جغرافیا و برنامه ریزی شهری
جناب آقای دکتر رستم صابری فر؛ سیدمهدی موسی کاظمی؛ فاطمه کریمیان پور
چکیده
زابل برخلاف برخی از شهرهای ایران که اخیراً با پدیده گرد و خاک و مشکلات زیست محیطی روبرو شدهاند، سالهاست با این معضل مواجه است. با وجود آن که در باره سایر شهرها تحقیقات مفصلی به انجام رسیده، در ارتباط با زابل مطالعهای صورت نگرفته است. به طوری که به نظر میرسد وضعیت این شهرها، بحرانیتر از زابل است. مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی ...
بیشتر
زابل برخلاف برخی از شهرهای ایران که اخیراً با پدیده گرد و خاک و مشکلات زیست محیطی روبرو شدهاند، سالهاست با این معضل مواجه است. با وجود آن که در باره سایر شهرها تحقیقات مفصلی به انجام رسیده، در ارتباط با زابل مطالعهای صورت نگرفته است. به طوری که به نظر میرسد وضعیت این شهرها، بحرانیتر از زابل است. مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی برای آزمون همین فرض به انجام رسید. دادههای این بررسی از اسناد کتابخانهای و بررسیهای میدانی و نظرخواهی از نمونهای به حجم 383 نفر از ساکنین(تعیین حجم با استفاده از فرمول کوکران و شیوه انتخاب، انتخاب تصادفی ساده)، برای تعیین سطح زیستپذیری و 30 نفر از کارشناسان(گزینش به شیوه در دسترس) به منظور تعیین وزن شاخصها و شهرهای مشابه، به دست آمده و با آمارههای توصیفی و استنباطی و بهرهگیری از نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل گردید. در این بررسی از روش آنتروپی شانون به منظور وزندهی شاخصها و برای رتبهبندی از تکنیک کوپراس استفاده شد. یافتههای حاصل، با نتایج بررسیهای مربوط به شهرهای نمونه(اهواز و ارومیه) که شرایطی همانند یا نسبتا همانند با زابل داشتند، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که شاخصهای زیستپذیری در این شهر در حد 245762/0 بوده و اختلاف بین نواحی ششگانه آن نیز قابل ملاحظه است. علاوه بر آن، این شهر نسبت به شهرهای نمونه، وضعیت بحرانیتری داشته، اما به همان نسبت طرف توجه محققان و پژوهشگران قرار نگرفته و به همین دلیل، آمار و اطلاعات موثقی در ارتباط با آن در دسترس نمیباشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
اسماعیل صفرعلی زاده؛ رباب حسین زاده؛ مجید اکبری
چکیده
زیستپذیری میتواند رشد پایدار، کارایی و اثر بخشی، تنوع اقتصادی و اشتغال پایدار، افزایش درآمد و توزیع عادلانه آن، خوداتکایی، مصرف متعادل، فناوری سازگار با محیط و تامین نیازهای اساسی همه گروههای شهری را فراهم آورد. هدف مقاله حاضر سنجش و تحلیل فضایی زیستپذیری اقتصادی کلانشهر تهران انجام گرفته است. پژوهش از لحاظ هدفگذاری کاربردی ...
بیشتر
زیستپذیری میتواند رشد پایدار، کارایی و اثر بخشی، تنوع اقتصادی و اشتغال پایدار، افزایش درآمد و توزیع عادلانه آن، خوداتکایی، مصرف متعادل، فناوری سازگار با محیط و تامین نیازهای اساسی همه گروههای شهری را فراهم آورد. هدف مقاله حاضر سنجش و تحلیل فضایی زیستپذیری اقتصادی کلانشهر تهران انجام گرفته است. پژوهش از لحاظ هدفگذاری کاربردی و از لحاظ روش-شناسی توصیفی-تحلیلی است. دادههای مورد نیاز با مراجعه به اسناد و مدارک موجود و سالنامه آماری منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران به دست آمده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل ماباک و از آزمونهای کجی و کشیدگی، مان ویتنی، میانگین رتبهای در نرم افزار SPSS وARC GIS استفاده شده است. با توجه به نتایج بهدست آمده، از نظر زیستپذیری اقتصادی، مناطق 6، 2 و 1 به ترتیب با کسب بیشترین امتیاز در جایگاه اول تا سوم و مناطق 22، 16 و 9 با کسب کمترین امتیاز در جایگاه بیستم تا بیست و دوم قرار گرفتند. همچنین فضای غالب زیستپذیری اقتصادی بر مناطق 22 گانه کلانشهر تهران پهنه نامطلوب است. نتایج نشان میدهد که کلانشهر تهران فاقد وحدت زیستپذیری اقتصادی میباشد و این ناهمگونی-های فضایی بین مناطق شمالی با سایر مناطق تهران خیلی زیاد است. بهطوریکه این تفاوت میانگین رتبهای برای مناطق نیمه جنوبی 17/16، نیمه مرکزی 8، نیمه شرقی 60/16 و غربی 29/15 است. در این بین، بیشترین تفاوت زیستپذیری اقتصادی مناطق نیمه شمالی با مناطق نیمه جنوبی و کمترین آن با مناطق نیمه مرکزی است.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
فرزانه ساسان پور؛ مدیا حکیمی
چکیده
تحقیق حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی بنیانهای بومشناختی و تأثیر آنها بر زیستپذیری منطقه یک کلانشهر تهران انجام شده است. کلانشهر تهران همانند سایر کلانشهرهای دیگر با مشکلات بسیاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی همچون کاهش زیستپذیری و کمرنگتر شدن اهمیت بنیانهای بومشناختی در ساختار زندگی شهری ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی بنیانهای بومشناختی و تأثیر آنها بر زیستپذیری منطقه یک کلانشهر تهران انجام شده است. کلانشهر تهران همانند سایر کلانشهرهای دیگر با مشکلات بسیاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی همچون کاهش زیستپذیری و کمرنگتر شدن اهمیت بنیانهای بومشناختی در ساختار زندگی شهری روبرو است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. با بهرهگیری از تکنیک TOPSIS و با استفاده از فرایند سلسهمراتب AHP شاخصهای بومشناختی وزندهی و با تکیه بر منطق FUZZY نواحی دهگانه منطقه ۱ رتبهبندی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد از بین این نواحی ناحیه ۴ با ارزش ۹۵۷/۰ بالاترین رتبه و ناحیه ۸ با ارزش ۲۴۳/۰ پایینترین رتبه را از نظر تأثیر بنیانهای بومشناختی بر زیستپذیری کسب نموده است. میتوان نتیجه گرفت هرچه بنیانهای بومشناختی در مناطق شهری بیشتر و دارای کیفیت بالاتری باشد، نقش آنها در زیستپذیری مناطق شهری بیشتر خواهد بود. نوآوری این پژوهش شناسایی بنیانهای بومشناختی موجود در منطقه یک و استفاده از تکنیک AHP و FUZZY است.
مسلم بیرانوند؛ حیدر جهان بخش
چکیده
هدف این پژوهش شناسایی ساختار فضایی- کالبدی، مسائل و مشکلات موجود بافت فرسوده خرمآباد و عوامل مؤثر بر زیستپذیری این بافت برای ارائه راهکارهای علمی و عملی جهت بازآفرینی آن از طریق اعمال برنامههای راهبردی مداخلهگر بومگرا در جهت افزایش زیستپذیری است و با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر مبنای دادهها و اطلاعات حاصل از مطالعه منابع ...
بیشتر
هدف این پژوهش شناسایی ساختار فضایی- کالبدی، مسائل و مشکلات موجود بافت فرسوده خرمآباد و عوامل مؤثر بر زیستپذیری این بافت برای ارائه راهکارهای علمی و عملی جهت بازآفرینی آن از طریق اعمال برنامههای راهبردی مداخلهگر بومگرا در جهت افزایش زیستپذیری است و با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر مبنای دادهها و اطلاعات حاصل از مطالعه منابع کتابخانهای و اسناد و نوشتههای مربوطه و تحقیقهای میدانی، محدوده بافت فرسوده خرمآباد و جمعیت ساکن در این بافت انجام شده است. بررسی جامع وضعیت موجود و ارائه برنامههای راهبردی جهت رسیدن به الگویی است که در آن زیستپذیری بافت فرسوده ارتقاء یابد، نوآوری پژوهش حاضر میباشد. نتایج پژوهش نشان میدهد که زیستپذیری در بافت فرسوده خرمآباد وضعیت مطلوبی ندارد و موانع رسیدن به یک زندگی مطلوب در بافت فرسوده شهر خرمآباد مسائل کالبدی و فنی و پس از آن به ترتیب مشکلات اقتصادی، مشکلات فرهنگی و اجتماعی، مشکلات مدیریتی و اجرایی، مشکلات زیستمحیطی، مشکلات زیباییشناختی سیما و نمای شهری، مشکلات حقوقی و قانونی، مشکلات شبکههای ارتباطی و راههای دسترسی و مشکلات مربوط به تجهیزات و خدمات شهری میباشد که باید در سیاستگذاریهای شهری و برنامههای راهبردی مداخلهگر بومگرا مورد تأکید بیشتر قرار گیرند تا زیستپذیری بافت ارتقاء یابد.
مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ شهرزاد فریادی؛ محمدرضا مثنوی؛ لعبت زبردست
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناخت الگوهای اجرایی عقلانیت اکولوژیک در جهت ارتقای زیستپذیری در بناهای مسکونی کویری شهر یزد بوده است. روش انجام پژوهش توصیفی – تحلیلی و استنباطی بوده و معیارهای مؤثر در ارزیابی الگوی اجرایی عقلانیت اکولوژیک با استفاده از مطالعات کتابخانهای و نظرات کارشناسان تعیین شدند. بهمنظور ارزیابی از 20 معیار اصلی استفاده ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر شناخت الگوهای اجرایی عقلانیت اکولوژیک در جهت ارتقای زیستپذیری در بناهای مسکونی کویری شهر یزد بوده است. روش انجام پژوهش توصیفی – تحلیلی و استنباطی بوده و معیارهای مؤثر در ارزیابی الگوی اجرایی عقلانیت اکولوژیک با استفاده از مطالعات کتابخانهای و نظرات کارشناسان تعیین شدند. بهمنظور ارزیابی از 20 معیار اصلی استفاده شد. ابزار جمعآوری دادهها پیمایش (نمونهگیری هدفمند، 4 خانه بومی از بافت کهن شهر کویری یزد) و پرسشنامه محققساخته با ضریب پایایی 86/0 و جامعه آماری شامل متخصصان شهرسازی، معماری و محیط زیست آگاه به معماری بومی مناطق کویری بود. نوآوری پژوهش، بررسی ارتباط عقلانیت اکولوژیک و زیستپذیری شهرهای کویری به خصوص در مقیاس معماری بنا است. نتاج نشان داد سکونتگاههای کهن کویری بر پایه اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک شکل گرفته و سمبلی از پایداری است. ازاینرو بازآفرینی اصول عقلانیت اکولوژیک در مقیاسهای متعدد، میتواند زمینهساز ارتقای پایداری و زیستپذیری بافتهای شهری معاصر باشد.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
ابوالفضل مشکینی؛ اصغر رستم میدان؛ محسن احدنژاد؛ حسن محمودزاده
چکیده
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی الگوی اکوشهری زیستپذیر کلانشهر تبریز با استفاده از مدل فازی صورت گرفت. از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. دادههای پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه محققساخته جمعآوری گردید. ضریب الفای کرونباخ برابر 819/0 میباشد که نشان از پایایی قوی دارد. جامعه آماری تحقیق ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی الگوی اکوشهری زیستپذیر کلانشهر تبریز با استفاده از مدل فازی صورت گرفت. از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع مطالعه، توصیفی- تحلیلی میباشد. دادههای پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه محققساخته جمعآوری گردید. ضریب الفای کرونباخ برابر 819/0 میباشد که نشان از پایایی قوی دارد. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال شهر تبریز بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با لحاظ ضریب خطای 3 درصد به تعداد 1068عدد تعیین گردید. نمونههای تحقیق با در نظر گرفتن تراکم خانوار در هر یک از مناطق دهگانه تبریز بهصورت تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و LISREL مبتنی بر معادلات ساختاری و تحلیل چندمتغیره فازی در محیط GIS انجام گردید. طبق نتایج تحقیق کلانشهر تبریز در ابعاد اکوشهری دارای زیستپذیری متوسط میباشد و عدم تعادل در بین مناطق دهگانه مشهود است. نوآوری تحقیق ارائه الگوی اکوشهر زیستپذیر پایدار متکی بر مشارکت و همکاری مردم و مدیریت شهری برای زیستپذیر نمودن کلانشهر تبریز میباشد بهطوریکه بتواند برای سایر کلانشهرها بهعنوان نقشه راه زیستپذیری مورد استفاده قرار گیرد..
