با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ارزیابی محیط زیست ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران، تهران.

چکیده

هدف از مطالعه حاضر، تعیین محدوده­های آسیب­پذیر و مقاوم مناطق آبرفتی غرب شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزه­ای بوده است. روش تحقیق شامل بررسی شکستگی‌های مهم، گسل­های مؤثر، استفاده از دیاگرام‌های رسوبی گمانه‌های حفاری شده و داده‌های ژئوتکنیکی است. نمونه­ها از دو جنبه تراکم و آزمون نفوذ استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت نقشه پهنه‌بندی آبرفتی مناطق غربی شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزه‌ای ترسیم شد. در این تحقیق برای اولین بار تأتیر امواج لرزه­ای بر اساس ارتباطات زیر سطحی گسل­ها با مناطق آبرفتی در غرب شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. طبق یافته‌های تحقیق بخش­های جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه، از نظر تشدید شدت امواج لرزه­ای، دارای بیشترین تأتیر و ناحیه شمالی آن فاقد هرگونه تشدید است. علاوه بر این با توجه به کیفیت خاک، امکان وقوع روان‌گرایی نیز در منطقه مورد مطالعه، دارای اهمیت است. از آن‌جا که شهر تهران بر روی سازند­های آبرفتی بنا شده است، بررسی نوع و گسترش آبرفت­ها و عکس­العمل آبرفت­ها در مقابل مخاطرات لرزه­ای در شهر تهران برای طراحان و سازندگان پروژه‌های عمرانی بسیار ضروری خواهد بود؛ زیرا این داده­ها در برنامه­ریز­ی­های لازم برای تقویت مناطق مختلف شهری و کاهش مخاطرات لرزه­ای کاربرد دارد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Seismic Hazard Assessment in Alluvial Areas West of Tehran

نویسندگان [English]

  • Hasan Alizadeh
  • Mohammad Khalaj

Assistant Professor, Dept. of Geology, Faculty of Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

 
The purpose of this study was to determine the vulnerable and resistant areas of alluvial areas of west of Tehran against seismic hazards. The research method included the study of important fractures, effective faults, the use of sediment diagrams of drilled boreholes and geotechnical data. Samples were examined from two aspects of density and standard penetration test. Finally, an alluvial zoning map of the western regions of Tehran was prepared and plotted against seismic hazards. According to this study, the south-eastern part of the study area has the most impact in terms of intensification of seismic waves and its northern part does not have any intensification. In addition, due to the soil quality, the possibility of liquefaction in the study area is also important. Since the city of Tehran is based on alluvial formations, it is essential for designers and builders of civil engineering projects to examine the type and extent of alluviums and their response to seismic hazards in Tehran, as these data are used by planners to strengthen different urban areas and reduce seismic hazards. In this study, for the first time, the effect of seismic waves was evaluated based on the subsurface connections of faults with alluvial areas in the west of Tehran.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seismic Hazards
  • Alluvial Zones
  • Geotechnical
  • West of Tehran
آقانباتی، علی (1384)، زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و معدنی کشور.
احمدی، حسن، فیض‌نیا، سعید (1395)، سازندهای دوره کواترنری (مبانی نظر و کاربردی آن در منابع طبیعی)، انتشارات دانشگاه تهران.
جعفری، مهدی، پورآذین، خلیل (1376)، ریز پهنه‌بندی ژئوتکنیک لرزه‌ای جنوب شرقی تهران از دیدگاه تاثیرات ساختگاهی، موسسه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله.
جعفری، مهدی (1381)، ریزپهنه‌بندی ژئوتکنیک لرزه‌ای شمال تهران از دیدگاه تاثیرات ساختگاهی، مؤسسه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله.
رستگار، بلال، گورایی، ابوالقاسم، دربان آستانه، علیرضا (1398)، ارزیابی مخاطرات ناشی از زمین لرزه بر بافت‌های فرسوده و ناپایدار شهر بجنورد،‌ فصلنامه دانش انتظامی خراسان شمالی، سال7، شماره2: 75-110.
عطایی، سیده زهرا، فاطمی‌عقدا، سید محمود (1390)، بررسی مخاطرات لرزه‌ای مناطق 22 گانه تهران بر مبنای تحلیل تعیینی خطر زلزله، سی‌امین گردهمایی علوم زمین، تهران.
مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن (1388)، ‌آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله، استاندارد 84-2800.
مهندسین مشاور پایادژ، (1395)، گزارش مطالعات ژئوتکنیک بیمارستان سعادت‌آباد.
مهندسین مشاور سدآزما تیوا، (1397)، گزارش بررسی‌های لرزه‌شناسی درون چاهی ساختگاه، مجتمع شرکت تامین گستر.
ولدبیگی، برهان‌الدین، پورحیدری، غلامرضا (1390)، آیا برای مواجهه
با حوادث آماده‌اید؟‌ انتشارات مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران.
Kerr, J. Nathan, S. (2016). Planning for development of land on or close to active faults ,Wellington , New Zealand.
Guest, B. Axen, G. Lam, S. Hassanzadeh, J. (2006), Late Cenozoic shortening in the west-central Alborz Mountains, nothern Iran, by combined conjugate strike-slip and thin-skinned deformation, Geophere, 2: 35-52.
Lewis, D. and Jaana M. U. (2017). Urban vulnerability and good government. Journal of contingencies and crisis management 22. Max, Wyss and Azms.Al homoud, (2017).Scenarios of seismic risk in the United Arab Emirates, an approximate estimate. Switzerland.
Ishihara K. Ansal A,M. (2017), Dynamic Behavior of soils, Amplification and Soil  Structure Interaction, Final Report, Report for Working Group D, UNDP/UNESCO Projcct on Earthquake Reduction in theBalkan Region.
Kramer Steven (2018), Geotechnical Earthquake Engineering, University of Washington.
Riviere, A. (1934). Contributiona l’etude geologioue de l’Elburz, Rev. Geogr. Phys. Geol, Dynam, Paris, No. 7: 1-190.
Riviere, A. (1936), Contribution a l’etude geologioue de l’Anti – Elborz, Bulletin Society Geological France, Parice 5: 277-298.
Tchalenko, J. Iranmanesh, M. Mohajer Ashjai, A. (1971), The‌ Babol- kenar 1971 earthquake and seismotectonic of the Central Alborz Iran, Geological Survey of Iran, Rep. No. 29: 48-63.
Tchalenko, J.S. (1974), Recent destructive earthquakes in Central Alborz, In:‌ Materials for the study of seismotectonic of Iran, North- Cential Iran, Geological Survey of Iran, Rep. No. 29: 97-119.