماره 20: 11-4.##مخدوم فرخنده؛ مجید، درویش صفت؛ علی اصغر، جعفرزاده؛ هورفر و مخدوم؛ عبدالرضا (1380)، ارزیابی و  برنامه‌ریزی محیط زیست با سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی. انتشارات دانشگاه تهران.##مهندسان مشاور نقش پیراوش (1395)، طرح انسجام‌بخشی به کالبد و بافت مسکونی شهر کرج، معاونت معماری و شهرسازی شهرداری کرج. ##
Messer,Yan (2003), Impact of Remote Sensing & GIS in Management of Cities Futures, Urban Management Quarterly.##V Lai, Li Han (2012), Study and Implementation of fire-fighting sites and planning in GIS and according to AHP, online present in www. Sicencedirect.com.##Yaghub, Ahmad Jalil (2014), The evaluation of urban fire risk using GIS of case study:  In Sharje, Arab Emirate, International Geoanformatic Researches and Development Magazine. Volume 5, No.3: 2-8.##