افزایش زیست‌پذیری بافت‌های فرسوده شهری از طریق اعمال برنامه‌های راهبردی مداخله‌گر بوم‌گرا، پژوهش موردی: شهر خرم‌آباد

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی ساختار فضایی- کالبدی، مسائل و مشکلات موجود بافت فرسوده خرم‌آباد و عوامل مؤثر بر زیست‌پذیری این بافت برای ارائه راهکارهای علمی و عملی جهت بازآفرینی آن از طریق اعمال برنامه‌های راهبردی مداخله‌گر بوم‌گرا در جهت افزایش زیست‌پذیری است و با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر مبنای داده‌ها و اطلاعات حاصل از مطالعه منابع کتابخانه‌ای و اسناد و نوشته‌های مربوطه و تحقیق­های میدانی، محدوده بافت فرسوده خرم‌آباد و جمعیت ساکن در این بافت انجام شده است. بررسی جامع وضعیت موجود و ارائه برنامه‌های راهبردی جهت رسیدن به الگویی است که در آن زیست‌پذیری بافت فرسوده ارتقاء یابد، نوآوری پژوهش حاضر می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که زیست‌پذیری در بافت فرسوده خرم‌آباد وضعیت مطلوبی ندارد و موانع رسیدن به یک زندگی مطلوب در بافت فرسوده شهر خرم‌آباد مسائل کالبدی و فنی و پس ‌از آن به ترتیب مشکلات اقتصادی، مشکلات فرهنگی و اجتماعی، مشکلات مدیریتی و اجرایی، مشکلات زیست‌محیطی، مشکلات زیبایی‌شناختی سیما و نمای شهری، مشکلات حقوقی و قانونی، مشکلات شبکه‌های ارتباطی و راه‌های دسترسی و مشکلات مربوط به تجهیزات و خدمات شهری می‌باشد که باید در سیاست‌گذاری‌های شهری و برنامه‌های راهبردی مداخله‌گر بوم‌گرا مورد تأکید بیش‌تر قرار گیرند تا زیست‌پذیری بافت ارتقاء یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Improvement of the livability of worn-out Urban Textures Using Ecological Intervention Strategies, Case Study: Khorramabad City

نویسندگان [English]

  • Moslem Beiranvand 1
  • Heidar Jahanbakhsh 2
1 Msc. Department of Architecture, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Architecture, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to identify the spatial-physical structure, and problems of the worn-out texture of Khorramabad and factors affecting the livability of this texture for presenting scientific and practical solutions for it, to recreate through the application of endemic interventionist programs, to increase the livability using a descriptive-analytical approach, based on data and information from library sources and related documents and writings and field surveys. It examines the area of Khorramabad's worn-out texture and population. The data collection tools in this study are: observation, document data, computer databases and visual data. Comprehensive review of the existing situation and presentation of strategic plans to reach a model in which the viability of worn tissue is improved, is the innovation of the present research. The results of the study show that the livability of the degraded tissue of Khorramabad is not favorable. To achieve a good life in the worn-out texture of the city of Khorramabad environmental, managerial and physical issues in urban policymaking and endemic interventionist programs should be emphasized to improve the livability of worn-out tissue. By preserving the historical and cultural identity of the worn-out texture and the investment from texture improvement and to achieve the necessary productivity from texture improvement could be achieved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Redevelopment
  • Worn-out Urban Texture
  • Ecological
  • Livability
  • Khorramabad
References
Berger, Peter L Huntington, S. (2004). Many globalization: cultural diversity in the contemporary world. Translated by Ali Kamali and Laden Kianmehr, Tehran: Rozeneh Publications.
Beyranvandzadeh, M., Ghezeli, Salari Sardari, F., & Sobhani, N. (2015). Analysis of physical spatial structure of the central part of the city of Khorramabad. Journal of Urban Landscape Research, 2(3), 73.
Consulting Engineers: Abad Bom Qeshm. (2004). Preparation of a strategic plan for the preservation, revival and revitalization of the historical fabric of Khorram Abad. Khorram Abad Renovation and Improvement Organization, final report, Khorram Abad: Khorram Abad Municipality.
Consulting Engineers: Abad Bom Qeshm. (2013). Preparation of a strategic plan for the preservation, revival and revitalization of the historical fabric of Khorram Abad. Khorram Abad Renovation and Improvement Organization, Khorram Abad: Khorram Abad Municipality.
Ebrahimzadeh, E., & Mojir. Ardakani, A.R. (2006). Evaluation of Lands Use in Ardakan of Fars. Geography and Development, 4(7), 43-68.
Ebrahimzadeh, I., & Maleki, G. (). The Analytic of Arrangement in the Erode Section of Cities (The Case Study: Erode Section of Khorram Abad City. Human Geography Research 3(81), 217-234.
Jafari, M.T. (2006). Translation and Interpretation of Nahj al-Balagha. Volume 3, Tehran: Nashr Farhang Islamic.
Khoshghadam, F., &  Razzaghi Asl, S. (2017). Strategies to Improve Environmental Quality in the Renovation of Farahzad Deteriorated Area by Strategic - Hierarchical Analysis (SWOT-AHP). The Urban Research and Planning Quarterly, 7(27), 37-58.
Kohen, B. (1992). Basics of Sociology. Translated by Gholam-Abbas Tavassoli, Reza Fazel, Tehran: Samit Publications.
Lotfi, S. (2011). Culture-led Regeneration: A Reflection upon Cultural Fundaments and the Act of Regeneration. Honar-ha-ye-ziba MemarI-Va-Shahrsazi, 3(45), 47-60.
Malinovsky, B. (2004). A Scientific Theory about Culture. Translated by Abdul Hamid Zarin Qalam, second edition, Tehran: Gam No Publishing.
Ministry of Roads and Urban Development/ (2004). Resolution of the Supreme Council of Urban Planning in the mode of identifying worn-out fabric. Tehran: Ministry of Roads and Urban Development.
Mohammad Salehi, Z., Sheikhi, H., & Rahimyoun, A.A. (2012).Physical–EnviromentalRehabilitaion of the Central Core of City Textures, Toward Urban Sustainable Development (Case Study: Centeral Texture of the Khorramabad City). Motaleate Shahri, 2(7), 72-87.
Mohammadi, J., Shafaghi, S., & Nouri, M. ().Analysis of spatial – physical structure - old texture of urban space in order to improve and repair (Case study: Dogonbadan old texture city). Journal of spatial planning, 4(2), 105-127.
Movahed, A., Maleki, A. & Bavafa, S. (2004). Survey and Evaluation of Land Application of Urban Rusty Texture (Case; Khoram Abad, Satar Khan District). Geographical Notion, 4(8), 121-142.
Rasouli, L., & Bayat, A. (2015). Analysis of The Factors and Spatial Actions contributing To Deteriorated Area of Tehran. Quarterly Journal of Socio - Cultural Development Studies, 4(1), 203-240.
Romina, I., & Mamizan, A. (2014). Risks in projects of modernization and reconstruction of old urban tissue Case Study: Mashhad Majd project .Territory, 12(47), 81-92.
Shayan, H.R., Kamelnia, H., & Wathaq, H. (2009), Investigating the role and position of social criteria in the realization of restoration of dilapidated urban structures, Abadi Magazine, 32, 18-24.
Zangiabadi, A., & Moayedfar, S. (2012). Urban Regeneration Approach in the Worn Texture: Six Ventilation-Shaft Quarter Yazd. Journal of Architect. Urban Design & Urban Planning, 5(9), 297.
Zeinalzadeh, S., &Jahed Ghadami, M. ().Explanation and Assessment of Priority of Affective Dimensions for RealizationParticipatoryReconstruction in Urban Eroded Fabrics (Case study: Shahidkhoobakht neighborhood in Tehran). Bagh-e Nazar, 13(43), 61-76.
ابراهیم‌زاده، عیسی و مجیر اردکانی، عبدالرضا (1385). ارزیابی کاربری اراضی شهری اردکان فارس. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 4(7)، 43-68.
ابراهیم‌زاده، عیسی و ملکی، گل آفرین (1391). تحلیلی بر ساماندهی و مداخله در بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خرم‌آباد). پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 3(81)، 234 – 217.
برگر، پیتر، هانینگتون، ساموئل (1384). چند جهانی‌شدن، ترجمه علی کمالی و لادن کیانمهر، تهران: انتشارات روزنه.
بیرانوندزاده، مریم؛ قزلی، سیاوش؛ سالاری سردری، فرضعلی، سبحانی، نوبخت (1394). تحلیل ساختار فضایی-کالبدی بافت مرکزی شهر خرم‌آباد، فصلنامه پژوهش‌های منظر شهر، 2(3)، 86 - 73.
جعفری، محمدتقی (1358). ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه، جلد ۳، تهران: نشر فرهنگ اسلامی.
خوشقدم، فرزانه و رزاقی اصل، سینا (1395) . ارائه راهبردهای ارتقای کیفیت محیطی در نوسازی بافت فرسوده فرحزاد با استفاده از روش تحلیل استراتژیک- سلسله‌مراتبی. نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 7(27)، 58-37.
رسولی، لیلا و بیات، اشکان (1394). تحلیل عناصر و کنش‌های فضایی به وجود آورنده بافت فرسوده شهر تهران. فصلنامه‌ مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، 4(1)، 240 - 203.
رومینا، ابراهیم و ممیزان، علی (1394). انواع ریسک در پروژه‌های نوسازی و بازسازی بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: طرح مجد مشهد، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی- پژوهشی، سال دوازدهم، شماره­ 47: 92 – 81.
      زنگی‌آبادی، علی و مؤیدفر، سعیده (1391). رویکرد بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده: برزن شش بادگیری شهر یزد، معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 5(9)، 314 – 297.
زینل‌زاده، ستاره و جاهد قدمی، محمد (1395). تبیین و اولویت‌سنجی ابعاد تأثیرگذار جهت تحقق نوسازی مشارکتی در بافت فرسوده شهری (نمونه موردی: محله شهید خوب بخت تهران). مجله علمی پژوهشی باغ نظر، 13(43)، 76-61.
شایان، حمیدرضا؛ کامل‌نیا، حامد و وثاق، حجت (1389). بررسی نقش و جایگاه معیارهای اجتماعی در تحقق‌پذیری مرمت بافت‌های فرسوده شهری، مجله آبادی، 32، 24 - 18.
کروئن، بروس (1371). مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه دکتر غلام عباس توسل و رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت.
لطفی، سهند (1390(. بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر بن‌مایه‌های فرهنگی و کُنش بازآفرینی. نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 3(45)، 60 - 47.
مالینوفسکی، برونیسلاو (1384). نظریه‌ای علمی درباره فرهنگ، ترجمه عبدالحمید زرین قلم، چاپ دوم، تهران: نشر گام نو.
محمدصالحی، زینب؛ شیخی، حجت و رحیمیون، علی‌اصغر (1392). بهسازی کالبدی - محیطی بافت مرکزی شهر با رویکرد توسعه شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر خرم‌آباد). فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، 2(7)، 87 – 73.
محمدی، جمال؛ شفقی، سیروس و نوری، محمد (1393). تحلیل ساختار فضایی- کالبدی بافت فرسوده شهری با رویکرد نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر دو گنبدان). برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 4(2)، 128- 105.
موحد، علی؛ ملکی، آفرین و باوفا، سمیه (1383)، بررسی و ارزیابی کاربری اراضی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی؛ محله ستارخان شهر خرم‌آباد). اندیشه جغرافیایی، 4(8)، 142 – 121.
مهندسان مشاور: آباد بوم قشم (1383). تدوین برنامه راهبردی حفظ، احیاء و باززنده سازی بافت تاریخی خرم‌آباد، سازمان نوسازی و بهسازی خرم‌آباد، خرم‌آباد: شهرداری خرم‌آباد.
مهندسان مشاور: آباد بوم قشم (1384). تدوین برنامه راهبردی حفظ، احیاء و باززنده سازی بافت تاریخی خرم‌آباد، سازمان نوسازی و بهسازی خرم‌آباد، گزارش نهایی، خرم‌آباد: شهرداری خرم‌آباد.
وزارت راه و شهرسازی (1384). مصوبه شورای عالی شهرسازی در مود شناسایی بافت فرسوده، تهران: وزارت راه و شهرسازی.