علمی-پژوهشی
مجید گودرزی؛ محمد علی فیروزی؛ امید سعیدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانع اجتماعی- فرهنگی توسعه‌ی حمل‌ونقل عمومی پایدار کلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و توسعه‌ای است، ازنظر ماهیت ، توصیفی و تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) استفاده‌شده است. روش آنالیز آن کمی بوده که از مدل ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانع اجتماعی- فرهنگی توسعه‌ی حمل‌ونقل عمومی پایدار کلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و توسعه‌ای است، ازنظر ماهیت ، توصیفی و تحلیلی با رویکرد پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) استفاده‌شده است. روش آنالیز آن کمی بوده که از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره TOPSIS استفاده‌شده است. همچنینجامعه آماری تحقیق را مناطق هشتگانه کلانشهر اهواز تشکیل داده‌اند. به‌منظور تعیین تعداد نمونه جامعه خبرگان، از روش نمونهگیری گلوله برفی استفاده شد که بر اساس آن، تعداد 15 نفر از خبرگان مرتبط با حوزه این پژوهش انتخاب شدند. نوآوری این پژوهش ارائه مجموعه‌ای نسبتاً کامل از موانع توسعه اجتماعی- فرهنگی حمل‌ونقل، دسته‌بندی موانع و شناخت تفاوت‌های مکانی در سطح شهر نکته مهمی است که سایر پژوهش‌ها چنین گستردگی موضوعی را نداشته‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد موانع اجتماعی - فرهنگی توسعه حمل‌ونقل عمومی در مناطق هشتگانه اهواز با هم متفاوت هستند؛ به‌طوری‌که در مناطق یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت و هشت به ترتیب ضعف فرهنگ‌سازمانی، سبک زندگی خودرو محور، ضعف مشارکت واحدهای وظیفه، عدم‌حمایت از مسافرت کودک، بی‌نظمی در سواره - پیاده شدن، مقاومت در پرداخت هزینه‌های عمومی، ضعف رعایت حقوق شهروندی مهم‌ترین موانع توسعه‌ی حمل‌ونقل عمومی در هر یک از مناطق هشتگانه است.
علمی-پژوهشی
مصطفی محمدی ده‌چشمه؛ محمدعلی فیروزی؛ جعفر سعیدی؛ فتح‌الله شمسایی زفرقندی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف سنجش شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، زیست‌محیطی و مخاطرات در شهرهای آبادان و خرمشهر انجام گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، کاربردی - نظری و از حیث ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی می‌باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته بود که بر اساس نتایج روش آلفای کرونباخ با حداقل ضریب پایایی (7/0)، برای هر یک از ابعاد تاب‌آوری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف سنجش شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، زیست‌محیطی و مخاطرات در شهرهای آبادان و خرمشهر انجام گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، کاربردی - نظری و از حیث ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی می‌باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته بود که بر اساس نتایج روش آلفای کرونباخ با حداقل ضریب پایایی (7/0)، برای هر یک از ابعاد تاب‌آوری شهری مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه خبرگان دانشگاهی، کارشناسان و مدیران نهادی - سازمانی بود که بر اساس روش «نمونهگیری هدفمند و زنجیره‌ای»، تعداد (106) نفر که در زمینه تاب‌آوری شهری و شناخت قلمرو مطالعه از دانش و تجربه کافی برخوردار بودند انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفتند. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS استفاده شده است. نوآوری پژوهش حاضر در ارائه و سنجش شاخص‌های همساز تاب‌آوری شهری بر اساس ابعاد کالبدی، زیست‌محیطی و مخاطرات در شهرهای آبادان و خرمشهر است. بر اساس مقادیر محاسبه‌شده برای هر یک از ابعاد تاب‌آوری شهری (زیست‌محیطی، کالبدی - زیرساختی و تاب‌آوری مخاطرات)، نتایج پژوهش، حاکی از وضعیت ناپایدار و نامناسب تاب‌آوری شهرهای آبادان و خرمشهر است و بین تاب‌آوری موجود و تاب‌آوری مطلوب، تفاوت معناداری وجود دارد.
علمی-پژوهشی
عبدالرضا کاظمی نیا؛ علی اسماعیلی
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، تحلیل مکان های بهینه برای استقرار فضاهای سبز شهری بهمراه طراحی شبکه هندسی معابر شهری برای تعیین نزدیکترین فضای سبز و بهترین مسیر رسیدن به آن در منطقه یک شهر کرمان می باشد. جهت تحلیل و توزیع مکانی فضاهای سبز در منطقه مورد مطالعه از ماتریس های ارزیابی کیفی چهار گانه مطلوبیت، سازگاری، ظرفیت و وابستگی (روش های تصمیم ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر، تحلیل مکان های بهینه برای استقرار فضاهای سبز شهری بهمراه طراحی شبکه هندسی معابر شهری برای تعیین نزدیکترین فضای سبز و بهترین مسیر رسیدن به آن در منطقه یک شهر کرمان می باشد. جهت تحلیل و توزیع مکانی فضاهای سبز در منطقه مورد مطالعه از ماتریس های ارزیابی کیفی چهار گانه مطلوبیت، سازگاری، ظرفیت و وابستگی (روش های تصمیم گیری چند معیاره) با توجه به ماهیت مکانی معیارهای آنها، استفاده شده است. هر کدام از این معیار ها بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی معکوس رتبه بندی شده و سپس در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی مدلسازی و با بکاربردن توابع تحلیلی نقشه مکان های مناسب ایجاد فضاهای سبز منطقه یک شهر کرمان تهیه گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد مجموع فضاهای سبز شهری در منطقه یک کرمان 54 هکتار بوده که در مقایسه با وسعت منطقه، ناچیز است. بنابراین در این تحقیق با استفاده از روش ماتریس های کیفی چهارگانه، مکان های بسیار مناسب جهت احداث فضاهای سبز جدید در حدود 106 هکتار برآورد شده است. بطور کلی می توان نتیجه گرفت که، تحلیل فضایی کاربری فضای سبز منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش ماتریس های کیفی چهارگانه و روش تحلیل سلسله مراتبی معکوس بدین گونه برآورد گردید: 7/28درصد مکان بسیار مناسب، 4/53 درصد مکان مناسب و 9/17 درصد مکان نامناسب .
علمی-پژوهشی
طاهر پریزادی؛ آزاد رحیم زاده؛ مظهر احمدی
چکیده
امروزه شکوفایی شهری به‌عنوان یکی از راهکارهای نیل به رشد اقتصادی، حاکم بودن روابط اجتماعی، پایداری محیطی و کیفیت زندگی بهتر در شهرها و محله های شهری مطرح می‌باشد. بحث درباره مفهوم شکوفایی شهری نخستین بار در دهه 1930 شکل‌گرفته است. در سال 2012 از سوی سازمان اسکان بشر ملل متحد شاخص‌های جامعی در مورد شکوفایی شهری مطرح شد. هدف این پژوهش ...
بیشتر
امروزه شکوفایی شهری به‌عنوان یکی از راهکارهای نیل به رشد اقتصادی، حاکم بودن روابط اجتماعی، پایداری محیطی و کیفیت زندگی بهتر در شهرها و محله های شهری مطرح می‌باشد. بحث درباره مفهوم شکوفایی شهری نخستین بار در دهه 1930 شکل‌گرفته است. در سال 2012 از سوی سازمان اسکان بشر ملل متحد شاخص‌های جامعی در مورد شکوفایی شهری مطرح شد. هدف این پژوهش نیز ارزیابی تطبیقی محلات منطقه 6 کلان شهر تهران بر اساس شاخص‌های شکوفایی شهری می‌باشد. به کارگیری شکوفایی شهری در برنامه ریزی محله ای سیاستی نوین در توسعه ی شهری پایدار است. این پژوهش، بر اساس روش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی می باشد. روش گردآوری داده ها به‌صورت اسنادی- کتابخانه ای بوده است. از مدل WASPASبرای رتبه بندی محله ها و از مدل آنتروپی برای وزن دهی به شاخص ها استفاده شده است. نتایج حاصل از به کارگیری مدل تصمیم گیری WASPAS نشان می دهد بین محلات 14 گانه منطقه شش نسبت به شاخص های شکوفایی شهری تفاوت وجود دارد. سطح بندی محلات ازلحاظ شکوفایی شهری بیانگر این مطلب بوده است که سه محله یوسف‌آباد، کشاورز و ولیعصر به ترتیب با امتیاز نهایی، 337/0، 334/0 و 259/0 دارای وضعیت مطلوب، شش محله دارای وضعیت متوسط و پنج محله (نظامی گنجوی، جهاد، بهجت‌آباد، فاطمی و جمال‌زاده) دارای وضعیت نامطلوب و در اولویت برنامه ریزی توسعة شهری می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد که بعد زیست‌محیطی شکوفایی شهری دارای بیشترین محلات (11 محله) با شرایط نامطلوب بوده است.
علمی-پژوهشی
مریم هاشمی؛ اکرم الملوک لاهیجانیان؛ مظاهر معین الدینی؛ علیرضا مقدم نیا؛ رضا ارجمندی
چکیده
هدف پژوهش بررسی نحوه مدیریت محیط‌زیست شهری در منطقه 22 شهرداری تهران در جهت ارائه الگویی جامع و ارتقا آن می‌باشد. پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش تحلیلی- توصیفی است، لذا در جمع‌آوری داده‌ها از منابع داخـلـی و خـارجـی و در مرحله پیمایش، از طریق پرسشنامه از 20 نفر از نخبگان مدیران خبره حوزه مدیریت زیست شهری استفاده شده است. مدل ...
بیشتر
هدف پژوهش بررسی نحوه مدیریت محیط‌زیست شهری در منطقه 22 شهرداری تهران در جهت ارائه الگویی جامع و ارتقا آن می‌باشد. پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش تحلیلی- توصیفی است، لذا در جمع‌آوری داده‌ها از منابع داخـلـی و خـارجـی و در مرحله پیمایش، از طریق پرسشنامه از 20 نفر از نخبگان مدیران خبره حوزه مدیریت زیست شهری استفاده شده است. مدل اجرایی برنامه‌ریزی راهبردی پژوهش برگرفته از مدل مدیریت راهبردی فرد. آر. دیوید می باشد و در مرحله تصمیم‌گیری، از ماتریس QSPM بهترین راهبردها برای اجرا به کار گرفته شد. ارائه الگویی جامع و متناسب با محیط زیست منطقه 22 شهرداری تهران که قادر به تعیین نقاط ضعف مدیریت شهری و ارائه استراتژی جهت ارتقا آن می باشد، از نوآوری مطالعه حاضر می باشد. با توجه به یافته‌های پژوهش و کسب نمره نهایی کمتر از 5/2 مشخص گردیده در مدیریت محیط‌زیست شهرداری منطقه 22 تهران، از قوت‌ها و فرصت‌های به دست آمده برای غلبه برضعف‌ها و تهدیدها به درستی استفاده نشده‌است و نوع راهبرد، تدافعی است. نتایج نشان داد، سه راهبرد «ارزیابی عرصه‌های نیازمند حفاظت محیط‌زیست»، «اصلاح بسترهای حقوقی و نهادی» و «اصلاح ساختار سازمانی و مدیریت یکپارچه شهری» با بیشترین امتیازات، از مهم ترین راهبردهای ارتقا مدیریت محیط‌زیست این منطقه بوده است.
علمی-پژوهشی
پری شکری فیروزجاه؛ زینت رنجبر؛ غلامرضا جانبازقبادی
چکیده
پژووهش حاضر با هدف تحلیل فضایی وضعیت تاب‌آوری کالبدی با تاکید بر بازآفرینی شهری در شهرهای ساحلی غرب استان مازندران انجام شده‌است. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی، به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی- می‌باشد. شیوه گردآوری داده‌های تحقیق، مبتنی بر روش کتابخانه‌ای و شیوه پیمایشِ میدانی (ابزار پرسشنامه) بوده‌است. جهت ارزیابی ...
بیشتر
پژووهش حاضر با هدف تحلیل فضایی وضعیت تاب‌آوری کالبدی با تاکید بر بازآفرینی شهری در شهرهای ساحلی غرب استان مازندران انجام شده‌است. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی، به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی- می‌باشد. شیوه گردآوری داده‌های تحقیق، مبتنی بر روش کتابخانه‌ای و شیوه پیمایشِ میدانی (ابزار پرسشنامه) بوده‌است. جهت ارزیابی وضعیت تاب‌آوری کالبدی، بازآفرینی شهری و ابعاد مختلف آن از آزمون آماری تی یکطرفه استفاده شده‌است. سپس شهرهای نمونه با روش تصمیم‌گیری چند معیاره ایداس براساس وضعیت تاب‌آوری کالبدی، بازآفرینی شهری و ابعاد آن با یکدیگر مقایسه و رتبه‌بندی شده‌اند. همچنین تاثیر بازآفرینی شهری در ارتقای تاب‌آوری کالبدی و سهم هر یک از ابعاد بازآفرینی، با آزمون رگرسیون چند متغیره یا چند اسمی بررسی گردید. در مراحل تحقیق از نرم‌افزارهای Excel، Spss و GIS استفاده گردید. یافته-های نهایی تحقیق با توجه به نتیجه کلی آزمون تی یکطرفه برای تاب‌آوری کالبدی مبین تاب‌آوری ضعیف شهرهای ساحلی غرب استان مازندران در شرایط پیک سفر و وضعیت مطلوب پیش زمینه‌های تحقق بازآفرینی شهری در این شهرها است. براساس نتایج تکنیک ایداس از پنج شهر مورد مطالعه سه شهر در گروه‌های ضعیف یعنی «وضعیت تاب‌آوری پایین و عدم تاب‌آوری» قرار دارند. نتایج این تکنیک همچنین از وضعیت نامساعد بازآفرینی شهری در سه شهر نمونه حکایت دارد. نتایج رگرسیون چند اسمی نیز بیانگر تاثیر معنی‌داری بازآفرینی شهری در ارتقای تاب‌آوری کالبدی شهرهای ساحلی غرب استان مازندران است.
علمی-پژوهشی
سمانه سعیدی؛ مهدی منتظرالحجه؛ مجتبی شریف نژاد
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه عوامل کمی درجه محصوریت با اختلاف دما (اختلاف میانگین دمای گذرها با میانگین دمای شهر در یک زمان مشابه) در گذرهای تاریخی شهر میبد انجام شده است. این پژوهش از حیث هدف جزو پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. متغیر وابسته پژوهش اختلاف دمایی گذرهای تاریخی با میانگین دمای شهر و چهار متغیر طول، عرض، ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه عوامل کمی درجه محصوریت با اختلاف دما (اختلاف میانگین دمای گذرها با میانگین دمای شهر در یک زمان مشابه) در گذرهای تاریخی شهر میبد انجام شده است. این پژوهش از حیث هدف جزو پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. متغیر وابسته پژوهش اختلاف دمایی گذرهای تاریخی با میانگین دمای شهر و چهار متغیر طول، عرض، ارتفاع بدنه و میزان محصوریت گذر به‌عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. جامعه آماری این مقاله ۹۰ گذر در بافت تاریخی شهر میبد نحوه انتخاب گذرها به‌صورت تصادفی و بر اساس سهم گذرها از هر محله از کل شبکه معابر در بافت تاریخی بوده است. به‌منظور سنجش رابطه عوامل کمی درجه محصوریت و تغییرات دمایی از آزمون‌های همبستگی، رگرسیون خطـی و آزمون همبستگی پیرسون اسـتفاده شـده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است کـه دو مؤلفـه درجه محصوریت و ارتفاع جداره با بتای 634/0 و 623/0 در سطح معناداری بالای 95 درصد، رابطه معنادار و مستقیمی را با اختلاف دمای گذرهای تاریخی و دمای شهر داشته است. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌توان نتیجه-گیری کرد که میان طول و عرض‌گذر و تغییرات دمایی در شهر میبد رابطه معنی‌داری مشاهده نمی‌شود، حال آنکه میان ارتفاع جداره و میزان محصوریت گذر و تغییرات دمایی رابطه معنی‌دار وجود دارد.
علمی-پژوهشی
عبدالله فرجی؛ حسین عساکره؛ سید حسین میرموسوی؛ سلماز مطلبی زاد
چکیده
بخاطر شهرنشینی سریع، گرمایش شهری در کنار گرم شدن کره زمین به یک مشکل جدی تبدیل شده است. در این پژوهش تأثیر شهرنشینی بر دمای حداقل و حداکثر در نقاط شهری شمال‌غرب ایران بررسی گردید. به این منظور از داده‌های هواشناسی (1987-2017) و داده‌های شهرنشینی حاصل از سرشماری عمومی و نفوس مسکن (1365-1395) استفاده شد و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ...
بیشتر
بخاطر شهرنشینی سریع، گرمایش شهری در کنار گرم شدن کره زمین به یک مشکل جدی تبدیل شده است. در این پژوهش تأثیر شهرنشینی بر دمای حداقل و حداکثر در نقاط شهری شمال‌غرب ایران بررسی گردید. به این منظور از داده‌های هواشناسی (1987-2017) و داده‌های شهرنشینی حاصل از سرشماری عمومی و نفوس مسکن (1365-1395) استفاده شد و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون من-کندال به‌کار برده شد. بر اساس این آزمون روند مثبت و معنی‌داری در دمای حداقل و حداکثر در میان ایستگاه‌های شهری مشاهده گردید. تجزیه‌وتحلیل تغییرات دهه‌ای نیز نشان از تأثیر شهرنشینی بر آب‌وهوا است. نتایج ارتباط دمای حداقل و حداکثر با تعداد جمعیت در نقاط شهری مثبت می‌باشد. میزان همبستگی دمای حداقل در خلخال و خرمدره (شهرهای کوچک) 8/0، در شهرهای مراغه و خوی (شهرهای متوسط) 7/0 و دمای حداکثر در شهر مهاباد 61/0 به دست آمد و در شهرهای بزرگ اردبیل و زنجان ارتباط بسیار زیادی به میزان 7/0، 75/0 اما در ارومیه و تبریز (شهر خیلی بزرگ و کلانشهر) جمعیت با دمای حداقل ارتباط کمی داشت ولی دمای حداکثر در هر دو شهر با ضریب بالای 68/0، 61/0 مشاهده شد که نشان‌دهنده نقش قابل‌توجه شهرنشینی در آب‌وهوای شهری است. در شهرهای کوچک و متوسط و بزرگ تغییرات در دمای حداقل قابل توجه بود. در تمامی ایستگاه‌ها بررسی تغییرات دهه‌ای جمعیت و دمای حداقل و حداکثر روند افزایشی نشان داد و تغییرات زیاد در دهه‌های 1375-1385 و 1385-1395 می‌باشد که رشد جمعیت افزایشی است.
علمی-پژوهشی
رضا ولی زاده؛ مهدی فرج‌زاده؛ فریدون بابایی اقدم؛ علی پناهی؛ علی آذر
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه وضعیت شاخص‌های پیاده‌مداری در پیاده‌راه‌های تربیت (سنتی) و ولیعصر (مدرن) تبریز صورت گرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق را عابران، مغازه‌داران و ساکنین این دو محدوده تشکیل داده‌اند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده و به روش کوکران، 380 نفر به عنوان حجم نمونه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه وضعیت شاخص‌های پیاده‌مداری در پیاده‌راه‌های تربیت (سنتی) و ولیعصر (مدرن) تبریز صورت گرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق را عابران، مغازه‌داران و ساکنین این دو محدوده تشکیل داده‌اند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده و به روش کوکران، 380 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. روش تحقیق از نوع کاربری و ماهیت آن توصیفی- تحلیلی و همچنین از نوع تحقیقات استنباطی است. نوآوری خاص این پژوش عبارت است از شناسایی مؤلفه‌های بومی مؤثر بر ارتقای کیفیت پیاده‌راه‌ها با تأکید بر پیاده‌راه‌های سنتی و مدرن. پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول کرونباخ در پیاده‌راه تربیت 902/0 و در پیاده‌راه ولیعصر 886/0 محاسبه شد. نتایج یافته‌های تحلیل عاملی منجر به خلاصه شدن 56 متغیر در 12 عامل اصلی گردید. درصد واریانس نهایی برای پیاده‌راه تربیت 84/86 و 01/81 برای ولیعصر بوده است که بیانگر نقش پررنگ شاخص‌های بومی در پیاده‌راه‌های سنتی است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی 46 متغیر با وضعیت پیاده مداری هر دو پیاده‌راه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و در این بین میزان همبستگی متغیر در پیاده راه تربیت بیشتر از ولیعصر است. نتایج آزمون t هم مؤید وجود تفاوت معناداری و واریانس میانگین وضعیت متغیرهای پیاده مداری در بین دو پیاده راه است. در نهایت اینکه نتایج آزمون واریانس نشان از وجود تفاوت معنادار در بین سه گروه عابران، ساکنین و کسبه است.
علمی-پژوهشی
محمد کاظمی؛ فریبرز محمدی؛ علیرضا نفرزادگان
چکیده
هدف از پژوهش حاضر آشکارسازی گسترش فیزیکی و تغییرات مکانی جزایر حرارتی در شهر میناب طی سه بازه زمانی (سال‌های 1975-1988، 1988-2000 و 2000-2014) می‌باشد. بنابراین این تحقیق از نوع کاربردی می‌باشد. بدین منظور از تصاویر TM و OLI ماهواره لندست استفاده شد. تغییرات فیزیکی شهر از طریق تحلیل مقادیر مستخرج از دو شاخص تفاضل نرمال‌شده ساخت و ساز (NDBI) و تفاضل ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر آشکارسازی گسترش فیزیکی و تغییرات مکانی جزایر حرارتی در شهر میناب طی سه بازه زمانی (سال‌های 1975-1988، 1988-2000 و 2000-2014) می‌باشد. بنابراین این تحقیق از نوع کاربردی می‌باشد. بدین منظور از تصاویر TM و OLI ماهواره لندست استفاده شد. تغییرات فیزیکی شهر از طریق تحلیل مقادیر مستخرج از دو شاخص تفاضل نرمال‌شده ساخت و ساز (NDBI) و تفاضل نرمال‌شده پوشش گیاهی (NDVI) بدست آمد. برای پیدا کردن جزایر حرارتی از الگوریتم‌های تک کاناله و پنجره مجزا در نرم افزار ENVI استفاده شد. تغییرات مکانی دمای سطح زمین در نرم‌افزارArcGIS مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین میزان گسترش فیزیکی شهر در سال‌های 1988 تا 2000، به میزان 61/901 هکتار اتفاق افتاده که 6/55 درصد آن براساس رشد جمعیت و 4/44 درصد براساس افزایش سرانه زمین بوده است. مساحت جزایر حرارتی 96/112 هکتار برآورد گردید و روند شمالی-جنوبی و شرقی-غربی را نشان می-داد، که نسبت به دوره‌ی ماقبل خود بیش از 4 برابر رشد داشته است. سهم عامل جمعیت در این رشد 8/62 هکتار و سهم رشد بی‌قواره شهری 16/50 هکتار بوده است. همچنین مقدار آنتروپی شانون 3/0 بود که حکایت از رشدی غیرمتراکم در دوره مذکور دارد. در کل، در بازه 39 ساله مورد بررسی در شهر میناب، افزایش 5 برابری وسعت شهر، افزایش 34/6 برابری جمعیت و افزایش 7/5 برابری سطح جزایر حرارتی شهری مشاهده شده است.
