نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• رضا هاشمی معصوم آباد ¹
• عطا غفاری گیلانده ²
• علیرضا محمدی ³

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

² استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³ دانشیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

هدف از مطالعه حاضر، تحلیل فضایی پراکنش کاربری آموزشی شهر اردبیل بوده است. در همین راستا، با استفاده از مدل‌های آمار فضایی، تحلیل لکه‌های داغ و خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار Arc/GIS به بررسی نحوه توزیع فضایی کاربری‌های آموزشی در سطح شهر اردبیل پرداخته ­شد. داده‌های تحقیق به روش اسنادی و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری گردید. استفاده از روش‌های تحلیل آمار فضایی در پراکنش کاربری‌های آموزشی و داده‌های بروز زمانی (۱۳۹۵) و مکانی (محلات شهر اردبیل) از نوآوری‌های پژوهش حاضر می‌باشد. نتایج به‌دست ‌آمده نشان داد که نواحی 6، 7 و 10، از منطقه 3 و ناحیه 6، از منطقه 1 بلوک‌های دارای وزنه­ بالای کاربری آموزشی و غلظت بالای لکه‌های داغ بودند. ناحیه 11، از منطقه 1، ناحیه 11، از منطقه 3 و نواحی 4، 8 و 9 از منطقه 2، نیز بلوک‌های با وزنه پایین آموزشی و غلظت کم لکه‌های داغ بودند که این نواحی به لحاظ پایداری در سطح پایین‌تری قرار داشتند. همچنین براساس شاخص موران، توزیع فضایی کاربری‌های آموزشی در شهر اردبیل به‌صورت خوشه‌ای می‌باشد. نتایج تحلیل تابع رگرسیون در محیط ادریسی نیز نشان داد که بین کاربری آموزشی و جمعیت، کاربری‌های مسکونی، درمانی، اداری انتظامی، تجاری، تجاری- خدماتی و ورزشی، همبستگی مثبت وجود دارد. بین کاربری فرهنگی و فضای سبز و کاربری کارگاهی – صنعتی با کاربری آموزشی، همبستگی منفی برقرار است.

کلیدواژه‌ها

• کاربری آموزشی
• پراکنش فضایی
• آمار فضایی
• اردبیل

20.1001.1.25383930.1399.11.21.6.0

عنوان مقاله [English]

Spatial Analysis of Dispersion of Educational Land Use in Ardebil Using GIS Spatial Data

نویسندگان [English]

• Reza Hashemi Masoomabad ¹
• Ata Gaffari Ghilandeh ²
• Alireza Mohammadi ³

¹ Ph.D. Student of Geography and Urban Planning, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

² Professor, Dept. of Geography and Urban Planning, University Of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran.

³ Associate Professor, Dept. of Geography and Urban Planning, University Of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to analyze the spatial distribution of educational land use in Ardebil. In this regard, using spatial statistics models, hot spot analysis and spatial autocorrelation in ArcGIS software, the spatial distribution of educational applications in Ardebil was investigated. Research data were collected by documentary method with reference to relevant sources and organizations. The use of spatial statistics analysis methods in the distribution of educational uses and temporal data (2016) and location (neighborhoods of Ardabil) is one of the innovations of the present study.The obtained results showed that areas 6, 7 and 10 of Zone 3 and Zone 6 of Zone 1 were blocks with high educational use weight and high concentration of hot spots. Finally area 11, of Zone 1, area 11, areas 3 and areas 4, 8 and 9 of Zone 2 were low training weight blocks and low concentrations of hot spots, which were at a lower level in terms of stability. Also, according to Moran index, the spatial distribution of educational land uses in Ardebil was clustered. The results of regression function analysis in Idrisi environment also showed that there was a positive correlation between educational use and population, educational use and residential, medical, law enforcement, commercial, commercial service and sports uses. Nonetheless there was a negative correlation between cultural use and green space and workshop-industrial use. The use of spatial statistics analysis methods in the distribution of educational land uses and data of temporal and location are the innovations of the present study.

کلیدواژه‌ها [English]

• Educational Land Use
• Spatial Distribution
• Space Statistics
• Ardebil City