نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• آرزو شفاعتی ¹
• رضا ولی زاده ²
• اکبر رحیمی ³
• پناهی علی ⁴

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

² استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

³ استادیار گروه مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

⁴ استادیار گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی،تبریز،ایران.

چکیده

تولد مفاهیم نوین توسعۀ شهری در سایۀ ظهور انقلاب اطلاعات و ارتباطات، تأثیرات بسیاری بر شهرها گذارده و همۀ اجزا و عناصر شهر را با معانی و کارکردهای جدیدی روبرو کرده است. در این بین، توسعۀ میان‏افزای مناطق تاریخی بعنوان یکی از نظریات بازآفرینی شهری مناطق تاریخی و توسعۀ مجدد آنها، می‏تواند کارکردهای خود را با تأسی از مفهوم شهر هوشمند بروزسانی کند و افق‏های نوینی را ارائه کند. پژوهش حاضر با بهره ‏گیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش‏های آینده ‏نگاری است، به تحلیل تأثیر عوامل شهر هوشمند بر مؤلفه ‏های توسعۀ میان‏افزا در بافت‏های تاریخی شهر تبریز پرداخته است. روش تحقیق حاضر، توصیفی-تحلیلی است که تعداد 34 مؤلفۀ شهر هوشمند در کنار 19 متغیر توسعۀ میان‏افزا با استفاده از تکنیک پویش محیطی استخراج شد و توسط 50متخصص برنامه‏ریزی شهری با استفاده از ماتریس متقابل امتیازدهی در محیط نرم‏افزار میک‏مک تحلیل شده است. نتایج تحقیق، بیانگر ناپایداری سیستم در کلانشهر تبریز است که بر این اساس، پنج دسته عوامل تأثیرگذار، دووجهی، تأثیرپذیر، مستقل و ریسک قابل شناسایی هستند. در نهایت، با مطالعه و تجزیه و تحلیل نتایج بدست‏ آمده، 7 عامل کلیدی تأثیرگذار شهر هوشمند شامل (شامل «خلاقیت»، «روح نوآورانه»، «مدیریت پایدار منابع»، «دسترسی محلی»، «حمل و نقل پایدار، خلاق و ایمن»، «جذابیت شرایط طبیعی» و «انعطاف‏پذیری») و 4 عامل کلیدی تأثیرپذیر توسعۀ میان‏افزا شامل »مسکن مقرون به صرفه»، «بهره‏وری زمین»، «تراکم جمعیتی» و «کاربری‏های آلاینده» که بیشترین نقش را در بازآفرینی آیندۀ بافت‏های ناکارآمد کلانشهر تبریز با تأکید بر شهر هوشمند دارند، انتخاب شدند.

کلیدواژه‌ها

• شهر هوشمند
• توسعۀ میان‏افزا
• بافت‏ قدیمی
• میک مک
• شهر تبریز

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

An analysis on the effective factors of smart city on infill development in urban worn-out textures (Case Study: Tabriz worn-out texture)

نویسندگان [English]

• arezou shafaati ¹
• Reza Valizadeh ²
• Akbar Rahimi ³
• Ali Panahi ⁴

¹ PhD Student in Geography and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

² Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

³ University of TabrizAssistant Professor, Department of Landscape Engineering, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran.

⁴ Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The birth of new concepts of urban development in the shadow of the emergence of the information and communication revolution has had a great impact on cities and has confronted all components and elements of the city with new meanings in addition to functions. Infill development of historical areas as one of the urban regeneration theories of the historical areas and their redevelopment, can update its functions by establishing the concept of smart city in order to harmonize the path of this development . The present study utilizes the cross-impact analysis technique as one of the future-based studies to analyze the impact of smart city factors on the components of infill development in the historical contexts of the Tabriz city. The method of the present study is descriptive-analytical. In this manner, 34 components of smart city along with 19 variables of infill development were extracted using environmental scanning technique and were analyzed by 50 urban planning experts in Micmac software. The results of the research indicate the instability of the system in the Tabriz, . Finally, by studying, and analyzing the results, 7 key factors influencing smart development include ("creativity", "innovative spirit", "sustainable resource management", "local access", "sustainable and creative transportation"). And "safe", "attractiveness of natural conditions" and "flexibility") and 4 key factors influencing infill development, including "affordable housing", "land productivity", "population density" and "polluting land uses". »Who have played the most important role in recreating the future of dysfunctional tissues of Tabriz with an emphasis on smart urban development.

کلیدواژه‌ها [English]

• Smart City
• Infill Development
• Old Texture
• MicMac
• City of Tabriz