جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سمیه هاتفی شجاع؛ علی اکبری؛ مهتا تاری
چکیده
همدان با سابقه دیرینه در شهرسازی ایران، دارای بازاری نسبتاً بزرگ و درخور توجهی است که در مرکز بافت سنتی شهر واقع گردیده است. با توجه به اهمیت کلیت در معماری و خلق فضاهای شهری زنده و بامعنا نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر به بررسی و شناخت الگوی ساختارهای زنده میپردازد. پرداختن به چگونگی خلق فضاهای شهری زنده با کلیتی یکپارچه ضرورت ...
بیشتر
همدان با سابقه دیرینه در شهرسازی ایران، دارای بازاری نسبتاً بزرگ و درخور توجهی است که در مرکز بافت سنتی شهر واقع گردیده است. با توجه به اهمیت کلیت در معماری و خلق فضاهای شهری زنده و بامعنا نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر به بررسی و شناخت الگوی ساختارهای زنده میپردازد. پرداختن به چگونگی خلق فضاهای شهری زنده با کلیتی یکپارچه ضرورت معماری و شهرسازی امروز است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی سرزندگی کالبدی بازار سنتی همدان بر اساس نظریه مراکز زنده الکساندر است. پرسشهای این پژوهش عبارتند از: 1- ساختار کالبدی بازار سنتی همدان به چه میزان بر نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر منطبق است؟2 -مقایسه ساختار کالبدی دو سرا بر اساس نظریه الکساندر چگونه است؟جامعه آماری پژوهش بافت بازار سنتی شهر همدان و نمونههای انتخاب شده دو سرای گلشن و میرزا کاظم هستند که با هدف ارزیابی و روش تحلیلی توصیفی با رویکرد کیفی صورت گرفته است. روش گردآوری اطلاعات این پژوهش کتابخانهای و میدانی است و شاخصهای آن با توجه به مفاهیم کلیت یکپارچه و مراکز نیرومند در قالب 15 خصلت بههمپیوسته نظریه مراکز زنده میباشد. نتایج پژوهش مؤید این است که بازار سنتی همدان بر خصلتهای این نظریه منطبق است و سرای گلشن با دارا بودن بیشترین تقارن، تضاد، پژواک و جداییناپذیری از حیات کالبدی بیشتری نسبت به سرای میرزا کاظم برخوردار است. مقایسه ساختار هندسی سراها و پانزده خصلت از الگوی ساختارهای زنده الکساندر نشان میدهد نقش خصلتهای مراکز نیرومند، تکرار متناوب، تضاد، جداییناپذیری، فضای خالی و مرزها در ساختار کالبدی سراها بیشتر است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
ناهیده رضایی؛ فرزین حقپرست؛ رحمت محمدزاده
چکیده
هدف از مطالعه حاضر تحلیل سیر تحول فضاهای تجاری معاصر شهر تبریز با محوریت بازار سنتی بوده است. تحقیق از نوع کیفی مبتنی بر دو روش کتابخانهای و میدانی با راهبرد منطق پسکاوی است. روش جمعآوری اطلاعات در بخش کتابخانهای از طریق مرور نظاممند اسناد طرحهای شهری و مطالعات مربوط به مسئله موردنظر و در بخش میدانی با استفاده از روش پدیدارشناسی ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر تحلیل سیر تحول فضاهای تجاری معاصر شهر تبریز با محوریت بازار سنتی بوده است. تحقیق از نوع کیفی مبتنی بر دو روش کتابخانهای و میدانی با راهبرد منطق پسکاوی است. روش جمعآوری اطلاعات در بخش کتابخانهای از طریق مرور نظاممند اسناد طرحهای شهری و مطالعات مربوط به مسئله موردنظر و در بخش میدانی با استفاده از روش پدیدارشناسی و به کمک مصاحبه عمیق نیمهساختاریافته میباشد. مصاحبهشوندگان از بین بازاریان و کارشناسان امر انتخاب شده و مصاحبه از افراد تا اشباع اطلاعات انجام گرفته است (14 نفر). نوآوری این مقاله در فهم پدیدارشناسانه روند تاریخی بازار با عوامل سیاسی و جغرافیایی و اقتصادی شهر و منطقه باشد. ازاینرو، در ترسیم چشماندازی آینده بازار، توجه به ارتباط متقابل اثرگذار یک ضرورت جدی مینماید. نتایج نشان میدهد که این بازار قبل از ورود محصولات تولیدی جدید، دارای فضاهای تولید، فروش و خدمات بوده و توانایی بالایی در ایجاد ارزشافزوده، تجمیع و شکلگیری خوشههای فعالیتی بوده که با ورود کالا و خدمات جدید و طبعاً ظهور فضاهای جدید و خلل مدیریتی، دچار رکود شده و از رقابت بازماند. فضاهای جدید تجاری نیز، به دلیل ضعف در بنیانهای تولید و عدم ایجاد ارزشافزوده، ضعف در شکلدهی به خوشههای فعالیتی، نمیتوانند نقشی بنیادین در اقتصاد شهری ایفا کنند. استفاده از تجارب گذشته در جهت احیاء فعالیتهای تولیدی- کارگاهی به شیوه امروزی، تبدیل بازار به فضایی چندمنظوره با اولویت تولید و بازتولید و وجود سیستم قوی مدیریت ازجمله روشهایی است که میتواند موجب حفظ و توسعه مجدد بازار شود.