آسیب‌شناسی پراکنش فضایی مدارس ابتدائی با استفاده از GIS، مطالعه موردی: منطقه3 اهواز

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

گروه جغرافیا دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف مطالعه حاضر آسیب‌شناسی پراکنش فضایی مدارس ابتدائی با استفاده از نرم افزار GIS، در منطقه3 اهواز می‌باشد. تحقیق از نوع کاربردی با ماهیت توصیفی-تحلیلی و بوده است. اطلاعات مورد نیاز از منابع در دسترس گردآوری گردید و  پس از استخراج شاخص‌ها، وزن شاخص‌ها با استفاده از مدل چند متغیره (FAHP) به‌دست آمدند. تحلیل داده‌های تحقیق با استفاده از نرم افزار GIS صورت پذیرفت. نتایج به‌دست آمده، نشان داد، مدارس مقطع ابتدایی منطقه 3 شهر اهواز از نظر توزیع فضایی در وضعیت نسبتا مناسبی قرار دارند. از بین دبستان‌های منطقه سه؛ از مجموع مدارس 2 مدرسه با 25/6 درصد در طیف نامناسب،  16 مدرسه با 50 درصد در وضعیت متوسط، 13 مدرسه با 62/40 درصد در شرایط مناسب و فقط یک مدرسه با 13/3 درصد در وضعیت کاملا مناسب از نظر فضایی - مکانی قرار داشتند.  بنابراین نتیجه گیری می‌شود که مدارس مقطع ابتدایی منطقه سه شهر اهواز از نظر توزیع فضایی در وضعیت نسبتا مناسبی قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pathology of Spatial Dispersion of Primary Schools Using GIS, Case Study: Ahvaz 3rd District

نویسندگان [English]

  • Alireza Parvizyan
  • Saeid Amanpour
  • Hajar Ahmadi
  • Nazanin Hajipour
چکیده [English]

The main objective of this study is the pathology of spatial distribution of elementary schools by using GIS in Ahvaz, District 3. This research is applied in terms of functional and descriptive-analytical nature, based on library studies and field studies. The required information was collected through studying and extraction from available resources and then the indexes were extracted. The weight of the indices was obtained by using a multivariate model (FAHP) and finally analyzed by GIS software. The results of the research have shown that the elementary schools of district 3 of Ahvaz are in relatively good condition in terms of spatial distribution. Of the pre-schools in District 3, 2 schools with 6.25% of the total number of schools in the inappropriate range, 16 schools with 50% of the total secondary schools, 13 schools with 40.6% of the total number of schools in proper condition, and only one school with 13.3% of the total, schools in District 3 were in a perfectly fit position in terms of spatial location. Therefore, it is concluded that the elementary schools of the District 3 of Ahvaz are in a fairly decentralized position in spatial distribution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • pathology
  • Spatial Distribution
  • Primary Schools
  • District 3 of Ahvaz

مراجع

  1.  

    1. ادیبی، فاطمه، ببراز، سعدی نژاد، حق پناه، یعقوب، ابوذری، پانته­آ، (1390)." ارزیابی توزیع فضایی مدارس ابتدائی شهر اسلام شهر با استفاده از GIS"، فصلنامه علمی پژوهشی نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، دوره سوم، شماره سوم، صص152-164.
    2. بافقی زاده، محمد، آبیار، شهناز، شریفی، عبدالنبی، (1393)." ارزیابی تناسب مکانی کاربری آموزشی با استفاده از تلفیق مدل FDAHP در GIS مطالعه موردی: دبیرستان­های منطقه 2 و 4 شهر اهواز"، مجله پژوهش­های بوم شناسی شهری، پاییز و زمستان 1393 ، شماره دهم، صص 9 -28.
    3. بحرینی، سید حسین، (1377)." فرایند طراحی شهری"، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    4. پرویزیان، علیرضا، (1395)." ارزیابی الزامات پدافند غیر عامل در همجواری صنایع مطالعه موردی کلان شهر اهواز"، پایان­نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، استاد راهنما: سعید امانپور، اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    5. پورمحمدی، محمدرضا، (1382)." برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری"، تهران، انتشارات سمت.
    6. توفیق، فیروز، (1370)." مباحث و روش­های شهرسازی"، تهرران، انتشارات مرکز تحقیقات معماری و شهرسازی ایران.
    7. خواجه شاهکوهی، علیرضا، کریم زاده، حسین، حسین نژاد، مجتبی، (1391)." پیاده­سازی ماتریس­های همجواری برای ارزیابی سازگاری کاربری­های شهری به روش تصمیم­گیری چند معیاره فازی(مورد مطالعه:کاربری­های آموزشی دبیرستان شهر گرگان)"، جغرافیا و پایداری محیط، زمستان، شماره پنجم ، صص71 -92.
    8. سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور(1385)، ضوابط مکانیابی فضاهای آموزشی و پرورشی، معاونت فنی وزارت آموزش و پرورش، صص 4-36
    9. ستارپور، لیلا، (1393)." مکان یابی  مدارس ابتدایی شهر بندر عباس با استفاده روش تحلیل سلسله مراتبی فازی"، نخستین همایش ملی کاربرد مدلهای پیشرفته تحلیل فضایی در آمایش سرزمین، یزد، صص10-20
    10. سلیمانی مقدم، پرویز و همکاران(1394)، تحلیل توزیع فضایی کاربری های شهری منطقه 3 شهر اهواز با تاکید یر کاربری آموزشی، فصلنامه پژوهش های بوم شناسی شهری، سال6، شماره(1).
    11. صابری، عظیم (1391)، ارزیابی و مکانیابی مدارس مقطع راهنمایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS به روش AHP در شهر اهواز، اردیبهشت ماه، همایش ژیوماتیک. صص 43-52
    12. صابری، عظیم و رنگزن، کاظم و نگاهداری، جواد و دهقانیان، اسفندیار(1390)، اریابی و مکان یابی مدارس مقطع راهنمایی با استفاده از سیستم اطلاعات حغرایایی به روش AHP مطالعه موردی: شهر اهواز، همایش ژئوماتیک، اردیبهشت 1390.
    13. صالحی، رحمان، رضاعلی، منصور (1383)، ساماندهی فضایی مکان های آموزشی مقطع متوسطه شهر زنجان به کمکGIS، فصـلنامه پژوهشهای جغرافیـای انسـانی، دانشگاه تهران، دوره 37 ، شماره 1، صص4-15
    14. صفایی پور و حسینی شه پریان،(1393)،کنفرانس ملی الکترونیکی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامه ریزی، معماری و شهرسازی، کد COI مقاله، GPACONF01_283
    15. عساکره، ماجده(1389)، بررسی مکان یابی و ارائه مدل مدل بهینه کاربری آموزشی مدارس ابتدایی شهر شادگان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    16. فرج زاده ، منوچهر؛ سرور، ، هوشنگ(1391)، مدیریت و مکانیابی مراکز آموزشی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره67
    17. فرهادی گوگه، رودابه؛ پرهیزکار، اکبر؛ (1391)، تجزیه و تحلیل توزیع فضایی و مکانیابی مدارس ابتدایی منطقه6 تهران با استفاده از GIS ، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره ششم، شماره چهادهم، صص 97-116
    18. محمدی ده چشمه، مصطفی، پرویزیان، علیرضا، علیزاده، مهدی (1396)، استخراج و سنجش شاخص­های شهر سالم در مناطق هشت گانه شهر اهواز، نشریه پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال هشتم، شماره بیست و نهم، تابستان، صص 161-178
    19. محمدی­ده­چشمه، مصطفی، (1390)." ایمنی و پدافند غیر عامل شهری"، اهواز، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.
    20. مزینی، منوچهر، (1381)." سیمای شهر"،تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    21. معینی­فر ، مریم، شکوهی، علی، شیخی، زهرا، (1394)." ارزیابی نحوة استقرار فضاهای آموزشی با استفاده از مدل تلفیقی تاپسیس و آنتروپی شانون"، پژوهش های جغرافیای انسانی، دورة چهل و هفتم، شمارة دوم، تابستان، صص 250-264
    22. موحد، علی، امانپور، سعید، پورمحمدی، محمد رضا، عساکره، ماجده، (1390)." بررسی و تحلیل مکانیابی بهینه مدارس ابتدایی موردی: شهر شادگان"، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی،جلد 19، شماره بیست و دوم، پاییز، صص 129-149

     

    1. Amit U, Raysoni H, Stock A, Sarnat M. S, Stefanie S, Fernando H, Roby G, Brent W,(2013). "Characterization of traffic-related air pollutant metrics at four schools in El Paso"
    2. Billie G.C, Gina W, Terri P, Vincent L, Max B, Kimberly  V, Anna T, Gavin M, Karen V,(2011). "School site and the potential to walk to school: The impact of street connectivity and traffic exposure in school neighborhoods". Health & Place, 17(2): pp. 545-550.
    3. Liu X, Lv X, Qin H, Guo Y, Yu J, Wang G, (2007). "An integrated GIS-based analysis system for land-use management of lake areas in urban fringe," Landscape and Urban Planning 82, pp. 233-246.
    4. Merwe V.D, Hendrik J, (1997). "GIS-aided land evaluation and decision making for regulating urban expansion: A South African case study," Geo Journal 43, pp. 135-151.
    5. Robert J, Geller I, Leslie R, Janice T, Nodvin W, Gerald T, Howard F,(2007). "Safe and Healthy school Environments". Pediatric Clinics of North America, 54(2) 2: pp. 351-373. www.epa.gov/schools/siting/resources
فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری
دوره 9، شماره 18 - شماره پیاپی 18
تاریخ نشر الکترونیک 8 اسفند 1396
مهر 1397
صفحه 41-56

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1396
  • تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1396
  • تاریخ پذیرش: 21 مهر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار