ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در محلات شهری، مورد مطالعه: منطقه دو شهر اردبیل

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور اردبیل

2 گروه جغرافیا دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در محلات منطقه دو شهر اردبیل می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی با ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری مورد بررسی کلیه ساکنین محله‌های یازده‌گانه منطقه دو شهر اردبیل بود که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران، تعداد 385 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. در تحقیق حاضر شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی برای سنجش کیفیت زندگی شهری استخراج و به کمک روش سرانه‌سازی و روش وزن‌دهی آنتروپی شانون به عنوان شاخص‌های تحقیق در نظر گرفته شدند. تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور انجام یافت. طبق نتایج مطالعه در بین محله‌های یازده‌گانه شهر اردبیل از نظر توزیع فضایی کیفیت زندگی اختلاف قابل توجه وجود دارد، به‌طوری‌که محله سه برخوردارترین و محله نه محروم‌ترین محله‌ها بودند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of spatial distribution of quality of life in urban neighborhoods, Case study: District 2 of Ardebil

نویسندگان [English]

  • Chanour Mohammadi 1
  • Hossain Nazmfar 2
  • Saadi Mohammadi 2
چکیده [English]

The purpose of this study was to assess the spatial distribution of quality of life in neighborhoods of Ardebil district of two cities. The present study is an applied type.The statistical population of this study was 11th district of Ardebil city of Iran. Using Cochran formula, 385 people were selected as the statistical sample. In this research, socio-economic and physical indicators were extracted to measure urban quality of life, and the research methods were converted into genotyping method using Shannon entropy weighting method. VICOR multi-criteria decision making method has been used to analyze the research data. The results of this study indicate that there is a significant difference between neighborhoods in terms of the spatial distribution of quality of life. Accordingly, the results showed that the neighborhood is the three most favored and in the first place, the neighborhood of nine deprived neighborhoods in terms of quality of life indicators are deprived.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Distribution
  • Quality of Life
  • Vikour method
  • Ardebil

مراجع

 
-       اسماعیل­زاده، حسن؛ صالح­پور، شمسی و اسماعیل­زاده، یعقوب، (1394)، «تحلیل کیفیت زندگی شهری و رابطۀ آن با مشارکت شهروندان در امور شهری مورد­شناسی: شهر نقده»، جغرافیا و آمایش شهری – منطقه‌ای، شماره 17، صص 247 – 227.
2-      جاجرمی، کاظم و کلته، ابراهیم، (1385)، «سنجش وضعیت شاخص‌های کیفیت زندگی در شهر از نظر شهروندان، مطالعه موردی گنبد قابوس»، مجله جغرافیا و توسعه، سال چهارم، شماره ( 8)، صص 18-5.
3-      رضا علی، منصور؛ حاتمی نژاد، حسین­؛ فرجی سبکبار، حسنعلی؛ علوی، سید علی و قائد رحمتی، صفر (1395)، «تحلیل فضایی کیفیت زندگی در ایران»، مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی – پژوهشی دانشگاه گلستان، سال ششم، شماره مسلسل بیست و یکم، صص 192- 173.
4-      رضوانی، محمد رضا و منصوریان، حسین (1387)، «سنجش کیفیت: بررسی مفاهیم، شاخص‌ها، مدل‌ها و ارائه‌ی مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی»، فصلنامه روستا و توسعه، سال 11، شماره ( 3)، صص 26- 1.
5-      زیاری ، کرامت­اله و رفیعی مهر، حسین (1396)، « ارزیابی کیفیت زندگی شهری بافت حاشیه نشین مورد شناسی: محله حصار همدان»، جغرافیا و آمایش شهری- منطقه­ای، شماره 23، صص 214- 199.
6-      سالاری سردری؛ فرضعلی، حیدری مقدم، مصطفی، سبحانی، نوبخت و عارفی، اعظم (1393)، «بررسی مؤلفه­های کیفیت زندگی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر لامرد) »، دو فصلنامه پژوهش­های منظر شهر، سال اول، شماره 2 ، صص 63- 53.
7-      سرائی، محمد حسین؛ علیان، مهدی و خاوریان، امیر رضا،(1392)، «مقایسه تطبیقی کیفیت زندگی در بافت‌های قدیم وجدید شهر یزد (مورد مطالعه محله شش باد گیری و شهرک دانشگاه) »، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال سوم، شماره (دوازدهم)، 147- 129.
8-      شماعی، علی و پور احمد، احمد (1384)، «بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران.
9-      عابدین درکوش، سعید (1391)، «در­آمدی به اقتصاد شهری»، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سوم.
10-   عطایی، محمد (1389)، «تصمیم­گیری چند معیاره، شاهرود»، دانشگاه صنعتی شاهرود، چاپ اول.
11-   کرد زنگنه، جعفر (1385)، «بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سالمندان و عوامل مؤثر بر آن»؛ پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی تهران.
12-   غیاثوند، الهام (1388)، «تأثیر سرمایه­های اجتماعی بر کیفیت زندگی ساکنان محلات شهری»، فصلنامه مهندس مشاور، شماره 45، صص 27 – 22.
13-   مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس مسکن سال‌های 1385- 1390­(­(www.amar.org.ir.
14-   موسوی ، میر­نجف و باقری کشکولی، علی (1391)، « ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در محلات شهر سردشت»، مجله پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال سوم، شماره (نهم)، صص 116- 95.
15-   نسترن ، میهن؛ احمدی، قادر و آقازاده مقدم، سهند (1394)، « ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هفتم، شماره سوم، صص 33- 7.
16-   وظیفه ­دوست، حسین و امینی، مهدی (1389)،« بررسی میزان شاخص‌های کیفیت زندگی شهری تهران؛ از دیدگاه مدیران و متخصصان مدیریت شهری»، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال اول شماره (سوم)، صص 18- 1.
 REFERENCES
17-  Akinpelu , A.O, O.T(2009) , Adiposity and Quality of Life: A Case Study from an Urban Center in Nigeria. Journal of Nutrition Education and Behavior, 2009. 41(5) : p. 347-352.
18-  Cramer, Victoria, Seven Torgersen and Einar Kringlen, (2004) , Quality of life in a city, the effect of population density, Social Indicator Research 69.
19-  Dajian, Zhu, (2010) : Life quality is the uppermost goal of sustainable development,2010 World Expo and Urban Life Quality in terms of Sustainable Development, china,Zhongshan North.
20-  Eiser, C., (2004) , Children with Cancer the Quality of Life, University of Sheffield, Lawrence Erlbaum Associates Publishers, London.
21-  Janse, A.J. (2004) , "Quality of life: patients and doctors don't always agree: a meta-analysis". Journal of Clinical Epidemiology. Vol. 57, No. 7.
22-  McCrea, R., Shyy, T., Stimson, R. (2006).What isthe Strength of the Link Between Objective andSubjective Indicators of Urban Quality of Life?.Applied Research in Quality of Life, 1: 79–96.
23-  McGregor, A (1998) , "A poverty of agency: resource management amongst poor people in Bangladesh", In: European Network of Bangladesh Studies Workshop. Bath: University of Bath.
24-  Moller, V. and Schlemmer, L. (1982) , "Quality of life in South Africa: towards an instrument for the assessment of quality of life and basic needs". Social Indicators Research, No. 12
25-  Pacione, M. (2003) , Urban Environmental Quality and Human Wellbeing - a Social Geographical Perspective. Landscape and Urban Planning, Vol.65, (1-2) , pp.19-30.
26-  Royuela V, Surinach J. (2004) , Constituents ofquality of life and urban size, SocialIndicatorsResearch 74 (3) : 549-572.
27-  Ruta , D. et al. 2007. Sen and the art of quality of life maintenance: Towards a general theory of quality of life and its causation, The Journal of Socio-Economics 36: 397–423.
28-  Santos, L. and Martins, I., (2007) , Monitoring UrbanQuality of Life: The Porto experience, SocialIndicators Research, 80.
29-  Shona K. Paterson, Mark Pelling, Luci HidalgoNunes, Fabiano de Araujo Moreira,Kristen Guida, Jose Antonio Marengo.(2017)City scaleand the asymmetries of climate changeadaptation
30-  Stover, M.E, Leven, C.L,( 1992.) Methodological Issues in the Determination of the Quality of Life in Urban Area. Urban Studies, Vol. 29, No. 5, PP. 737- 754.
WHOQOL Group (1993) , "Study protocol for the World Health Organization project to develop a quality of life assessment instrument", Quality of Life Research, No.2
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
دوره 9، شماره 18 - شماره پیاپی 18
تاریخ نشر الکترونیک 8 اسفند 1396
مهر 1397
صفحه 27-40

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 اردیبهشت 1396
  • تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1396
  • تاریخ پذیرش: 09 مهر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار