با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
محیط زیست شهری
توسعه مشارکت شهروندان و ارتقاء مدیریت امنیت اکولوژیک در شهر با استفاده از تکنیک گسترش عملکرد کیفیت (QFD) (نمونه موردی مطالعه: مجموعه تفریحی دریاچه شهدای خلیج فارس تهران)

زینب محسنی نیا؛ منوچهر طبیبیان؛ فرح حبیب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 تیر 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2019.41265.2195

چکیده
  هدف تحقیق پیشرو، تبیین نحوه استفاده از گسترش عملکرد کیفیت برای انعکاس خواسته‌ها و تمایلات مردمی در ارتقا مدیریت امنیت اکولوژیک در شهر می‌باشد. به‌منظور بررسی عملکرد تکنیک مذکور، مجموعه تفریحی دریاچهی شهدای خلیج فارس تهران، به‌عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفت و تعداد 10 مورد از خواسته‌های مردمی در ابعاد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی اکولوژیک کنارآب شهری مطالعه موردی: کنارآب رودخانه زهره در شهر هندیجان

بهجت موسوی؛ محسن تابان

دوره 14، شماره2 (پیاپی 31) ، شهریور 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2023.44253.2277

چکیده
  نابع آب‌وخاک از گذشته‌های دور بدون محدودیت مورداستفاده بشر بوده و این امر بحران‌هایی برای محیط طبیعی ایجاد نموده است. افزایش جمعیت و فشار بر منابع طبیعی، فرسایش خاک، تغییرات خط ساحلی، نابودی زیستگاه‌های ساحلی و شبکه‌های ناکافی دفع زباله و فاضلاب سبب به مخاطره انداختن زیست‌بوم نواحی کنار آب شده است. رودخانه زهره با عبور از میان ...  بیشتر

محیط زیست شهری
نقش ادراک عناصر طبیعی در افزایش قابلیت حیات جمعی درفضاهای باز مجتمع مسکونی نمونه موردی: شهر یزد

مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ مهشید ردایی

دوره 14، شماره2 (پیاپی 31) ، شهریور 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2023.41903.2220

چکیده
  پاسخ‌گویی به نیازهای اجتماعی انسان و تأمین فرصت‌های لازم در زمینه کسب تجارب اجتماعی مستلزم وجود فضا و قرارگاه کالبدی است. با نگاهی کوتاه در مجتمع‌های مسکونی امروز که از تعدادی بلوک‌های خشک، بی‌روح و تکراری تشکیل شده است به راحتی می‌توان دریافت که در پی چهره مجتمع و مردم آن، ملال و رخوت موج می‌زند. از اینرو لزوم توجه به قابلیت‌های ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل تغییرات کاربری فضای سبز شهری گرگان در بازه زمانی 1393-1366

سارا داز؛ عطا غفاری گیلانده؛ علی عزیزی

دوره 14، شماره2 (پیاپی 31) ، شهریور 1402

https://doi.org/10.30473/grup.2020.39884.2150

چکیده
  چکیدهدر پژوهش حاضر جهت بررسی روند تغییرات کاربری فضای سبز شهری گرگان از تصاویر سنجنده‌های ماهواره لندست 5، 7 و 8 به ترتیب متعلق به سال‌های 1366، 1380 و 1393 استفاده شده است. پس از پیش‌پردازش لازم در تصاویر، نقشه‌های کاربری و پوشش اراضی هر سال با روش طبقه‌بندی نظارت شده، در سه کلاس اراضی ساخته شده، بایر و فضای سبز تهیه گردید. در ادامه فرایند ...  بیشتر

محیط زیست شهری
شناسایی مؤلفه‌های محیط‌ زیستی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی پایداری در شهر‌های کوچک، مطالعه موردی: شهر لیکک

قباد زرین منش؛ فروزان فرخیان

دوره 13، شماره1 (پیاپی 26) ، فروردین 1401، ، صفحه 69-86

https://doi.org/10.30473/grup.2022.54327.2537

چکیده
  هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌­های پایداری شهری در شهر لیکک از توابع استان‌کهگیلوبه و بویراحمد از نوع کاربردی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی بوده است. نخست 36 شاخص در 4 بعد محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی پایداری شهری با استفاده از اسناد و نظر  23 نفر از خبرگان حوزه مربوطه تعیین گردید. به‌منظور رتبه‌بندی عوامل از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل ساختاری تفسیری آستانه تاب‌آوری فضاهای شهری در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی- بوم‌شناسی، مطالعه موردی: شهر زنجان

بهناز عباداله‌زاده ملکی؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی؛ سعید پیری؛ محمدرضا فرزادبهتاش

دوره 12، شماره 3 (پیاپی 24) ، آذر 1400، ، صفحه 97-114

https://doi.org/10.30473/grup.2021.8658

چکیده
  مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی و مؤثر بر آستانه تاب‌آوری فضاهای شهری در برابر زلزله در شهر زنجان اجرا گردید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری تحقیق جامعه آماری شامل کلیه کارشناسان و مدیران شهرداری زنجان بودند تعداد 27 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردید و با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی مخاطرات لرزه‌‌‌ای در مناطق آبرفتی غرب تهران

حسن علیزاده؛ محمد خلج

دوره 11، شماره 21 ، شهریور 1399، ، صفحه 179-194

https://doi.org/10.30473/grup.2020.7547

چکیده
  هدف از مطالعه حاضر، تعیین محدوده­های آسیب­پذیر و مقاوم مناطق آبرفتی غرب شهر تهران در مقابل مخاطرات لرزه­ای بوده است. روش تحقیق شامل بررسی شکستگی‌های مهم، گسل­های مؤثر، استفاده از دیاگرام‌های رسوبی گمانه‌های حفاری شده و داده‌های ژئوتکنیکی است. نمونه­ها از دو جنبه تراکم و آزمون نفوذ استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و در ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل شاخص‌های عملکرد زیستی مناطق شهری اصفهان در تحقق پایداری

فرهاد برندک

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 13-26

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5640

چکیده
  تحقق پایداری با بهره ‌برداری مناسب از منابع و ایجاد توازن میان انسان، اجتماع و طبیعت امکان پذیر می‌باشد. از این رو، شرایط امروزی شهرها ایجاب می‌کند که برنامه‌ریزان، اقدام به بررسی، تجزیه و تحلیل و ارزیابی پایداری شهرها از جهات مختلف نمایند. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کارایی برخی از شاخص‌های عملکرد زیستی مناطق شهری اصفهان با تاکید ...  بیشتر

محیط زیست شهری
سنجش حس تعلق به مکان وحفظ هویت واحدهای مسکونی در محله شهری، مطالعه موردی: محله قدیمی ساغریسازان رشت

محمود عنانهاد؛ حمزه غلامعلی زاده؛ فرزانه اسدی ملک جهان

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 73-88

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5645

چکیده
  محله­های شهری با توجه به خاطرات فردی و جمعی در ذهن شهروندان منطقه جایگاه ویژه­ای دارند. ازاین­ رو، مفهوم سکونت و شکل­گیری آن در رابطه انسان با مکان، با برآورده شدن نیازها و رفتارهای انسان ارتباط تنگاتنگی دارد. در این رابطه هویت به مثابه بخشی از احراز حسِ بودن و تعلق از ضرورت هایی می‌باشد که لازم است در طراحی محیط­های سکونتی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی شرایط همدیدی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب در شهرستان خلخال، با رویکرد محیطی به گردشی در دوره زمانی 1366 تا 1395

وحید صفریان زنگیر؛ بتول زینالی؛ لیلا جعفرزاده علی آباد

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 89-104

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5635

چکیده
  پژوهش حاضر باهدف تحلیل شرایط سینوپتیکی وقوع بارش‌های منجر به سیلاب شهرستان خلخال در استان اردبیل، داده‌های آماری بارش 30 ساله مربوط به 1366 تا 1395 را مورد بررسی قرار می‌دهد. بیش‌ترین بارش در تاریخ 18/09/1370 رخ‌ داده است. نقشه‌های جوی سینوپتکی این بازه زمانی در تراز 500 میلی‌بار شامل نقشه فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت و جهت باد، ...  بیشتر

محیط زیست شهری
بررسی اثرات تأسیس مدارس طبیعت در زیست‌پذیری شهری با استفاده از تکنیک دلفی، نمونه موردی پارک پردیسان تهران

زهره الزهرا روحی پور؛ سید محمد شبیری؛ مریم لاریجانی؛ علیرضا میکائیلی

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 135-150

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5633

چکیده
  هدف این پژوهش بررسی اثرات احداث مدرسه طبیعت در  زیست‌پذیری شهری در پارک پردیسان تهران است. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که تحلیل‌های آن با استفاده از تکنیک دلفی انجام‌شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که آموزش محیط زیستی به‌صورت مدارس طبیعت اثر مستقیم و غیرمستقیم در مؤلفه‌های  زیست‌پذیری شهری پایداری دارد. مقدار اثرگذاری ...  بیشتر

محیط زیست شهری
مدل‌سازی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و برآورد آب قابل بارش، موردمطالعه: شهرهای استان اردبیل

بهروز سبحانی؛ وحید صفریان زنگیر؛ رباب دیهم ساریخان

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1398، ، صفحه 151-164

https://doi.org/10.30473/grup.2019.5644

چکیده
  بارش‌های رعد و برقی نوعی از رگبارهای غیر پایدار هستند که با یک حالت غیرعادی فوق‌العاده قوی، از جابه‌جایی اتمسفر ایجاد می­شوند و از پدیده‌های مهم آب و هوایی در شمال غرب کشور محسوب می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی بارش‌های رعد و برقی استان اردبیل با استفاده از تصاویر ماهواره‌ی و برآورد آب قابل بارش است. در این تحقیق از ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهر ارومیه

حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج؛ احمد اسمعیلی

دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، ، صفحه 35-48

چکیده
  هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیست‌محیطی–دسترسی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) جهت وزندهی شاخص­ها و برای سطح‌بندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان

سحر حسن پور

دوره 9، شماره 17 ، خرداد 1397، ، صفحه 63-74

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان اجرا گردیده است. رویکرد پژوهش، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی بود. داده‌های تحقیق با استفاده از روش اسنادی، جمع‌آوری گردید. نتایج محاسبات نشان دادند که ظرفیت تحمل منابع زمین و آب به ترتیب در شهر سمنان برابر 960091/0 و 003529/0 بوده و از حد خارج شده است. پیش­­بینی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی شاخص‌های پایداری زیست‌محیطی با تأکید بر آلودگی هوا و آلاینده‌های صنعتی، مطالعه موردی: کلان‌شهر اهواز

محمدعلی فیروزی؛ مصطفی محمدی ده‌چشمه؛ جعفر سعیدی

دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 13-28

چکیده
  ارزیابی پایداری زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار است که توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف تحقیق، ارزیابی شاخص‌های پایداری زیست‌محیطی کلان‌شهر اهواز با تأکید بر شاخص‌های آلودگی هوا و آلاینده‌های ...  بیشتر

محیط زیست شهری
نقش حکمروایی شایسته در ارتقاء کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان،مطالعه موردی: محله باغ فردوس منطقه یک شهر تهران

ژیلا سجادی؛ کیومرث یارمرادی؛ رضا کانونی؛ مرتضی حیدری

دوره 8، شماره 15 ، خرداد 1396، ، صفحه 97-110

چکیده
  کیفیت محیط زیست را می‌توان کیفیت زندگی تلقی نمود و از عوامل مهم توسعه پایدار می‌باشد. در این راستا حکومت‌های محلی تأثیر  بسیاری بر چگونگی توسعه روابط محیط زیست شهری دارند. هدف پژوهش بررسی نقش حکمروایی شایسته در ارتقای کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان و بررسی وضعیت محیط زیست شهری محله باغ فردوس است که از نظر هدف کاربردی و به ...  بیشتر

محیط زیست شهری
ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر عملکرد جریان باد شهری، پژوهش موردی: منطقه 22 کلانشهرتهران

اسماعیل صالحی؛ احمدرضا یاوری؛ فرانه وکیلی؛ پرستو پریور

دوره 7، شماره 13 ، خرداد 1395، ، صفحه 67-80

چکیده
  امروزه روند رو به­ رشد شهرها و افزایش جمعیت باعث برهم زدن نظم طبیعت و تغییر ساختار اصلی و اولیه سرزمین شده است. در سال­های اخیر در جهت جلوگیری از رشد افقی شهرها ایده ساخت بناهای بلند در شهرهای جهان و همچنین کلانشهر تهران مطرح شده است. یکی از اثرات منفی بلندمرتبه­ سازی تغییر جریان باد شهری می­باشد. بر این اساس هدف این مطالعه ارزیابی ...  بیشتر

محیط زیست شهری
سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی

ابوالفضل مشکینی؛ سهراب موذن؛ مصطفی نوروزی

دوره 6، شماره 12 ، آذر 1394، ، صفحه 17-32

چکیده
  در دهه­های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یکی از مباحث کلیدی در حوزه مطالعات انسان و محیط تبدیل شده است. سنجش کیفیت نه فقط براساس محیط عینی بلکه هم‌چنین بر پایه ادراک افراد از محیطی که به آن تعلق دارند صورت می­پذیرد. در این راستا کیفیت محیط براساس رضایتمندی شهروندان نیز قرار می‌گیرد. بنابراین باید بررسی شود که برداشت ذهنی افراد ...  بیشتر

محیط زیست شهری
اثرات گرمایش جهانی بر اقلیم شهرهای واقع در حوضه دریاچه ارومیه

بهروز ساری صراف؛ طاهره جلالی عنصرودی؛ فاطمه سرافروزه

دوره 6، شماره 12 ، آذر 1394، ، صفحه 33-48

چکیده
  در حال حاضر، گرمایش یکی از مهمترین مسایل زیست­محیطی به شمار می‌رود. در تحقیق حاضر، به منظور آشکار شدن اثر گرمایش بر اقلیم شهرهای واقع در حوضه دریاچه ارومیه، تغییرات 14 متغیر اقلیمی در سه مقیاس زمانی سالانه، فصل تر و فصل خشک با استفاده از دو روش من‌کندال و حداقل مربعات خطا بررسی گردید. نتایج نشان داد که بر اساس هر دو آزمون مذکور، در ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل و پهنه بندی فراوانی توفان های گرد و غباری ایران با استفاده از خوشه بندی فازی (FCM)

سعید جهانبخش؛ بتول زینالی؛ صیاد اصغری

دوره 5، شماره 10 ، مهر 1393، ، صفحه 85-98

چکیده
  با توجه به اینکه گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامد های زیست محیطی نامطلوبی نظیر تهدید سلامت عمومی، کاهش تولید و بهره وری اقتصادی، نارضایتی ساکنین و در نهایت مهاجرت اجباری در مناطق شهری و روستایی بر جای می گذارد، بنابراین هدف این بررسی، ناحیه بندی ایران از نظر فراوانی گرد و غبار های شدید و تعیین نواحی، استان ها و شهر ...  بیشتر