جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محسن آرمین؛ وجیهه قربان‌نیا خیبری؛ الهه عظیمی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت کلیماگردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد جهت بهرهگیری پایدار از ظرفیتهای طبیعی شهرهای استان در جهت توسعه گردشگری و ارتقاء جایگاه آن در صنعت گردشگری کشور انجام شده است. برای این منظور، آسایش اقلیم گردشگری شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از شاخص TCI در پنج ایستگاه هواشناسی یاسوج، سیسخت، ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت کلیماگردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد جهت بهرهگیری پایدار از ظرفیتهای طبیعی شهرهای استان در جهت توسعه گردشگری و ارتقاء جایگاه آن در صنعت گردشگری کشور انجام شده است. برای این منظور، آسایش اقلیم گردشگری شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از شاخص TCI در پنج ایستگاه هواشناسی یاسوج، سیسخت، دهدشت، دوگنبدان و لیکک بررسی شد. تحلیل توأم پتانسیل اکوتوریسمی و شرایط کلیماگردشگری نوآوری تحقیق محسوب می گردد. نتایج نشان داد که در ماههای فصل بهار و پاییز هم در شهرهای پهنه گرمسیری و هم در شهرهای پهنه سردسیری استان میتوان مکانهای مناسب جهت گردشگری به لحاظ آسایش اقلیمی پیدا کرد. در ماههای فصل تابستان فقط شهرهای پهنه سردسیری استان یعنی شهرهای سیسخت و یاسوج شرایط مناسبی برای گردشگری به لحاظ آسایش اقلیمی دارند، در حالی که در ماههای فصل زمستان وضعیت شهرهای پهنه گرمسیری استان از لحاظ گردشگری مناسب است. برای سفر به شهر یاسوج و سیسخت بهترین زمان در سال، ماههای خرداد، اردیبهشت و شهریور با وضعیت اقلیم گردشگری عالی است. برای سفر به شهر دوگنبدان، دهدشت و لیکک بهترین زمان در سال ماههای فروردین، آبان و اسفند با وضعیت اقلیم گردشگری عالی و خیلی خوب است. برای دید و بازدید از کل شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد بهترین زمان در سال ماههای مهر، آبان و اردیبهشت با وضعیت اقلیم گردشگری خیلی خوب است.
آب و هوا شناسی
وحید صفریان زنگیر؛ برومند صلاحی؛ رقیه ملکی مرشت؛ محمدکیا کیانیان
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، تحلیل شاخصهای خشکسالی بارش برای پیش‌بینی و کاهش اثرات منفی آن در استان اردبیل بوده است که از نظر نوع تحقیق، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی محسوب می‌‌گردد. داده‌ها با استفاده از روش اسنادی گردآوری شد. بر همین اساس، اطلاعات میانگین بارندگی و میانگین دما به‌صورت ماهانه در ایستگاه‌های سینوپتیک اردبیل، گرمی، پارس‌آباد، مشکینشهر و خلخال در استان اردبیل در بازه زمانی (2016-1996) از سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید. جهت تحلیل داده‌ها در هرکدام از 5 ایستگاه سینوپتیک استان، شاخصهای SPI و CZI، از نرم افزارهای Dip و Dic، استفاده شد. سپس پهنه‌بندی خشکسالی در دو مقیاس 6 و 12 ماهه، از درونیابی IDW، در نرمافزار Arc Gis، انجام گرفت. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از قواعد اگر - آنگاه در نرمافزار MATLAB، در تلفیق شاخصهای خشکسالی در رشته اقلیم‌شناسی میباشد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که خشکسالی‌های خیلی شدید در مقیاس 12 ماهه کمتر از مقیاس 6 ماهه رخ داده است و در هر 5 ایستگاه مورد مطالعه، تعداد خشکسالی‌های متوسط، بیشتر از خشکسالی‌های شدید و خیلی شدید بوده است. همچنین بیشترین درصد فراوانی خشکسالی در شهرستان اردبیل و کمترین آن در ایستگاه گرمی مشاهده گردید. مقایسه دو شاخص مذکور نشان داد که عملکرد آنها اختلاف چندانی با هم ندارد؛ اما مشخص گردید که شاخص SPI، بهتر از شاخص CZI، میتواند تعداد خشکسالی‌ها را آشکار نماید.
نظام سکونتگاهی و مسکن
علی عشقی چهاربرج؛ حسین نطم فر
چکیده
زلزله به‌عنوان یکی از فاجعه‌بارترین و مخرب‌ترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیش‌بینی‌ناپذیر میباشد. لذا، نمی‌توان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبرد‌های سازمان‌های بین‌المللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تاب‌آوری شهر در برابر زلزله ...
بیشتر
زلزله به‌عنوان یکی از فاجعه‌بارترین و مخرب‌ترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیش‌بینی‌ناپذیر میباشد. لذا، نمی‌توان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبرد‌های سازمان‌های بین‌المللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تاب‌آوری شهر در برابر زلزله و برنامهریزی اصولی در راستای تاب‌آور نمودن آن میباشد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سنجش میزان تاب‌آوری نواحی ده‌گانه منطقه یک شهرداری تهران در برابر زلزله صورت گرفته شده است. در این مقاله، روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربردی است.همچنین، برای سنجش تاب‌آوری نواحی منطقه یک تهران از ده معیار اصلی در قالب 42 زیر معیار استفاده شده است که برای تعیین اهمیت نسبی معیار‌های مورد پژوهش از فرآیند تحلیل شبکه‌ای تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین میزان تاب‌آوری نواحی در برابر زلزله از مدل پرومته و گایا بهره برده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که نواحی 2، 7 و 8 از تاب‌آوری زیاد، نواحی 3 و 4 از تاب‌آوری متوسط، ناحیه 10 از تاب‌آوری کم و نواحی 1، 5، 6 و 9 از تاب‌آوری خیلی کم در برابر زلزله برخوردار می‌باشند. به‌طورکلی میتوان از نتایج پژوهش چنین استنباط نمود که نواحی که در غرب منطقه یک شهر تهران قرار گرفته‌اند از تاب‌آوری زیادی و نواحی که در قسمت مرکزی و به‌ویژه در شرق منطقه یک واقع شدند از تاب‌آوری کمی در برابر زلزله برخوردار می‌باشند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حمیدرضا کامیاب
چکیده
در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسانساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگترین لکه، شاخص شکل، نزدیکترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار میدهد. ...
بیشتر
در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسانساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگترین لکه، شاخص شکل، نزدیکترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار میدهد. انتخاب سنجهها باید براساس معیارهایی مانند استقلال بین سنجهها باشد. بررسی آماری همبستگی بین سنجهها نشان داد که همبستگی بین آنها وجود ندارد. سنجه‌های سیمای سرزمین با استفاده از نرمافزار Fragstats استخراج شد. نتایج تحلیل سیمای سرزمین نیز نشان داد که شهرستان گرگان دارای بالاترین ساختار همگن و شهرستان مراوهتپه دارای نامناسبترین ساختار مناطق انسانساخت است. مطالعات علم بومشناسی سیمای سرزمین بر اهمیت ساختار مکانی بر فرآیندهای بومشناختی استوار است. به همین منظور، ارتباط آماری بین ساختار و دمای سطح زمین با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. اطلاعات دمای سطح زمین نیز با از دادههای سنجنده مادیس استخراج گردید. نتایج نشان داد که بین سنجه ساختار شکلی و دمای سطح زمین ارتباط معناداری وجود دارد. مناطق انسانساخت که دارای ساختار شکلی پیچیدهتری هستند و دمای سطح زمین در این مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر میباشد.
محیط زیست شهری
وحید صفریان زنگیر؛ بتول زینالی؛ لیلا جعفرزاده علی آباد
چکیده
پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، دادههای آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار میدهد. بیشترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، دادههای آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار میدهد. بیشترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، رطوبت، دما، آب قابل بارش در سطح زمین و بلوکینک (امگا)، با استفاده از تصاویر ماهوارهای از پایگاه دادههایNCEP/NCA وابسته به سازمان ملی اقیانوس‌شناسی ایالات‌متحده، تهیه‌شده است. روش تحقیق رویکرد محیطی به گردشی انجام شده است. نتایج نشان داد که علاوه بر شرایط جوی و زمینی مؤثر در ایجاد بارش سنگین در تاریخ مذکور، وضعیت داخلی همراه با الگوی خارجی مثل دریاهای اطراف و مجاور ایران مثل دریای سیاه و مدیترانه تأثیر داشته است. مقدار بارش ماهیانه ایستگاه خلخال به‌عنوان منطقه‌ای که در جنوب استان اردبیل و جنوب غربی دریای خزر، در سه ماه فصل بهار دارای بارش بیشتر میباشد. در ماههای اسفند (8/1321)، فروردین (7/1716) و اردیبهشت (5/1448) میلی‌متر بود. بیشترین مخاطرات طبیعی جوی متأثر از بارش‌های سنگین و سیلاب در خلخال خسارات داخل شهری، روستای، حاشیه رودخانه‌ها و کشاورزی، در ماههای مذکور صورت گرفته است. The present study with aims of analyzing the synoptic conditions of rainfall occurring in the Khalkhal cit
محیط زیست شهری
بهروز سبحانی؛ وحید صفریان زنگیر؛ رباب دیهم ساریخان
چکیده
بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد میشوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب میشوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از ...
بیشتر
بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد میشوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب میشوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از دادههای ایستگاه‌های سینوپتیک، تصاویر ماهوارهای و همچنین برای برآورد آب قابل بارش از باندهای 17 و 18 سنجیده مودیس استفاده شد.ه است تصاویر بارش‌های رعد و برقی روزهای 10/5/2010 و 18/6/2012 در نرمافزار ENVI4.4 پردازش و سپس در محیط ArcGIS درونیابی گردید. همچنین نتایج درونیابی دادههای زمینی نیز نشان داد که بیشترین بارش‌های رعد و برقی در ایستگاه خلخال، کمترین آن در ایستگاه مشکینشهر رخ میدهد و بارش‌های رعد و برقی استان در فصل بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتد. نتایج حاصل از تحلیل دادههای زمینی و تصاویر ماهواره حاکی از این واقعیت است که بارش‌های رعد و برقی مستخرج از تصاویر ماهوارهای به‌مراتب دقیق‌تر از دادههای حاصل از طریق برداشتهای زمینی است و نیز میتوان نقشه‌های بارش‌های رعد و برقی را با سرعت و دقت، استخراج و درروند پیش‌بینیهای مخاطرات جوی و برنامهریزی بهینه منابع آب در استان اردبیل به کار گرفت.
جغرافیای اقتصادی
علیرضا دهقانپور؛ رضا دهقانی زاده
دوره 3، شماره 6 ، مهر 1391، ، صفحه 9-18
چکیده
در چند دهه اخیر به دلیل رشد روز افزون قیمت سوخت های فسیلی و آلودگی های زیست محیطی در نتیجه افزایش تقاضای انرژی تحقیق و مطالعه در بخش انرژی های تجدید شونده مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. در بخش تولید برق محدودیت منابع سرمایه گذاری و محیط زیست از جمله مسایل مهمی است که این فرایند را تحت تأثیر قرار می دهد. جدی بودن مسأله حفاظت ...
بیشتر
در چند دهه اخیر به دلیل رشد روز افزون قیمت سوخت های فسیلی و آلودگی های زیست محیطی در نتیجه افزایش تقاضای انرژی تحقیق و مطالعه در بخش انرژی های تجدید شونده مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. در بخش تولید برق محدودیت منابع سرمایه گذاری و محیط زیست از جمله مسایل مهمی است که این فرایند را تحت تأثیر قرار می دهد. جدی بودن مسأله حفاظت از محیط زیست و همچنین امنیت انرژی الکتریسیته موجب شده که فرآیند تولید برق توسط نیروگاه ها ی خورشیدی مورد تأکید قرارگیرد. به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه و قرار گیری بر روی کمربند تابشی و بیابانی، کشور ایران دارای اقلیمی گرم و نیمه خشک می باشد. در نتیجه بیشتر قسمت های این کشور به ویژه نواحی مرکزی آن دارای آسمانی صاف وشفاف هستند به همین دلیل مطالعه و تحقیق در مورد احداث و به کارگیری سایت های خورشیدی در این مناطق از کشور می تواند باعث دست یابی به انرژی پاک و مطمئن برای ساکنان این مناطق شود.در مقاله حاضر با استفاده از قابلیت سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و مدل پیش بینی تابش کلی، میزان ساعات آفتابی و انرژی تابشی دریافتی در روستاهای شهرستان اردکان، برای هر کدام از ماه های سال محاسبه و مکان هایی که دارای ساعات آفتابی روزانه بیش از 7/7 و متوسط تابش خورشیدی بیش از 3/5 کیلو وات ساعت در متر مربع در روز داشتند جهت احداث سایت های انرژی خورشیدی در روستاهای اردکان مناسب شناخته شدند.
آب و هوا شناسی
سادات هاشمی نسب
دوره 3، شماره 6 ، مهر 1391، ، صفحه 19-36
چکیده
در این پژوهش جهت ارزیابی زیست اقلیم انسانی استان سمنان در هر یک از ماه های سال با بکارگیری روش ترجونگ از پارامترهای اقلیمی میانگین حداقل و حداکثر دما، میانگین حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین متوسط سرعت باد 4 ایستگاه سینوپتیک و 14 ایستگاه کلیماتولوژی طی دوره آماری 16 ساله (1389-1373 ه.ش) و جهت تهیه نقشه پهنه ها در ...
بیشتر
در این پژوهش جهت ارزیابی زیست اقلیم انسانی استان سمنان در هر یک از ماه های سال با بکارگیری روش ترجونگ از پارامترهای اقلیمی میانگین حداقل و حداکثر دما، میانگین حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین متوسط سرعت باد 4 ایستگاه سینوپتیک و 14 ایستگاه کلیماتولوژی طی دوره آماری 16 ساله (1389-1373 ه.ش) و جهت تهیه نقشه پهنه ها در ماه های مختلف از نرم افزارهای Autocad map وArcmap بر اساس گرادیان ارتفاعی و بافرینگ استفاده شده است. نتیجه این بررسی نشان می دهد، اغلب ایستگاه هایی که در جنوب، شرق و غرب استان واقع شده اند در ماه های فروردین و آبان، ایستگاه های شمالی استان در ماه های اردیبهشت، خرداد، شهریور و مهر در محدوده آسایش می باشند. به علت حاکمیت پدیده های کلان اقلیمی بر جو کشور و به تبع آن بر استان تعدد تیپ های زیست اقلیمی در ماههای سرد کاهش می یابد و از سویی دیگر با شروع ماههای گرم سال و کاهش نقش پدیده های کلان اقلیمی و غلبه عوامل محلی تعداد تیپ ها افزایش می یابد.
سیستم های اطلاعات جغرافیایی
محمد روشنعلی؛ نفیسه مرصوصی؛ مهرداد ذاکری
دوره 3، شماره 6 ، مهر 1391، ، صفحه 67-80
چکیده
هدف این تحقیق ارزیابی تناسب اراضی برای کشت کلزا در سطح استان مازندران میباشد رای انجام تحلیل‌ها از سه شاخص نیازهای دمایی (میانگین سالانه درجه حرارت، میانگین حداقل درجه حرارت، میانگین حداکثر درجه حرارت، دمای جوانه زنی و دمای گلدهی، شاخص نیازهای بارشی (میانگین بارش سالانه، بارش پاییز، بارش زمستان، بارش دوره رشد و گلدهی و بارش دوره ...
بیشتر
هدف این تحقیق ارزیابی تناسب اراضی برای کشت کلزا در سطح استان مازندران میباشد رای انجام تحلیل‌ها از سه شاخص نیازهای دمایی (میانگین سالانه درجه حرارت، میانگین حداقل درجه حرارت، میانگین حداکثر درجه حرارت، دمای جوانه زنی و دمای گلدهی، شاخص نیازهای بارشی (میانگین بارش سالانه، بارش پاییز، بارش زمستان، بارش دوره رشد و گلدهی و بارش دوره رسیدگی و شاخص سایر نیازهای اقلیمی (درجه روز – رشد، ساعات آفتابی، یخبندان و رطوبت نسبی)، استفاده شده است. به علت متفاوت بودن مقیاس اندازه گیری داده‌ها آماری سایر نیازهای اقلیمی از روش نمره استاندارسازی داده‌ها استفاده شد. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی است، به طوری که از روش اسنادی (جستجوی کتابخانه‌ای)، برای گردآوری اطلاعات اولیه و مبانی نظری تحقیق و سوابق مطالعاتی و از دادههای آماری ایستگاه‌های سینوپتیکی و کلیماتولوژی برای پردازش سنجش تناسب اراضی ارائه گردید. به طور کلی نتایج تجزیه و تحلیل اقلیمی زمانی قابل تعمیم به پهنه‌ای گسترده خواهد بود که با استفاده از روشهای میانیابی دادههای نقطه‌ای به دادههای پهنه‌ای تبدیل شود. به همین دلیل از روش میانیابی IDW در محیط GIS برای سنجش تناسب اراضی برای کشت کلزا در منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. و در نهایت نقشه نهایی تهیه شد. نتایج تحلیل یافته‌ها نشان داد که بیشتر اراضی استان دارای محدویت متوسط و کمترین اراضی دارای بدون محدویت هستند.
آب و هوا شناسی
حسین نگارش؛ تقی طاوسی؛ مهدی مهدی نسب
دوره 3، شماره 6 ، مهر 1391، ، صفحه 81-92
چکیده
با تمام اهمیتی که آب در اقتصاد ایران دارد، هر ساله سیلاب حجم زیادی از آبها و خاکهای حاصلخیز کشور را از دسترس خارج نموده و به کویرها، دریاچه ها و دریاها انتقال می¬دهد. مدل هیدرولوژیکی ساختاری است که بتواند با توجه به ویژگی های حوضه و عامل های موثر بر پدیده مورد نظر تعامل و رفتار آن را با تقریب قابل قبولی نشان دهد. با این وجود استفاده ...
بیشتر
با تمام اهمیتی که آب در اقتصاد ایران دارد، هر ساله سیلاب حجم زیادی از آبها و خاکهای حاصلخیز کشور را از دسترس خارج نموده و به کویرها، دریاچه ها و دریاها انتقال می¬دهد. مدل هیدرولوژیکی ساختاری است که بتواند با توجه به ویژگی های حوضه و عامل های موثر بر پدیده مورد نظر تعامل و رفتار آن را با تقریب قابل قبولی نشان دهد. با این وجود استفاده از مدل های مختلف تجربی موجود در برآورد رواناب با مشکلات فراوان همراه بوده است. به همین دلیل روش تحلیل منطقه ای در برآورد دبی با دوره های بازگشت معین با استفاده از ویژگی¬های فیزیوگرافی و اقلیمی کاربرد گسترده¬ای دارد. در این پژوهش از داده-های بارش و دبی در مقیاس ماهانه و ویژگی های فیزیوگرافی 5 زیر¬حوضه رودخانه کشکان که دارای پراکندگی مناسبی در سطح حوضه می¬باشند،¬ استفاده شده است از طریق رگرسیون چند متغیره به مدل سازی تولید رواناب مبادرت گردیده است. برای ارزیابی مدلهای تهیه شده با استفاده از معیارها و شاخص های متعددی از جمله ضریب همبستگی، خطای استاندارد، خطای نسبی تخمین و تایید، درصد میانگین قدر مطلق خطا، میانگین نسبی مجذور مربعات خطا، میانگین مجذور مربعات خطا، میانگین قدر مطلق خطا استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره برای مدل سازی تولید رواناب نشان می¬دهد که عوامل تعیین کننده بر میزان دبی با دورهای بازگشت مختلف در حوضه آبریز رودخانه کشکان ،عوامل حداکثر بارش ماهانه، مساحت، زمان تمرکز، ضریب فشردگی و حداکثر ارتفاع می باشند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمود خسروی؛ اسداله قبادی
دوره 2، شماره 4 ، مهر 1390، ، صفحه 0-0
چکیده
براساس شواهد و یافته های آماری اقلیم کره زمین بویژه در مناطق شهری به طرف گرمایش می رود. برای نمونه دمای متوسط سالانه کرج سومین کلانشهر آلوده هوایی ایران در طی دوره 1960 تا 2008 حدود 2.25 درجه سلسیوس گرم شده است. این گرمایش در بیشتر ویژگی های محیط زندگی انسان اثر دارد، پدیده جزیره گرمایی شهر تشدید می شود و با افزایش مصرف انرژی برای ایجاد شرایط ...
بیشتر
براساس شواهد و یافته های آماری اقلیم کره زمین بویژه در مناطق شهری به طرف گرمایش می رود. برای نمونه دمای متوسط سالانه کرج سومین کلانشهر آلوده هوایی ایران در طی دوره 1960 تا 2008 حدود 2.25 درجه سلسیوس گرم شده است. این گرمایش در بیشتر ویژگی های محیط زندگی انسان اثر دارد، پدیده جزیره گرمایی شهر تشدید می شود و با افزایش مصرف انرژی برای ایجاد شرایط مطلوب زندگی آلودگی هوای محیط شهری افزایش می یابد. در مجموع افزایش دما در محیط شهری مشکلات و هزینه های سنگینی ایجاد می کند. تنها راه چاره برای جلوگیری و یا حداقل تعدیل این مشکلات تغییر ساختار کالبدی شهر در جهت سازگاری با این فرایند گرمایش است.با توجه به ارزش افزوده بالای زمین و پایین بودن مساحت فضای سبز بنظر می رسد استفاده از فناوری بام سبز در کلان شهرهای ایران به علت بهبود و پایداری کیفیت محیط های شهری گزینه مناسبی می باشد. این مطالعه میان رشته ای با هدف معرفی سامانه بام سبز و نقش آن در کاهش پدیده جزیره حرارتی شهری، به بررسی تاثیر حرارتی استفاده از بام سبز در مقایسه با بام های رایج به کمک شبیه سازی با نرم افزار Derob در مقیاس خرد اقلیم می پردازد. یافته ها به وضوح نشان می دهد که کاهش قابل توجهی در ظرفیت حرارت، در یک وضعیت مقایسه ای وجود دارد که ثابت می کند که مسئله قابل پیش بینی اثر جزیره گرمایی را می توان با توسعه سامانه بام سبز کاهش داد
آب و هوا شناسی
امیر حسین حلبیان؛ فرشته رزمجویی
دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، ، صفحه 7-22
چکیده
در این پژوهش به منظور شناسایی تیپ‌های هوای شهر سمنان 7 متغیر( که با توجه به ساعات سه¬گانه دیده¬بانی مجموعا 18 متغیر را شامل می¬شود) از اول فروردین‌ماه 1358 تا بیست و نهم اسفندماه 1382 در ایستگاه سینوپتیک سمنان بررسی گردید. انجام تحلیل خوشه‌ای بر روی آرایة دادههای استاندارد شده(9094×18) و ادغام روزها بر اساس روش «وارد» نشان داد؛ ...
بیشتر
در این پژوهش به منظور شناسایی تیپ‌های هوای شهر سمنان 7 متغیر( که با توجه به ساعات سه¬گانه دیده¬بانی مجموعا 18 متغیر را شامل می¬شود) از اول فروردین‌ماه 1358 تا بیست و نهم اسفندماه 1382 در ایستگاه سینوپتیک سمنان بررسی گردید. انجام تحلیل خوشه‌ای بر روی آرایة دادههای استاندارد شده(9094×18) و ادغام روزها بر اساس روش «وارد» نشان داد؛ سمنان دارای 5 تیپ هوا میباشد که عبارتند از: 1- تیپ معتدل 2- تیپ گرم و بادی 3- تیپ بسیار سرد، بارشی و مه¬آگین 4- تیپ بسیار گرم، خشک و بادی و 5- تیپ بسیار سرد و یخبندان. بر اساس یافتههای این پژوهش تیپ هوای بسیار گرم، خشک و بادی فراوانترین و بادوامترین و تیپ معتدل، کم بسامدترین و کمدوامترین تیپ‌های هوای سمنان هستند. در ادامه برای هر تیپ یک روز به عنوان روز نماینده انتخاب گردید. فراوانی ماهانه و سالانه هر کدام از تیپها نیز محاسبه و مشخص گردید که فراوانی سالانه تیپها در سه دهه گذشته تغییر کرده است. در پایان به بررسی ارتباط این تیپها با الگوهای گردشی تراز میانی جو پرداخته شد و آشکار گردید که رخداد هر کدام از تیپها متأثر از الگوهای گردشی خاصی است.
آب و هوا شناسی
هوشمند عطایی؛ سادات هاشمی نسب
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1389، ، صفحه 23-32
چکیده
ایران از لحاظ تنوع گردشگری در دنیا جزو پنج کشور برتر محسوب می‌شود، لذا آگاهی از جاذبه‌ها و توان‌های طبیعی بویژه اقلیمی در گستره‌ی جغرافیایی ایران از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این پژوهش جهت بررسی پتانسیل‌های اقلیم توریستی استان سمنان با به کارگیری شاخص (PET) از پارامترهای اقلیمی متوسط دمای خشک، متوسط رطوبت نسبی، متوسط سرعت ...
بیشتر
ایران از لحاظ تنوع گردشگری در دنیا جزو پنج کشور برتر محسوب می‌شود، لذا آگاهی از جاذبه‌ها و توان‌های طبیعی بویژه اقلیمی در گستره‌ی جغرافیایی ایران از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این پژوهش جهت بررسی پتانسیل‌های اقلیم توریستی استان سمنان با به کارگیری شاخص (PET) از پارامترهای اقلیمی متوسط دمای خشک، متوسط رطوبت نسبی، متوسط سرعت باد، متوسط فشار بخار و میزان ابرناکی ایستگاه‌های سینوپتیک سمنان، گرمسار، شاهرود و بیارجمند طی دوره آماری (2004-1992) استفاده شده است. نتیجه این بررسی نشان میدهد که ماه می همه ایستگاهها و ماه اکتبر، ایستگاه‌های سمنان، شاهرود و گرمسار، ماه سپتامبر، شاهرود و بیارجمند، ماه آوریل در گرمسار و ماه ژوئن در بیارجمند از ماههایی هستند که دارای بهترین شرایط از نقطه نظر اقلیم آسایش هستند و از اقلیم بسیار مناسبی برای توریسم برخوردارند. همه ایستگاهها، در ماههای جولای و آگوست درجهی متفاوتی از تنش گرمایی اندک تا متوسط حاکم است. همچنین همه ایستگاهها طی ماههای ژانویه، فوریه، مارس و نوامبر از تنش سرمایی بسیار شدید تا متوسط برخوردار هستند.
نظام سکونتگاهی و مسکن
رحمت‌الله بهرامی
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1389، ، صفحه 51-60
چکیده
مسکن به عنوان سرپناه از مهم‌ترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامه‌ریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولت‌ها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاه‌های آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیده‌اند. ...
بیشتر
مسکن به عنوان سرپناه از مهم‌ترین نیازهای انسان بوده و همواره در اولویت برنامه‌ریزهای توسعهی اقتصادی- اجتماعی دولت‌ها قرار دارد. مسکن نشأت گرفته از هویت دینی، مذهبی، فرهنگی، تاریخی و به نوعی تقابل انسان با طبیعت را نشان میدهد. ایران کشوری تقریباً نیمه روستایی است و خیلی از سکونتگاه‌های آن بر بنیاد معماری بومی و سنتی بنا گردیده‌اند. این تحقیق در پاسخ به این سؤال است که مسکن روستایی استان کرمانشاه از نظر شاخصهای استاندارد مسکن از چه وضعیتی برخوردار هستند؟ روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است و با 15متغیر کمّی و کیفی مسکن مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نتایج یافته‌ها نشان میدهد مناطق روستایی استان کرمانشاه در سال 1385 تعداد 17779 واحد مسکونی کمبود داشته. از نظر استحکام 8/43 درصد مسکن روستایی استان کرمانشاه بادوام، 9/33 درصد کم دوام و2/22 درصد دیگر بی‌دوام هستند. بیش از 74 درصد از واحدهای مسکونی روستاهای استان کرمانشاه کمتر از100متر زیربنا دارند. یافته‌ها نشان میدهد قدمت ساخت مسکن روستایی بیش از 25 درصد از واحدهای مسکونی دارای قدمتی بیش از 25سال دارند. از نظر پهنه لرزه‌خیزی نیز حدود 95 درصد مساحت استان کرمانشاه در موقعیت خطر خیلی زیاد و زیاد قرار دارد. به منظور پیشگیری از بلایای طبیعی و بهبود وضع مسکن روستایی لزوم استفاده از استانداردها در طراحی مسکن از نظر خصوصیات تکتونیکی، معماری، مصالح ساختمانی، تراکم‌های جمعیت وگستردگی محیط فیزیکی، نقش و عملکرد ناحیه، شبکه راه‌ها و ... باید مورد توجه قرار گیرد.
آب و هوا شناسی
عباسعلی آروین (اسپنانی)
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1389، ، صفحه 61-70
چکیده
یکی از هفت آلاینده‌ای که در ایستگاه‌های آلوده‌سنجی شهر اصفهان مورد پایش قرار می‌گیرد گاز اُزون است. بخشی از تولید و انتشار این گاز بطور مستقیم و غیرمستقیم به پارامترهای جوی نسبت داده می‌شود. هدف این تحقیق مطالعه اثر عوامل جوی بر تغییرات اُزون سطحی در شهر اصفهان است که برای این منظور از روشهای آماری همبستگی و رگرسیون خطی چند متغیره ...
بیشتر
یکی از هفت آلاینده‌ای که در ایستگاه‌های آلوده‌سنجی شهر اصفهان مورد پایش قرار می‌گیرد گاز اُزون است. بخشی از تولید و انتشار این گاز بطور مستقیم و غیرمستقیم به پارامترهای جوی نسبت داده می‌شود. هدف این تحقیق مطالعه اثر عوامل جوی بر تغییرات اُزون سطحی در شهر اصفهان است که برای این منظور از روشهای آماری همبستگی و رگرسیون خطی چند متغیره برای تحلیل استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد افزایش دما و ساعات آفتابی در سه بازه زمانی ماهانه، فصلی و سالانه ارتباط مستقیم با افزایش اُزون دارد، ولی رطوبت نسبی و وزش سریع‌ترین باد، رابطه معکوس با افزایش مقدار اُزون دارد. برای مثال ضریب همبستگی بین میانگین اُزون با حداکثر روزانه رطوبت نسبی، متوسط روزانه دما و تعداد ساعات آفتابی به ترتیب برابر 569/0- R= و 533/0+R= 520/0+R= است. در بهترین حالت در فروردین ماه، 6/80 درصد تغییرات اُزون در ایستگاه لاله توسط عناصر جوی تبیین می‌شود. همچنین بیش از 50 درصد تغییرات اُزون در ایستگاه لاله در 6/30% اوقات سال توسط پارامترهای جوی تبیین می‌شود. در صورتی این درصد تبیین فقط در 7/16% اوقات در ایستگاه بزرگمهر اتفاق می‌اُفتد. این نشان میدهد که مقدار اُزون در ایستگاه لاله نسبت به ایستگاه بزرگمهر از عوامل جوی تأثیر بیشتری می‌پذیرد.
