حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج؛ مصیب محمدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی سطوح پایداری شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد به لحاظ برخورداری از شاخصهای پایداری شهری با تأکید بر ابعاد اجتماعی، کالبدی و خدمات شهری میباشد که در قالب سه شاخص کلی و 22 شاخص فرعی صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو مطالعه، شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی سطوح پایداری شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد به لحاظ برخورداری از شاخصهای پایداری شهری با تأکید بر ابعاد اجتماعی، کالبدی و خدمات شهری میباشد که در قالب سه شاخص کلی و 22 شاخص فرعی صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو مطالعه، شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد میباشد. در این پژوهش، شاخصها مورد بررسی با استفاده از مدل ANP توسط کارشناسان خبره وزندهی شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها و رتبهبندی و تعیین درجه پایداری شهرستانها، از روش تصمیمگیری چندمعیاره ویکور استفاده شد. براساس مدل ویکور، شهرستانهای مذکور در سه دسته توسعه یافته، نسبتا توسعه یافته و محروم از توسعه، دستهبندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که شکاف بین توسعه یافتهترین شهرستان (بویراحمد) با محرومترین شهرستان (لنده)، کاملا مشهود بوده و نشان میدهد توزیع فضایی خدمات و امکانات، برنامهریزی و سیاستگذاری در جهت عدالت نبوده است. به همین جهت، روند توسعه در سطح شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد نابرابر میباشد. بنابراین، مسئولان استان باید سیاستگذاریهای خود را متوجه نواحی محروم و کمتر توسعه یافته کنند تا شکاف موجود بین نواحی را برای رسیدن به پایداری کاهش دهند.
موسی عابدینی؛ علی عشقی چهاربرج؛ سعیده علوی
چکیده
افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به رشد و گسترش شهرها در مکانهای نامساعد بدون توجه به پارامترهای طبیعی و بومشناختی شده است. نبود برنامهریزی اصولی در روند توسعه فیزیکی شهرهای کشور آسیبپذیری مجموعه شهرها را در برابر مخاطرات محیطی تشدید کرده است که هدایت آگاهانه و برنامهریزی اصولی در جهت ایجاد پایداری محیطی را میطلبد. ...
بیشتر
افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به رشد و گسترش شهرها در مکانهای نامساعد بدون توجه به پارامترهای طبیعی و بومشناختی شده است. نبود برنامهریزی اصولی در روند توسعه فیزیکی شهرهای کشور آسیبپذیری مجموعه شهرها را در برابر مخاطرات محیطی تشدید کرده است که هدایت آگاهانه و برنامهریزی اصولی در جهت ایجاد پایداری محیطی را میطلبد. از اینرو پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از مدل ANP در رویکردی تلفیقی با GIS، میزان تابآوری و توان اکولوژی منطقه سه شهر تهران در برابر زلزله را در ارتباط با 8 معیار اصلی (شیب، جهات شیب، سازندهای زمینشناسی، نوع گسل، فاصله از بستر رودخانهها، فاصله از مسیر قناتها، کاربری اراضی و فاصله از اراضی ناپایدار به لحاظ شهرسازی) 38 زیرمعیار ارزیابی نماید. یافتههای پژوهش نشان میدهد که 72/41 درصد از پهنه منطقه 3 شهر تهران از تابآوری و توان اکولوژیکی خیلی زیاد (که بیشتر در محلات کاووسیه، امانیه، داوودیه و چالهز)، 36/12 درصد از تابآوری و توان اکولوژیکی زیاد (که بیشتر در محلات امانیه، داوودیه و احتشامیه)، 80/13 درصد از تابآوری و توان اکولوژیکی متوسط (که بیشتر در محله امانیه)، 11/8 درصد از تابآوری و توان اکولوژیکی کم (که بیشتر در محلات ده ونک و داوودیه) و 98/23 درصد از تابآوری و توان اکولوژیکی خیلی کم (که بیشتر در سطح محلات ده ونک، حسنآباد زرگنده، درب دوم، قلهک و رستمآباد) در برابر زلزله برخوردار است.
نظام سکونتگاهی و مسکن
علی عشقی چهاربرج؛ حسین نطم فر
چکیده
زلزله بهعنوان یکی از فاجعهبارترین و مخربترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیشبینیناپذیر میباشد. لذا، نمیتوان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبردهای سازمانهای بینالمللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تابآور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تابآوری شهر در برابر زلزله ...
بیشتر
زلزله بهعنوان یکی از فاجعهبارترین و مخربترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیشبینیناپذیر میباشد. لذا، نمیتوان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبردهای سازمانهای بینالمللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تابآور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تابآوری شهر در برابر زلزله و برنامهریزی اصولی در راستای تابآور نمودن آن میباشد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش میزان تابآوری نواحی دهگانه منطقه یک شهرداری تهران در برابر زلزله صورت گرفته شده است. در این مقاله، روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربردی است.همچنین، برای سنجش تابآوری نواحی منطقه یک تهران از ده معیار اصلی در قالب 42 زیر معیار استفاده شده است که برای تعیین اهمیت نسبی معیارهای مورد پژوهش از فرآیند تحلیل شبکهای تجزیه و تحلیل دادهها و تعیین میزان تابآوری نواحی در برابر زلزله از مدل پرومته و گایا بهره برده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که نواحی 2، 7 و 8 از تابآوری زیاد، نواحی 3 و 4 از تابآوری متوسط، ناحیه 10 از تابآوری کم و نواحی 1، 5، 6 و 9 از تابآوری خیلی کم در برابر زلزله برخوردار میباشند. بهطورکلی میتوان از نتایج پژوهش چنین استنباط نمود که نواحی که در غرب منطقه یک شهر تهران قرار گرفتهاند از تابآوری زیادی و نواحی که در قسمت مرکزی و بهویژه در شرق منطقه یک واقع شدند از تابآوری کمی در برابر زلزله برخوردار میباشند.
محیط زیست شهری
حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج؛ احمد اسمعیلی
دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، ، صفحه 35-48
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیستمحیطی–دسترسی میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) جهت وزندهی شاخصها و برای سطحبندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخصهای رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیستمحیطی–دسترسی میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) جهت وزندهی شاخصها و برای سطحبندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه یک در رتبه اول و منطقه سه و چهار در رتبه دوم و در نهایت منطقه دو در رتبه سوم قرار دارد. همچنین بین مناطق شهری ارومیه در زمینه تناسب با شاخصهای رشد هوشمند شهری، تفاوت قابل توجهی وجود دارد و باید جهت توسعه آتی شهر، توجه ویژهای به مناطق محروم صورت پذیرد. با مدنظر قرار دادن نتایج به دست آمده، توجه به الگوی رشد هوشمند شهری در مناطق چهارگانه شهر ارومیه امری اجتنابناپذیر است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
رحیم سرور؛ علی عشقی چهاربرج؛ سعیده علوی
دوره 8، شماره 16 ، مهر 1396، ، صفحه 23-36
چکیده
از همپاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهههای اخیر بوده که زمینهساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهمترین رسالت برنامهریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصتها» در دسترسـی گروههای مختلف جامعه شهری ...
بیشتر
از همپاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهههای اخیر بوده که زمینهساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهمترین رسالت برنامهریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصتها» در دسترسـی گروههای مختلف جامعه شهری به خدمات عمومی و از بین بردن تضاد در تأمین فرصتها میباشد. در این راستا یکی از اساسیترین عناصر شهری جهت افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم شهر، وجود خدمات شـهری است. هدف از مطالعه حاضر تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در بهرهمندی از خدمات عمومی شهری در 16 حوزه شهر اردبیل میباشد که از نظر روش توصیفی– تحلیلی می باشد. در این پژوهش میزان دسـتیابی ساکنین به خدمات عمومی شهری ابتدا با استفاده از مدل ANP وزندهی و سپس با استفاده از مدل تاپسیس و ساو سطحبندی شدند. با توجه به رتبه متفاوت حوزههای شهری اردبیل در مدلهای مختلف، در نهایت نتایج مدلها با استفاده از مدل کاندرست ادغام گردید. نتایج به دست آمده از مطالعه نشان داد که حوزههای 12 و 11 با کسب رتبه اول از لحاظ میزان برخورداری از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردارند، حوزههای 14، 15، 13و 16، با کسب رتبه دوم در طبقه برخوردار، حوزههای 6 و 10، در طبقه نیمه برخوردار و حوزههای 2،5 ،7 و 9، با کسب رتبه چهارم در طبقه نابرخوردار از خدمات عمومی قرار دارند و حوزههای 3، 4 و 8، در رتبه آخر قرار گرفتهاند. یعنی از نظر برخورداری از خدمات عمومی شهری وضعیت بسیار نامطلوب دارند.