نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زنجان،زنجان، ایران
2 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان ایران
3 جغرافیای طبیعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
4 گروه جغرافیا،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زنجان، شهر زنجان، ایران
چکیده
بخاطر شهرنشینی سریع، گرمایش شهری در کنار گرم شدن کره زمین به یک مشکل جدی تبدیل شده است. در این پژوهش تأثیر شهرنشینی بر دمای حداقل و حداکثر در نقاط شهری شمال‌غرب ایران بررسی گردید. به این منظور از داده‌های هواشناسی (1987-2017) و داده‌های شهرنشینی حاصل از سرشماری عمومی و نفوس مسکن (1365-1395) استفاده شد و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون من-کندال به‌کار برده شد. بر اساس این آزمون روند مثبت و معنی‌داری در دمای حداقل و حداکثر در میان ایستگاه‌های شهری مشاهده گردید. تجزیه‌وتحلیل تغییرات دهه‌ای نیز نشان از تأثیر شهرنشینی بر آب‌وهوا است. نتایج ارتباط دمای حداقل و حداکثر با تعداد جمعیت در نقاط شهری مثبت می‌باشد. میزان همبستگی دمای حداقل در خلخال و خرمدره (شهرهای کوچک) 8/0، در شهرهای مراغه و خوی (شهرهای متوسط) 7/0 و دمای حداکثر در شهر مهاباد 61/0 به دست آمد و در شهرهای بزرگ اردبیل و زنجان ارتباط بسیار زیادی به میزان 7/0، 75/0 اما در ارومیه و تبریز (شهر خیلی بزرگ و کلان‌شهر) جمعیت با دمای حداقل ارتباط کمی داشت ولی دمای حداکثر در هر دو شهر با ضریب بالای 68/0، 61/0 مشاهده شد که نشان‌دهنده نقش قابل‌توجه شهرنشینی در آب‌وهوای شهری است. در شهرهای کوچک و متوسط و بزرگ تغییرات در دمای حداقل قابل توجه بود. در تمامی ایستگاه‌ها بررسی تغییرات دهه‌ای جمعیت و دمای حداقل و حداکثر روند افزایشی نشان داد و تغییرات زیاد در دهه‌های 1375-1385 و 1385-1395 می‌باشد که رشد جمعیت افزایشی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of Urbanization Impacts on Temperature Parameter Changes (Minimum and Maximum Temperature) in Urban Areas (Case Study: Northwest of Iran)
نویسندگان [English]
- Abdullah Faraji 1
- Hossein asakereh 2
- Hossein Mirmosavi 3
- solmaz motalebizad 4
1 Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Zanjan University, Zanjan, Iran
2 Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Zanjan University, Zanjan, Iran
3 Department of Geography, Faculty of Humanities, University of Zanjan, zanjan ,Iran
4 Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Zanjan University, Zanjan, Iran
چکیده [English]
Because of rapid urbanization, urban warming has become a serious problem along with global warming. In this study, the impacts of urbanization on minimum and maximum temperature variations were investigated in Iran's Northwestern urban areas. For this purpose, the meteorological (1987-2017) and urbanization data from the general census as well as the housing population (1365-1395) in conjunction with Pearson Correlation-coefficient and Mann-Kendall Test were used. Based on this test, a positive and significant trend was observed at minimum and maximum temperatures among urban stations. The analysis of decade's changes also shows the impact of urbanization on climate. The results of the relationship between minimum and maximum temperature with the number of population in urban areas are positive.
The correlation between the minimum temperature in Khalkhal and Khoramdareh (small towns) was 0.8, in Maragheh and Khoy (average cities) 0.7 and Maximum temperature was 0.61 in Mahabad city and there was a significant relationship between the big cities of Ardebil and Zanjan At 0.7, 0.75, but in Urmia and Tabriz (a very large and metropolitan city), the population with a minimal temperature was relatively small, but maximum temperatures in both cities with a coefficient of 0.68, 0.61, indicating the significant role played by the urbanization on the urban climate. In small and medium-sized towns, significant changes were observed at minimal temperatures. At all stations, the demographic changes and the minimum and maximum temperature increases were observed. Major changes in the decades of 1375-1385 and 1385-1395, in which population growth is increasing.
کلیدواژه‌ها [English]
- Urbanization
- Correlation
- Temperature Parameters
- Urban warming
- Northwest of Iran
)