عنوان و چکیده مقالاتی که در شماره آتی منتشر خواهند شد و اکنون در دست ویراستاری و صفحه آرایی می باشند.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدرضا میرسعیدی؛ فرشته احمدی؛ مسلم سید الحسینی؛ امیرحسین شبانی
چکیده
کلانشهرها با مراکز گوناگون تجاری باعث شده است که حجم بالایی از سفرها به طرف این مراکز گسیل شود. تجمع و پراکندگی این مراکز موجب افزایش و کاهش سفر وسایل نقلیه و میزان انتشار گازهای گلخانهای میشود. هدف این پژوهش تحلیل تاثیر سازمان فضایی شهر و وضعیت ارتباطی عملکردهای تجاری آن با یکدیگر میباشد. تکمرکزیتی و چند مرکزیتی بودن شهرها ...
بیشتر
کلانشهرها با مراکز گوناگون تجاری باعث شده است که حجم بالایی از سفرها به طرف این مراکز گسیل شود. تجمع و پراکندگی این مراکز موجب افزایش و کاهش سفر وسایل نقلیه و میزان انتشار گازهای گلخانهای میشود. هدف این پژوهش تحلیل تاثیر سازمان فضایی شهر و وضعیت ارتباطی عملکردهای تجاری آن با یکدیگر میباشد. تکمرکزیتی و چند مرکزیتی بودن شهرها میتواند تاثیر شگرف بر مسافت سفرها ایفا نماید و بدین ترتیب از اتلاف وقت و انرژی در شهرها جلوگیری شود. وسایل نقلیه موتوری تولید کننده گازهای گلخانهای میباشند و موجب گرمایش زمین در طولانی مدت میشوند. شناخت این عوامل میتواند میزان انتشار گازهای گلخانهای را کاهش داده و از گرمایش زمین جلوگیری کند. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی-تحلیلی میباشد. این تحقیق، پس از مطالعات علمی جهت برآورد گازهای گلخانهای بر اساس فرمول های پیشنهادی توسعه پاک (CDM) انجام گرفته است. سازمان فضایی کلانشهر مشهد در دو سناریو مورد بررسی قرار گرفت. سناریو اول ، سازمان فضایی تک مرکزی موجود شهر و سناریو دیگر شهر با سازمان فضایی سه مرکزی در امتداد استخوان بندی شهر در نظر گرفته شد. سازمان فضایی متعادل کلانشهر مشهد موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه تا حدود 43 درصد در بخش خودروهای شخصی میشود. میانگین مسافت طی شده به وسیله خودروهای شخصی در سازمان فضایی متعادل حدود 4 کیلومتر کاهش مییابد. کاهش انتشار گازهای گلخانهای به میزان 7.9 کیلوگرم CO2 به ازای هر مسافر می باشد .
علمی-پژوهشی
سارا سادات تجاره؛ فرح حبیب؛ حدیثه کامران کسمایی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف تدوین مدل مفهومی جهت استفاده از رویکرد زیست تقلیدی در طراحی پوستههای ساختمانی در راستای بهبود اکولوژی شهری انجام شده است. تحقیق از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی بوده و دادههای مورد نیاز به کمک مطالعات کتابخانهای و میدانی ساختمانهایی که با رویکرد زیست تقلیدی طراحی شده بودند تامین شد. برای این منظور ابتدا رویکرد ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف تدوین مدل مفهومی جهت استفاده از رویکرد زیست تقلیدی در طراحی پوستههای ساختمانی در راستای بهبود اکولوژی شهری انجام شده است. تحقیق از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی بوده و دادههای مورد نیاز به کمک مطالعات کتابخانهای و میدانی ساختمانهایی که با رویکرد زیست تقلیدی طراحی شده بودند تامین شد. برای این منظور ابتدا رویکرد زیست تقلیدی شناسایی شد سپس بیست نمونه از پوستههایی که توسط معماران در سراسر دنیا با استفاده از این رویکرد طراحی شده بودند بررسی شد و مولفهها و معیارهای مرتبط استخراج گردیدند، پس از حذف معیارهای تکراری و تنظیم آنها نظام وابستگی معیارها سنجیده شد و به کمک فرآیند تحلیل شبکهای با نظرسنجی از بیست تن از نخبگان و متخصصان این حوزه میزان اهمیت هر معیار مشخص گردید و با کمک نرم افزار سوپردسیژنز وزندهی شد، سپس برای مولفههای عملکردی، کالبدی و شکلی معیارها و زیر معیارهای مربوطه با توجه به میزان اهمیت آنها مشخص گردید و مدل مفهومی ارزیابی کیفی پوستههای ساختمانی با رویکرد زیست تقلیدی تدوین شد. نوآوری این تحقیق بررسی رویکرد زیست تقلیدی در پوستههای اجرا شده ایرانی بوده که در این راستا با استفاده از مدل ارزیابی کیفی تدوین شده، ساختمان بارین اسکی در شمیرانات ارزیابی شد تا با توجه به نقاط قوت و ضعف آن طراحان ایرانی بتوانند تصمیمات موثرتری در طراحی پوسته های ساختمانی با توجه به رویکرد زیست تقلیدی که از رویکرد های نوین پایداریست، بگیرند.
علمی-پژوهشی
مسلم بیرانوند؛ حیدر جهانبخش؛ سمیه بیرانوند
چکیده
عدم تدوین استراتژیها و برنامههای عملیاتی کارآمد بوم گرا برای هوشمند سازی سیستمهای حملونقل شهری خرمآباد باعث ایجاد معضلات زیادی در بهرهبرداری از سیستم حملونقل این شهر شده، لذا برای افزایش بهرهوری سیستمهای حملونقل هوشمند و یکپارچگی آنها در فرآیند برنامهریزی حملونقل، بایستی نسبت به ارائه یک برنامه فراگیر، مدون، ...
بیشتر
عدم تدوین استراتژیها و برنامههای عملیاتی کارآمد بوم گرا برای هوشمند سازی سیستمهای حملونقل شهری خرمآباد باعث ایجاد معضلات زیادی در بهرهبرداری از سیستم حملونقل این شهر شده، لذا برای افزایش بهرهوری سیستمهای حملونقل هوشمند و یکپارچگی آنها در فرآیند برنامهریزی حملونقل، بایستی نسبت به ارائه یک برنامه فراگیر، مدون، منسجم و عملیاتی، اقدام نمود. در پژوهش حاضر طرح اجرایی مناسب برای هوشمند سازی سیستمهای حملونقل شهری با استفاده از مدلPIP ارائه شده و برای تدوین استراتژیها از ماتریس SWOT استفاده می شود، به منظور اولویتبندی استراتژیها از ترکیب فنون تصمیمگیری با معیارهای چندگانه AHP با روش ACCEPT و روش QSPM استفاده شده و نتایج حاصل از این دو روش با استفاده از نرمافزار SPSS و از طریق محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن با هم مقایسه شد و عدد 981/0 به دست آمد که نشاندهنده نزدیک بودن نتایج این دو روش است؛ تحلیلهای مربوط به روش ترکیبی (AHP و ACCEPT) با استفاده از نرمافزار EXPERT CHOICE انجام شد و نرخ ناسازگاری برای اولویتبندی اهداف، محورهای توسعه و استراتژیها در تمام مراحل اعدادی کوچکتر از 1/0 به دست آمد؛ بنابراین در تمام اولویتبندیها میزان ناسازگاری در حد موردقبول است. در خصوص اهداف کلان حملونقل، اولویت به ترتیب با ایمنی، رضایت عمومی، بهبود محیطزیست و کاهش مصرف انرژی و زمان تأخیر به دست آمد. در خصوص شش محور توسعه نیز مشخص شد که اولویت به ترتیب با مدیریت و سیاستهای سازمانی، تأمین مالی، نیروی انسانی، زیرساختهای فنی، محیط فرهنگی و موارد حقوقی است و توسعه سیستمهای هوشمند بر اساس این اولویتبندی انجام میشود.
علمی-پژوهشی
نیما بایرام زاده؛ زهره جوادی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، ارائه سیاستهای مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی در افزایش کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان در محدوده موردمطالعه، لشکر 64 ارومیه میباشد تا با ارزیابی معیارها و زیرمعیارها، استراتژیها و پیشنهادهایی در راستای افزایش کیفیت محیط شهری در این محدوده ارائه گردد. از جنبههای نوآوری پژوهش حاضر در حوزه روش تحقیق، استفاده ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، ارائه سیاستهای مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی در افزایش کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان در محدوده موردمطالعه، لشکر 64 ارومیه میباشد تا با ارزیابی معیارها و زیرمعیارها، استراتژیها و پیشنهادهایی در راستای افزایش کیفیت محیط شهری در این محدوده ارائه گردد. از جنبههای نوآوری پژوهش حاضر در حوزه روش تحقیق، استفاده از مدل مایکل واکر ماتریس رضایت-اهمیت را میتوان عنوان نمود. پژوهش حاضر به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی میباشد. جمعآوری اطلاعات به دو صورت برداشت میدانی و اسنادی صورت پذیرفته است. دادههای پژوهش از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه گردآوریشده است. معیارهای این پژوهش شامل پنج معیار کالبدی-فضایی(ذهنی)، کالبدی- فضایی(عینی)، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی میباشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین و استفادهکنندگان محدوده بلافاصل اراضی لشکر 64 ارومیه میباشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 361 نفر برآورد شده است. پرسشنامهها بهطور تصادفی توزیع گردیدهاند. پایایی پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و مقدار 0.768 مورد تایید قرارگرفته است. جهت تحلیل دیدگاه ساکنان از روش تحلیل مدل مایکل واکر ماتریس رضایت-اهمیت استفادهشده است. نتایج بررسیها نشان میدهد که میزان رضایت- اهمیت برای تمامی شاخصها بیش از 2/0 است، بنابراین در تمامی شاخصها افزایش تأکید در اولویت قرار میگیرد. شاخصهای کیفیت دسترسی، کیفیت بناها، دسترسی به فضای سبز بیشترین اهمیت و شاخصهای هویت و خوانایی، اقتصاد فعال محدوده بیشترین رضایت را کسب نمودهاند. با توجه به نتایج بهدستآمده میزان اهمیت زیرمعیارها در سطح خوب و میزان رضایت در سطح متوسط قرار دارد.
علمی-پژوهشی
عطا غفاری گیلانده؛ وحید صفریان زنگیر
چکیده
در پژوهش حاضر بر پایه دادههای تصاویر ماهوارهای سنجنده MODIS، مستقر روی ماهوارههای Terra و Aqua و ماهواره ثقلسنجی GRACE با رویکرد نو آورانه الگوریتم و کد نویسی در سامانه تحت وب گوگل ارث انجین درشهرستانهای استانهای (گلستان، مازندران و گیلان) و در حد فاصل سالهای 2001 تا 2022؛ به برآورد و تجزیه و تحلیل روند تغییرات مساحت سطحی برف، عمق برف، ...
بیشتر
در پژوهش حاضر بر پایه دادههای تصاویر ماهوارهای سنجنده MODIS، مستقر روی ماهوارههای Terra و Aqua و ماهواره ثقلسنجی GRACE با رویکرد نو آورانه الگوریتم و کد نویسی در سامانه تحت وب گوگل ارث انجین درشهرستانهای استانهای (گلستان، مازندران و گیلان) و در حد فاصل سالهای 2001 تا 2022؛ به برآورد و تجزیه و تحلیل روند تغییرات مساحت سطحی برف، عمق برف، آب معادل برف و تغییرات سفره آبهای زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه پرداخته شد. براساس نتایج به دست آمده بیشترین مساحت سطحی بارش برف با مقدار 01/9496 کیلومتر مربع در سال 2005 و کمترین آن با مقدار 21/2906 کیلومتر مربع در سال 2010 اتفاق افتاده است، این درحالی است که بیشترین مقدار عمق برف با مقدار 07/0 متر در سال 2008 و بیشترین آب معادل برف با مقدار 10 کیلوگرم بر متر مربع در سال 2008 به دست آمد که مبین همبستگی بالای عمق برف با آب معادل از برف است. نتایج بررسی سفره آبهای زیرزمینی براساس سه مدل CSR، GFZ و JPL نشان داد که بیشترین حجم سطح سفره آبهای زیرزمینی با مقدار 5/12 سانتیمتر، در سال 2005 و کمترین آن با مقدار 5/27- سانتیمتر، در سال 2017 قرار دارد. یافتههای تحقیق، نشاندهنده مقدار کاهشی روند سفره آبهای زیرزمینی در ارتباط با مقدار کاهش بارش برف در منطقه مورد مطالعه است.
علمی-پژوهشی
سیستم های اطلاعات جغرافیایی
محمد الماسی نیا؛ حسن علیزاده
چکیده
چکیدهدراین تحقیق برای ساماندهی مکانی دفن زباله در شهر دورود از منطق فازی (fuzzy logic) و سیستم اطلاعات مکانی GIS)) استفاده شده است. یکی از مهمترین مسائل مربوط به محل دفن بهداشتی، شناسایی مکان های مناسب است.انتخاب محل دفن زباله به دلیل تأثیر بسیار زیاد آن بر محیط زیست و سلامت محیط زیست، اقتصاد کشاورزی و محلی منطقه یک موضوع مهم و بحرانی در فرآیند ...
بیشتر
چکیدهدراین تحقیق برای ساماندهی مکانی دفن زباله در شهر دورود از منطق فازی (fuzzy logic) و سیستم اطلاعات مکانی GIS)) استفاده شده است. یکی از مهمترین مسائل مربوط به محل دفن بهداشتی، شناسایی مکان های مناسب است.انتخاب محل دفن زباله به دلیل تأثیر بسیار زیاد آن بر محیط زیست و سلامت محیط زیست، اقتصاد کشاورزی و محلی منطقه یک موضوع مهم و بحرانی در فرآیند تصمیم گیری مکان مناسب می باشد. معیارهای متداول سازمان حفاظت از محیط زیست (IEPO) که برای این فرایند در نظر گرفته شده اند، شامل توپوگرافی و زمین شناسی(نوع خاک،شیب و...)، روستا، مرزهای اداری، کاداستر، هیدرولوژی و شبکه راه، محیط زیست و منطقه مسکونی با استفاده از GIS و تجزیه و تحلیل تصمیمات چند معیاره ی فازی برای حل مشکل ساماندهی مکانی دفن زباله و ایجاد رتبه بندی از مناطق دفن زباله بالقوه بکار رفته است. در مرحله اول، برای یافتن مکانهای مناسب، از تکنیکهای پوشش نقشه دیجیتال GIS (customized GIS application) استفاده شد. مرحله دوم یک رویکرد منطق فازی بود که سیستم سایت ها را در مقیاس 0-100٪ رتبه بندی می کرد که 100٪ مناسب ترین آنها بود. در مرحله سوم، سایتهای بالقوه ای که از مرحله آخر انتخاب شده اند، به منظور اولویت بندی سایتهای بالقوه، توسط فرآیند سلسله مراتبی تحلیلی (AHP) رتبه بندی می شوند. مشاهدات میدانی همچنین مناسب بودن سایت های منتخب را تأیید کرده و از این رو می توان از این روش در مناطق شهری برای روش انتخاب سایت دفع زباله استفاده کرد.
علمی-پژوهشی
نظام سکونتگاهی و مسکن
علی جهان بینی؛ مهروش کاظمی شیشوان؛ احمد میرزا کوچک خوشنویس؛ اکبر عبداله زاده طرف
چکیده
مطالعه حاضر با هدف شناسایی نگرش ساکنین مجتمعهای مسکونی در خصوص امکان تعاملات اجتماعی در 4 مجتمع مسکونی شهر تبریز اجرا شد. روش تحقیق در مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی بوده است. جامعه مورد بررسی ﻣﺠﺘﻤﻊهای ﻣﺴﮑﻮﻧﻰ گل نرگس، برج زمرد، شهید چمران، فجر ائل گلی شهر تبریز، به عنوان نماینده دو مدل مجتمع مسکونی میان مرتبه و بلند مرتبه ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف شناسایی نگرش ساکنین مجتمعهای مسکونی در خصوص امکان تعاملات اجتماعی در 4 مجتمع مسکونی شهر تبریز اجرا شد. روش تحقیق در مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی بوده است. جامعه مورد بررسی ﻣﺠﺘﻤﻊهای ﻣﺴﮑﻮﻧﻰ گل نرگس، برج زمرد، شهید چمران، فجر ائل گلی شهر تبریز، به عنوان نماینده دو مدل مجتمع مسکونی میان مرتبه و بلند مرتبه در مناطق مختلف تبریز بوده است. ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎمه محقق ساخته با متغیرهای مستخرج از مبانی نظری و پیشینه تحقیق انجام شد. مولفههای مورد بررسی شامل تعاملات اجتماعی در محیط زندگی (نظامهای اجتماعی، کالبدی، آسایشی، هویتی) و رضایت از تعاملات اجتماعی بودند که با استفاده از پیش آزمون و آزمون آلفای کرونباخ پایایی ابزار با ضریب بالاتر از 7/0 مورد تائید قرار گرفت. داده ﻫﺎی تحقیق با استفاده از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS مورد آزمون و ﺗﺤﻠﻴﻞ قرار گرفت. بیشترین عدم رضایت در تمام جنبههای تعاملات اجتماعی را ساکنان مجتمع شهید چمران داشتهاند. این پژوهش تلاش داشت راهحلهایی جامع و متناسب برای انتقادهای عمده صورت گرفته از سوی ساکنین آپارتمانها و مجتمعهای مسکونی شهر تبریز بر اساس رویکردهای انتقادی آنها از میزان تعاملات اجتماعی، ارائه کند که میتواند رویکردی جدید در حوزه مطالعات جنبههای اجتماعی مجتمعهای مسکونی باشد.
علمی-پژوهشی
گردشگری
سجاد فردوسی؛ یاور بابائی
چکیده
رضایت مصرفکننده در گردشگری به شدت تحت تأثیر ارائه خدمات، ظاهر محصول و شخصیت و وجهه مقصد گردشگری قرار دارد. در این راستا، نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناسایی و اولویتبندی الزامات رضایتمندی گردشگران از امکانات و خدمات شهری تدوین گردید. جمعآوری دادهها به صورت کتابخانهای و به روش میدانی از طریق پرسشنامه انجام پذیرفت. ...
بیشتر
رضایت مصرفکننده در گردشگری به شدت تحت تأثیر ارائه خدمات، ظاهر محصول و شخصیت و وجهه مقصد گردشگری قرار دارد. در این راستا، نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناسایی و اولویتبندی الزامات رضایتمندی گردشگران از امکانات و خدمات شهری تدوین گردید. جمعآوری دادهها به صورت کتابخانهای و به روش میدانی از طریق پرسشنامه انجام پذیرفت. به منظور توزیع پرسشنامه، با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری پژوهش، تعداد 114 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامهها به روش تصادفی در میان آنها توزیع گردید. ضریب آلفای کرونباخ برای سؤالات مثبت برابر با 81/0 و برای سؤالات منفی برابر با 72/0 محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها نیز از مدل کانو استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که در میان الزامات اساسی، مؤلفه ایمنی محیطهای گردشگری با ضریب نارضایتی 987/0- بیشترین نارضایتی و مؤلفه پارکها و فضاهای طبیعی با ضریب نارضایتی 885/0- کمترین نارضایتی را در صورت برآورده نشدن به دنبال دارد. همچنین در میان الزامات عملکردی، مؤلفه نظافت و پاکیزگی فضاهای شهری و گردشگری با ضریب نارضایتی 938/0- بیشترین نارضایتی و مؤلفه نورپردازی فضاهای شهری و گردشگری با ضریب نارضایتی 797/0- کمترین نارضایتی را در صورت برآورده نشدن در پی دارد. در همین خصوص، در میان الزامات انگیزشی، مؤلفه خدمات و تسهیلات فرهنگی با ضریب رضایت 880/0 بیشترین رضایت و مؤلفه شرکتهای گردشگری و راهنمایان تور با ضریب رضایت 763/0 کمترین رضایت را در صورت برآورده شدن به همراه دارد.
علمی-پژوهشی
نظام سکونتگاهی و مسکن
مسلم بیرانوند؛ سمر حقیقی بروجنی؛ محسن افشاری؛ ساناز رهروی پوده
چکیده
استان لرستان به دلیل پیشینه زندگی عشایری، تاکنون محل اجرای سکونتگاههایی برای اسکان عشایر بوده است. با وجود اهمیت این موضوع، متأسفانه این کانونها تحت تأثیر چالشهای فراوانی قرار دارند و خلأ در انجام مطالعات دقیق و نظاممند در این زمینه، قابل توجه است. ازاینرو هدف این پژوهش آسیبشناسی الگوی جدید ساختوساز مسکن در سکونتگاه ...
بیشتر
استان لرستان به دلیل پیشینه زندگی عشایری، تاکنون محل اجرای سکونتگاههایی برای اسکان عشایر بوده است. با وجود اهمیت این موضوع، متأسفانه این کانونها تحت تأثیر چالشهای فراوانی قرار دارند و خلأ در انجام مطالعات دقیق و نظاممند در این زمینه، قابل توجه است. ازاینرو هدف این پژوهش آسیبشناسی الگوی جدید ساختوساز مسکن در سکونتگاه عشایری موردپژوهش، با رویکردی بوم گرایانه و مبتنی بر شیوه زندگی آنها است. نوآوری این پژوهش از آن جهت است که با تأکید بر بوم گرایی، آسیبهایی که این کانونها را تهدید میکند، بررسی نموده و به طراحان و کاربران کمک میکند تا در طرحهای آتی، در جهت رفع آسیبپذیری سکونتگاههای عشایر اسکانیافته، اقدامات لازم را انجام دهند. این پژوهش دارای ماهیتی کیفی و با رویکرد قومنگاری است. دادهها از مطالعات اسنادی و میدانی گردآوریشدهاند. در روش میدانی از مشاهده مستقیم و تکنیک مصاحبهی نیمه ساختاریافته استفادهشده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که الگوی جدید ساختوساز مسکن در کانون اسکان موردمطالعه با آسیبها و ناهنجاریهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، روحی و روانی، فضایی و کالبدی، عملکردی، سیما و منظر، عدم توجه به غنای حسی، بیتوجهی به عناصر هویتبخش، عدم توجه به عادت وارههای ساکنان، عدم سازگاری محیط ساختهشده با روش زندگی ساکنان، عدم احساس در خانه بودن، عدم انطباق قابلیت-معنا و عدم توجه به حریمهای فردی و اجتماعی، همراه بوده است.
علمی-پژوهشی
گردشگری
سحر طبیبیان
چکیده
رشد سریع صنعت گردشگری و اولویت دادن به منافع اقتصادی در مناطق حفاظت شدهی اطراف تهران، اصول توسعه پایدار را به زیر پا نهاده و فشار روزافزونی را بر محیط زیست به دنبال دارد از این رو به منظور کاهش این فشار، محاسبه ظرفیت برد مناطق گردشگری بعنوان راهکار کلیدی توصیه میشود. هدف اصلی در این پژوهش تعیین ظرفیت برد گردشگری در منطقه حفاظت شده ...
بیشتر
رشد سریع صنعت گردشگری و اولویت دادن به منافع اقتصادی در مناطق حفاظت شدهی اطراف تهران، اصول توسعه پایدار را به زیر پا نهاده و فشار روزافزونی را بر محیط زیست به دنبال دارد از این رو به منظور کاهش این فشار، محاسبه ظرفیت برد مناطق گردشگری بعنوان راهکار کلیدی توصیه میشود. هدف اصلی در این پژوهش تعیین ظرفیت برد گردشگری در منطقه حفاظت شده ورجین به جهت نزدیکی به پایتخت و با برخورداری از طبیعت کمنظیر از جاذبههای بومشناسی است. روش انجام تحقیق در پژوهش حاضر، پیمایشی و از نوع توصیفی -تحلیلی میباشد. دادههای مورد نظر از طریق مصاحبه با محیط بانان، آمار آب و هوایی از ایستگاه سینوپتیک لواسان و با بهرهگیری از نرمافزار GIS جهت نمایش موقعیت و توپوگرافی منطقه جمعآوری شد. تعیین ظرفیت برد، باروشTCC بهعنوان ابزار کمی در سه سطح فیزیکی، واقعی و مؤثر محاسبه گردید. جهت تعیین ظرفیت برد گسترده، جاذبههای بومشناسی، نظیر بازدید ازحیات وحش، منابع آب و همچنین کوهنوردی انتخاب و ظرفیت برد جاذبه های طبیعی مورد نظر بر اساس (نفر/هکتار/روز) تعیین و سپس با استاندارد جهانی Baud-Bovy مقایسه گردیدند. برآورد ظرفیتهای برد مؤثر در هر سه جاذبه گردشگری مشخص کرد که محاسبات انجام شده، کمتر از 5 نفر در هر هکتار بوده و با استاندارد جهانی مرتبط با طبیعت (بادباوی و لاوسون) مطابقت دارد. نتایج حاصل از پژوهش مذکور بیانگر ظرفیت برد مناسب جهت توریسم گسترده و جذب گردشگر در منطقه حفاظتشده ورجین میباشد.
علمی-پژوهشی
گردشگری
رحیم رستمی؛ پیام پاسلاری؛ وحید مکی زاده
چکیده
صنعت گردشگری امروزه به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان اقتصادی و خدماتی جهان تبدیل شده است. به نحوی که بسیاری از کارشناسان توسعه از این صنعت به عنوان محور توسعه پایدار یاد میکنند. به دلیل نقش انکارناپذیرگردشگری در روندرشدتوسعه کشور، مدیران صنعت گردشگری همواره با چالش جذب گردشگر و جلب رضایتمندی و وفاداری او مواجه هستند. هدف پژوهش حاضر ...
بیشتر
صنعت گردشگری امروزه به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان اقتصادی و خدماتی جهان تبدیل شده است. به نحوی که بسیاری از کارشناسان توسعه از این صنعت به عنوان محور توسعه پایدار یاد میکنند. به دلیل نقش انکارناپذیرگردشگری در روندرشدتوسعه کشور، مدیران صنعت گردشگری همواره با چالش جذب گردشگر و جلب رضایتمندی و وفاداری او مواجه هستند. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل علی خلق ارزش در صنعت گردشگرای با تاکید بر توان بوم شناسی است. این پژوهش از نظر فلسفه پژوهش پارادایم خرد گرایی ،هدف کاربردی از نظر روش در زمره تحقیقات آمیخته اکتشافی قرار دارد. پژوهش حاضر در دو بخش کیفی (تحلیل محتوا و دلفی) و کمی صورت گرفت. استفاده از روش تحلیل محتوای مقوله ای صورت گرفت و همچنین جهت تایید و اجماع مولفهها، عوامل مستخرج از ادبیات از طریق پرسشنامه دلفی به قضاوت خبرگان گذاشته شدند. جامعه آماری در بخش دلفی شامل 30 نفر از خبرگان صاحبنظران و کارشناسان باسابقه شامل، اساتید هیئت علمی دانشگاههای معتبر کشور و همچنین مدیران، کارشناسان و بازاریابان فعال در حوزه گردشگری در استان ایلام که به روش نمونهگیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی نیز 355 نمونه از گردشگران استان ایلام با روش غیراحتمالی دردسترس انتخاب شدند. بعد از آن مولفه تعاملات آنلاین قرار دارد (24.88). دو مولفه بخش بندی مشتری و دریافت بازخورد در رتبه آخر قرار دارد (4.65). نتایج این پژوهش میتواند بهعنوان الگویی برای پیادهسازی خلق ارزش استفاده گردد و بدین ترتیب زمینه را برای رشد و توسعة هرچه بیشتر در صنعت گردشگری را فراهم کرد.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمد حسن یزدانی؛ حسین سعدلونیا؛ قاسم زارعی؛ رحیم حیدری چیانه
چکیده
با غلبه مدرنیسم در شهرها فرهنگ بومی جوامع و هویت کالبدی بافتهای قدیمی و سنتی و همچنین منظر جاذبههای تاریخی مورد آسیب قرار میگیرد. بازار تبریز بهعنوان اثر ثبتشدۀ تاریخی در یونسکو از این آسیبها به دور نبوده و توجه به زمینۀ اجتماعی، فرهنگی، تاریخی و نیازهای بازدیدکنندگان در طراحی و ساماندهی این بازار بهعنوان واکنش در مقابل ...
بیشتر
با غلبه مدرنیسم در شهرها فرهنگ بومی جوامع و هویت کالبدی بافتهای قدیمی و سنتی و همچنین منظر جاذبههای تاریخی مورد آسیب قرار میگیرد. بازار تبریز بهعنوان اثر ثبتشدۀ تاریخی در یونسکو از این آسیبها به دور نبوده و توجه به زمینۀ اجتماعی، فرهنگی، تاریخی و نیازهای بازدیدکنندگان در طراحی و ساماندهی این بازار بهعنوان واکنش در مقابل مدرنیسم ضروری به نظر میرسد. سؤال قابلطرح این است که این نوع توجه یعنی زمینه گرایی چه تأثیری بر ارزش ویژه برند بازار شهر تبریز دارد. این پژوهش با رویکرد پژوهشی ترکیبی با طرح متوالی اکتشافی (ابتدا روشی کیفی و سپس روشی کمی) انجام شده است. در مرحلۀ اول، برای استخراج الگوی زمینهگرایی فضاهای تجاری سنتی ـ که پیشازاین الگویی در این مورد وجود نداشت ـ با متخصصین مصاحبه شد و دادههای حاصل از مصاحبه با خبرگان با روش تحلیل مضمون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحلیل الگوی زمینه گرایی فضاهای تجاری سنتی را نشان داد. در ادامه و پس از تدوین سؤالات زمینه گرایی در قالب پرسشنامه، پرسشنامه کامل -که شامل سؤالات زمینه گرایی و ارزش ویژه برند بود- بین 374 نفر از گردشگران بازار تبریز توزیع و جمعآوری شد. در ادامه دادهها با استفاده از نرمافزار Smart-Pls و مدلسازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که از دیدگاه گردشگران بازار تبریز، زمینهگرایی بر ارزش ویژه برند اثر مثبت داشت. درنتیجه میتوان از الگوی زمینهگرایی بهدستآمده پژوهش حاضر و حفظ ارزشهای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی برای تقویت ارزش ویژه برند بازار تبریز بهره برد.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مهدی محمدی سرین دیزج؛ ابوالفضل شهامت
چکیده
سابقه شکلگیری و تطور حیات شهری نشان میدهد که امروزه اغلب محلات در بخش داخلی سکونتگاههای شهری از منظر کالبدی و عملکردی، دارای بافتی فرسوده و ناکارآمد هستند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی بافت فرسوده محله چوخورلار در بخش قدیمی و داخلی شهر تبریز براساس طرح بازآفرینی در بهبود کیفیت محیطی میباشد که با ارائه سناریو به سرانجام رسیده است. ...
بیشتر
سابقه شکلگیری و تطور حیات شهری نشان میدهد که امروزه اغلب محلات در بخش داخلی سکونتگاههای شهری از منظر کالبدی و عملکردی، دارای بافتی فرسوده و ناکارآمد هستند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی بافت فرسوده محله چوخورلار در بخش قدیمی و داخلی شهر تبریز براساس طرح بازآفرینی در بهبود کیفیت محیطی میباشد که با ارائه سناریو به سرانجام رسیده است. پژوهش از نوع کاربردی و براساس نحوه جمعآوری اطلاعات؛ روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی به گونه پیمایشیِ مقطعی میباشد. اطلاعات از طریق مطالعات میدانی بهصورت پرسشگری،مصاحبه بحثهای متمرکز گروهی و پرسشنامه در ۱۱ نوع گردآوریشده و بعد از کدگذاری، در نرمافزار SPSS پردازش گردید. در بخش کالبدی، فضایی و زیرساختی و تهیۀ نقشههای موضوعی و تحلیلی از نرمافزار Arc GIS استفاده بعمل آمد. جامعه آماری، کل محله به تعداد ۱۴۸ خانوار بوده است. واحد بررسی، قطعه مسکونی بوده که بنابر جدول مورگان ۱۶۲ N= قطعه مسکونی با حجم نمونه ۱۱۵ S= قطعه انتخاب گردید که با توجه به مشکلات عدیده، در کل ۶۵ خانوار به پرسشنامهها جواب دادند. سپس با استفاده از مدل SWOT ارزیابی انجام شد. بر این مبنا امتیاز عوامل داخلی (قوت و ضعف) ۲۹/2 و امتیاز عوامل خارجی (فرصت و تهدید) 5۲/2 به دست آمد که نشانگر غلبۀ نقاط ضعف بر نقاط قوت در عواملداخلی و غلبۀ فرصتها بر تهدیدها در عوامل خارجی است. نوآوری پژوهش در طراحی سناریوهای بازآفرینی محله میباشد که نهایتاً سناریوی سوم در قالب راﻫﺒﺮدی ﻋﻤﻠﯽ با رﻋﺎﯾﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﻃﺮاﺣﯽ در ﺑﺎﻓﺖ ﺳﻨﺘﯽ با ﯾﮏ ﻃﺮح ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﺳﻨﺘﯽ و ﻣﺪرن مورد تصویب قرار گرفت.
مطالعه موردی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حامد حیاتی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف تخمین میزان خدمات شهری موردنیاز زائرین و جمعیت سیال شهر مهران با استفاده از روشهای مبتنی بر برنامهریزی تدوین شده است. تاکنون پژوهشی مبنی بر برنامهریزی با هدف خدمات شهری برای شهرهای مرزی (مهران) با جمعیت (زائر) سیال انجام نشده است. در این راستا ضرورت خدماترسانی به جمعیت سیال و پیشبینی نشده برای شهرهای مهاجرپذیر ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف تخمین میزان خدمات شهری موردنیاز زائرین و جمعیت سیال شهر مهران با استفاده از روشهای مبتنی بر برنامهریزی تدوین شده است. تاکنون پژوهشی مبنی بر برنامهریزی با هدف خدمات شهری برای شهرهای مرزی (مهران) با جمعیت (زائر) سیال انجام نشده است. در این راستا ضرورت خدماترسانی به جمعیت سیال و پیشبینی نشده برای شهرهای مهاجرپذیر و شهرها زائرپذیر و برنامهریزی جهت ارائه بهتر خدمات به جمعیت سیال ازجمله زائرین مطرح میشود. در حقیقت نیازسنجی مبتنی بر روشهای علمی برای برآورد دقیق و کارآمد خدمات موردنیاز جمعیت شناور و سیال برای شهر مهران، خلا پژوهشی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. مطابق یافتهها براساس روش برنامهریزی مبتنی بر سرانه زیربنای فضاهای خدماتی، در مجموع 38070 مترمربع سطح زیر بنای موردنیاز جهت خدماترسانی به زائران موردنیاز است. در این روش به ترتیب خدمات حمل و نقل عمومی، اسکان، فرهنگی، پذیرایی، مالی، درمانی، بهداشتی و ارتباطی بیشترین سطح را به خود اختصاص دادهاند. براساس روش دوم برنامهریزی مبتنی بر آستانههای جمعیتی، در مجموع330000 مترمربع سطح زیر بنای موردنیاز جهت خدماترسانی به زائرین موردنیاز است. در این روش به ترتیب خدمات درمانی، حمل ونقل عمومی، مالی، اسکان، پذیرایی، فرهنگی، بهداشتی و ارتباطی بیشترین سطح را به خود اختصاص دادهاند. استفاده از هر یک از این روشها دارای ملزومات و شرایطی است که پس از شناخت هر محدوده و تعیین نیازهای مدیریتی آن تبیین میگردد. هر یک از این دو روش دارای امکانات و محدودیتهایی است که در این پژوهش به آن پرداخته میشود.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
منصور رحمتی؛ چنور محمدی
چکیده
سرمایه اجتماعی حلقه گم شده مفاهیم توسعه برای دست یافتن به شاخصهای کیفیت در زمینه جوامع سالم و پایدار است. هدف اصلی پژوهش سنجش وضعیت شاخص-های سرمایه اجتماعی از دیدگاه شهروندان در منطقه چهار شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری ساکنان منطقه چهار شهر اردبیل میباشد؛ که با استفاده ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی حلقه گم شده مفاهیم توسعه برای دست یافتن به شاخصهای کیفیت در زمینه جوامع سالم و پایدار است. هدف اصلی پژوهش سنجش وضعیت شاخص-های سرمایه اجتماعی از دیدگاه شهروندان در منطقه چهار شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری ساکنان منطقه چهار شهر اردبیل میباشد؛ که با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند، ابزار گرداوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بوده و میزان پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ 82/0 بدست آمده نشاندهندهی پایایی خوب پرسشنامه میباشد. جهت تحلیل دادهها از نرمفزار SPSS (آزمونهای: T تک نمونهای، فریدمن و کروسکال والیس) استفاده شده است. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از سه آزمون آماری، مشخص شدن وضعیت سرمایه اجتماعی؛ در کل منطقه چهار و به تفکیک شاخصها در محلات منطقه چهار میباشد. نتایج مقایسه میانگین شاخصهای سرمایه اجتماعی از نظر شهروندان در منطقه چهار نشان میدهد وضعیت شاخصهای سرمایه اجتماعی تا حدودی مطلوب و مقداری بالاتر از حد متوسط میباشد و اینکه رتبهبندی شاخصها از نظر شهروندان با معناست و شهروندان رتبهبندی متفاوتی از شاخصهای سرمایه اجتماعی دارند. همچنین نتایج آزمون کروسکال والیس نشان میدهد؛ محلات در تمام شاخصهای سرمایه اجتماعی تفاوت معناداری در سطح آلفای 05/0 درصد با هم دارند. در کل نتایج نشان میدهد، که بین محلات در برخورداری از شاخصهای سرمایه اجتماعی تفاوت وجود دارد.
علمی-پژوهشی
محیط زیست شهری
لیلا غیرتی آرانی؛ رضا مهاجر
چکیده
مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشرانهای تاثیرگذار بر وضعیت آینده محیط زیست شهری منطقه 22 کلانشهر تهران را بازشناسی و خوشهبندی کند. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی از روشهای اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های ...
بیشتر
مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشرانهای تاثیرگذار بر وضعیت آینده محیط زیست شهری منطقه 22 کلانشهر تهران را بازشناسی و خوشهبندی کند. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی از روشهای اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. دادههای نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی به روش پیمایشی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان شهری بر اساس نمونهگیری هدفمند یا قضاوتی بود. 21 پیشران در قالب 5 بعد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، مدیریتی و نهادی، کالبدی و زیست محیطی با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرمافزار MICMAC پردازش شده است. نتایج پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی موانع در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است. نظام خوشهبندی موانع حاکی از تمرکز نیروهای پیش برنده در ناحیه پیشرانهای مستقل است. پیشرانهای ارتقای دسترسی به حمل و نقل عمومی، استفاده از سوختهای سبک و پاک، تقویت مشارکت اجتماعی و عمومی در ارتقای محیط زیست شهری، تشدید قوانین و مقررات جهت کاهش آلودگی هوا و آب، افزایش تراکم پوشش جنگلی در منطقه، مدیریت بهینه پسماند شهری، توسعه فضاهای سبز و پارکها، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و کنترل افزایش جمعیت شهری بیشترین تاثیرگذاری مستقیم را بر وضعیت آینده محیط زیست شهری منطقه 22 کلانشهر تهران را دارند.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمد تقی حیدری؛ محسن احد نژاد روشتی؛ محمدصادق عزیزی
چکیده
رهیافت پاکت پارک (پارکهای جیبی) از طریق مشارکت بهعنوان یکی از مؤثرترین روشها برای جبران بخشی از کمبود فضای سبز در محلات میباشد. از آنجایی که محیط شهری پیچیده، پویا، متنوع و چند وجهی بوده و مستلزم طراحی یک سیستم چند وجهی و مشارکتی در مدیریت است که تحقق مشارکت در اداره شهر، مستلزم ظرفیت سازی هایی در ابعاد نهادی و سازمانی فضاهای ...
بیشتر
رهیافت پاکت پارک (پارکهای جیبی) از طریق مشارکت بهعنوان یکی از مؤثرترین روشها برای جبران بخشی از کمبود فضای سبز در محلات میباشد. از آنجایی که محیط شهری پیچیده، پویا، متنوع و چند وجهی بوده و مستلزم طراحی یک سیستم چند وجهی و مشارکتی در مدیریت است که تحقق مشارکت در اداره شهر، مستلزم ظرفیت سازی هایی در ابعاد نهادی و سازمانی فضاهای شهری است. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی نهادی- مدیریتی بر خلق پارک های جیبی در شهرهای ایران با رویکرد مشارکت محلات الهیه و کوی فرهنگ شهر زنجان می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی و ماهیت آن منطبق برروش توصیفی- تحلیلی میباشد. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و مشاهده میدانی از نوع مصاحبه با ابزار پرسشنامه، و نمونهگیری از نوع احتمالی به روش تصادفی ساده بوده است. تجزیه و تحلیل نشان داد که مولفه اعتماد وضعیت خوبی نسبت به دیکر مولفه های تحقیق در توسعه پارک های جیبی دارد. همچنین، طبق آزمون تفاضل نابرابر وضعیت مولفه های «سمن ها» و «احساس امنیت» در دو محله الهیه و کوی فرهنگ مشابه نیست و شرایط کوی فرهنگ نامناسب تر از الهیه است. در نهایت آزمون رگرسیون لجستیک چند جمله ای، نشان داد که متغیر «احساس امنیت» با مقدار مربع خی 58/116بیشترین تاثیر را بر توسعه مشارکتی پارک های جیبی در این محلات دارد.
علمی-پژوهشی
آب و هوا شناسی
رقیه ملکی مرشت؛ مجید رضائی بنفشه؛ بهروز سبحانی؛ مسعود مرادی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شبیهسازی و پیشبینی دمای حداکثر و امواج گرمایی شهر ارومیه طی سالهای 2050-2020 به منظور پیش آگاهی و مقابله با آثار منفی ناشی از افزایش ناگهانی دما در این شهر بود که با استفاده از نرم افزار SDSM و مدل CanESM2 شبیهسازی و تحت مناسب ترین سناریوی RCP برای 31 سال آتی پیشبینی شد. بدین منظور ، دادههای حداکثر دمای روزانهی ایستگاه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شبیهسازی و پیشبینی دمای حداکثر و امواج گرمایی شهر ارومیه طی سالهای 2050-2020 به منظور پیش آگاهی و مقابله با آثار منفی ناشی از افزایش ناگهانی دما در این شهر بود که با استفاده از نرم افزار SDSM و مدل CanESM2 شبیهسازی و تحت مناسب ترین سناریوی RCP برای 31 سال آتی پیشبینی شد. بدین منظور ، دادههای حداکثر دمای روزانهی ایستگاه ارومیه از سال 2005-1961 به عنوان نمایندهی سایر ایستگاههای استان آذربایجان غربی از سازمان هواشناسی کشور اخذ و پیشبینی انجام شد. نوآوری پژوهش حاضر، استفاده از کم خطاترین سناریوی RCP برای پیشبینی دقیقتر بود. طبق نتایج حاصل، سناریوی 5/8RCP به عنوان کم خطاترین سناریو جهت پیشبینی انتخاب شد و یافتهها نشان دادند که میانگین حداکثر دما در ایستگاه ارومیه از اواخر زمستان تا اواخر بهار نسبت به دورهی پایه کاهش و در اواسط تابستان افزایش جزئی خواهد داشت. در مجموع طی سالهای 2050-2020 شاهد روند افزایشی محسوس حداکثر دمای شهر ارومیه خواهیم بود. براساس نتایج اعمال شاخص بالدی، امواج گرمایی این شهر کوتاه مدت و حداکثر چهار روزه خواهد بود. بیشترین فراوانی امواج گرمایی مربوط به امواج یک روزه بود که روند افزایشی جزئی داشت ولی امواج گرمایی دو، سه و چهار روزه روند کاهشی نشان دادند. در مجموع، احتمال رخ داد امواج گرمایی کوتاه مدت، بیشتر از امواج گرمایی بلند مدت است. همچنین از آنجا که امواج گرمایی شناسایی شده اغلب در پاییز و زمستان بیشترین فراوانی را نشان دادند، لذا احتمال وقوع این مخاطره در فصول سرد بیشتر از فصول گرم می باشد.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
شیفته فرخی؛ سمانه جلیلی صدرآباد؛ سید مجید مفیدی شمیرانی
چکیده
هدف از این پژوهش شناسایی راههای افزایش کیفیت محیطی فضاهای همگانی دوستدار کودک و افزایش دسترسی پیاده به آن در شهر صحنه_ کرمانشاه است که در پژوهشهای اخیر کمتر به آن توجه شده . بنابراین این پژوهش سعی دارد تا فضاهای همگانی با کیفیت را در چارچوب مفاهیم و ابعاد معرفی نماید. پژوهش حاضر توصیفی –تحلیلی است و نوع پژوهش از نوع کاربردی است ...
بیشتر
هدف از این پژوهش شناسایی راههای افزایش کیفیت محیطی فضاهای همگانی دوستدار کودک و افزایش دسترسی پیاده به آن در شهر صحنه_ کرمانشاه است که در پژوهشهای اخیر کمتر به آن توجه شده . بنابراین این پژوهش سعی دارد تا فضاهای همگانی با کیفیت را در چارچوب مفاهیم و ابعاد معرفی نماید. پژوهش حاضر توصیفی –تحلیلی است و نوع پژوهش از نوع کاربردی است و برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شد که 380 پرسش نامه بین والدین در شهر صحنه_کرمانشاه با جامعه آماری 35508 توزیع شد و از60 کودک زیر 12 سال خواسته شد در مورد فضاهای همگانی مورد علاقه خود نقاشی ترسیم کنند که تحلیل نقاشی از طریق تحلیل محتوا انجام شد و برای تحلیل پرسشنامه از تحلیل رگرسیونی استفاده شد که نتیجه نشان داد که انتخاب نوع حملونقل و نظارت اجتماعی به ترتیب بالاترین امتیاز و بحث آرامش و زیبایی کمترین امتیاز را کسب کرده است. همچنین در نقاشی کودکان کیفیت محیطی ، تعامل فعال و غیرفعال دارای بیشترین توجه در حالی که دسترسی به فضاهای همگانی و مسیر پیاده مورد توجه کمتری قرار گرفته است . بنابراین می-توان با توجه به نظر والدین و دیدگاه کودکان کیفیت محیطی فضاهای همگانی دوستدار کودک را بهبود بخشید.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
یزدان شیرمحمدی
چکیده
امروزه پلتفورمهای رزرو بخش اقامتی اهمیت زیادی در مناطق شهری پیدا کردهاند. این سایتهای رزرو چند وجهی تحولی را در صنعت اقامتی رقم زدهاند. در سطح خرد، این پلتفورمهای مجموعهای از اتاقهای خصوصی، آپارتمانها و خانهها است که هرکدام متعلق به یک مالک شخصی است و در مکانهای مختلف واقع شده و به طور مستقل اداره میشود. هدف این پژوهش ...
بیشتر
امروزه پلتفورمهای رزرو بخش اقامتی اهمیت زیادی در مناطق شهری پیدا کردهاند. این سایتهای رزرو چند وجهی تحولی را در صنعت اقامتی رقم زدهاند. در سطح خرد، این پلتفورمهای مجموعهای از اتاقهای خصوصی، آپارتمانها و خانهها است که هرکدام متعلق به یک مالک شخصی است و در مکانهای مختلف واقع شده و به طور مستقل اداره میشود. هدف این پژوهش بررسی اثر اصالت برند، اصالت میان فردی و اصالت وجودی تجربه گردشگران شهری بر طنین برند اقامتی سایتهای رزو اینترنتی در مناطق بوم گردی شهرهای استان گیلان است که این تأثیر اصالت برند با توجه به نقش میانجی عشق برند، سرزندگی و احساس به یادماندن تجربه مورد سنجش قرار گرفته است. روش نمونهگیری این پژوهش در دسترس و تعداد آن 384 نفر بود. ابزار سنجش در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیلهای آماری نیز با استفاده روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزار SPSS و Amos انجام شده است. برآورد تحلیل مسیر این پژوهش نشان داد که اصالت برند پلتفورمهای رزور اینترنتی با ضریب مسیر993/0بر عشق برند اثر مثبت و معناداری دارد. همچنین ضریب مسیر فرضیه اثر اصالت وجودی بر سرزندگی566/0و ضریب مسیر فرضیه اصالت میان فردی بر سرزندگی488/0است. یافتهها پژوهش نشان داد که بیاد ماندنی بودن تجربه گردشگر بر برجستگی برند با ضریب مسیر 985/0 اثر است؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون فرضیههای تحقیق، به مدیران این نوع پلتفورمهای اقامتی توصیه میشود، تصویر سایت اقامت مسافران را ارتقا بخشند؛ ابتکارات مختلف برای مسافران ابتکار را در نظر بگیرند؛
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
جناب آقای دکتر رستم صابری فر؛ سیدمهدی موسی کاظمی؛ فاطمه کریمیان پور
چکیده
زابل برخلاف برخی از شهرهای ایران که اخیراً با پدیده گرد و خاک و مشکلات زیست محیطی روبرو شدهاند، سالهاست با این معضل مواجه است. با وجود آن که در باره سایر شهرها تحقیقات مفصلی به انجام رسیده، در ارتباط با زابل مطالعهای صورت نگرفته است. به طوری که به نظر میرسد وضعیت این شهرها، بحرانیتر از زابل است. مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی ...
بیشتر
زابل برخلاف برخی از شهرهای ایران که اخیراً با پدیده گرد و خاک و مشکلات زیست محیطی روبرو شدهاند، سالهاست با این معضل مواجه است. با وجود آن که در باره سایر شهرها تحقیقات مفصلی به انجام رسیده، در ارتباط با زابل مطالعهای صورت نگرفته است. به طوری که به نظر میرسد وضعیت این شهرها، بحرانیتر از زابل است. مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی برای آزمون همین فرض به انجام رسید. دادههای این بررسی از اسناد کتابخانهای و بررسیهای میدانی و نظرخواهی از نمونهای به حجم 383 نفر از ساکنین(تعیین حجم با استفاده از فرمول کوکران و شیوه انتخاب، انتخاب تصادفی ساده)، برای تعیین سطح زیستپذیری و 30 نفر از کارشناسان(گزینش به شیوه در دسترس) به منظور تعیین وزن شاخصها و شهرهای مشابه، به دست آمده و با آمارههای توصیفی و استنباطی و بهرهگیری از نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل گردید. در این بررسی از روش آنتروپی شانون به منظور وزندهی شاخصها و برای رتبهبندی از تکنیک کوپراس استفاده شد. یافتههای حاصل، با نتایج بررسیهای مربوط به شهرهای نمونه(اهواز و ارومیه) که شرایطی همانند یا نسبتا همانند با زابل داشتند، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که شاخصهای زیستپذیری در این شهر در حد 245762/0 بوده و اختلاف بین نواحی ششگانه آن نیز قابل ملاحظه است. علاوه بر آن، این شهر نسبت به شهرهای نمونه، وضعیت بحرانیتری داشته، اما به همان نسبت طرف توجه محققان و پژوهشگران قرار نگرفته و به همین دلیل، آمار و اطلاعات موثقی در ارتباط با آن در دسترس نمیباشد.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سمیه هاتفی شجاع؛ علی اکبری؛ مهتا تاری
چکیده
همدان با سابقه دیرینه در شهرسازی ایران، دارای بازاری نسبتاً بزرگ و درخور توجهی است که در مرکز بافت سنتی شهر واقع گردیده است. با توجه به اهمیت کلیت در معماری و خلق فضاهای شهری زنده و بامعنا نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر به بررسی و شناخت الگوی ساختارهای زنده میپردازد. پرداختن به چگونگی خلق فضاهای شهری زنده با کلیتی یکپارچه ضرورت ...
بیشتر
همدان با سابقه دیرینه در شهرسازی ایران، دارای بازاری نسبتاً بزرگ و درخور توجهی است که در مرکز بافت سنتی شهر واقع گردیده است. با توجه به اهمیت کلیت در معماری و خلق فضاهای شهری زنده و بامعنا نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر به بررسی و شناخت الگوی ساختارهای زنده میپردازد. پرداختن به چگونگی خلق فضاهای شهری زنده با کلیتی یکپارچه ضرورت معماری و شهرسازی امروز است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی سرزندگی کالبدی بازار سنتی همدان بر اساس نظریه مراکز زنده الکساندر است. پرسشهای این پژوهش عبارتند از: 1- ساختار کالبدی بازار سنتی همدان به چه میزان بر نظریه مراکز زنده کریستوفر الکساندر منطبق است؟2 -مقایسه ساختار کالبدی دو سرا بر اساس نظریه الکساندر چگونه است؟جامعه آماری پژوهش بافت بازار سنتی شهر همدان و نمونههای انتخاب شده دو سرای گلشن و میرزا کاظم هستند که با هدف ارزیابی و روش تحلیلی توصیفی با رویکرد کیفی صورت گرفته است. روش گردآوری اطلاعات این پژوهش کتابخانهای و میدانی است و شاخصهای آن با توجه به مفاهیم کلیت یکپارچه و مراکز نیرومند در قالب 15 خصلت بههمپیوسته نظریه مراکز زنده میباشد. نتایج پژوهش مؤید این است که بازار سنتی همدان بر خصلتهای این نظریه منطبق است و سرای گلشن با دارا بودن بیشترین تقارن، تضاد، پژواک و جداییناپذیری از حیات کالبدی بیشتری نسبت به سرای میرزا کاظم برخوردار است. مقایسه ساختار هندسی سراها و پانزده خصلت از الگوی ساختارهای زنده الکساندر نشان میدهد نقش خصلتهای مراکز نیرومند، تکرار متناوب، تضاد، جداییناپذیری، فضای خالی و مرزها در ساختار کالبدی سراها بیشتر است.
علمی-پژوهشی
جغرافیای طبیعی
صیاد اصغری؛ مهدی فعال نذیری
چکیده
در این پژوهش به بررسی تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین و خودهمبستگی فضایی با استفاده از شاخص موران و لکههای داغ جزیره حرارتی شهرستان کرج پرداختهشده است. بدین منظور از تصاویر ماهوارهای لندست و سنجنده های (TM-OLI) سالهای 2000 - 2018 استفاده شد. ابتدا تصاویر مربوطه اخذ و پیشپردازشهای لازم اعمال شد. سپس طبقهبندی با استفاده از روش ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین و خودهمبستگی فضایی با استفاده از شاخص موران و لکههای داغ جزیره حرارتی شهرستان کرج پرداختهشده است. بدین منظور از تصاویر ماهوارهای لندست و سنجنده های (TM-OLI) سالهای 2000 - 2018 استفاده شد. ابتدا تصاویر مربوطه اخذ و پیشپردازشهای لازم اعمال شد. سپس طبقهبندی با استفاده از روش شیءگرا و الگوریتم نزدیکترین همسایگی صورت گرفت و دمای سطح زمین با الگوریتمهای پنجره مجزا و تک باندی استخراج شد. نتایج نشان داد که زمین بایر در سال 2000 و 2018 به ترتیب با مقادیر 46 - 44 (درجه سانتیگراد)، دارای بیشترین دما میباشند که منـاطق بایر حاشیه شهر به دلیل عدم وجود پوشش گیاهی، ظرفیت بالای جذب گرما توسط خاک لخت، دمـای سـطح زمـین بالایی را دارا میباشند و کاربری مناطق آبی در سال 2000 و 2018 به ترتیب مقادیر 38 - 25 (درجه سانتیگراد) را به خود اختصاص دادهاند که آب گرمای بیشتری را دفع و دارای دمای پایینتری میباشد. همچنین نتایج نشان داد رابطه قوی بین کاربری اراضی و دما وجود دارد. سپس نتایج حاصل از تحلیل خودهمبستگی فضایی با شاخصهای موران جهانی نشان داد که دادههای دمای سطح زمین شهرستان کرج دارای ساختار فضایی بوده و به شکل خوشهای توزیعشده است. درنهایت با استفاده از شاخص تحلیل لکههای داغ خوشههای گرم و سرد دمای سطح زمین شهرستان کرج استخراج شد. تحلیل لکههای داغ تأییدی آشکار بر متمرکز شدن و خوشهای شدن دمای سطح زمین شهرستان کرج در فضا با افزایش دوره زمانی بوده است.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محسن شاطریان؛ یونس غلامی؛ سید احمد حسینی؛ نسترن خلجی
چکیده
در اکثـر شـهرهای قـدیمی ایــران، بناهـا و بافتهای دارای ارزش تــاریخی و فرهنگـی بـه وفــور دیــده مــی شــوند کــه بــا ویژگــی هــای مختلفــی نظیــر ریزدانگــی، مشــکلات دسترســی و ناپایــداری شــناخته مــی شــوند محــلات قــدیمی شــهر کاشان نیــز نظیــر دیگــر بافت هــای قــدیمی، نیازمنــد بــه حرکتــی کنتــرل شــده در ...
بیشتر
در اکثـر شـهرهای قـدیمی ایــران، بناهـا و بافتهای دارای ارزش تــاریخی و فرهنگـی بـه وفــور دیــده مــی شــوند کــه بــا ویژگــی هــای مختلفــی نظیــر ریزدانگــی، مشــکلات دسترســی و ناپایــداری شــناخته مــی شــوند محــلات قــدیمی شــهر کاشان نیــز نظیــر دیگــر بافت هــای قــدیمی، نیازمنــد بــه حرکتــی کنتــرل شــده در جهــت ادامــه زنــدگی خــود هســتندکه بــا درنظرگــرفتن مشــکلاتی ازقبیــل رشــد منفــی جمعیــت، نداشــتن دسترســی های درون محلــه ای لازم، گســترش روزافــزون فضــاهای مخروبه و متروکه، نداشتن تسـهیلات موردنیـاز، بایـد حرکـت در راسـتای رفـع ایـن مشـکلات صـورت گیرد این پـژوهش بـا هدف تحلیل عوامل مؤثر بر باززنده سازی بافتهای فرسوده انجام شده روش پژوهش توصـیفی و تحلیلی و اطلاعات مورد نظر به صورت مشاهده، و تکمیل پرسشـنامه جمع آوری گردید و برای تحلیل آنها از نرم افزار SPSS و AMOSاستفاده شده است. حجم نمونه 385 خانوار است که از جامعه آماری بافت فرسوده شهر کاشان که حدود 44 هزار نفر است، انتخاب شده است. یافته های پژوهش نشان میدهد که دسترسی به خدمات و امکانات،هویت و سرمایه اجتماعی و مالکیت مسکن و درآمد از عوامل مؤثر بر باززنده سازی بوده است و در محلههای سلطان میر احمد و درب اصفهان که از امتیازات نامبرده برخوردار بودند ساکنان تمایل بیشتری به باززنده سازی دارند.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
خلف عنافجه؛ عبدالنبی شریفی
چکیده
هدف مطالعه حاضر تبیین جایگاه آینده پژوهی به عنوان پارادایمی نوین در برنامه ریزی ، درسیر تحولات مدلسازی اکوسیستم های شهری بمنظور رسیدن به پایداری اکولوژیکی است.این مطالعه بنیادی تلاش می کند با استفاده از روش تحلیل محتوا وروش های تاریخی وبر اساس داده ها واطلاعات بدست آمده از مطالعه منابع کتابخانه ای، سیر تحولات کاربرد مدل ومدلسازی ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر تبیین جایگاه آینده پژوهی به عنوان پارادایمی نوین در برنامه ریزی ، درسیر تحولات مدلسازی اکوسیستم های شهری بمنظور رسیدن به پایداری اکولوژیکی است.این مطالعه بنیادی تلاش می کند با استفاده از روش تحلیل محتوا وروش های تاریخی وبر اساس داده ها واطلاعات بدست آمده از مطالعه منابع کتابخانه ای، سیر تحولات کاربرد مدل ومدلسازی در مدیریت و برنامه ریزی اکوسیستم های شهری را از گذشته تا حال بررسی کرده است. همچنین چگونگی ورود رویکرد آینده پژوهی به نظام برنامه ریزی شهری و منطقه ای را به عنوان بزرگترین سیستم های اکولوژیکی به بحث میگذارد. ضرورت اصلی توجه به علم اکولوژی، مطالعه فرآیندهای توسعه است که در طول زمان از طریق برنامه ریزی و مدیریت ،در خصوص ارتباط متقابل بین سیستم های فیزیکی ،مادی و حیاتی در بطن اکوسیستم ها اتفاق می افتد. نوآوری این تحقیق شامل تلاش برای پیوند مباحث سه گانه آینده پژوهی ، مدلسازی وسیستم های اکولوژیکی شهری به منظور تدوین راهکارهای تحقق رویکرد آینده پژوهی در مدیریت وبرنامه ریزی اکوسیستم های شهری ومنطقه ای امروز است. نتایج تحقیق نشان داد که با بررسی تاریخی سیر تحولات مدلسازی اکوسیستمهای شهری میتوان دو دوره کلاسیک و مدرن (معاصر) را تحت سه گفتمان یا فرهنگ از شهرها تشخیص داد. در دوره معاصر از مدلسازی یا گفتمان سوم، پیچیدگی، عدم قطعیت، خودسامانی و نامعلومی تغییرات سبب توجه بیشتر به آینده در مدلسازی شد.
علمی-پژوهشی
نظام سکونتگاهی و مسکن
فائزه یزدانی رستم؛ زهراسادات سعیده زرآبادی؛ فرح حبیب
چکیده
امروزه روشهای گوناگونی در عرصۀ طراحی معماری مطرح شده است که طراحی بیوفیلیک، از مطرحترین و موثر ترین آنهاست. طراحی بیوفیلیک به جایگاه انسان در طبیعت و همچنین جایگاه جهان هستی در زندگی بشریت می پردازد. تاثیراتی که محیط اطراف و طبیعت بر روح انسان و زندگی جسمانی وی میگذارد به طور اساسی و ریز بینانه ای در معماری بیوفیلیک بررسی شده ...
بیشتر
امروزه روشهای گوناگونی در عرصۀ طراحی معماری مطرح شده است که طراحی بیوفیلیک، از مطرحترین و موثر ترین آنهاست. طراحی بیوفیلیک به جایگاه انسان در طبیعت و همچنین جایگاه جهان هستی در زندگی بشریت می پردازد. تاثیراتی که محیط اطراف و طبیعت بر روح انسان و زندگی جسمانی وی میگذارد به طور اساسی و ریز بینانه ای در معماری بیوفیلیک بررسی شده است. در این راستا مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، الزامات موثر بر طراحی معماری بیوفیلیک فضاهای بینابین شهری در فاز یک شهرک اکباتان تهران را بازشناسی و خوشهبندی کند. دادههای نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بر اساس نمونهگیری گلوله برفی میباشد. 55 پیشران اولیه در 6 دسته احصاء و شناسایی شده با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرمافزار MICMAC پردازش شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد الگوی کلی پراکندگی الزامات مورد مطالعه از نظر تحلیل اثرات متقابل بیانگر وضعیت یک سیستم محیطی ناپایدار است که در آن الزامات طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک از نظر اثرگذاری و اثرپذیری، حالت پیچیده و بینابین دارد که تمرکز الزامات بیشتر در خوشه عوامل مستقل است. الگوهای کلی، ترکیب اجزا و زیستگاه و اکوسیستمها به ترتیب با کسب میزان تاثیرگذاری مستقیم 311، 296 و 278 در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتهاند به عنوان کلیدیترین الزامات طراحی فضاهای بینابین بیوفیلیک در مجموعه مسکونی فاز 1 شهرک اکباتان تهران انتخاب شدند.
علمی-پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
حافظ مهدنژاد؛ داود امینی
چکیده
امروزه پژوهشگران در جستوجوی ارایۀ الگوهایی هستند که در صورت وقوع بیماریهای فراگیر بتوانند کارکرد مطلوبی داشته باشند. برهمین مبنا هدف پژوهش حاضر گونهشناسی الگوهای شهرهای پساکرونا برای شناخت الگوهای برنامهریزی و سیاستگذاری شهری در طول کووید ۱۹ و پاندمیهای آینده میباشد. پژوهش حاضر از نوع ثانویه و پاردایم فلسفی حاکم بر ...
بیشتر
امروزه پژوهشگران در جستوجوی ارایۀ الگوهایی هستند که در صورت وقوع بیماریهای فراگیر بتوانند کارکرد مطلوبی داشته باشند. برهمین مبنا هدف پژوهش حاضر گونهشناسی الگوهای شهرهای پساکرونا برای شناخت الگوهای برنامهریزی و سیاستگذاری شهری در طول کووید ۱۹ و پاندمیهای آینده میباشد. پژوهش حاضر از نوع ثانویه و پاردایم فلسفی حاکم بر آن از نوع تفسیری، رویکرد آن، کیفی و روششناسی آن، نمونهکاوی میباشد. روش جمعآوری دادهها، از نوع متنپایه و بر اساس شیوه-های اسنادی است. روش پژوهش مبتنی بر مرور نظاممند و فراتحلیل است. بر همین مبنا، ابتدا مبادرت به مرور نظاممند مقالهها، پایاننامهها و کتابهای منتشر شده در خصوص شهرهای پساکرونا شده است. جامعۀ آماری مربوط به مقالات، کتابها و پایاننامه هاییاست که در بازۀ زمانی 2019 تا 2023 منتشر شده است. بعد از بررسیهای اولیه، تعداد 42 مقاله جهت تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است الگوهایی نظیر شهر 20 دقیقهای، شهر 15 دقیقهای، شهر 10 دقیقهای، اجتماع کامل و محلۀ کامل برای شهرهای پساکرونا مطرح شده است. افزون بر این، شهرهای پساکرونا دارای شش مقولۀ اصلی مشتمل بر حمل و نقل، فرهنگ و اجتماع، کار، فضاهای سبز و تفریحی، آموزش، بهداشت و خدمات و در نهایت هوشمندسازی هستند. الگوهای شهر پساکرونا دارای 24 مولفه مشترک هستند که مشتمل بر حملونقل عمومی، سفر فعال، ترافیک و پارکینگ، هویت و تعلق، اشتغال، فضای کاری انعطافپذیر، خدمات و حمایت، مسکن و اجتماع، تعاملات اجتماعی، معماری سیستم و فناوریهای اصلی، شهرسازی و زیرساختهای جادهای، ساختمان هوشمند، محیط هوشمند و شبکۀ هوشمند و استفاده از انرژی است.